Δίνει πνοή με τη ζωγραφική του στα θαλασσόξυλα, φλογίτσες που τρεμοπαίζουν, καρβέλια ψωμί, η Ελληνική σημαία. Ο Χρήστος Μποκόρος, μοναδικός στο είδος του καλλιτέχνης, καταπιάνεται με το 1821 και παρουσιάζει μία νέα σειρά έργων στο Μουσείο Μπενάκη.
Το Μουσείο Μπενάκη και η Εταιρία Κοινωνικού Έργου και Πολιτισμού (ΕΚΕΠ) παρουσιάζουν το πρωτότυπο αρθρωτό έργο του Χρήστου Μποκόρου με τον τίτλο «1821, η γιορτή», στον εκθεσιακό χώρο του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Μποδοσάκη.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν οι Κωνσταντίνος Παπαχρίστου (Μουσείο Μπενάκη) και Μάνος Δημητρακόπουλος (ΕΚΕΠ). Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 1821-2021, αποτέλεσμα της συνεργασίας 15 Ιδρυμάτων και της Εθνικής Τράπεζας για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, εγκαινιάζεται σήμερα και θα διαρκέσει έως και τις 10 Οκτωβρίου.
Το έργο του Χρήστου Μποκόρου διαρθρώνεται σε τέσσερις ενότητες:
- Η Γαλανόλευκη: ο απόηχός της.
- Η Ιστορία: το φως και το σκοτάδι της.
- Οι Ήρωες, επιφανείς και αφανείς: ο ίσκιος και το αίμα τους.
- Η Δόξα μονάχη: ψηλά στην κεφαλή μιας μεγάλης έρημης τράπεζας, Μνήμη δαφνοφόρος, και μπροστά της ένα αρνάκι που μας κοιτάει κατάματα.
Tα έργα δημιουργήθηκαν ειδικά για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Είναι φτιαγμένα πάνω σε υφάσματα και ξύλα. Συνιστούν «ξεχείλισμα της ψυχής» του ζωγράφου, είναι ο δικός του φόρος τιμής στο «Κοινό και το Κύριο».
Η έκθεση συνοδεύεται από αναλυτικό κατάλογο, ο οποίος θα κυκλοφορήσει σύντομα.
Οταν πρωτοάρχισα να δουλεύω για αυτή την έκθεση είχε κατασταλάξει στον νου μου η ιδέα καθαρή και ολοκληρωμένη –έτσι νόμιζα–, αλλά το έργο ούτε αρχή ούτε τέλος έχει, ακόμα γίνεται, κουβάρι μπερδεμένο που όλο λύνεται, άλλη κλωστή τραβάω κι άλλη βγαίνει και όλο κόμπους συναντώ, να πλέκω κομποσκοίνι, ν’ αναμετρώ το έχειν μου με την κοινή μας μοίρα, μα ούτε λογαριασμός σωστός ούτε και άκρη βγαίνει, κυκλοτερό το μπέρδεμα, πάντα σε αρχή με φέρνει, και με το λίγο και με το πολύ, το νόημα ίδιο μένει. Ελευθερία ή Θάνατος… Κι η απόφαση στην κόψη μάς προσμένει… τοῦ σπαθιοῦ τὴν τρομερή.
Πληθαίναν τα πορτραίτα του Σολωμού και του Καραϊσκάκη, πάλευαν μέσα μου ανατροπές και εξεγέρσεις και πού να βρω το ιδανικό εκείνο πρόσωπο που μου ’γνεφε όταν έκλεινα τα μάτια; Γίναν τα έργα με τα χτένια να υφάνουνε το φως και το σκοτάδι, ήρθε μετά και η σκιά των αφανών, έκανα το κόκκινο για το αίμα, μαύρο για το σκοτάδι και χρυσοστιλβωμένο για το φως, στένευε ο χρόνος, ξεράθηκαν και τα δαφνόφυλλα που είχα να βλέπω για να τα ζωγραφίσω στα πανιά, τα ’ριξα εντέλει πάνω τους, τα κόλλησα κι ανέβαινε στο τρίψιμο ένδοξο το άρωμά τους, σαν να μου λέγαν: εδώ είναι που ξεκίνησες, να ’μαστε πάλι στο άρωμα απ’ τα κλαδιά της δάφνης που έκοβες ανθισμένα στ’ Άγραφα, πέρσι την άνοιξη, θυμάσαι; Θυμάμαι…
Παράλληλα, κατά τη διάρκειά της θα παραχθεί σειρά video με προσκεκλημένους από πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα, οι οποίοι θα επιλέξουν να μιλήσουν για έργο της έκθεσης.
