Ενα αφιέρωμα στην εικαστική δράση της Τζούλιας Δημακοπούλου, ιδρύτριας της γκαλερί «Νέες Μορφές» πραγματοποιούν Εθνική Πινακοθήκη και ΕΜΣΤ.
Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) και η Εθνική Πινακοθήκη – Ίδρυμα Αλέξανδρου Σούτσου τιμώντας την γενναιόδωρη προσφορά και δράση της Τζούλιας Δημακοπούλου στον εικαστικό χώρο διοργανώνουν ένα διήμερο αφιέρωμα στο έργο της, στις 29 Νοεμβρίου στο Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης» της Εθνικής Πινακοθήκης και στις 30 Νοεμβρίου στο Αμφιθέατρο του ΕΜΣΤ.
Πρωτοπόρος στην εδραίωση της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα,
Το αφιέρωμα αυτό αποτελεί την πρώτη κοινή δράση μεταξύ των δύο μουσείων στο πλαίσιο του δημοσίου προγράμματός τους.
Η Τζούλια Δημακοπούλου, ιδρύτρια και διευθύντρια της γκαλερί «Νέες Μορφές», υπήρξε πρωτοπόρος στην εδραίωση της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, τόσο μέσα από το εκθεσιακό πρόγραμμα της γκαλερί όσο και μέσα από τη δημιουργία του Πανελλήνιου Συλλόγου Αιθουσών Τέχνης (ΠΣΑΤ) και στη συνέχεια τη διοργάνωση της Art Athina, στις οποίες πρωτοστάτησε. Επιπλέον, με την ίδρυση του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ), η Τζούλια Δημακοπούλου συγκρότησε ένα από τα μεγαλύτερα αρχεία σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα και προσέφερε ένα πολύτιμο καλλιτεχνικό και ερευνητικό εργαλείο για το μέλλον.
Η συζήτηση στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης θα έχει ως σημείο αφετηρίας τις δύο συνεντεύξεις που παραχώρησε η Τζούλια Δημακοπούλου στην Κατερίνα Ζαχαροπούλου και ανήκουν στο Save the Dates, ένα οπτικοακουστικό αρχείο για τη σύγχρονη τέχνη.*
Στις συνεντεύξεις αυτές η Δημακοπούλου μιλά για τη δημιουργία των «Νέων Μορφών», για το πολιτικό και καλλιτεχνικό κλίμα των τελευταίων πενήντα ετών στην Ελλάδα, για τη σύλληψη του ΙΣΕΤ και για τα πρώτα βήματα του αρχείου. Παράλληλα με τις συνεντεύξεις, θα προβληθούν αποσπάσματα από τις εκπομπές της ΕΡΤ που επιμελήθηκε η Τζούλια Δημακοπούλου και βασίζονταν στη συνεργασία της με την Ελένη Βακαλό για τη σειρά τόμων «Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην Ελλάδα». Την προβολή του οπτικοακουστικού υλικού θα ακολουθήσει συζήτηση για τις «Νέες Μορφές», την ίδρυση του ΠΣΑΤ, την Art Athina και την καθοριστική προσωπικότητα της Τζούλιας Δημακοπούλου.
Πρόγραμμα του αφιερώματος
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
19.00-20.00, Αμφιθέατρο «Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης» / Πρόλογος: Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια Ε.Π.Μ.Α.Σ. / Μαρία Βασιλείου, Συνεργάτης των Νέων Μορφών, Συνιδρύτρια του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (ΙΣΕΤ) / Νατάσα Τσαροπούλου, Επιμελήτρια ΙΣΕΤ, Ιστορικός τέχνης / Μαρία Μαραγκού, Κριτικός Τέχνης, Επιμελήτρια, Διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης / Χάρις Κανελλοπούλου, Ιστορικός της τέχνης, επιστημονική υπεύθυνη και επιμελήτρια της Συλλογής έργων τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος / Μάρθα Χριστοφόγλου, Ιστορικός τέχνης
Συντονισμός: Έφη Αγαθονίκου, Προϊσταμένη Συλλογών και Μουσειολογικού Προγραμματισμού Ε.Π.Μ.Α.Σ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΕΜΣΤ
13.00-15.00, Αίθουσα προβολών-Μεσοπάτωμα
Πρόλογος: Κατερίνα Γρέγου, Καλλιτεχνική διευθύντρια ΕΜΣΤ
