Χαμηλός φωτισμός, μουσική ειδικά για τις συνθήκες ακουστικής του μνημείου και επιβλητική ατμόσφαιρα μέσα από τη Ροτόντα Θεσσαλονίκης σε μία συναυλία προσβάσιμη σε όλους.
To Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ανέθεσε στον συνθέτη Δημήτρη Μαραμή να δημιουργήσει ένα μουσικό έργο, το οποίο θα αξιοποιεί όλες τις ακουστικές ιδιαιτερότητες του μνημείου της Ροτόντας. Εκείνος δημιούργησε ένα ατμοσφαιρικό σκηνικό και την ημέρα της τελευταίας πρόβας, μέσα στη Ροτόντα, ήρθε το lockdown. Μέσα σε λίγες ώρες στήθηκε μία μοναδική επιχείρηση, η συναυλία μαγνητοσκοπήθηκε και θα παρουσιαστεί παραμονή Χριστουγέννων από την ΕΤ 3
Συναυλία μέσα από τη Ροτόντα, μνημείο με διαδρομή τριών αυτοκρατοριών
Έμπνευση της σύλληψης και της φόρμας του έργου αποτέλεσε το δέος που γεννά το ίδιο το μνημείο αλλά κυρίως η ηχητική ιδιαιτερότητα του μεγάλου θόλου της Ροτόντας, που είναι η μεγάλης διάρκειας αντήχηση, η οποία ενσωματώνεται στη σύνθεση. «Μουσική χωρίς λόγια, με τις αρμονίες να χτίζονται και να γιγαντώνονται με την αντήχηση του θόλου και να εκπνέουν στις παύσεις», λέει ο Δημήτρης Μαραμής. «Ένα παιχνίδι ήχων και σιωπών, ένα παζλ συναισθημάτων. Το έργο γεννιέται από τη σιωπή και χάνεται αργά πάλι μέσα στη σιωπή. Με μελωδίες εύθραυστες και ετοιμόρροπες. Μια μικρή ερωτική λειτουργία»
«Η Μουσική της Ροτόντας είναι μία ελεγειακή σύνθεση για φωνές και έγχορδα με στόχο την ανάληψη του ακροατή μέσω του αινίγματος της ομορφιάς των ήχων και των σιωπών, των σπαραχτικών μελωδιών και των αρμονιών» αναφέρει μιλώντας στο iefimerida ο Δημήτρης Μαραμής.
«Αιτία της δημιουργίας του έργου στάθηκε το ομώνυμο αρχιτεκτόνημα, η Ροτόντα της Θεσσαλονίκης, σύμβολο της διαδρομής τριών αυτοκρατοριών και προστατευμένο μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco, όπου και έλαβε την πρώτη του εκτέλεση ως ανάθεση του Κέντρου Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας το Μάρτιο του 2018. Έμπνευση της σύλληψης και της φόρμας του έργου αποτέλεσε το δέος που γεννά το μνημείο αλλά κυρίως η ηχητική ιδιαιτερότητα του μεγάλου θόλου της Ροτόντας, που είναι η μεγάλης διάρκειας αντήχηση, η οποία ενσωματώνεται στη σύνθεση.
Η συγκεκριμένη σύνθεση καταφέρνει στο φυσικό απόηχο να μη μπερδεύονται οι αρμονίες αλλά αντίθετα η κάθε μουσική φράση να ακούγεται καθαρά και να εκπνέει στην παύση ώστε να τη διαδεχτεί η επόμενη φράση διαυγής. Η απόκοσμη καθυστέρηση του αργού σβησίματος των ήχων μέσα στον απόηχο δημιουργεί μία απόλυτα μυσταγωγική ατμόσφαιρα. Η σύνθεση στοχεύει στο ζωντανό πάντρεμα μουσικής και αρχιτεκτονικής του χώρου καθώς ο χώρος ζωντανεύει με τη συμμετοχή του στο φυσικό ηχητικό αποτέλεσμα. Στην ίδια αισθητική φόρμα ανήκει και η σύνθεση της Aria Vocalise που συνέθεσα ειδικά για τη συμμετοχή της διεθνούς φήμης σοπράνο Μυρτούς Παπαθανασίου στη Μουσική της Ροτόντας έπειτα από την ανάθεση του Κέντρου Πολιτισμού. Μία επίσης ελεγειακή άρια απαιτήσεων, σε αργό τέμπο, χωρίς λόγια που αξιοποιεί τις φωνητικές δυνατότητες της υψιφώνου μέσα στο μοναδικό χώρο του μνημείου.
