Ένας μερικώς μουμιοποιημένος σκελετός με άσπρα μαλλιά και μέρος του ενός αυτιού ακόμα άθικτο, ανακαλύφθηκε στην αρχαία ρωμαϊκή πόλη της Πομπηίας, προκαλώντας εντύπωση στους αρχαιολόγους.
Τα λείψανα του 60χρονου Μάρκους Βενέριους Σεκούντιο, πρώην σκλάβου που ανήλθε τις κοινωνικές τάξεις και αργότερα ανέβαζε θεατρικές παραστάσεις στα ελληνικά, βρέθηκαν σε τάφο στην νεκρόπολη του Πόρτα Σάρνο σε μια περιοχή που δεν είναι προς το παρόν ανοιχτή για το κοινό.
Ο τάφος πιστεύεται ότι χρονολογείται δεκαετίες πριν από την καταστροφή της Πομπηίας από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. και οι αρχαιολόγοι λένε πως ήταν ένας από «τους καλύτερα διατηρημένους σκελετούς που βρέθηκαν ποτέ στην αρχαία πόλη». Είναι επίσης ασυνήθιστη η εύρεση σκελετού καθώς οι νεκροί ενήλικες αποτεφρώνονταν συνήθως κατά τη ρωμαϊκή εποχή, πρόσθεσαν.
Η ομάδα του αρχαιολογικού πάρκου της Πομπηίας είπε ότι η ανακάλυψη ρίχνει νέο φως στην πολιτιστική ζωή της πόλης πριν καταστραφεί, παρουσιάζοντας στοιχεία όπως το γεγονός ότι η ελληνική γλώσσα χρησιμοποιούνταν παράλληλα με τη λατινική.
Στο εσωτερικό του τάφου, ο οποίος βρισκόταν ανατολικά του αστικού κέντρου της Πομπηίας, βρέθηκε ο σκελετός του 60χρονου άνδρα, με τα λευκά μαλλιά του εμφανή καθώς και μέρος ενός αυτιού, αλλά και θραύσματα υφάσματος. Οι ερευνητές εργάζονται τώρα για να μάθουν περισσότερα για τον άνδρα, μέσα από επιγραφές και άλλα αρχεία. Μια εξ αυτών ήταν σε μια μαρμάρινη πλάκα στο αέτωμα του τάφου.
Διαπίστωσαν πως η δουλειά του στην πόλη ήταν να οργανώνει παραστάσεις στα ελληνικά και όχι στα λατινικά, κάτι που αιφνιδίασε τους ερευνητές. «Το ότι οργανώνοντας παραστάσεις στα ελληνικά είναι απόδειξη του ζωντανού και ανοιχτού πολιτιστικού κλίματος που χαρακτήριζε την αρχαία Πομπηία» δήλωσε ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, Γκάμπριελ Ζούχτριγκελ. «Η Πομπηία δεν σταματά να μας εκπλήσσει» δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσίνι.
Η δομή του τάφου αποτελείται από έναν τοίχο με ίχνη χρώματος διατηρημένα στην πρόσοψη και τα οποία αναπαριστούν πράσινα φυτά σε μπλε φόντο. Η φιγούρα του Μάρκους Βενέριους Σεκούντιο είναι ορατή στο εσωτερικό του τάφου ενώ η ομάδα ερευνητών ανακάλυψε πως το όνομά του εμφανίζεται στο κέρινο αρχείο του τραπεζίτη της Πομπηίας Σεσίλιους Τζιοκόντους, ιδιοκτήτη της ομώνυμης οικίας στη Βία Βεζούβιο.
Ήταν διοργανωτής παραστάσεων στα ελληνικά
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Σεκούντιο ήταν δημόσιος σκλάβος και θεματοφύλακας του ναού της Αφροδίτης. Μόλις απελευθερώθηκε, ανήλθε σε μια ορισμένη κοινωνική και οικονομική θέση, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι οποίοι λένε ότι ο μνημειώδης τάφος του και η επιγραφή αποδεικνύουν αυτό το καθεστώς.
Στην επιγραφή αναφέρεται ότι εκτός από την ένταξή του στις τάξεις των Augustales, ή στο κολέγιο ιερέων αφιερωμένο στην Αυτοκρατορική Λατρεία, «έδωσε ελληνικό και λατινικό τόνο (ludi) κατά τη διάρκεια 4 ημερών». Στην αρχαία Ρώμη, το Ludi ήταν δημόσια παιχνίδια ή εκδηλώσεις που πραγματοποιούνταν προς όφελος και ψυχαγωγία του ρωμαϊκού λαού. «Το Ludi graeci πρέπει να νοηθεί ως παράσταση στην ελληνική γλώσσα» παρατήρησε ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, Γκάμπριελ Ζούχτριγκελ.
Είναι η πρώτη σαφής απόδειξη παραστάσεων στην Πομπηία στην ελληνική γλώσσα, η οποία είχε προηγουμένως υποτεθεί με βάση έμμεσους δείκτες.
Όσο για τον σκελετό του, βρέθηκε σε ένα μικρό «κελί» 1,5 μέτρου επί 2,5 μέτρων πίσω από την κύρια πρόσοψή του τάφου, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα του περιβόλου βρέθηκαν ίχνη αποτέφρωσης. Συγκεκριμένα βρέθηκαν δύο βάζα, ένα εκ των οποίων είναι ένα όμορφο γυάλινο δοχείο που ανήκει σε μία γυναίκα με το όνομα Νόβια Αρναμπίλις.
Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο στην Πομπηία, οι τελετές κηδείας περιλάμβαναν την αποτέφρωση, ενώ θάβονταν μόνο τα μικρά παιδιά, με αποτέλεσμα η ταφή του Μάρκους να είναι ασυνήθιστη.
Τα χαρακτηριστικά του ταφικού θαλάμου, που αποτελείτο από ένα ερμητικά κλειστό δωμάτιο, δημιούργησαν συνθήκες που επέτρεψαν την εξαιρετική κατάσταση διατήρησης στην οποία βρέθηκε ο σκελετός, με τα μαλλιά και το αυτί του να παραμένουν ορατά. Επιπλέον, έχουν ανακτηθεί ταφικά είδη, συμπεριλαμβανομένων δύο γυάλινων φιαλών και πολυάριθμων θραυσμάτων από αυτό που φαίνεται να είναι ύφασμα.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν η μουμιοποίηση του νεκρού οφείλεται σε σκόπιμη θεραπεία ή όχι» δήλωσε ο καθηγητής Λορένκ Αλαπόντ του Πανεπιστημίου της Βαλένθια. «Η ανάλυση του υφάσματος θα μπορούσε να παράσχει περισσότερες πληροφορίες» δήλωσε ο Λορένκ, προσθέτοντας πως οι πηγές προτείνουν ότι «ορισμένα υφάσματα όπως ο αμίαντος χρησιμοποιήθηκαν για την ταρίχευση».
Τα ανθρώπινα και οργανικά υπολείμματα που βρέθηκαν στο ταφικό συγκρότημα Πόρτα Σάρνο μεταφέρθηκαν σε εργαστήριο όπου υποβλήθηκαν σε μια σειρά εξετάσεων.
Φωτογραφίες: AP, Facebook/ Pompeii - Parco Archeologico