Φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από τον θάνατο του ποιητή Άγγελου Σικελιανού. Mε αφορμή την σημαντική αυτή επέτειο, θα πραγματοποιηθεί το Διεθνές Φεστιβάλ «Άγγελος Σικελιανός» στους Δελφούς.
Στο πλαίσιο ενός νέου, φιλόδοξου πολιτιστικού θεσμού που τιτλοφορείται Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στοχεύει να γίνει ένα Διεθνές Πνευματικό Φόρουμ. Οι Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2021 θα διεξαχθούν από τις 11 Ιουνίου έως και τις 11 Ιουλίου 2021 σε έξι περιοχές όπου έζησε και έδρασε ο ποιητής: Δελφούς, Συκιά, Λευκάδα, Σαλαμίνα, Αίγινα και Αθήνα. H είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.
Οι δράσεις αφιερώνονται στον Άγγελο Σικελιανό και το έργο του, ενώ προσεγγίζουν και τον καθοριστικό ρόλο της συζύγου του Εύας Πάλμερ στο κοινό όραμά τους για τις Δελφικές Εορτές. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου η οποία θα παρευρεθεί στους Δελφούς στην έναρξη των εκδηλώσεων (11-13 Ιουνίου 2021) και θα απευθύνει χαιρετισμό.
Στις Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς συμμετέχουν η Ρούλα Πατεράκη, η Ιουλίτα Ηλιοπούλου, ο Χρήστος Χωμενίδης, η Nάντια Μουρούζη, ο Χριστόφορος Χριστοφής και πολλοί άλλοι αξιόλογοι καλλιτέχνες, συγγραφείς, ποιητές και μελετητές.
Οι εκδηλώσεις απλώνονται σε υπαίθριους χώρους μοναδικής φυσικής ομορφιάς και ιστορικής αξίας: από το Ανοιχτό Θέατρο Φρύνιχος, την Αυλή του Μουσείου Δελφικών Εορτών Εύας και Άγγελου Σικελιανού και την Κασταλία Πηγή στους Δελφούς (11-13 Ιουνίου), μέχρι τη Βίλα του Άγγελου Σικελιανού στη Συκιά (17-19/6). Και από το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού – Κηποθέατρο στη Λευκάδα (25-27/6) και την Οικία Άγγελου Σικελιανού (Μοναστήρι Φανερωμένης) στη Σαλαμίνα (2-4 Ιουλίου), μέχρι το Αρχαιολογικό Μουσείο Αίγινας στην Αίγινα (9-10 Ιουλίου). Αλλά και σε θέατρα, πύργους, αυλές σχολείων και παλιών ξενοδοχείων, αρχαιολογικές τοποθεσίες και χώρους του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Ο κύκλος εκδηλώσεων θα ολοκληρωθούν στην Αθήνα, στο Ζάππειο, την Κυριακή 11 Ιουλίου.
Ο Αγγελος Σικελιανός
Ο Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), ποιητής, συγγραφέας και δραματουργός, υπήρξε μια από τις εμβληματικές μορφές της πνευματικής ζωής της χώρας μας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.
Ο εθνικός μας ποιητής, τιμήθηκε με πέντε υποψηφιότητες για Νόμπελ Λογοτεχνίας (τη δεύτερη, από κοινού με τον στενό του φίλο Νίκο Καζαντζάκη), ενώ υπήρξε χαρισματική και πληθωρική προσωπικότητα. Αξέχαστη υπήρξε η στιγμή στην κηδεία του Κωστή Παλαμά κατά τη διάρκεια της Κατοχής, που με την βροντερή φωνή του απήγγειλε το επικήδειο ποίημα «Ηχήστε οι σάλπιγγες…», πρώτη μαζική διαδήλωση κατά των κατακτητών."
Ο Σικελιανός γεννήθηκε στη Λευκάδα. Μάλιστα ο Άγιος Νικόλαος, στην είσοδο της Λευκάδας, λέγεται πια «Το νησάκι του Σικελιανού» καθώς στο ερημικό και πανέμορφο αυτό μέρος, σε μια σκηνή, ο ποιητής έζησε για ένα μεγάλο διάστημα με την σύζυγό του Εύα Πάλμερ, μια ζωή ροβινσώνων.
Ο μεγάλος έρωτας του ζευγαριού άνθισε και στην περίφημη Βίλα τους στην Συκιά Κορινθίας, σε έναν πευκώνα δίπλα στη θάλασσα, όπου φιλοξενήθηκαν σημαντικές πνευματικές προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Καζαντζάκης, ο Παλαμάς και ο Καρυωτάκης. Εκεί περνούσαν τα καλοκαίρια τους με τον μοναχογιό τους Γλαύκο.
