Σανταρόζα, Γουέμπστερ, Τράιμπερ, Λόρδος Βύρωνας, Λένορμαν, Χέυδεν, Μάγερ. Οι σπουδαίοι αυτοί Φιλέλληνες, όπως και πολλοί ακόμη, χαρίζουν την αίγλη τους σε πολλούς μικρούς και μεγάλους δρόμους της Αθήνας.
Μια υπενθύμιση της τεράστιας συμβολής του Φιλελληνικού Κινήματος στην Ελληνική Επανάσταση, πριν από δύο αιώνες, καθώς και στην πρόοδο του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.
Με πρωτοβουλία της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων -μέσω της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής (ΕΑΤΑ)- με την ΕΛΛΕΤ, η δράση «Περπατώντας με τους Φιλέλληνες»,υλοποιήθηκε με στόχο όχι μόνο να τιμηθεί ο ρόλος των σπουδαίων αυτών ξένων προσωπικοτήτων (Ιταλοί, Γάλλοι, Αμερικανοί, Γερμανοί, Βρετανοί, Ρώσοι κ.ά.), που συνέβαλαν στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας -εκδηλώνοντας την αγάπη τους για τη χώρα είτε με ηθική είτε με υλική συμπαράσταση- αλλά και να δοθεί η δυνατότητα σε κάθε Αθηναίο και επισκέπτη της πόλης να τους γνωρίσει περισσότερο και να κατανοήσει τη σύγχρονη ιστορία, κάνοντας απλώς μία σύντομη στάση… στους δρόμους των Φιλελλήνων.
Στο πλαίσιο της δράσης, η οποία πραγματοποιείται με αφετηρία τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και με την πολύτιμη συμβολή χορηγών*, τοποθετήθηκαν σε δρόμους που φέρουν ονόματα του Φιλελληνικού Κινήματος συνολικά 62 πινακίδες για 29 Φιλέλληνες. Σε αυτές προβάλλονται πορτραίτα τους, καθώς και επεξηγηματικά ιστορικά κείμενα -στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα- με πληροφορίες για την προσωπικότητά τους, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο συνεισέφεραν στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Τα κείμενα των πινακίδων, όπως και της εφαρμογής συνέταξε ομάδα κορυφαίων ιστορικών.
Σημειώνεται ότι κάθε πινακίδα διαθέτει ένα QRcode, το οποίο παραπέμπει σε ηλεκτρονική εφαρμογή (web application), παρέχοντας στα ελληνικά και τα αγγλικά επιπλέον πληροφορίες για τον Φιλέλληνα και για το Κίνημα του Φιλελληνισμού, καθώς και συνοδευτικά podcast.
Αποκαλυπτήρια στην οδό Φιλελλήνων
Παρουσία του Δημάρχου Αθηναίων κ. Κώστα Μπακογιάννη, του Αντιπροέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού κ. Κώστα Σταματόπουλου, των Πρέσβεων στη χώρα μας -των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής κ. Τζέφρυ Πάιατ,της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Δρ. Έρνστ Ράιχελ,της Ιταλίας κας Πατρίτσια Φαλτσινέλι, της Βρετανίας κ. Μάθιου Λοτζ- καθώς και της κας Μαρίνας Μαρτίνου, εκπροσώπου της ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ, πραγματοποιήθηκαν το μεσημέρι της Τετάρτης τα αποκαλυπτήρια της πινακίδας των Φιλελλήνων, που τοποθετήθηκε, στο πλαίσιο της δράσης, επί της ομώνυμης οδού στο κέντρο της Αθήνας. Στο σημείο απηύθυνε σύντομη ομιλία, ο ιστορικός, Καθηγητής κ. Θάνος Βερέμης.
Ακολούθησε εκδήλωση στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών, με τη συμμετοχή των βασικών συντελεστών του έργου -ιστορικών και φορέων που παραχώρησαν ψηφιακά αρχεία- των Πρέσβεων και χορηγών του έργου. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση της εφαρμογής, καθώς και σύντομη ομιλία της ιστορικού, Καθηγήτριας κας Μαρίας Ευθυμίου.
