Το Μουσείο Μπενάκη τιμά τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή με μία έκθεση που συγκινεί και ξυπνά μνήμες.
Το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών συνδιοργανώνουν τη μεγάλη επετειακή έκθεση «ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ: Λάμψη · Καταστροφή · Ξεριζωμός · Δημιουργία» με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Την έκθεση τιμούν με την υποστήριξή τους πολυάριθμοι οργανισμοί, ιδρύματα και ιδιώτες παραχωρώντας εκθέματα από τις πολύτιμες συλλογές τους. Με τον τρόπο αυτό προβάλλεται το σημαντικό έργο αυτών των φορέων χάρη στο οποίο διασώθηκαν η ιστορία και ο πολιτισμός του μικρασιατικού ελληνισμού.
Τρεις μεγάλες ενότητες στο Μπενάκη της Πειραιώς
Η έκθεση προγραμματίζεται να εγκαινιαστεί τον Σεπτέμβριο του 2022 και θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138. Φιλοδοξεί να παρουσιάσει μέσα από τρεις μεγάλες ενότητες το χρονικό του ελληνισμού της Μικράς Ασίας κατά την περίοδο της ακμής του πριν τους διωγμούς, τη δραματική περίοδο 1919-1923, καθώς και την περίοδο της εγκατάστασης και ενσωμάτωσής του στην Ελλάδα.
Μουσείο Μπενάκη 11398, δωρεά A. Tσομλεκτσόγλου
Στόχος της πρώτης ενότητας είναι να περιγράψει τη ζωή σε τέσσερις γεωγραφικές περιοχές: την Ιωνία και τα δυτικά παράλια, τον Πόντο, την Καππαδοκία και τα νότια παράλια, και την Ανατολική Θράκη. Η δεύτερη ενότητα εξιστορεί τους διωγμούς, τη μικρασιατική εκστρατεία, την καταστροφή του 1922, το πρώτο κύμα προσφύγων και την ανταλλαγή πληθυσμών. Η τελευταία ενότητα επικεντρώνεται στην εγκατάσταση και την ενσωμάτωση των εκπατρισμένων στην Ελλάδα καθώς και στην επίδραση που η παρουσία τους είχε σε πολλούς τομείς της ελληνικής κοινωνίας.
Φωτογραφίες, κειμήλια, εργα τέχνης
Το χρονικό αυτό ξετυλίγεται μέσα από χάρτες, φωτογραφίες, κινηματογραφικό υλικό, έργα τέχνης, εικόνες, εκκλησιαστικά κειμήλια, ενδυμασίες, κοσμήματα, χειροτεχνήματα, προσωπικά αντικείμενα, πολεμικά κειμήλια, εκτεταμένο αρχειακό υλικό, εφημερίδες, επιστολές και κάρτες, και πολλά άλλα τεκμήρια. Αποσπάσματα από προσωπικές μαρτυρίες συμπληρώνουν την αφήγηση του χρονικού.
Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα, παρακαταθήκη Αλεξάνδρας Παπαγεωργίου και Ηλία Σαμαρα
Τμήμα του επιλόγου της έκθεσης είναι αφιερωμένο στην ίδρυση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών το 1930 από τη Μέλπω και τον Οκτάβιο Μερλιέ. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα επιστημονικά ιδρύματα έρευνας της ιστορίας και του πολιτισμού των Μικρασιατών Ελλήνων. Το αρχείο προφορικής ιστορίας του είναι μοναδικό. Συγκροτήθηκε με βάση τις μαρτυρίες περισσοτέρων από 5.000 εκπατρισμένων πρώτης γενιάς, ενώ το Μουσικό Λαογραφικό του Aρχείο περιέχει σπάνιες ηχογραφήσεις, αδημοσίευτα χειρόγραφα και έγγραφα. Η Βιβλιοθήκη και τα πολύτιμα αρχεία, οι πολυάριθμες εκδόσεις και το επιστημονικό Δελτίο του Κέντρου συμβάλλουν καθοριστικά στον διάλογο μεταξύ της ελληνικής και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας.
Μουσείο Μπενάκη / Πινακοθήκη Γκίκα, δωρεά Άννας Βενέζη-Κοσμετάτου
Η καθημερινότητα της Μικράς Ασίας στο Μπενάκη
Οι συλλογές του Μουσείου Μπενάκη παρουσιάζουν την καθημερινή και επαγγελματική ζωή και την τέχνη των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, τα Ιστορικά του Αρχεία διασώζουν σημαντικές μαρτυρίες από την πορεία της εκστρατείας και από την εγκατάσταση των προσφύγων, ενώ εκθέματα της Πινακοθήκης Γκίκα τεκμηριώνουν το αποτύπωμα των Μικρασιατών στον πολιτισμό του 20ού αιώνα. Άλλωστε, το Μουσείο Μπενάκη υπήρξε ένα από τα τρία μουσεία που υποδέχθηκαν τα κειμήλια των κοινοτήτων κατά τη μετεγκατάστασή τους στον ελλαδικό χώρο.
Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών
Την επιμέλεια της έκθεσης και των δύο εκδόσεων που τη συνοδεύουν έχει η ιστορικός τέχνης Εβίτα Αράπογλου, σε στενή συνεργασία με τον ακαδημαϊκό καθηγητή Πασχάλη Κιτρομηλίδη, διευθυντή του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, και τους ερευνητές του Κέντρου, καθώς και τον επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη Γιώργη Μαγγίνη και τους επιμελητές του Μουσείου.
Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί χάρη στην ευγενική στήριξη χορηγών.
Μουσείο Μπενάκη, ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΕΤΕΙΑΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ «ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ» ΛΑΜΨΗ · ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ · ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ · ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