Μετράμε νεκρούς, ποτάμια ενώθηκαν, χωριά αφανίστηκαν. Η κλιματική κρίση είναι εδώ. Και κάπως έτσι το πάνελ για την διαχείριση της, τη σχέση της με την τέχνη, αλλά και οι παραστάσεις του Άκραμ Καν που θα ακολουθήσουν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης αυτή την εβδομάδα, αποκτούν τον χαρακτήρα του επείγοντος.
Η κλιματική κρίση καλπάζοντας, έχει ξεπεράσει ακόμα και την πιο ζοφερή πρόβλεψη, είναι εδώ, κατακαίει και πνίγει τον κόσμο και την Ελλάδα τους τελευταίους μήνες. Κάπως έτσι, όταν το World Human Forum/ ALPHA MISSION -DELOS με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης σχεδίαζαν την συζήτηση της Τρίτης 12 Σεπτεμβρίου με θέμα «Κλιματική κρίση, τέχνη και τεχνολογία» δεν θα μπορούσαν να ξέρουν τι θα συμβαίνει στη χώρα μας αυτές τις μέρες. Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι, στο ιερό νησί της Δήλου, μέσα από τα λόγια του κορυφαίου καλλιτέχνη των καιρών μας Άκραμ Καν.
«Αρχές Ιουνίου βρέθηκα στη Δήλο όπου άκουσα τον περίφημο χορογράφο και χορευτή Άκραμ Καν, καλεσμένο του World Human Forum, να μιλά για την κλιματική κρίση και την τέχνη. Μίλησε συγκινητικά. Πάντα για τους καλλιτέχνες όσα συμβαίνουν γύρω μας είναι η βασική δεξαμενή που αντλούμε έμπνευση», λέει στο iefimerida ο Χρίστος Γαλιλαίας διεθνώς διακεκριμένος βιολιστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης από τον Ιανουάριο του 2001.
Η συζήτηση στην οποία συμμετέχει ο ίδιος, η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, η Σόνια Ζαμπανιώτου, ο Κώστας Συνολάκης, συντονίζει η Κατερίνα Καφεντζή και προλογίζει η Ελένη Μουσταΐρα θα προηγηθεί της άφιξης στη Θεσσαλονίκη της ομάδας του Ακραμ Καν με το έργο του «Jungle Book Reimagined», για δυο παραστάσεις στις 13 και 14 Σεπτεμβρίου. Μια παράσταση θρίμβος.
«Το “Jungle Book Reimagined” παίρνει τη γνωστή ιστορία του Κίπλινγκ και του Μόγλη και με ένα twist μιλά για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στον πλανήτη, στους ανθρώπους, στη φύση», εξηγεί ο κύριος Γαλιλαίας. «Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ότι απευθύνεται και στα παιδιά, αφού είναι καθοριστικής σημασίας να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν. Όταν ήμουν έφηβος δεν μιλούσαμε καθόλου για την κλιματική αλλαγή, αν και θα έπρεπε για να μην φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση. Συζητήσεις σαν και αυτή της Τρίτης είναι καθοριστικές για να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι δεν μιλάμε για μια μελλοντική απειλή, αλλά για έναν κίνδυνο που είναι ήδη εδώ».
Συζητάμε με τον κύριο Γαλιλαία για τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, γεγονός εξοργιστικό κυρίως όταν αυτοί βρίσκονται σε θέση εξουσίας. «Πάντα υπάρχουν αυτοί οι πυρήνες. Εμείς πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτό που μπορούμε να κάνουμε οι ίδιοι, γιατί στο τέλος της ημέρας, είμαστε υπεύθυνοι και ελέγχουμε μόνο τις δικές μας πράξεις. Συμφωνώ με τον Βιτγκενστάιν που έλεγε ότι “ο καλύτερος τρόπος να βελτιώσουμε τον κόσμο είναι να βελτιώσει ο καθένας μας τον εαυτό του”. Όντως, έχετε δίκιο, είναι στενάχωρο, εξοργιστικό και απογοητευτικό να ακούς απόψεις όπως αυτές των αρνητών. Τι θα γίνει όμως αν αναλωθούμε μόνο σε αυτό; Κοιτάμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς».
Η συζήτηση για την κλιματική κρίση και την τέχνη σε αυτή την τραγική συγκυρία, και στη συνέχεια η παρουσίαση της συγκλονιστικής παράστασης του Άκραμ Καν με τα απανωτά sold οut ανά τον κόσμο, αποτελεί μια θεματική που απασχολεί τον κύριο Γαλιλαία. Εκδηλώσεις, δηλαδή, που έχουν σχέση με την αφύπνιση του κοινού. Αλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος της θητεία του αναλώθηκε μέσα στις αγκυλώσεις και τα εμπόδια της πανδημίας. «Πάντα όμως μέσα από τις δοκιμασίες και τις δυσκολίες βγαίνουμε κερδισμένοι, με την έννοια ότι βρίσκουμε τρόπους να συνεχίσουμε να είμαστε όχι μόνο ενεργοί, αλλά και δημιουργικοί. Μάθαμε να εκτιμούμε πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα».
