Το 2021 φέρνει ήδη από τους πρώτους του μήνες σημαντικές αλλαγές στην ηγεσία εμβληματικών φορέων του ελληνικού πολιτισμού. Μετακινήσεις, νέα ονόματα και επαναπατρισμός προσωπικοτήτων που καλούνται να διοικήσουν το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Ακροπόλ, το Μουσείο της Ακρόπολης και το ΕΜΣΤ. To iefimerida.gr έχει όλο το ρεπορτάζ.
Είναι ίσως μια από τις θετικές ειδήσεις του 2021. Από τις αλλαγές που γεννούν προσδοκίες για αυτό που έρχεται, για το μέλλον του Πολιτισμού που σχεδιάζεται και υλοποιείται μέσα από τις ασφυκτικές συνθήκες της πανδημίας. Τρία μουσεία και ένας νεοσύστατος αλλά καθοριστικός οργανισμός αλλάζουν ή αποκτούν επικεφαλής. Παλιοί γνώριμοι αλλά και νέοι με διεθνή εμπειρία και τεχνοκρατικό προφίλ ανά περίπτωση, αναμένεται να βρεθούν στις επιτελικές θέσεις ως τον Ιούνιο της χρονιάς που έρχεται. Και σε κάποιες περιπτώσεις ήδη έχουν μπει υψηλά στοιχήματα για τα ονόματα των διαδόχων. Τι περιμένουμε λοιπόν στην ανθρωπογεωγραφία του Πολιτισμού το 2021;
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Την τελευταία μέρα του χρόνου, στις 31 Δεκεμβρίου ολοκληρώνεται η θητεία της Μαρίας Λαγογιάννη στο μεγαλύτερο μουσείο της χώρας, καθώς η διακεκριμένη αρχαιολόγος με την μεγάλη εμπειρία σε σημαντικές διοικητικές θέσεις συνταξιοδοτείται. Το επόμενο πρόσωπο που θα αναλάβει τη διεύθυνση του Μουσείου θα είναι καθοριστικό, για λόγους που ξεπερνούν το προφανές της σημαντικότητας του χώρου και των συλλογών του.
Όπως έχει εξαγγελθεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο μπαίνει στη νέα του εποχή, προκειμένου να εκτεθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι από τους θησαυρούς του που βρίσκονται στις αποθήκες, και ταυτόχρονα να δημιουργηθεί μια νέα περιοχή υψηλής αξίας για τον Πολιτισμό στο τρίγωνο Πολυτεχνείου, Μουσείου και Ακροπόλ. Ηδη έχει εκπονηθεί και παραδοθεί στην Λίνα Μενδώνη μελέτη για τη βιωσιμότητα και σκοπιμότητα του σχεδίου από κορυφαίο βρετανικό οίκο, με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Μέχρι την τοποθέτηση επισήμως του επόμενου διευθυντή, χρέη θα αναλάβει ο αναπληρωτής διευθυντής του Μουσείου. Oι προκλήσεις για τον ή την διάδοχο της κυρίας Λαγογιάννη είναι πολλές και οι απαιτήσεις πολυεπίπεδες με δεδομένο το σχέδιο αναγέννησης του Μουσείου και ανάδειξης της περιοχής. Κάποιοι λένε ότι ο νέος επικεφαλής του μουσείου θα πρέπει ιδανικά να έχει χαρακτηριστικά της Αικατερίνης Δελλαπόρτα, της διευθύντριας του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου και του τρόπου που έχει κάνει το μουσείο πληθωρικό και σε διαρκή διάλογο με πολιτισμούς, αναδεικνύοντας ακόμα περισσότερο τον πλούτο του.
Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Το ΕΜΣΤ μπήκε αναμφισβήτητα στη νέα του εποχή τον Φεβρουάριο του 2020 που άρχισε η κανονική, πλήρης λειτουργία του, όπως αυτή υπαγορεύεται καταρχάς από την βασική αρχή της έκθεσης της Συλλογής του Μουσείου. Με την πανδημία να ανακόπτει τους ρυθμούς του, το 2021 θα είναι έτος σταθμός ως προς την ανθρωπογεωγραφία. Ηδη με ΦΕΚ ανακοινώθηκε πως η θητεία του ΔΣ του ΕΜΣΤ παρατείνεται μέχρι τον Ιούνιο του 2021 -έληγε αυτές τις μέρες. Σκοπός του ΥΠΠΟ είναι να μην υπάρξουν αλλαγές στη διοίκηση μέχρι να αναλάβει ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής αλλά και ο οικονομικός-διοικητικός διευθυντής του Μουσείου.
