Ο ρηξικέλευθος ηθοποιός ερμηνεύει εννέα ρόλους επί σκηνής όσο ο ζωγράφος Αποστόλης Χατζαράς ζωγραφίζει τους ήρωες του Αίαντα που έγραψε ο Σοφοκλής. Ο Μιχάλης Σαράντης μας οδηγεί στα βάθη και τις κορυφές αυτού του σπουδαίου έργου που αποτελεί ήδη μία ιστορική παράσταση του σύγχρονου θεάτρου μας.
Πριν την πανδημία, πενήντα άτομα ανεβήκαμε πάνω στην σκηνή του θεάτρου Βεάκη και καθηλωθήκαμε βλέποντας το φαινόμενος της θεατρικής φύσης, τον Μιχάλη Σαράντη να αλωνίζει τη σκηνή, το θέατρο, μέχρι και στο θεωρείο σκαρφάλωσε παίζοντας όλους τους ρόλους της παράστασης. Την ίδια ώρα ο ζωγράφος Αποστόλης Χατζαράς ζωγράφιζε πυρετικά τους ήρωες του έργου, μπροστά στα μάτια μας, σε αυτό το χωρίς προηγούμενο θεατρικό γεγονός που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Νανούρης.
Η παράσταση που έχει διαστάσεις θρύλου πλέον, άλλαξε χώρους, ρίζωσε, απόκτησε ένα τεράστιο κοινό συχνά αυτοτροφοδοτούμενο. Τώρα ετοιμάζεται να φτάσει σε κάθε γωνία της Ελλάδας με μια θερινή περιοδεία. Ο Μιχάλης Σαράντης μας μιλά για την παράσταση, σαν να μας αφήνει να διαβάσουμε μέσα στις σελίδες του ημερολογίου της. Και επιστρέφει στα καλοκαίρια της παιδικής ηλικίας που ξέρει ότι ποτέ δεν θα βιώσουμε ξανά, όσο γύρω μας τα πάντα είναι σκοτεινά.
Ποιες είναι οι σκέψεις σου για την πορεία της παράστασης ΑΙΑΣ του Σοφοκλή από τότε που ξεκίνησε πάνω με τους θεατές πάνω στη σκηνή του θεάτρου Βεάκη μέχρι σήμερα;
Τον Οκτώβρη του 2019 μαζί με τους θεατές πάνω στη σκηνή αφηγηθήκαμε για πρώτη φορά με τον Αποστόλη Χαντζαρά την ιστορία του Αίαντα. Για να είμαι ειλικρινής δεν φαντάστηκα ποτέ από εκείνη την ημέρα θα άλλαζε κάτι για πάντα μέσα μου σε σχέση με την δουλειά. Η αγωνία και το άγχος είχαν μετατραπεί σε έναν δημιουργικό οίστρο, μια επιτακτική ανάγκη να επικοινωνήσουμε την ιστορία με αυτόν το συγκεκριμένο τρόπο. Ήμουν πεπεισμένος ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Ο Αποστόλης δηλαδή να ζωγραφίζει σε real time εικόνες και πρόσωπα του έργου και εγώ να μπαινοβγαίνω από ρόλο σε ρόλο σαν παραμυθάς άλλης εποχής με την διαφορά ότι η εμπλοκή μου με κάθε ήρωα ήταν τεράστια και σημαίνουσα. Ο Γιώργος Νανούρης που έφτιαξε-για τα γούστα μου τουλάχιστον-μια πραγματικά όμορφη, συγκινητική και καλαίσθητη παράσταση, πήρε ένα όνειρο μας και το έκανε πραγματικότητα. Και ακόμα και τώρα, πέντε χρόνια μετά, θα με βοηθήσει κάθε φορά ουσιαστικά, σαν ένας «προπονητής» που εμπιστεύεται τον παίχτη του τυφλά αλλά ξέρει ότι χρειάζεται την βοήθεια του πάντα. Δεν έχει υπάρξει παράσταση που να μην έχουμε μιλήσει και πριν και μετά.
