Ο κύκλος της γκρίνιας ανοίγει και πάλι πάνω από τα καμμένα στο Τατόι, καθώς γίνεται λόγος για καθυστερήσεις στη σημαντική διαδικασία της αναδάσωσης και κυρίως στο σκέλος που αφορά στον ιστορικό πυρήνα του πρώην βασιλικού κτήματος.
Ηταν στις 9 Αυγούστου, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η υπoυργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για να παρουσιάσει όσα έγιναν στο Τατόι κατά την πυρκαγιά και κυρίως όσα θα ακολουθήσουν, όταν σε ερώτηση του iefimerida για την αναδάσωση, απάντησε «Αναθέσαμε ήδη τη μελέτη για τη σωστή αναδάσωση του ιστορικού πυρήνα και στα 1.600 στρέμματα και ευρύτερα στα 6.000 στρέμματα». Οταν ρωτήσαμε να μάθουμε τα χρονοδιαγράμματα η απάντηση της υπουργού ήταν «Είναι πολύ νωρίς. Η συζήτηση με τους μελετητές έγινε την Κυριακή. Οι άνθρωποι γνωρίζουν τον χώρο, βρίσκονται στον χώρο, αλλά από εκεί και πέρα είναι νωρίς να δώσουμε χρονοδιαγράμματα. Βασικό κριτήριο για τη δημιουργία της ομάδας μελέτης είναι να έχει όλες τις αναγκαίες ειδικότητες και να συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, σε συνεργασία φυσικά με στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού. Η μελέτη πρέπει να λάβει υπ' όψιν την ιστορικότητα του κτήματος και την αντιμετώπιση του φαινομένου κλιματικής αλλαγής. Πρέπει να πω ότι ένα μέρος του δάσους στον ιστορικό πυρήνα δεν έχει πάθει ζημιές, ενώ το μέρος που έχει υποστεί ζημιές σύντομα θα αναγεννηθεί, όπως μας λένε οι ειδικοί. Ως το τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη θα γίνουν ανακοινώσεις ομάδας και μελέτης».
Περιμένοντας τις ανακοινώσεις για τη μελέτη αναδάσωσης
Δύο μήνες μετά την ημερομηνία αυτή, ανακοινώσεις δεν έχουν γίνει, διαδικασίες αναδάσωσης δεν έχουν αρχίσει, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η ανάθεση που είχε αρχικά γίνει σε γνωστό με διεθνές κύρος γραφείο αρχιτεκτονικής και αρχιτεκτονιής τοπίου για την μελετη αναδάσωσης, τελικά δεν προχώρησαν. Και ενώ βλέπουμε την φύση να επιχειρεί να δώσει τη δική της απάντηση, ή έστω ένα μήνυμα ελπίδας, με πράσινα ίχνη να αναδύονται μέσα στα καμένα, χθες η υπουργός Πολιτισμού έδωσε μια πρώτη απάντηση για το έχει γίνει αυτό το διάστημα, και πάλι χωρίς να είναι σε θέση να προχωρήσει σε σαφείς ανακοινώσεις. Γεγονός που προκάλεσε και την αντίδραση του Συλλόγου Φίλων Τατοίου που έσπευσε να εκφράσει τον προβληματισμό του και να διατυπώσει θέση για όσα θα συμβούν κυρίως στον ιστορικό πυρήνα.
Η υπουργός Πολιτισμού μιλώντας στην εκπομπή Αταίριαστοι στον ΣΚΑΪ δήλωσε μεταξύ άλλων: «Δεν νομίζω, δεν νομίζω ότι υπάρχουν καθυστερήσεις. Προχωρεί η διαδικασία έτσι όπως πρέπει να προχωρήσει για την αναδάσωση, όχι μόνο του ιστορικού πυρήνα, που είναι το άμεσο ενδιαφέρον του Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά του ευρύτερου δάσους, του ευρύτερου κτήματος του Τατοΐου. Αυτό είναι σαφώς αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεδομένου ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του κτήματος είναι κηρυγμένος ιστορικός τόπος, πέρα δηλαδή του ιστορικού πυρήνα, βρίσκεται σε υπηρεσιακό επίπεδο, αλλά και όποτε χρειάζεται σε επίπεδο συνεργασίας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, συγκεκριμένα με τον κύριο Γιώργο Αμυρά, σε καθημερινή βάση. Καθημερινά συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να προχωρήσουν σωστά οι διαδικασίες, και νομίζω ότι προχωρούν χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες καθυστερήσεις».
Το κλίμα που διαμορφώνεται στο Τατόι, προκάλεσε την αντίδραση του Συλλόγου Φίλων που εξέδωσε την ακόλουθη επεξηγηματική ανακοίνωση, που καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι η όλη διαδικασία πρέπει να γίνει αποκλειστικά από το ελληνικό Δημόσιο και το υπουργείο Πολιτισμού.