Μουσική χωρίς λόγια, με τις αρμονίες να χτίζονται και να γιγαντώνονται με την αντίχηση του θόλου και να εκπνέουν στις παύσεις. Ένα παιχνίδι ήχων και σιωπών. Ένα παζλ συναισθημάτων και σπαραγμάτων. Λυγμοί που δεν θα ολοκληρώνονται ποτέ. Το έργο γεννιέται από τη σιωπή και χάνεται αργά πάλι μέσα στη σιωπή. Με μελωδίες εύθραυστες και ετοιμόρροπες. Μια μικρή ερωτική λειτουργία».
«Είναι σημαντικό πώς ένας φορέας όπως το Κέντρο Πολιτισμού της Κεντρικής Περιφέρειας Μακεδονίας και η πρόεδρός του Άννα Μυκωνίου, πίστεψαν στην ιδέα και πρότασή μου να συνθέσω ένα τέτοιο μουσικό έργο το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και πειραματικό. Με την ανάθεση που μου έκανε το Κέντρο Πολιτισμού έγινε εφικτό να γεννηθεί το έργο το οποίο έλαβε ενθουσιώδη αποδοχή από το κοινό της Θεσσαλονίκης σε σημείο που υποχρεωθήκαμε να το παρουσιάσουμε δύο φορές μέσα σε μία μέρα για να μπορέσει να μπει ο κόσμος και να το παρακολουθήσει μέσα στη Ροτόντα. Τέλος πρέπει να υπογραμμίσω πως για κάθε έργο το σημαντικότερο αφού παραδοθεί, είναι οι άνθρωποι, οι συνεργάτες, οι μουσικοί οι οποίοι θα το ερμηνεύσουν και θα το απογειώσουν. Έτσι πρέπει να αναφέρω τους τέσσερις εξαιρετικούς μουσικούς του κουαρτέτου εγχόρδων οι οποίοι εκτελούν τη Μουσική της Ροτόντας εδώ και δύο χρόνια: Κ. Παυλάκος (βιολί), Δ. Φωτιάδης (βιόλα), Μ. Ταλακούδη (τσέλο), Μ. Σαπουντζής (κοντραμπάσο). Επίσης τη Μικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης και τη μαέστρο τους Μ. Κωνσταντινίδου. Εκτός από τους μουσικούς που ερμήνευσαν μοναδικά τη σύνθεσή μου, για τη μαγνητοσκόπηση του μουσικού δρώμενου συνέβαλαν σημαντικά ο Θ. Κολαλάς που είχε τη σκηνοθετική επιμέλεια και το σχεδιασμό φωτισμών, ο Στ. Φουρκιώτης που το κινηματογράφισε, ο ηχολήπτης Κ. Πραβίτας που το ηχογράφησε και πολλοί άλλοι ακόμα τεχνικοί και βοηθοί. Η Μουσική της Ροτόντας, έχει ταξιδέψει ήδη με τον τίτλο "Η Μουσική που κάνει τη σιωπή και κλαίει" και σε άλλα σημαντικά μνημεία αντίστοιχα όπως η Ροτόντα, στα οποία μπορεί να προσαρμοστεί και να ενσωματωθεί στο χώρο» αναφέρει ο Δημήτρης Μαραμής
«Τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρουσίασε μια σειρά από εκδηλώσεις σε εμβληματικούς χώρους όπως ο Λευκός Πύργος, το Επταπύργιο, το βυζαντινό λουτρό, το Τζιντζιρλί Τζαμί, το αρχαίο θέατρο της Μίεζας και βέβαια η Ροτόντα. «Η Μουσική της Ροτόντας» ανατέθηκε στον Δημήτρη Μαραμή από το Κέντρο Πολιτισμού το 2018. Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μουσικό έργο που αλληλοεπιδρά με το μνημείο και δημιουργεί στο θεατή μια βιωματική εμπειρία. Κάθε φορά που το παρουσιάζαμε στην Ροτόντα το ενδιαφέρον του κοινού θέριευε. Εκατοντάδες τα τηλεφωνήματα αυτών που θέλαν να το παρακολουθήσουν και πιστέψτε με, πολλοί από αυτούς, δεν είχαν μπει ποτέ στη ζωή τους στο μνημείο» αναφέρει από το Κέντρο Πολιτισμού της Κεντρικής Περιφέρειας Μακεδονίας και η πρόεδρός του Άννα Μυκωνίου. «Η πανδημία ήταν λοιπόν η αφορμή, γιατί η βούληση να μαγνητοσκοπήσουμε και να προβάλλουμε στο κοινό αυτή την συναυλία-μυσταγωγία υπήρχε. Και εν τέλει το στοίχημα ήταν να σκηνοθετηθεί και να μαγνητοσκοπηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρεί την μαγεία της και να παραμένει και μέσα από την τηλεόραση μια βιωματική εμπειρία που θα μεταφέρει στον θεατή την ίδια υπέροχη αίσθηση» καταλήγει η Αννα Μυκωνίου.