Πώς ξεκίνησαν όλα για τον ιδιαίτερο σας Αίαντα;
Τρία χρόνια πριν την πρεμιέρα, σκεφτόμασταν με τον Αποστόλη πόσο ωραία θα ήταν να κάνουμε αυτό που σκαρφιστήκαμε στο εργαστήριο του παράσταση. Ήρθε ο Γιώργος, γίναμε τρεις, πήραμε ως όχημα την υπέροχη μετάφραση του αείμνηστου Νίκου Παναγιωτόπουλου, ξεκινήσαμε στο Βεάκη με 50 θεατές, και καταλήξαμε μετά από αλλαγές θεάτρων, προσθήκη παραστάσεων, και χειμερινές περιοδείες σε κλειστά θέατρα στην περιφέρεια να παίζουμε στο Αριστοτέλειο για 750 θεατές τη βραδιά. Και αυτό που με συγκινεί πιο πολύ δεν είναι η αποδοχή της παράστασης και η επιτυχία της αλλά το γεγονός ότι όσοι έρχονται καταλαβαίνουν γιατί θέλαμε να κάνουμε αυτή την παράσταση, αυτό το έργο, με αυτό τον τρόπο. Υπάρχει θέλω να καταλήξω και κάτι βαθύτερο το οποίο μένει στον απόηχο αυτής της παράστασης. Και αυτό το κατάλαβα από την πρεμιέρα, από την πρώτη στιγμή. Και πλέον το αποζητώ σε κάθε παράσταση που συμμετέχω. Κατάλαβα ότι δεν γίνεται αλλιώς. Αυτό είναι που άλλαξε για πάντα μετά από τον Αίαντα.
Τι είδους πρόκληση αποτελεί για την παράσταση η καλοκαιρινή περιοδεία;
Ήταν σχεδόν σίγουρο στην εξέλιξη της παράστασης κάποια στιγμή να αποφασίσουμε να βγούμε σε ανοιχτούς χώρους. Η αγωνία μου ομολογώ ότι είναι σχεδόν ίδια με αυτήν που είχα πριν την πρώτη μας πρεμιέρα. Άλλη συνθήκη, άλλο μέγεθος, άλλες φωνητικές απαιτήσεις, άλλες θερμοκρασίες για τα χρώματα του Αποστόλη, άλλες φωτιστικές πηγές για τον Γιώργο αλλά ίδια η όρεξη να ξαναμπούμε εκεί μέσα. Για αυτό και επιστρέφουμε όποτε μπορούμε,και για αυτό ψάχνουμε και τρόπους να εξελίσσουμε την παράσταση κάθε φορά που ασχολούμαστε μαζί της. Έχει πολύ ενδιαφέρον να παρατηρείς πόσο έχεις αλλάξει μέσα στα χρόνια ενώ το δημιούργημα σου είναι εκεί, ενώ παράλληλα δεν σου κρύβω ότι κάπως με ηρεμεί να επιστρέφω σε κάτι που αγαπώ, πιστεύω και καλούμαι να το υπερασπίζομαι σε μια εποχή που απαιτεί να είσαι συνέχεια πρωτότυπος και να γεννάς ασταμάτητα γιατί αλλιώς δεν είσαι στο κύμα. Μιλάμε για αρχαίο δράμα, για τεράστια μεγέθη, η έρευνα και η προσωπική σου εξέλιξη δεν σταματάει ποτέ και αυτό είναι το μαγικό με αυτή τη δουλειά. Ότι ο χρόνος σου αποκαλύπτει πράγματα συνέχεια. Η περιοδεία πλέον ειναι αναπόσπαστο κομμάτι του καλοκαιριού μου. Έχω μεγάλη χαρά να επικοινωνώ την δουλειά μου και σε αλλά μέρη εκτός της πρωτεύουσας ενώ παράλληλα οι ανοιχτοί χώροι είναι πάντα μια πρόκληση. Η μόνη διαφορά πλέον είναι ότι μου λείπει πάρα πολύ η κόρη μου και δεν το ευχαριστιέμαι απόλυτα. Ανυπομονώ να μεγαλώσει λίγο και να την παίρνω παρέα.
Ποιο είναι το ιδανικό καλοκαίρι για σένα. Γεύσεις, μυρωδιές, θάλασσα, όνειρα!
