Με την αυτοπεποίθηση που της έδωσε η πρώτη επαφή με τις ευρωπαϊκές αρχές, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, παρουσίασε πέντε πολιτιστικές διαδρομές σε όλη την Ελλάδα, με μοναδική αφήγηση και Ιστορία, που ζητούν χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι τίτλοι είναι δελεαστικοί, σε προσελκύουν να ανακαλύψεις αυτές τις διαδρομές στον χώρο και ταυτόχρονα στον χρόνο σε όλη την Ελλάδα. Η όσμωσή τους δίνει στοιχεία που θα έπρεπε να είναι θεμελιώδη για την συγκρότηση του περιβόητου brand της Ελλάδας, καθώς μάλιστα η χώρα μας εδώ και δεκαετίες προσπαθεί να δηλώσει κάτι πιο ευρύ και βαθύ από το δίπολο «ήλιος και θάλασσα». Και κατορθώνει τελικά να εγκλωβίζεται πάντα σε αυτό. Οι πέντε πολιτιστικές διαδρομές που σχεδίασε το υπουργείο Πολιτισμού με τις αρμόδιες υπηρεσίες, αποτελούν στην ουσία ένα εργαλείο πρώτης γραμμής για τον πολιτιστικό τουρισμό και για την άλλη πολύφερνη νύφη, την ανάπτυξη, που επίσης εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια ακούμε να επικαλούνται στην Μπουμπουλίνας, χωρίς όμως ακόμα να παίρνει σάρκα και οστά.
Τώρα, φαίνεται ότι έρχεται η χρυσή ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης να κάνει το «όραμα» πράξη. Όπως ανακοίνωσε σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου η Λίνα Μενδώνη μαζί με τον γενικό γραμματέα Γιώργο Διδασκάλου, έχουν σχεδιαστεί πέντε πολιτιστικές διαδρομές και έχουν υποβληθεί σε κοινή πρόταση στο Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να χρηματοδοτηθούν, με τις πρώτες παρουσιάσεις να κάνουν την πολιτική ηγεσία να αισιοδοξεί. Πρόκειται για τις διαδρομές με τους τίτλους: «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου», «Πολιτιστική Εγνατία Οδός», «Ο δρόμος προς τη Δύση. Από τον Όμηρο στον Θερβάντες», «Μνημειακά έργα Κυκλώπων και ανθρώπων κατά τη Μυκηναϊκή εποχή (2η χιλιετία π.Χ.)» και «Δίκτυο κάστρων: Από το Βυζάντιο έως την Οθωμανοκρατία».
Ετοιμες ως το 2025
Οι διαδρομές που προτάθηκαν καλύπτουν μια σειρά αυστηρών κριτηρίων, όπως ορίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης: να μπορούν να τηρηθούν αυστηρότατα τα χρονοδιαγράμματα και να είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες σε σχέση να υλοποιήσουν άρτια τις μελέτες και τα έργα. Ετσι, το 70% των έργων αυτών πρέπει να έχει συμβασιοποιηθεί ως το 2022 (δηλαδή να έχει βρεθεί ανάδοχος για τις εργολαβίες και να έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις ανθεπιστασίας). Μέσα στο 2023 πρέπει να έχει συμβασιοποιηθεί το υπόλοιπο 30%. Ολες οι διαδρομές πρέπει να ολοκληρωθούν ως το τέλος του 2025 -αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν όντως αυτό συμβεί θα έχουμε πέντε διαδρομές μοναδικής αξίας σε όλη την Ελλάδα, σε σημεία που έχουν αρχαιολογικό ενδιαφέρον αλλά μειωμένη επισκεψιμότητα και που τώρα θα μπορούν να αναπτύξουν και οικονομίες κλίμακας.
Θεσσαλονίκη και Πελοπόννησος οι κορωνίδες
Τα έργα συνολικά ζητούν χρηματοδότηση 32 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης – σημειώνεται ότι το Ταμείο Ανάκαμψης δεν καλύπτει το ΦΠΑ των έργων, που ανέρχεται σε 24% και θα καλυφθεί από εθνικούς πόρους. Αυτή η διευκρίνηση για το ΦΠΑ αφορά το σύνολο των χρηματοδοτήσεων που θα λάβουν όλα τα υπουργεία από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι διαδρομές χωρίζονται σε δυο γεωγραφικούς άξονες, με την Περιφέρεια Πελοποννήσου να φιλοξενεί 4 από τις προτεινόμενες διαδρομές. Ο πρώτος γεωγραφικός άξονας διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα και συνδέει αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου. Στο κέντρο βρίσκεται η Θεσσαλονίκη, που αποτελεί πρωτεύοντα κόμβο του δικτύου με σημαίνοντα ρόλο στο όλο εγχείρημα. Ο δεύτερος ξεκινά από την Ήπειρο και κινείται προς το νότο καλύπτοντας τις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Ελλάδας.
Η μεγαλύτερη χρηματοδότηση στον ελληνικό Πολιτισμό
Αν παρ’ ελπίδα το Ταμείο Ανάκαμψης δεν δώσει το πράσινο φως για την χρηματοδότηση, τότε σύμφωνα με τη Λίνα Μενδώνη θα επιχειρηθεί να χρηματοδοτηθούν από το επόμενο ΕΣΠΑ 2021-2027 το οποίο θα είναι ενισχυμένο. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Πολιτισμού ζητά χρηματοδοτήσεις για έξι έργα που εντάσσονται στον κλάδο της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (όπως οι πολιτιστικές διαδρομές) και άλλα έξι που ανήκουν σε αυτόν του Σύγχρονου Πολιτισμού, συνολικού ύψους 430 εκατομμυρίων ευρώ – με τον ΦΠΑ θα φτάσουν στα 650 εκατομμύρια ευρώ. Θα είναι, εφόσον επιτευχθεί, η μεγαλύτερη χρηματοδότηση που έχει λάβει ο Πολιτισμός στη χώρα, αντίστοιχη με αυτή που έλαβε από το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.