Στον χαιρετισμό που απηύθυνε ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Η δράση «Περπατώντας με τους Φιλέλληνες» είναι μια πρωτοβουλία της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, που υλοποιείται με τη συνεργασία της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του Δήμου Αθηναίων, και προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία σε κατοίκους και επισκέπτες της πόλης να γνωρίσουν σε βάθος, τόσο τα ιστορικά πρόσωπα, όσο και τα τοπόσημα της Αθήνας, για τα οποία όλοι κάποια στιγμή έχουμε αναρωτηθεί. […] Με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Επανάστασης, σάς προσκαλούμε να ανακαλύψουμε μαζί τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας των Φιλελλήνων, μέσα από κείμενα και φωτογραφίες έγκριτων ιστορικών, όπως αυτά αποτυπώνονται σε Αρχεία και Ιδρύματα της χώρας μας. Έχει μεγάλη αξία να τους γνωρίσουμε, να ακολουθήσουμε νοερά τα χνάρια τους και, μέσω της εξερεύνησης στην πόλη, να ξανασυστηθούμε με το παρελθόν μας».
Από την πλευρά του, ο Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΕΤ κ. Κώστας Σταματόπουλος, εκπροσωπώντας την Εταιρεία, διάβασε τον χαιρετισμό της Προέδρου της ΕΛΛΕΤ κας Λυδίας Καρρά, αναφέροντας: «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αγωνίζεται, 50 χρόνια τώρα, για τη διατήρηση της συλλογικής μας μνήμης, μέσω της διάσωσης της πολύτιμης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της φύσης της χώρας μας, ως δώρο για τις επόμενες γενιές. Το πρόγραμμα «Περπατώντας με τους Φιλέλληνες» της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, στοχεύει να συμβάλει στη διάσωση της μνήμης αυτών που θυσιάσθηκαν για την ελευθερία μας. Η ευγνωμοσύνη για τη συμπαράσταση και την προσφορά τους θα περνάει έτσι από γενιά σε γενιά. Δε λησμονούμε!»
Ο Πρέσβης των ΗΠΑ κ. Τζέφρυ Πάιατ στην ομιλία του, τόνισε: «Η Πρεσβεία των ΗΠΑ είναι περήφανη που υποστηρίζει την πρωτοβουλία «Περπατώντας με τους Φιλέλληνες», μέρος της καμπάνιας μας, «ΗΠΑ και Ελλάδα: Γιορτάζοντας 200 χρόνια φιλίας», τιμώντας τα διακόσια χρόνια από την ελληνική επανάσταση και τις κοινές δημοκρατικές αξίες των χωρών μας. Οι συνεισφορές των Αμερικανών Φιλελλήνων στην ελληνική επανάσταση δεν αποτελούν απλώς μέρος της ιστορικής φιλίας των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ελλάδα, αλλά αποτελούν επίσης παράδειγμα των δημοκρατικών αξιών που συνεχίζουν να ενώνουν τους λαούς μας σήμερα και έχουν κεντρική θέση στην αξιοσημείωτη συμμαχία μας. Η δέσμευσή μας να υπερασπιστούμε και να υποστηρίξουμε αυτές τις αξίες είναι ακόμη πιο σημαντική σήμερα, καθώς η σχέση μας γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή — και καθώς οι χώρες μας, μαζί, αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις».
Ο Πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Δρ. Έρνστ Ράιχελ μεταξύ άλλων, επισήμανε: «Με γεμίζει χαρά και υπερηφάνεια η έλευση εκατοντάδων Γερμανών στην Ελλάδα, προκειμένου να υποστηρίξουν την Ελληνική Επανάσταση. Επρόκειτο σαφώς για την πλέον πολυπληθή ομάδα καταγεγραμμένων Φιλελλήνων. Σήμερα, περισσότερα από είκοσι ονόματα οδών και πλατειών στην πόλη της Αθήνας θυμίζουν ότι πολλοί Γερμανοί Φιλέλληνες άφησαν ισχυρό αποτύπωμα στο νεοϊδρυθέν ελληνικό κράτος, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά τους τομείς των επιστημών, της παιδείας, του πολεοδομικού σχεδιασμού και της δικαιοσύνης. Χαίρομαι που η Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα είχε τη δυνατότητα να υποστηρίξει ουσιωδώς το πρόγραμμα».