Ο Σύλλογος Φίλων Κτήματος Τατοΐου προχώρησε στην ακόλουθη ανακοίνωση: “Η αποκατάσταση του κατεστραμένου δάσους του Τατοΐου (σχεδόν στο σύνολο των 42.000 στρεμμάτων των ιστορικών ορίων του κτήματος) απαιτεί σοβαρή διεπιστημονική μελέτη με την συμμετοχή των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Αγροτικής Ανάπτυξης και Πολιτισμού, του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και του Δασαρχείου Πάρνηθας. Η περιοχή μελέτης στην οποία θα εμπλακεί η εν λόγω ομάδα εργασίας δεν θα αφορά και δεν θα περιλαμβάνει τους ιστορικούς θύλακες του κτήματος. Δηλαδή: 1. Τον κηρυγμένο από τις 3 Νοεμβρίου 2003 ιστορικό τόπο/αρχαιολογικό χώρο (περίπου 6.000 στρέμματα και όχι 1.600 όπως εσφαλμένα κυκλοφορεί). 2. Τις ιστορικές διαδρομές και διαμορφώσεις όπως αυτή της Κιθάρας με τις 2 τεχνητές λίμνες και τα δεκάδες ιστορικά/αρχαιολογικά ευρύματα που μέχρι στιγμής δεν έχει ληφθεί μέριμνα για την σωτηρία τους. 3. Το σύνολο, τεχνικών έργων, αλεών, συστάδων δέντρων, τοξοτών γεφυριών, τεχνητών λιμνών, πηγών, κτισμάτων όπως τα φυλάκια και οι αγροτικές εγκαταστάσεις, ο Παλαιόπυργος κτλ που βρίσκονται διάσπαρτα μέσα στα 42.000 στρέμματα του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου που έχει καεί.
Αυτό που έγινε και συνεχίζει να γίνεται για παράδειγμα δεξιά της οδού Ερυθραίας και Τατοΐου στην Βαρυμπόμπη (εντός των ιστορικών όριων του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου) είναι εξαιρετικά ανησυχητικό και μέχρι στιγμής τουλάχιστον δεν έχουμε κατανοήσει ή ενημερωθεί με ποια επιστημονική μελέτη γίνεται ότι γίνεται.
Η αποκατάσταση του δάσους και του περιβάλλοντος χώρου στον κηρυγμένο ιστορικό τόπο και αρχαιολογικό χώρο (Δεκέλεια) είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού, το όποιο οφείλει να συντονίσει την σύσταση ειδικής διεπιστημονικής ομάδας όλων των ειδικοτήτων και να θέσει επικεφαλής στην ομάδα εγνωσμένου κύρους αρχιτέκτοντα τοπίου με αποδεδειγμένη εμπειρία σε αντίστοιχα έργα. Γνωρίζαμε ήδη από τις 9 Αυγούστου 2021 στον Σύλλογο Φίλων Κτήματος Τατοΐου οτι αυτή ήταν η αρχική πρόθεση της Υπουργού Πολιτισμού και περιμέναμε οτι η ομάδα αυτή θα ανακοινωθεί μέχρι τα τέλη του περασμένου Αυγούστου σύμφωνα με τις δηλώσεις της ίδιας της Υπουργού στην συνέντευξη τύπου για το Τατόι. Αναμένουμε λοιπόν τις σχετικές ανακοινώσεις έστω και με καθυστέρηση.
Η μελέτη που θα καταρτιστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού οφείλει να τεθεί εις γνώσιν και των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης (μιας και εντός ιστορικού πυρήνα υπήρχαν και θα υπάρξουν εκτεταμένες γεωργικές καλλιέργειες) αφού ολοκληρωθεί. Τέλος, η μελέτη αυτή θα πρέπει να τύχει της έγκρισης των ανωτάτων γνωμοδοτικών οργάνων του Υπουργείου Πολιτισμού που στην εν λόγω περίπτωση είναι τόσο το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) όσο και το ΚΣΝΜ (Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων).
Κλείνοντας αυτή την ενημέρωση θα προχωρήσουμε στην ακόλουθη επισήμανση η οποία και ευχόμαστε να ληφθεί σοβαρά υπόψιν. Οι μελέτες αποκατάστασης καμένων δημοσίων εκτάσεων, ειδικά όταν πρόκειται για κηρυγμένους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους οφείλει και πρέπει να έχουν τον απόλυτο έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου και των συναρμόδιων Υπουργείων και να υλοποιούνται από ομάδες εγνωσμένου κύρους και επιστημονικής κατάρτισης που θα επιβλέπονται από το Υπουργείο Πολιτισμού και τα αρμόδια όργανά του.
Ο Σύλλογος Φίλων Κτήματος Τατοΐου εδώ και δεκατρία έτη έδωσε μάχες για τα ζητήματα συναρμοδιοτήτων στο Τατόι. Ευχόμαστε να μην γυρίσουμε πάλι σε αυτές τις σκοτεινές εποχές με το μπαλάκι των αρμοδιοτήτων να πηγαινοέρχεται μεταξύ υπουργείων και εμπλεκομένων. Θα προκληθεί επιπλέον ζημιά στο ήδη πληγωμένο ζήτημα του κτήματος Τατοΐου.»
Ακολουθεί το προεδρικό διάταγμα του 2003 (Αριθμός Φύλλου 1620/3 Νοεμβρίου 2003) σύμφωνα με τα οποία ορίζονται τα ακόλουθα σε σχέση με την κήρυξη ως ιστορικού τόπου/αρχαιολογικού χώρου του π. Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου. Επισυνάπτεται στην ανακοινωση του Συλλόγου Φίλων