«Και καρπούζια έχω! Όλα με το μαχαίρι!». Στον εξωτερικό χώρο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών είχε στηθεί ένα μεγάλο παζάρι.
Η ιδέα ήταν του τελειόφοιτου Αριστείδη Πετρόπουλου, που παρουσίαζε έτσι την πτυχιακή του εργασία. Ο καλλιτέχνης είχε καλέσει τους φίλους και συγγενείς του να γίνουν οι πωλητές ενός τεράστιου σουρεαλιστικού μπερδέματος. Όλοι τους φώναζαν «Πάρε πάρε!», ενώ ακούγονταν και τραγούδια λαϊκά, όπως του Καζαντζίδη.
Τι παλιατζούρα ήθελες και δεν εύρισκες: Μεταχειρισμένα λάστιχα αυτοκινήτων, παλιούς δίσκους, κορνίζες προπολεμικές, σερβίτσια γιαγιάδων, παντούφλες και παπούτσια κλειστά, χειμωνιάτικα, με λίγο τακουνάκι!
Όλα ήταν προς πώληση και σε τιμή ευκαιρίας.
Αυτό ήταν το παζάρι με τα πωλούμενα του Αριστείδη Πετρόπουλου που, όπως μας είπε, είχε αγοράσει τα περισσότερα στο Γιουσουρούμ, ενώ άλλα τα είχε βρει στα σκουπίδια.
Βεβαίως, τα αντικείμενα ξεχωριστά δεν αποτελούσαν έργα τέχνης, όμως η όλη αυτή κατάσταση αποτελούσε μια ωραία περφόρμανς.
Εντός της Σχολής, και στη μεγάλη αίθουσα «Νίκος Κεσσανλής» εκτέθηκαν σπουδαία έργα τελειοφοίτων.
Αξιοσημείωτη ήταν η εγκατάσταση Κάκτων της Έλλης Φωτοπούλου.
Έλλη Φωτοπούλου: Είμαστε σαν τους κάκτους;
Η Φωτοπούλου όλη τη χρονιά μάζευε κάκτους που βρήκε με ενδελεχή έρευνα σε γειτονιές. Άλλους πεταμένους και άλλους εντός των κήπων των σπιτιών, όπου και πήγαινε για να εξηγήσει στους νοικοκύρηδες το τι ήθελε να κάνει και να τους ζητήσει να τη συνδράμουν, δηλαδή να της δώσουν τους κάκτους.
Έτσι, εγκατέστησε στην ΑΣΚΤ ένα δάσος από φυσικούς κάκτους, έναν μαρμάρινο και κάποιους ακόμα από πηλό.
Η καλλιτέχνις μας είπε: «Θέλησα να κάνω ένα δάσος από κάκτους αντίστοιχο ενός πλήθους ανθρώπων. Θεωρώ ότι η φυσιολογία του κάκτου έχει συνάφεια με τη φυσιολογία του ανθρώπου. Έχουν κορμό, έχουν σάρκα, έχουν δέρμα, έχουν αγκάθια, δηλαδή θωράκιση, που είναι αντίστοιχη με την άμυνα (το κλείσιμο, το μη άνοιγμα) που έχουν οι σημερινοί άνθρωποι…».
Κλεάνθης Πάγκαλος: Η Ομορφιά είναι Αλήθεια
Εξαιρετικά ήταν τα μεγάλα πορτρέτα γυναικών που παρουσίασε ο Κλεάνθης Πάγκαλος. Απαθανάτιζε έτσι γυναίκες που τον ενέπνευσαν είτε που επέδρασαν ευεργετικά στη ζωή του.
Ο καλλιτέχνης μας μίλησε εξηγώντας το έργο του με στίχους του Τίτου Πατρίκιου:
«Η ομορφιά των γυναικών που άλλαξαν τη ζωή μας, βαθύτερα και από εκατό επαναστάσεις, δεν χάνεται, δε σβήνει με τα χρόνια, όσο και αν φθείρονται οι φυσιογνωμίες, όσο και αν αλλοιώνονται τα πρόσωπα… Τίτος Πατρίκιος -Ρόδα Αειθαλή».
Ήρα Βιτάλη: Χορταριασμένα πορτρέτα ενοχοποιημένων γυναικών
Η Ελληνογερμανίδα Ήρα Βιτάλη παρουσίασε επίσης πορτρέτα γυναικών, αλλά με μία άλλη διάθεση. Η ίδια μας είπε:
«Αυτές οι άψυχες εικόνες έχουν χορταριάσει. Απέδωσα, όχι ακριβώς μυθοπλασιακές εκδοχές του γυναικείου σώματος, αλλά εικόνες, καταστάσεις και παθήσεις που δείχνουν.