Το ιδανικό καλοκαίρι δεν υπάρχει πια και το λέω μετά λύπης. Έχει αγριέψει παρά πολύ ο κόσμος, προσωπικά υπάρχουν στιγμές που τρομάζω και απογοητεύομαι τόσο πολύ με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και σκέφτομαι πραγματικά τι μπορεί να πήγε τόσο λάθος. Κάθε μέρα θέλει αντίσταση είτε κάνει κρύο είτε κάνει ζέστη. Αντίσταση από την σκοτεινή πλευρά μας, την πλευρά που κοιτάει μόνο το προσωπικό συμφέρον, το χρήμα και την επίπλαστη ευημερία. Ελάχιστοι είναι αυτοί που σκέφτονται το αύριο ακόμα και αν δεν τους εμπεριέχει, όλοι κοιτάμε τους εαυτούληδες μας. Ευτυχώς η τέχνη έρχεται και μερικές φορές σε φέρνει σε επαφή με τον ανώτερο σου εαυτό. Εκεί ηρεμώ λίγο, βλέπω αρκετό κόσμο να θέλει να έρθει σε επαφή με την ποιητική του πλευρά και κάπως αναθαρρώ πάλι λίγο, καταλαβαίνω ότι δεν σκέφτομαι μόνο εγώ έτσι. Όπως και να’ χει όμως υπάρχουν καλοκαίρια που αναπολώ…στο χωριό μου με τους φίλους μου που ανακαλύπταμε την ζωή και φυσικά καλοκαίρια που ανυπομονώ να ζήσω με την οικογένεια μου με στιγμές αληθινής επαφής και αγάπης. Αυτό νομίζω ότι σπανίζει πια όσο ποτέ.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ
Κυριακή 14/7 – Ηλιούπολη – Δημοτικό Θέατρο Δ. Κιντής
Τετάρτη 17/7 – Θέατρο Βράχων Μ. Μερκούρη
Πέμπτη 18/7 – Πάτρα – Θερινό Δημ Θέατρο Δήμου Πατρέων
Κυριακή 21/7 – Ρέθυμνο – Θέατρο Ερωφίλη - Φορτέτζα
Δευτέρα 22/7 – Χανιά – Θέατρο Ανατολικής Τάφρου
Τετάρτη 24/7 – Ηράκλειο – Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης
Κυριακή 28/7 – Δελφοί – Θέατρο Φρύνιχος
Δευτέρα 29/7 – Θεσσαλονίκη – Θέατρο Δάσους
Τετάρτη 31/7 – Φίλιπποι – Αρχαίο θέατρο Φιλίππων
Πέμπτη 1/8 – Κατερίνη – Θέατρο Πάρκου
Σάββατο 3/8 – Αίγιο – Υπαίθριο θέατρο Γ. Παππάς
Κυριακή 4/8 – Ήλιδα – Αρχαίο θέατρο Ήλιδας
Δευτέρα 5/8 – Καλαμάτα – Θέατρο Κάστρου Καλαμάτας
Τετάρτη 7/8 – Χαλκίδα – Θέατρο Ορέστης Μακρής
Πέμπτη 8/8 – Σαλαμίνα – Ευριπίδειο Θέατρο
Παρασκευή 9/8 – Νέα Μάκρη – Πολιτιστικό & Αθλητικό Πάρκο Ν. Μάκρης
Τετάρτη 28/8 – Κηποθέατρο Παπάγου
Πέμπτη 5/9 – Αγρίνιο – Θέατρο Ελληνίς
Παρασκευή 6/9 – Ιωάννινα – Θέατρο ΕΗΜ Φρόντζου
Σάββατο 7/9 – Τρίκαλα – Yπαίθριο Δημ. Φρουρίου
Δευτέρα 9/9 – Λάρισα – Κηποθέατρο Αλκαζάρ
Τρίτη 10/9 – Βόλος – Θερινό Δημ. Θέατρο Μ. Μερκούρη
Τετάρτη 11/9 – Βριλήσσια – Θέατρο Αλίκη Βουγιουκλάκη
Παρασκευή 13/9 – Βεάκειο Πειραιά