«Αγαπητέ Νίκο, η Ελλάδα έχει ένα διαρκές χρέος απέναντί σου». Με αυτή την υπόμνηση μεταξύ άλλων, σε μια θερμή εκδήλωση, ο πρέσβης της Ισπανίας παρασημοφόρησε τον Νίκο Σταμπολίδη, τον κορυφαίο Ελληνα αρχαιολόγο, καθηγητή και διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
Τον είχα ρωτήσει πριν από χρόνια, σε ανύποπτη φάση τον Νίκο Σταμπολίδη τι σημαίνει για αυτόν πολιτισμός. «Ως δάσκαλος θα σου πω ότι πολιτισμός είναι μόνο ο πολιτισμός της αξιοκρατίας. Σε όλους τους τομείς: αρχαιολογία, τέχνες, πολιτική. Όταν οι επαΐοντες, όπως έλεγε ο Σωκράτης, μπορούν να βρίσκονται στην κορυφή τότε τίποτα δεν πάει λάθος» μου είχε απαντήσει. Τίποτα δεν πήγε λάθος στην περίπτωση του Νίκου Σταμπολίδη, που εδώ και δεκαετίες βρίσκεται στην κορυφή, τόσο ως διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης (τώρα, τον Σεπτέμβρη, συμπληρώνει 23 χρόνια), όσο και ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, αλλά και ανασκαφέας της συγκλονιστικής Ελεύθερνας στην Κρήτη. Του τόπου που επαληθεύει τις αφηγήσεις του Ομήρου.
Ο τρίτος Μεγαλόσταυρος για τον Νίκο Σταμπολίδη
Ο πολιτισμός της αξιοκρατίας όπως εκφράζεται στο πρόσωπο του Κρητικού Νίκου Σταμπολίδη επιβεβαιώθηκε στην τελετή που έγινε το μεσημέρι της Πέμπτης στην Ισπανική Πρεσβεία. Εκεί παρασημοφορήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο (La Cruz de la Orden del Merito Civil) για τη συνολική του προσφορά. Είναι ο μοναδικός Ελληνας που έχει τρεις μεγαλόσταυρους: έχει τιμηθεί από την Ιταλική Προεδρία, στη συνέχεια από την Ελληνική Προεδρία και τώρα από τη βασιλική οικογένεια της Ισπανίας. Δηλαδή από τις χώρες που ορίζουν την κουλτούρα της Μεσογείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ελάχιστοι οι μεγαλόσταυροι που έχει δώσει ο ισπανός πρέσβης σε Ελληνες. Οπως παραδέχθηκε μάλιστα στην ασυνήθιστα θερμή ομιλία του, ήταν κάτι που ήθελε να κάνει εδώ και δύο χρόνια, ουσιαστικά από τότε που ανέλαβε τη θέση.
«Ηταν η πρώτη παρασημοφόρηση που ζήτησα να κάνω!Περίμενα να το κάνω την κατάλληλη στιγμή, όταν θα ήταν παρούσες στην τελετή η Βασίλισσα Σοφία και η αδελφή της πριγκίπισσα Ειρήνη». Είναι γνωστή η αγάπη και ο θαυμασμός που νιώθουν για τον Νίκο Σταμπολίδη η βασιλομήτωρ και ως το 2014 βασίλισσα της Ισπανίας και η αδελφή της. Σε κάθε τους επίσκεψη στην Ελλάδα φροντίζουν να τον συναντούν, ενώ ο ίδιος της μυεί με τις θρυλικές ξεναγήσεις του στη συλλογή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, στις περιοδικές εκθέσεις και φυσικά στον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο της Ελεύθερνας.
Η Βασίλισσα Σοφία στην Ελλάδα σε λίγες μέρες
Μάλιστα στην ομιλία του ο Πρέσβης της Ισπανίας Ενρίκε Βιγκέρα αποκάλυψε ότι μόλις την Τετάρτη έμαθε ότι η βασίλισσα Σοφία θα έρθει στην Ελλάδα στο τέλος του Σεπτεμβρίου! Ομως η εκδήλωση είχε ήδη κανονιστεί. Αλλωστε την παρασημοφόρηση παρακολούθησε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη (κατέφθασε κατευθείαν από το γραφείο του πρωθυπουργού όπου είχε μακρά σύσκεψη), η σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας Σίσσυ Παυλοπούλου και η σύζυγος του Πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραμπόφσκι.
Ο χειμαρρώδης αφηγητής Νίκος Σταμπολίδης, υπήρξε εξαιρετικά φειδωλός στη δική του ομιλία. Απευθυνόμενος στην Λίνα Μενδώνη και τον Ενρίκε Βιγκέρα τόνισε «εκπροσωπείτε οι δύο σας το ανατολικό και το δυτικό άκρο του μεσογειακού πολιτισμού, το πραγματικό λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού δια μέσου των αιώνων».
Με μεγάλη χαρά και αίσθηση τιμής, αλλά και σχεδόν συνεσταλμένα ο Νίκος Σταμπολίδης δέχθηκε την ύψιστη τιμή και την μεγάλη αγάπη όσων βρέθηκαν κοντά του στην τελετή. Αλλωστε έχει μια διαρκή συναίσθηση, συνείδηση του μέτρου. Μια από τις συμβουλές που μου είχε δώσει στο παρελθόν ήταν: «Πρέπει να ξέρεις ότι εκεί που είσαι το άπαν είσαι συγχρόνως και το τίποτα. Αυτό είναι μακράν η μεγαλύτερη αλήθεια για τα ανθρώπινα. Ο άνθρωπος δεν είναι κατά τη γνώμη μου ζώο ώστε να μην έχει συνείδηση- αλλά δεν είναι και Θεός. Είναι μια προσπάθεια να τείνει προς το ύψος» .