Με την παράσταση του Ακραμ Καν την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου, αρχίζει η νέα σεζόν του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Θα ακολουθήσουν μεταξύ άλλων τα Ballets Jazz de Montréal σε μουσική Λέοναρντ Κοέν, ενώ θα δεσπόσει η θεματική ενότητα που είναι αφιερωμένη στη Μαρία Κάλλας. Μεταξύ άλλων θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα η όπερα «La Vestale» του Σποντίνι στην οποία η ερμηνεία της Κάλλας θεωρείται θρυλική. Επίσης θα συνεχιστεί ο θεσμός «Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου», που ξεκίνησε πέρυσι και αφορά ένα είδος που αγαπά ιδιαίτερα ο κύριος Γαλιλαίας γιατί το ρεπερτόριο είναι εξαιρετικό. Θα εμφανιστούν δυο από τα μακροβιότερα κουαρτέτα εγχόρδων, το Βοrodin που συστήθηκε το 1945 στην τότε Σοβιετική Ένωση και το Fine Arts Quartet που ιδρύθηκε το 1946 στο Σικάγο. Επίσης θα υπάρξουν θεατρικές παραστάσεις με γνωστούς ηθοποιούς, παρουσιάσεις και ομιλίες από συγγραφείς του κόσμου, εικαστικές εκθέσεις κλπ..
Εξαιρετικός βιολιστής με διεθνή καριέρα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο στην Ατλάντα, ο Χρίστος Γαλιλαίας, αναγκαστικά βάζει σε δεύτερη μοίρα την καριέρα του για τα διοικητικά του καθήκοντα. «Είναι τόσες οι ώρες και οι υποχρεώσεις στο Μέγαρο που δεν θα μπορούσα να διατηρώ τον ίδιο ρυθμό εμφανίσεων ως μουσικός. Είναι μια συνειδητή απόφαση να αφοσιωθώ στα καθήκοντά μου. Όμως αυτό που είμαι, το οφείλω στο βιολί. Πέρσι ήμουν στην Αμερική και μιλούσα με έναν συνάδελφο στο Πανεπιστήμιο. Με ρώτησε αν μου αρέσει η εργασία στο Μέγαρο, αν έχω χρόνο για μελέτη στο βιολί. Του εξήγησα ότι είναι δύσκολο και μου είπε “χαίρομαι που είσαι ευχαριστημένος και το χαίρεσαι, αλλά μην ξεχνάς ποτέ ό,τι επιτυχία είχες επαγγελματικά στη ζωή σου εξαιτίας του βιολιού. Και εμείς στο Πανεπιστήμιο σε πήραμε επειδή είσαι εξαιρετικός βιολιστής και να είσαι σίγουρος ότι και η θέση σου στο Μέγαρο από αυτό προήλθε”. Kαι ο Βύρων Φιδετζής μου είπε να παίρνω μαζί μου το βιολί και κάθε μέρα να βρίσκω έναν χώρο όπου θα κλείνομαι και θα παίζω και θα ενημερώνω που βρίσκομαι για όποιον με χρειαστεί».
Αγαπάει και γνωρίζει το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης από άκρη σε άκρη. Όχι μόνο ως Θεσσαλονικιός. «Όταν άνοιξε το Μέγαρο τον Νοέμβριο του 2000 με ένα ρεσιτάλ του Δημήτρη Σγούρου συμμετείχα και εγώ, ήμουν 25 ετών. Μάλιστα σε ένα από τα γραφεία στον τέταρτο όροφο υπάρχει μια αφίσα από εκείνη τη συναυλία. Το νιώθω σαν το σπίτι μου».
Θυμάται μια χαρακτηριστική στιγμή, την πρώτη εβδομάδα που ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο του 2021 και συγκάλεσε μια συνάντηση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης πάνω στην σκηνή του Μ1. Σηκώθηκε μίλησε σε όλους και όταν τελείωσαν, τον πλησίασε η υπεύθυνη σκηνής και του είπε «ξέρεις που πήγες και στάθηκες όταν σηκώθηκες;». Δεν το είχε συνειδητοποιήσει ο ίδιος. «Πήγα και στάθηκα ακριβώς στο σημείο όπου βρίσκομαι στη σκηνή όταν παίζω. Ακριβώς σε εκείνο το σημάδι. “Eκεί είναι η θέση σου” μου είπε. Όντως, εκεί είναι η θέση μου».
Info
Κλιματική Κρίση, Τέχνη & Τεχνολογία – Από το Ιερό Νησί της Δήλου, στον Σύγχρονο Χορό
Συμμετέχουν : Χρίστος Γαλιλαίας Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΟΜΜΘ, Σόνια Ζαμπανιώτου Καθηγήτρια – Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Επικεφαλής Ερευνητικής Ομάδας για τη Βιοενέργεια, την Κυκλική Οικονομία και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Αλεξάνδρα Μητσοτάκη Πρόεδρος & Συνιδρύτρια World Human Forum, Κώστας Συνολάκης Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα
Συντονίζει η Κατερίνα Καφεντζή Μουσικός Επιμελητής, Ερευνητής. Προλογίζει η Ελένη Μουσταΐρα Αττική Πολιτιστική Εταιρεία, Εκπρόσωπος του Akram Khan
Συζήτηση : Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου (19:00), κτήριο Μ2 (αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης)