Εξι έφηβοι μουσικοί, μέλη του El Sistema Greece συμμετέχουν στη δράση της Φιλαρμονικής του Παρισιού, στο πλαίσιο της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Μπορεί, άραγε, η μουσική να βοηθήσει τους εφήβους να χτίσουν γέφυρες με την Ευρώπη και τους πολίτες της; Στην φιλόδοξη αυτή κατεύθυνση κινείται η δράση που «τρέχει» αυτές τις ημέρες από τη Φιλαρμονική του Παρισιού (Philharmonie de Paris) και θα κορυφωθεί στις 26 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η εν λόγω δράση αφορά στη δημιουργία μιας ορχήστρας 120 νέων μουσικών (ηλικίας 12-17 ετών) από τις 27 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κάθε χώρα εκπροσωπείται από 2-6 μουσικούς που επελέγησαν βάσει της σχετικής διαδικασίας η οποία συμπεριέλαβε μουσικά και κοινωνικά κριτήρια.
Ποιά είναι η συμμετοχή της Ελλάδας σε όλο αυτό; Η χώρα μας εκπροσωπείται με έξι νεαρούς μουσικούς (τον ανώτερο προβλεπόμενο αριθμό δηλαδή) – μέλη του του El Sistema Greece, του εκπαιδευτικού-μουσικού προγράμματος κοινωνικής ένταξης που από το 2016 προσφέρει δωρεάν μαθήματα μουσικής σε παιδιά και νέους ανεξαρτήτως εθνικότητας, γλώσσας και θρησκείας.
Οι νεαροί μουσικοί που επελέγησαν (Ιωάννης Πασσάς, Νεφέλη Δημάκη, Θεοφάνης Χέλμης, Ειρήνη Παπαβασιλείου, Αλέσιο Χύκα και Φίλιππος Σπαταλάς) βρίσκονται ήδη στο Παρίσι όπου ακολουθούν ένα εντατικό πρόγραμμα προβών ενώ έχουν και την ευκαιρία να ξεναγηθούν στη γαλλική πρωτεύουσα γνωρίζοντας τα αξιοθέατά της. Το Σάββατο, 26 Φεβρουαρίου, η δράση θα κορυφωθεί με τη συναυλία που θα δοθεί στην αίθουσα Πιερ Μπουλέζ της Φιλαρμονικής του Παρισιού, έναν από τους ωραιότερους συναυλιακούς χώρους στην Ευρώπη, η οποία μάλιστα θα μεταδοθεί και διαδικτυακά.
«Τα παιδιά ακούγονται ενθουσιασμένα απ΄αυτή την εμπειρία. Εχουν εντυπωσιαστεί από την αίθουσα, από την πόλη, έχουν γνωριστεί με άλλα παιδιά στην ηλικία τους, έχουν γίνει μια παρέα με τα μέλη του Sistema Κύπρου και γενικά η εικόνα που μας μεταδίδεται είναι πολύ θετική» λέει στο iefimerida η κυρία Χαρά Χρυσικοπούλου, γενική διευθύντρια του El Sistema Greece. Ωστόσο θυμίζει ότι δεν είναι η πρώτη “δυνατή” εμπειρία για τα μέλη του προγράμματος. Αναφέρεται ενδεικτικά στο Καλοκαίρι του 2017, όταν η νεανική ορχήστρα Sistema Europe (SEYO) συνάντησε στην Αθήνα τους νεαρούς μουσικούς της ορχήστρας και της χορωδίας Sitema Greece. «Προσωπικά, ευχή μου θα ήταν αυτή η πρωτοβουλία που τρέχει τώρα στο πλαίσιο της γαλλικής προεδρίας να συνεχιστεί. Θα ήταν ένα πολύ σημαντικό μήνυμα ενότητας και κοινωνικής ένταξης, ένα βήμα στην κατεύθυνση του πώς φτιάχνουμε μελλοντικούς, καλύτερους Ευρωπαίους πολίτες...»
Από τη Βενεζουέλα στον κόσμο
H ιστορία αρχίζει από παλιά. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘70, ο μαέστρος και δάσκαλος Χοσέ Αντόνιο Αμπρέου επιχειρεί να χρησιμοποιήσει τη μουσική ως μέσο κοινωνικής ένταξης με σκοπό να βελτιώσει τη ζωή των πιο ευάλωτων, κοινωνικά, παιδιών από τη Βενεζουέλα. Με μια φράση θέλησε ν΄απομακρύνει τα φτωχά παιδιά από τον δρόμο, όπου πέρα από τη φτώχεια ήταν εκτεθειμένα στη βία και στην εγκληματικότητα, εντάσσοντάς τα σε μουσικά σύνολα. Το πείραμα στέφθηκε με επιτυχία και σύντομα γιγαντώθηκε με τη δημιουργία ορχηστρών και χορωδιών σ΄ολόκληρη τη χώρα. Διασημότερο “τέκνο” του συστήματος της Βενεζουέλας ο σούπερ σταρ αρχιμουσικός Γκουστάβο Ντουνταμέλ, σημερινός μουσικός διευθυντής της Οπερας του Παρισιού.
Γρήγορα το El Sistema “ταξίδεψε” σε όλον τον κόσμο “μπολιάζοντας” τα μουσικά συστήματα της Δύσης. Στη χώρα μας, το πρόγραμμα ιδρύθηκε το 2016 ξεκινώντας, αρχικά, από προσφυγικούς καταυλισμούς στη Μόρια κι αργότερα στην Αττική. Αργότερα, το πρόγραμμα “βγήκε” από τους καταυλισμούς και “διαχύθηκε” στην κοινωνία προσφέροντας δωρεάν μαθήματα μουσικής σε όποιον το επιθυμεί ανεξαρτήτως οποιονδήποτε διακρίσεων. Τα τελευταία χρόνια το πρόγραμμα εδρεύει σε κτίριο στην Κυψέλη ενώ μαθήματα γίνονται επίσης στο Μοσχάτο και στην Κόρινθο. Οπως εξηγεί η κυρία Χρυσικοπούλου, επίκειται η επανεισαγωγή του El Sistema Greece σε προσφυγικές δομές.
«Τα περισσότερα παιδιά είναι από την Ελλάδα κι αυτό είναι λογικό αφού εδώ δραστηριοποιούμαστε» λέει η κυρία Χρυσικοπούλου. «Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, χωρίς όμως να είναι και απόλυτο. Υπάρχουν και παιδιά που δεν ανήκουν σ΄αυτή την κατηγορία αλλά απλώς τους αρέσει η μεθοδολογία, η πολυπολιτισμικότητα κ.λ.π. Για μας, το μοναδικό κριτήριο αποδοχής κάθε Σεπτέμβριο είναι η σειρά προτεραιότητας...»