Εξάλλου στα μέσα Δεκέμβρη εκδόθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση για την πρόσληψη οικονομικού και διοικητικού διευθυντή που αναμένεται να οριστεί ως τις αρχές Φεβρουαρίου. Σχεδόν ταυτόχρονα να γίνει ο διορισμός του καλλιτεχνικού διευθυντή, που όπως όλα δείχνουν θα είναι η διεθνούς φήμης επιμελήτρια Τέχνης Κατερίνα Γρέγου. Η πρόταση έχει γίνει εδώ και καιρό από το ΥΠΠΟ και φαίνεται πως οι τελευταίες λεπτομέρειες καθορίζονται ακόμα. Η κυρία Γρέγου θα παραδώσει εντός των προσεχών ημερών στο ΥΠΠΟ τον οδικό χάρτη του ΕΜΣΤ, ένα πρότζεκτ που ανέλαβε να εκπονήσει την περασμένη άνοιξη, όπως είχε αποκαλύψει η Λίνα Μενδώνη σε συνέντευξή της στο iefimerida. Αυτό επιτρέπει στην κυρία Γρέγου να γνωρίζει ήδη άριστα όχι μόνο την ανθρωπογεωγραφία, αλλά κάθε δεδομένο και ιστορικό του μουσείου που όλα δείχνουν θα κληθεί να διοικήσει. Βέβαια καραμπόλες της τελευταίας στιγμής δεν πρέπει να αποκλεισθούν ως και την ανακοίνωση που αναμένεται ως τον Φεβρουάριο.
Μουσείο της Ακρόπολης
Είναι το διαμάντι στο στέμμα του ελληνικού πολιτισμού, αν μη τι άλλο με την έννοια της αίγλης και της δημοφιλίας που έχει διεθνώς. Το Μουσείο της Ακρόπολης θα αποκτήσει γενικό διευθυντή, αποτέλεσμα διεθνούς πρόσκλησης ενδιαφέροντος που έγινε ήδη από τις αρχές του χρόνου. Σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida.gr στην πρόσκληση ανταποκρίθηκαν περί τους 4 ενδιαφερόμενους, που πληρούσαν και τις αυστηρές προδιαγραφές που τέθηκαν. Αυτή τη στιγμή έχουν ουσιαστικά μπει στην τελική ευθεία δύο πρόσωπα, με την διεθνή επιτροπή που έχει οριστεί -με επικεφαλής τον πρόεδρο του ΔΣ του Μουσείου, καθηγητή Δημήτρη Πατερμαλή- να περιμένει να λάβει όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την αξιολόγηση της θέσης.
Υπολογίζεται ότι θα γίνουν περίπου 4 συνεδριάσεις της επταμελούς διεθνούς επιτροπής. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι το πιθανότερο είναι να δούμε στη θέση του γενικού διευθυντή, έναν από τους πλέον χαρισματικούς αρχαιολόγους της χώρας, με διεθνή εμπειρία, που υπήρξε αναπόσπαστος πρωταγωνιστής σε ένα από τα σημαντικότερα -μη δημόσια- μουσεία της χώρας. Δεν αναμένονται ανακοινώσεις πριν από τον Μάρτιο του 2021.
Ακροπόλ
Φτάνουμε στο μεγάλο στοίχημα του σύγχρονου Πολιτισμού, με την έννοια της δημιουργίας ενός φορέα εξωστρέφειας, ανάδειξης της σύγχρονης δημιουργίας σε τομείς περισσότερους από τους ήδη γνωστούς στην Ελλάδα, αλλά και εκπαίδευσης καλλιτεχνών για την απόκτηση σημαντικών δεξιοτήτων. Ηδη στον προϋπολογισμό του 2021 προβλέπεται ότι το Ακροπόλ θα προικισθεί με 1 εκατομμύριο ευρώ. Αυτό που απομένει είναι ως τον Μάρτιο το αργότερο να τοποθετηθεί ο διευθυντής του Ακροπόλ καθώς και το ΔΣ.
Αναζητούνται άτομα με διεθνή εμπειρία και δεν αποκλείεται σε αυτόν τον οργανισμό να δούμε ονόματα Ελλήνων που στο παρελθόν εργάσθηκαν σημαντικές θέσεις στο εξωτερικό και τώρα επιθυμούν τον επαναπατρισμό. Το τεχνοκρατικό προφίλ δεν είναι διόλου αμελητέο. Η πρόκληση είναι μεγάλη: καθώς πρόκειται για νέο οργανισμό θα στελεχωθεί εξαρχής, κάθε πρόσωπο θα έχει ιδιαίτερη αποστολή και βαρύτητα για την ταυτότητα και φυσιογνωμία του οργανισμού.