Η Ιταλίδα Πρέσβης, κα Πατρίτσια Φαλτσινέλι ανέφερε στην ομιλία της: «Ο φιλελληνισμός ήταν ένα πολύ ισχυρό και ευρέως διαδεδομένο ιδεολογικό κίνημα σε όλη την Ιταλία και η Ελλάδα έγινε μια πολύ σημαντική πηγή έμπνευσης, ένα πραγματικό πρότυπο προς μίμηση για χιλιάδες συμπατριώτες μου. Πολλοί Ιταλοί αποφάσισαν να έρθουν αυτοπροσώπως στην Ελλάδα για να στηρίξουν τον αγώνα της για ελευθερία, θυσιάζοντας συχνά τη ζωή τους. Το αίσθημα αδελφοσύνης με τους Έλληνες αγωνιστές έκανε τους Ιταλούς να συνειδητοποιήσουν ολοένα και περισσότερο την δική τους λαχτάρα για ενοποίηση του Ιταλικού έθνους, που στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε 40 χρόνια αργότερα».
Ο Πρέσβης της Βρετανίας κ. Μάθιου Λοτζ, από την πλευρά του, τόνισε: «Αισθάνομαι μεγάλη τιμή που εκπροσωπώ τη χώρα μου στη σημερινή εκδήλωση που σχετίζεται με την επέτειο των Διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση που μαζί γιορτάσαμε τη χρονιά που πέρασε. Πρόκειται για μια εξαιρετική πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων και της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού η οποία τιμά με το καλύτερο τρόπο τη μνήμη των Φιλελλήνων από τόσες χώρες που έδρασαν και πολλοί έδωσαν τη ζωή τους για την Ελλάδα. Και παράλληλα φέρνει τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Αθήνας σε επαφή με την ιστορία της πόλης και της χώρας με έναν διακριτικό αλλά ουσιαστικό τρόπο».
---
Συντελεστές της δράσης «Περπατώντας με τους Φιλέλληνες»
Υλοποίηση: Η ΕΛΛΕΤ μερίμνησε για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου (συνεργασία με ιστορικούς και φορείς, σχεδιασμός πινακίδων, υλοποίηση web app και συνοδευτικών podcast), το οποίο προσέφερε στον Δήμο Αθηναίων. Ο Δήμος αποδέχθηκε τη δωρεά, προχώρησε στην κατασκευή και τοποθέτηση των πινακίδων μέσω της ΕΑΤΑ και ανέλαβε τη συντήρηση και προώθηση του έργου.
*Χορηγίες: ΑΙΓΕΑΣ ΑΜΚΕ / Πρεσβεία των Η.Π.Α. / Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας / Πρεσβεία της Ιταλίας / Πρεσβεία της Μ. Βρετανίας / Charles Pictet / Κατερίνα Καΐρη / Ιλεάνα Σιώρη.
Σύνταξη κειμένων: Θάνος Βερέμης / Μαρία Ευθυμίου / Αντώνης Κλάψης / Ανδρέας Κούκος / Μανόλης Κούμας / Ιάκωβος Μιχαηλίδης / Γιώργος Μυλωνάς / Κωνσταντίνος Παπανικολάου / Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Παραχώρηση φωτογραφικών αρχείων: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη - Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα / Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / Εθνικό Ιστορικό Μουσείο / Κέντρο Λόγου και Τέχνης "Διέξοδος" / Σχολή Χιλλ.
Η δράση «Περπατώντας με του Φιλέλληνες» εντάσσεται στη στρατηγική ανάπτυξης του This is Athens, βασικού πυλώνα της ΕΑΤΑ, για την τουριστική προώθηση και προβολή της Αθήνας στις αγορές στόχους του εξωτερικού.