Πάνω απ' όλα τι σημαίνει να έχεις ένα σώμα το οποίο κινδυνεύεις ανά πάσα στιγμή να απολέσεις υπό το βάρος ενός πολιτισμικά επιβαλλόμενου συνδρόμου ενοχικότητας καθώς και του πνεύματος βαρύτητας που ψυχοϊστορικά ανέκαθεν το συνείχε».
Δάφνη Κλάγκου: Ονειρικά αποτυπώματα πάνω σε χαρτομάζα και κεραμικές πλάκες
Ανδρικές και γυναικείες μορφές διακρίνονταν στα έργα της Δάφνης Κλάγκου η οποία χρησιμοποίησε ως καμβά χαρτομάζα και κεραμικές πλάκες. Κάπου υπήρχε μια πατρική μορφή, αλλού μια γυναικεία σε βαθιά σκέψη. Ομάδες γυναικών έμοιαζαν να περιμένουν κάτι απροσδιόριστο, άνδρες που κάτι προσπαθούσαν να κάνουν, ακόμη και παράξενα μπάνια στη θάλασσα. Όλα αυτά έμοιαζαν σαν όνειρα της δημιουργού, που άφηναν τον παρατηρητή να δώσει τη δική του εξήγηση.
Πούρνιμα Μυλωνά: Perspectives
Πολύ καλά και τα έργα της Πούρνιμας Μυλωνά, που τα χαρακτηρίζουμε ως νεοψυχεδελικά.
Χρώματα και σχήματα χωρίς ανθρώπινες μορφές, αλλά και κατασκευές που προκαλούσαν το μάτι σε μια διαφορετική προοπτική και τον παρατηρητή σε έναν διαλογισμό πάνω στην έννοια του Βλέπω.
Για την Πούρνιμα «ζούμε σε μία οφθαλμοκεντρική κοινωνία», όπου αξία έχει το ψεύτικο φαίνεσθαι και όχι το πραγματικό είναι.
Με το έργο της, που ήταν και η πτυχιακή εργασία της, η εικαστικός ήθελε να σε βάλει σε μία διαδικασία να βλέπεις μέσα από (και όχι απλώς με) το μάτι. Με απλούστερα λόγια, ό,τι λάμπει δεν είναι πάντα χρυσός, και πρόσεχε να κατανοείς αυτό που βλέπεις.
Δανάη Γκούγια: Αναζητώ την καθαρότητα, αλλά στην παρούσα φάση άσ' τα να πάνε!
Δύο αγάλματα από γύψο και χαρτοπολτό ήταν ένα από τα έργα που παρουσίασε η Δανάη Γκούγια, δημιουργώντας με αυτά αλλά και με τα υπόλοιπα έργα της μια ατμόσφαιρα θρίλερ. Είναι και η κατάσταση του εφιάλτη της πανδημίας που όλοι βιώνουμε που εκφράζεται με αυτόν τον εναγώνιο τρόπο. Αλλά είναι και άλλα προσωπικά της εικαστικού συναισθήματα στην αναζήτηση μιας αλήθειας που τελικά φαίνεται να μη βρίσκει.
Η ίδια μας είπε:
«Τοποθετώ την έννοια του χώρου. Σε ποιον χώρο υπάρχουμε. Αναζητώ να βρω την καθαρότητα, μια καθαρή σκέψη. Θέλω να βρω μια τέτοια απλή και καθαρή σκέψη, αλλά σε αυτόν τον χώρο, η σκέψη αυτή γίνεται όλο και μικρότερη, πολύπλοκη και τελικά παραληρηματική».
Κοσμάς Δενδρινός: Ζήσε χωρίς τίποτα δικό σου!
«Κατάσταση Εξόδου» τιτλοφορούσε το σύνολο των έργων του που παρουσίασε ο Κοσμάς Δενδρινός.
Εξόδου από τι; Από τη φυλακή που σε βάζει η εξάρτησή σου από υλικά πράγματα. «Ζήσε χωρίς τίποτα δικό σου!» προτείνει ο καλλιτέχνης, παρουσιάζοντας τον άνθρωπο τυλιγμένο ασφυκτικά σαν μούμια, αλλά και τη δραπέτευση από τη φυλακή: μια σκηνή ενός ελεύθερου από υλικά πράγματα ταξιδιώτη.
Τι μας είπε ο καλλιτέχνης:
«Έχω ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο, λεφτά στην τράπεζα, ρούχα, κοσμήματα, φίλους, τρία γατιά και δυο κανάρια, πτυχία, προϋπηρεσία, μάρκα, εξουσία, γνώσεις, σώμα, κάποια χρόνια ακόμα να ζήσω και μετά, δεν θα έχω τίποτα.
Αυτά που έχω πιθανόν να υπάρχουν και μετά από μένα, αλλά εγώ ζω με μια αγωνία να τα κρατήσω και να μην αφήσω κανέναν να μου τα πάρει».
Εικόνες από την Έκθεση των τελειοφοίτων ΑΣΚΤ 2020
Credits – Όλες οι φωτογραφίες Μ.Νταλούκας 2020