Η παράξενη οικογένεια με τις αρχαιοελληνικές ενδυμασίες ήταν αδύνατον να μην τραβήξει την προσοχή των κατοίκων, οι οποίοι διηγούνται ιστορίες γι’ αυτή μέχρι σήμερα.
Παρά τη φήμη και την αναγνώρισή του, στο τέλος της ζωής του ο Άγγελος Σικελιανός πάλεψε με τη φτώχεια και τις αρρώστιες. Στις 4 Ιουνίου 1951 από λάθος της οικιακής βοηθού του αντί για το φάρμακό του ήπιε απολυμαντικό, με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρά εγκαύματα στα αναπνευστικά του όργανα. Στις 19 Ιουνίου 1951 άφησε την τελευταία του πνοή στην κλινική «Η Παμμακάριστος» της Αθήνας.
«…Σαράντα χρόνια φιλία ακατάλυτη μ' έσμιγε με το Σικελιανό, ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσα ν' αναπνέω, να μιλώ, να γελώ και να σωπαίνω μαζί του. Τώρα η Ελλάδα άδειασε…» είχε πει ο Καζαντζάκης μετά το θάνατο του Σικελιανού.
Με το έργο του εμπλούτισε τα ελληνικά γράμματα, ενώ καθοριστική υπήρξε η συμβολή του στη διαμόρφωση του γενικότερου πνευματικού κλίματος εκείνης της εποχής, ο απόηχος του οποίου φτάνει έως τις μέρες μας.
Η Δελφική ιδέα
Η αρχαιοελληνική πνευματική κληρονομιά απασχόλησε βαθιά τον Σικελιανό και συνετέλεσε στη σύλληψη της ιδέας να δημιουργηθεί στους Δελφούς ένας παγκόσμιος πνευματικός πυρήνας, που θα αξιοποιούσε δημιουργικά τις αντιθέσεις των λαών, η «Δελφική Ιδέα».
Με τη συμπαράσταση και την οικονομική αρωγή της Αμερικανίδας γυναίκας του Εύας Πάλμερ, προετοίμασαν το έδαφος, δίνοντας πλήθος διαλέξεων και δημοσιεύοντας μελέτες και άρθρα για το θέμα αυτό. Το 1927, έμπλεοι ενθουσιασμού, προέβησαν στη διοργάνωση των Πρώτων Δελφικών Εορτών, που συμπεριελάμβαναν μεταξύ άλλων την παράσταση «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου. Το 1930 επιχείρησαν τη συνέχιση του εγχειρήματός τους με τις Δεύτερες Δελφικές Εορτές, όπου αναπαραστάθηκε το δράμα «Ικέτιδες» του Αισχύλου. Η «Δελφική Ιδέα», εκτός από τις παραστάσεις αρχαίου δράματος, συμπεριελάμβανε και τη «Δελφική Ένωση», μία παγκόσμια ένωση για τη συναδέλφωση των λαών, όπως επίσης και το «Δελφικό Πανεπιστήμιο», στόχος του οποίου θα ήταν να ανασυνθέσει σε έναν ενιαίο μύθο τις παραδόσεις όλων των λαών. Για τις πρωτοβουλίες αυτές, η Ακαδημία Αθηνών το 1929 του απένειμε αργυρό μετάλλιο για τη γενναία προσπάθεια αναβίωσης των δελφικών αγώνων. Από το φιλόδοξο αυτό αρχικό σχέδιο το μόνο που πραγματοποιήθηκε τελικά ήταν οι δύο Δελφικές Εορτές.
Ανατρέχοντας στο έργο και την προσφορά του Άγγελου Σικελιανού στην περιοχή των Δελφών (Δελφική Ιδέα, Δελφικές Εορτές) και θεωρώντας ότι του οφείλεται όχι απλώς ένα αφιέρωμα μνήμης, αλλά κυρίως η διαιώνιση της μεγάλης πνευματικής παρακαταθήκης του και, γιατί όχι, η επαναπροσέγγιση των ιδεών του στον 21ο αιώνα, επιχειρείται η δημιουργία ενός πλέγματος πολιτιστικών εκδηλώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο για το 2021 εντάσσεται το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Άγγελος Σικελιανός στους Δελφούς, καθώς και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ η ιδρυτική αυτή προσπάθεια θα είναι αφιερωμένη στις ιδέες και το έργο του, φιλοδοξώντας να καταστεί το όλο εγχείρημα ένας μόνιμος θεσμός, που θα προάγει τη σύγχρονη Δελφική Ιδέα και θα αποτελέσει σημείο συνάντησης ανθρώπων του πνεύματος από όλα τα μέρη της γης : Οι «Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Δείτε το συνολικό πρόγραμμα των Ημερών Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς ΕΔΩ
Το πρόγραμμα στου Δελφούς
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11 ΙΟΥΝΙΟΥ
19:00 ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ & ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ (θα ακολουθήσει δεξίωση)
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Έκθεση φωτογραφίας Βασίλη Καρκατσέλη με τίτλο: «Ποιος Άγγελος; Ποιος Βασίλης; Πορτρέτα του Άγγελου Σικελιανού σε περιπλάνηση, μία παρουσία στο δημόσιο χώρο»
Αίθουσα εκθέσεων: Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Θέατρο Φρύνιχος
20.30 ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ
20:30–20:45 | ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ, Ο Νίκος Ξανθούλης μελοποίησε και ερμηνεύει με την αρχαία του λύρα τον Δελφικό Λόγο - Αφιέρωση του Άγγελου Σικελιανού στις 11 Ιουνίου στους Δελφούς ανοίγοντας τις ΗΜΕΡΕΣ ΔΕΛΦΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ 2021.
