Ένα χαλί αντίκα που φτιάχτηκε το 1924 στην Ύδρα. Νέες ακουαρέλες της σπουδαίας Έλεν Μάρντεν που γίνονται για πρώτη φορά στην καριέρα της χαλιά. Δημιουργίες του Δημήτρη Αντωνίτση. Μνήμη, τέχνη, ταπητουργία σμίγουν στο νησί με το Wrap of Time.
Κάτι σαν μια σοφή μαρμίτα έχει στηθεί στην Ύδρα, και μέσα της χοχλάζουν η μνήμη, η δημιουργία, η ιστορία, η τέχνη φτιάχνοντας μια νέα αφήγηση που έρχεται από πολύ παλιά. Μια συνταγή δημουργίας ταπισερί και ζωγραφικής που ξεκινά από το 1924 για να φτάσει στο σήμερα.
Το Wrap of Time που παρουσιάζει η Ηλέκτρα Σουτζόγλου της ιστορικής οικογένειας ταπητουργίας αλλά και του φρέσκου Art Rugs Projects που κάνει το χαλί καμβά για δημιουργία τέχνης, συμπυκνώνει τα υλικά αυτής της αλχημιστικής δημιουργίας σε ένα ιστορικό σπίτι του νησιού.
Η μαρμίτα βρίσκεται σε ένα ιστορικό υδραίικο αρχοντικό των αρχών του 20ου αιώνα, όπου πριν από 100 χρόνια έγινε το εργαστήριο παραγωγής χαλιών της οικογένειας Σουτζόγλου. Εκεί έφτασε το 1924 πρόσφυγας από την Μικρά Ασία ο Νικόλαος Σουτζόγλου -παπούς της Ηλέκτρας- και ίδρυσε την Old Carpet Factory. Eκεί, μερικές δεκαετίες πριν, μέσα στο πνεύμα της έλευσης σπουδαίων μουσικών και καλλιτεχνών στο νησί με πρέσβη τον Λέοναρντ Κοέν, δημιούργησε την κατοικία του ο Stephan Colloredo-Mansfeld και μαζί έναν χώρο για residency στον χώρο των μουσικών.
Η Ηλέκτρα Σουτζόγλου από τις 16 Ιουνίου ως τις 8 Σεπτεμβρίου θα αποδώσει τιμή στον χώρο από που ξεκίνησε η οικογενειακή επιχείρηση για να φτάσει να συμπεριλάβει τα τελευταία δύο χρόνια το δικό της τολμηρό εγχείρημα στο χώρο της σύγχρονης τέχνης. Με έργα του Δημήτρη Αντωνίτση, της Helen Marden αλλά και με ένα οικογενειακό κειμήλιο.
Πρόκειται για ένα χαλί αντίκα. «Αυτό το σχέδιο Καραμπάχ του 18ου αιώνα ήταν από τα πιο δημοφιλή σχέδια στην παραγωγή της ταπητουργίας Σουτζόγλου. Τα τολμηρά μοτίβα του μαζί με την απλότητα και τη γεωμετρία του σχεδίου, έκαναν αυτό το χαλί κατάλληλο για όλα τα στυλ εσωτερικών χώρων εκείνης της εποχής» μου εξηγεί η Ηλέκτρα. Τόλμησε όμως να ζητήσει και από την σπουδαία εικαστικό Helen Marden, σύζυγο του θρύλου Brice Marden, εδώ και δεκαετίες θερινών κατοίκων της Ύδρας όπου έχουν δυο σπίτια, να δημιουργήσει έργα που θα γίνουν χαλιά – κάτι που κάνει για πρώτη φορά στην καριέρα της.
«Θέλαμε να συνδέσουμε το παρελθόν με το σήμερα και να συνεργαστούμε και να αναδείξουμε καλλιτέχνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην Ύδρα και έχουν μια βαθιά σχέση με το νησί, όπως ο Δημήτρης Αντωνίτσης και η Helen Marden», λέει. «Προσκαλέσαμε την Helen Marden για μια συνεργασία με Art Rug Projects και είναι η πρώτη φορά που η καλλιτέχνιδα πειραματίζεται με το χαλί ως μέσο έκφρασης. Επιλέξαμε μαζί δυο έργα της, ακουαρέλες, και το κάθε έργο μεταφράστηκε σε χειροποίητο χαλί, σε μαλλί και μετάξι που κυκλοφορούν σε μόνο πέντε κομμάτια».
Στις προθέσεις της είναι να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, συνδυάζοντας την παραδοσιακή χειροτεχνία με το σύγχρονο καλλιτεχνικό όραμα. Επίσης, στην έκθεση θα παρουσιαστούν δύο έργα του εικαστικού Δημήτρη Αντωνίτση, τα οποία εξυφαίνουν τα όρια μεταξύ τέχνης και ταπισερί. Περιγραφόμενα από τον καλλιτέχνη ως “loomabacuses” , αυτά τα περίπλοκα έργα ταλαντεύονται μεταξύ σχεδίων, γλυπτών και χρονικών αντικειμένων. Πειραματίζεται με στημόνια – υφάδια και σύμβολα, μέσω της σειράς «Αριθμητική της Κουνταλίνι».
Ο ίδιος εξηγεί ότι «οι Ινδοί φιλόσοφοι και πνευματικοί δάσκαλοι αναφέρουν μια σπουδαία έννοια για οποιοδήποτε πρόσωπο αναζητά την πνευματική φώτιση: το Πύρινο Φίδι ή αλλιώς Κουνταλίνι που εδρεύει στη βάση της σπονδυλικής στήλης. Το δυναμικό αυτό σύμβολο δεν είναι παρά η πνευματική ενέργεια που συνήθως «κοιμάται» μέσα μας. Αλλά που σίγουρα μπορεί να αφυπνιστεί και να επιστρατεύσει τη ζωτική μας ενέργεια, ούτως ώστε να μεταμορφώσουμε τη ζωή μας και να βιώσουμε τη γαλήνη πέρα από κάθε επιθυμία.»
Στον κατάλογο περιορισμένων αντιτύπων που θα κυκλοφορήσει για την έκθεση, σημειώνει ο Δημήτρης Αντωνίτσης: «Ειδικότερα, στα συγκεκριμένα έργα επιλέγω την υφαντική ως ψηλάφηση του αισθησιακού/οικείου και διερευνώ τη σύγκληση αλλά και τη ρήξη του με το μεταφυσικό. Σίγουρα τα έργα μου αυτά, παρότι απτικά και χειρονομιακά, αναφέρονται στην αναπαράσταση του πνευματικού εαυτού και στη δυναμική του σώματος. Ταυτόχρονα όμως και στη μοναξιά της αλληλοπεριχώρησης μεταξύ του υπαρκτού και του επινοημένου, του βιωματικού και του ονειρικού.
Όπως και σε προηγούμενες ενότητες της δουλειάς μου, τα υφαντά μου τα θεωρώ οξείες πολιτισμικές εννοιολογήσεις της μοναξιάς. Συνήθως το μεγάλο έναυσμα είναι η επιθυμία και η προσέγγισή της. Πώς διαλύονται τα όρια του σώματος και της περατότητας της ταυτότητας;». Ίσως η λύση αυτών των ορίων και η ένωση με την απεραντοσύνη είναι ό,τι πιο ερωτικό μπορούμε να βιώσουμε.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η Ekaterina Juskowski, ιδρύτρια και διευθύντρια του Art Residency στο Old Carpet Factory.