Οι ομιλίες θα είναι διαθέσιμες στο BLOD – Bodossaki Lectures on Demand (www.blod.gr) και στο κανάλι του Μουσείου Μπενάκη στο youtube (https://www.youtube.com/user/BenakiMuseum) σε συγκεκριμένες ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν σύντομα. Οι ομιλητές –κατά αλφαβητική σειρά– με τον τίτλο της παρουσίασής τους και το έργο επιλογής τους είναι οι εξής:
Μαρία Δεληβορριά, συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ: «E la forma sia l‘ abito del vero senso profondo d‘ ogni cosa - Και η μορφή να είναι το ένδυμα για το αληθινό, βαθύ νόημα κάθε πράγματος»
ΕΡΓΑ: Σολωμός, Υφαίνοντας φως και σκοτάδι
Μαρία Ευθυμίου, ιστορικός
ΤΙΤΛΟΣ: «Η Ιστορία: το φως και το σκοτάδι της, στο έργο του Χρήστου Μποκόρου και στο '21».
ΕΡΓΟ: Υφαίνοντας φως και σκοτάδι
Σταύρος Ζουμπουλάκης, φιλόλογος και συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ «Τι γυρεύει ο Αμνός δίπλα στον Ποιητή και τον Πολέμαρχο;»
ΕΡΓΟ: Αρνάκι
Γιάννης Κιουρτσάκης, συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ: «Και με φως και με θάνατον/ακαταπαύστως» (από τις Ωδές του Κάλβου)
ΕΡΓΟ: Υφαίνοντας φως και σκοτάδι
Κώστας Κουτσουρέλης, συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ: «Κλίνη των Αφανών».
ΕΡΓΑ: Μνημείο Αφανών Ηρώων (κυρίως) και τα πορτραίτα Σολωμού και Καραϊσκάκη (δευτερευόντως)
Σάββας Μιχαήλ, ιατρός, πολιτικός και συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ: «Μορφές Χρήστου Μποκόρου, που μέρη τόσα φαίνονται και μέρη 'ναι κρυμμένα»
ΕΡΓΑ: Σολωμός, Σολωμός Καραϊσκάκης, Μνημείο αφανών ηρώων, Υφαίνοντας φως και σκοτάδι
Νικήτας Σινιοσόγλου, ερευνητής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
ΤΙΤΛΟΣ: «Κι αν το βίωμα φτιάχνει τον τόπο; Σκέψεις για τη νεοελληνική αυτοσυνειδησία»
ΕΡΓΟ: Υφαίνοντας φως και σκοτάδι
Θεοφάνης Τάσης, καθηγητής φιλοσοφίας, συγγραφέας
ΤΙΤΛΟΣ: «H επινόηση του κυανού: Σκέψεις για την ελληνική ταυτότητα με αφορμή την ζωγραφική του Χρήστου Μποκόρου»
ΕΡΓΟ: Μνημείο αφανών ηρώων
Ο Χρήστος Μποκόρος γεννήθηκε το 1956 στο Αγρίνιο. Εκεί έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Έφυγε δεκαεννέα χρόνων για να σπουδάσει Νομικά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στην Κομοτηνή (1975-1979). Μετά τις σπουδές του Δικαίου κι ένα μεσοδιάστημα αναποφάσιστου προβληματισμού, βρέθηκε στη Ανώτατη Σχολή των Καλών Τεχνών της Αθήνας (1983-1989). Ζωγράφιζε από παιδί, άρχισε να εκθέτει στη δεκαετία του ’80. Στο εργαστήριο της οδού Καλλιδρομίου, στον λόφο του Στρέφη, έγιναν τα έργα της μαθητείας στο πραγματικό. Τη δεκαετία του ’90 στην οδό Αριστοδήμου, στον Λυκαβηττό, αποπειράται να εικονοποιήσει την κοινή μνήμη και πειρασμούς του αoράτου, το φως και το σκοτάδι. Μετά το 2000 κατεβαίνει στην Καστέλλα, όπου ζει και εργάζεται έκτοτε.
Το 2004, με το Αδιάβαστο Δάσος, άγγιξε το αγκάθι της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου. Το 2013 παρουσίασε τα στοιχειώδη στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς, προτείνοντας μια λιτή ευημερία, μια επανεύρεση του μέτρου στην καθημερινή μας ζωή και το 2016 τις όψεις αδήλων, μια αναδρομική έκθεση έργων της τριαντάχρονης πορείας του. Δύο αιώνες μετά τον ξεσηκωμό του 1821, επανέρχεται στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού με τη γιορτή.
Έκθεση Χρήστος Μποκόρος «1821, η γιορτή», Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, Διάρκεια έκθεσης: 19 Μαΐου έως 10 Οκτωβρίου 2021