«Η Μουσική της Ροτόντας» από τον Δημήτρη Μαραμή
«Η Μουσική της Ροτόντας» πρωτοπαρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία, στη Ροτόντα τον Μάρτιο του 2018 κι έκτοτε έχει παρουσιαστεί άλλες τρεις φορές. Ωστόσο δεν εξάντλησε ποτέ το ενδιαφέρον του κόσμου που επιθυμεί να βιώσει τη μυσταγωγική εμπειρία του συγκεκριμένου μουσικού δρώμενου. Το Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας αποφάσισε λοιπόν ότι τώρα που η πανδημία έχει αποκλείσει το κοινό από το ζωντανό θέαμα και μας έφερε αντιμέτωπους με πρωτόγνωρες καταστάσεις εγκλεισμού, απομόνωσης και κοινωνικής αποστασιοποίησης ήταν η κατάλληλη στιγμή να μαγνητοσκοπηθεί το έργο και να παρουσιαστεί μέσα από τη συχνότητα της ΕΡΤ3.
«Πάμε να μαγνητοσκοπήσουμε, να προλάβουμε»
«Το έργο είχε προγραμματιστεί να μαγνητοσκοπηθεί στις 30 Οκτωβρίου και ενώ η τελευταία πρόβα ήταν σε εξέλιξη-το απόγευμα της Πέμπτης 29 Οκτωβρίου- ανακοινώθηκε ότι από το επόμενο πρωί η πόλη έμπαινε «στο κόκκινο» και το μνημείο έπρεπε να σφραγιστεί» λέει η Άννα Μυκωνίου η Πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. «Η αμηχανία όλων σε λίγα λεπτά μετατράπηκε σε ενέργεια και κοινή απόφαση «πάμε να το μαγνητοσκοπήσουμε σήμερα-να προλάβουμε». Σε λίγα λεπτά λύθηκαν τα τεχνικά προβλήματα (ρούχα, μακιγιάζ) και η πρόβα εξελίχθηκε σε κινηματογράφηση. Αδρεναλίνη, συναίσθημα, επαγγελματισμός, 30 καλλιτέχνες που δούλεψαν σαν καλοκουρδισμένες μηχανές, με το ίδιο το μνημείο να τους δίνει δύναμη και να τους εμψυχώνει. Η παραγωγή χρωστάει πολλά στην αυτοπειθαρχία και την υψηλή συλλογική συνείδηση των 30 συντελεστών που δούλεψαν ακατάπαυστα 14 ώρες»
Το κοινό θα παρακολουθήσει σε πρώτη τηλεοπτική μετάδοση την παραμονή των Χριστουγέννων στις 20:15 από την ΕΡΤ3, τη «Μουσική της Ροτόντας» του Δημήτρη Μαραμή στην ολοκληρωμένη και τελική της μορφή, στην οποία συμμετέχουν 16 φωνές της Μικτής Χορωδίας Θεσσαλονίκης. Συμμετέχει επίσης κουαρτέτο εγχόρδων καθώς και η διεθνούς φήμης σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου, η οποία εκτελεί σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση την Aria Vocalise που συνέθεσε ειδικά για το συγκεκριμένο δρώμενο ο συνθέτης κατόπιν παραγγελίας του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Η κινηματογράφηση έγινε στην Ροτόντα χωρίς κοινό. Μία γευση απο την συναυλία στο παρακάτω βίντεο