Το εμβληματικό κείμενο-κάλεσμα του μεγάλου ποιητή προς τον λαό του αλλά και τους λαούς όλου του κόσμου θα παρουσιαστεί με τον ίδιο τρόπο που ένας αρχαίος καλλιτέχνης με τη λύρα ή την κιθάρα στα χέρια θα ερμήνευε έναν πυθικό νόμο: Λόγος γυμνός στολισμένος με τους ήχους μια επτάχορδης λύρας. Ποιος να ξέρει άραγε; μπορεί οι Ελικωνιάδες Μούσες να θελήσουν να παρευρεθούν.
20:45| Χαιρετισμός της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου
21:00–23:00 | ΘΕΑΤΡΟ
«Ευριπίδης μαινόμενος» του Χριστόφορου Χριστοφή
Το έργο βασίζεται στην προσωπική ζωή του Ευριπίδη και διαδραματίζεται στο σπήλαιο της Σαλαμίνας, όπου έγραψε τα σπουδαιότερα έργα του. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο τον Σεπτέμβριο του 2020. Το έργο «Ευριπίδης Μαινόμενος» αποτελεί μέρος της τριλογίας «Ευριπίδου απόκρυφος βίος» και συμπεριλαμβάνεται στον τόμο «Ευριπίδης Μαινόμενος και άλλα θεατρικά έργα», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Νίκα.
Συντελεστές:
Συγγραφέας: Χριστόφορος Χριστοφής | Σκηνοθεσία – Σκηνογραφική – Ενδυματολογική Επιμέλεια – Φωτισμοί: Νίκος Χατζηπαπάς | Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Νίκος Ξανθούλης
Επιμέλεια κίνησης – Χορογραφία: Κάλλια Θεοδοσιάδη | Μακιγιάζ – Ηair Styling: Διονυσία Κωνσταντίνου – promakeupkit.gr | Βοηθός σκηνοθέτη – Οργάνωση Παραγωγής: Ράνια Παπαδοπούλου | Επικοινωνία – δημόσιες σχέσεις: Culture Press | Παραγωγή: Labillusions
Ερμηνεύουν: Δημήτρης Πετρόπουλος (Ευριπίδης), Δημήτρης Μαύρος (Δάος), Γιάννης Λασπιάς (Αντισθένης), Βερόνικα Αργέντζη (Σελάνα). | Διάρκεια: 135 λεπτά
ΣΑΒΒΑΤΟ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΣΑΒΒΑΤΟ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ έως ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ | ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Αναζητώντας τον Άγγελο Σικελιανό στο Φως των Δελφών
Υπαίθρια φωτογραφική δράση στο Δελφικό τοπίο
«Αναζητώντας τον Άγγελο Σικελιανό στο Φως των Δελφών» είναι ο τίτλος της φωτογραφικής δράσης που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Το υλικό που θα προκύψει θα αξιοποιηθεί ψηφιακά και θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα των Ημερών Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Υπεύθυνος Εργαστηρίου: Βασίλης Καρκατσέλης, Εικαστικός, Διευθυντής Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
10:00-13:30 | ΛΟΓΟΣ
Ημερίδα πανεπιστημιακών και λογίων για τον Άγγελο Σικελιανό | Ζωντανή μετάδοση μέσω διαδικτύου
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ευριπίδης Γαραντούδης, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Άννα-Μαρίνα Κατσιγιάννη, Επίκουρη Καθηγήτρια Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών
Μαντώ Μαλάμου, Δρ Φιλολογίας
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ:
Αθηνά Βογιατζόγλου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Δημήτριος Καραθάνασης, Υποψήφιος Διδάκτωρ Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών
Βασίλης Μακρυδήμας, Μεταδιδακτορικός ερευνητής Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Δώρα Μέντη, Μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Τμήματος Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Χριστίνα Ντουνιά, Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α.