Στη συζήτηση συμμετέχουν: Κατερίνα Ζαχαροπούλου, εικαστικός, δημιουργός του οπτικοακουστικού αρχείου για τη σύγχρονη τέχνη Save the Dates / Μαρία Παναγίδου, Αρχιτέκτονας, πρώην διευθύντρια της Art Athina / Άγγελος Παπαδημητρίου, εικαστικός, ηθοποιός / Ιλεάνα Τούντα, πρώην Αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Σύνδεσμου Αιθουσών Τέχνης (ΠΣΑΤ), πρώην Πρόεδρος της Art Athina, ιδιοκτήτρια του ομώνυμου Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης
Συντονίζει ο Θεόφιλος Τραμπούλης, Σύμβουλος καλλιτεχνικής διεύθυνσης, ΕΜΣΤ
- Το πρόγραμμα Save the Dates, ένα οπτικοακουστικό αρχείο για τη σύγχρονη τέχνη, δημιουργήθηκε με σκοπό να διασωθούν τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές της περιόδου 1995-2024 ώστε να αποτελέσουν ένα ευρύτατο πεδίο έρευνας της σύγχρονης τέχνης. Περιέχει -έως τώρα- 756 αρχεία εκπομπών της Κατερίνας Ζαχαροπούλου, πλήρως τεκμηριωμένων και κατηγοριοποιημένων ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση και θέασή τους. Η ΕΡΤ έχει παραχωρήσει το δικαίωμα για δωρεάν εκπαιδευτική χρήση του συνόλου των αρχείων των εκπομπών στο ΕΜΣΤ και την ΑΣΚΤ, ενώ το 2023 υπογράφτηκε μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των δύο ιδρυμάτων. Κύριος χορηγός της πλατφόρμας του Save the Dates είναι ο οργανισμός ΝΕΟΝ. Η υλοποίηση των εκπαιδευτικών δράσεων και το δημόσιο πρόγραμμα με τη χρήση του Save the Dates πραγματοποιείται σε συνεργασία με το ΕΜΣΤ και την ΑΣΚΤ με την χρηματοδότηση της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου.
Για την εκδήλωση στο ΕΜΣΤ: είσοδος δωρεάν
Η Τζούλια Δημακοπούλου γεννήθηκε στην Πάτρα το 1932. Σπουδάζει αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων στη Βενετία (1954-1957) με δάσκαλο τον Carlo Scarpa. Συνεχίζει με σπουδές ζωγραφικής και ιστορίας της τέχνης στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της ίδιας πόλης (1963). Το 1959 συμμετέχει στην ίδρυση της «Αίθουσας Τέχνης Νέες Μορφές», την οποία διευθύνει έως το 2009, αναπτύσσοντας ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων στο χώρο των εικαστικών τεχνών (εκθέσεις ατομικές και ομαδικές, συνεργασίες με ιστορικούς της τέχνης και επιμελητές, διοργάνωση εκδηλώσεων στο πλαίσιο θεματικών εκθέσεων). Παράλληλα με τις επαγγελματικές της ασχολίες εξελίσσεται και η προσωπική της σχέση με την εικαστική έκφραση. Από τη δεκαετία του 1970 εγκαθιστά το προσωπικό της εργαστήριο κοντά στην Αθήνα και αρχίζει να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στη ζωγραφική, χωρίς ωστόσο να εκθέτει τα έργα της.
Το 1987 γίνεται ιδρυτικό μέλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης και πρώτη Πρόεδρος του Διοικητικού του Συμβουλίου, έως το 2005. Υπό την προεδρία της καθιερώθηκε, από το 1993, η ετήσια συνάντηση σύγχρονης τέχνης Art Athina, η οποία συμβάλει μέχρι σήμερα στην ένταξη της σύγχρονης ελληνικής τέχνης στη διεθνή εικαστική κοινότητα.
Το 1999 παρουσιάζει για πρώτη φορά μία επιλογή από ζωγραφικά της έργα, στην επέτειο των 40 χρόνων λειτουργίας των «Νέων Μορφών». Το 2009 ιδρύει μαζί με τους συνεργάτες της το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (iset), αστική μη κερδοσκοπική εταιρία, με κύριο σκοπό την όσο το δυνατόν πληρέστερη καταγραφή της πορείας των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα, από το 1945 ως σήμερα. Το 2021 το ISET (κτηριακές εγκαταστάσεις, εξοπλισμός και κυρίως το πολύτιμο αρχειακό υλικό) δωρίζεται στην Εθνική Πινακοθήκη ώστε να εξασφαλισθεί η διαρκής και απρόσκοπτη λειτουργία του.
Έχει διατελέσει μέλος πολλών διοικητικών συμβουλίων ιδρυμάτων, καθώς και κρατικών επιτροπών σχετικών με την ανάδειξη και προώθηση της σύγχρονης ελληνικής τέχνης.
Απεβίωσε τον Αύγουστο του 2024 σε ηλικία 92 ετών.