Ευθαλία Παπαδάκη, Δρ Ιστορίας
Γιώργος Σπαθής, Μεταπτυχιακός φοιτητής Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Θέατρο Φρύνιχος
20:30–21:15 | ΘΕΑΤΡΟ
Θεατρικό αναλόγιο: «Σιβύλλα» του Άγγελου Σικελιανού
με τη Νάντια Μουρούζη
21:15–22:30 | ΜΟΥΣΙΚΗ
Συναυλία με δυο πιάνα, Θοδωρής Τζοβανάκης & Χρήστος Παπαγεωργίου
ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
10:00–10:30 | ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Εικαστικές προσεγγίσεις των (επιχώριων και εφήμερων) εγκαταβιώσεων του Άγγελου Σικελιανού. Η ομάδα Penelope’ s Web προσεγγίζει εικαστικά την Εύα και τον Άγγελο Σικελιανό και την κοινή ζωή στους Δελφούς.
Penelope’s web: Μπεσκίντα Κράγια, Ευαγγελία Μπασδέκη, Μαργαρίτα Πέτροβα, Δήμητρα Χανιώτη. | Ηχητικό περιβάλλον: Άννα Στερεοπούλου | Επιμέλεια: Φαίη Τζανετουλάκου
10:30–11:15 | ΘΕΑΤΡΟ
Μονόλογος: Ιερός Πανικός της Εύας Πάλμερ, ερμηνεύει η Εύρη Σωφρονιάδου.
11:30–12:15 | ΘΕΑΤΡΟ
Μονόλογος: Γλαύκος | Πρεμιέρα
Παρουσιάζεται σε πρεμιέρα ο θεατρικός μονόλογος «Γλαύκος» του Μάνου Λαμπράκη, με τη Ρούλα Πατεράκη.
O «Γλαύκος» είναι μια παράδοξη επιστολή της Εύας Πάλμερ - Σικελιανού στον μοναδικό γιο που απέκτησε με τον Άγγελο Σικελιανό. Την αποστέλλει στο Γλαύκο λίγο πριν από το θάνατό της το 1952 στους Δελφούς. Μια απολογητική επιστολή-μαρτυρία για τον τρόπο με τον οποίο η πατρική της περιουσία αφιερώθηκε στα μεγάλα οράματα του «Άγγελού» της. Μια πικρή υπαινικτική καταγραφή των διαψεύσεων της τόσο από την Αμερική όσο και από την παραμονή της στην Ελλάδα.
12:30– ΛΟΓΟΣ
Τέχνη και Πολιτισμός σε εποχές κρίσης
Μια στρογγυλή τράπεζα που θα αναζητήσει τον ρόλο της Τέχνης και του Πολιτισμού σε δύσκολους καιρούς και την θεώρηση Κράτους και κοινωνίας για την σημασία της λειτουργίας τους. | Απευθείας μετάδοση μέσω διαδικτύου (live streaming)
Στρογγυλή Τράπεζα: Συντονίζει ο Δρ. Φώτης Παπαθανασίου, Διευθυντής του Ιδρύματος Θεοχαράκη.
Συμμετέχουν:
Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια, Νεοελληνικής Φιλολογίας Α.Π.Θ., συγγραφέας
Δημήτρης Δημητριάδης, θεατρικός συγγραφέας - μεταφραστής
Αικατερίνη Διαμαντάκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Ε.Κ.Π.Α.
Βασίλης Καρασμάνης, Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας, Τομέας Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Νίκος Ξανθούλης, μουσικός - συνθέτης - ερευνητής
Ρούλα Πατεράκη, ηθοποιός - θεατρική σκηνοθέτις - μεταφράστρια
Χριστόφορος Χριστοφής, δραματουργός - θεατρικός συγγραφέας
Θέατρο Φρύνιχος
20:30–22:00 | ΜΟΥΣΙΚΗ
Συναυλία σε συνεργασία με το Ωδείο «Άμφισσας» Ελένης Ιντέρνου και το Ωδείο «Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος»
Παρουσιάζονται τα έργα που επιλέχθηκαν μέσω Διαγωνισμού σύνθεσης και τραγουδιού για νέους 9 έως 25 ετών με έμπνευση από την ποίηση του Άγγελου Σικελιανού.
22:00 | ΛΗΞΗ
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Σε ορισμένες εκδηλώσεις ο αριθμός των παρισταμένων θα είναι περιορισμένος λόγω μέτρων έναντι της COVID-19.
*Oι δράσεις πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής, την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, την Περιφέρεια Πελοποννήσου-Αντιπεριφέρεια Κορίνθου και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας-Αντιπεριφέρεια Φωκίδας.
Οι εκδηλώσεις τελούν υπό την επικοινωνιακή συμβολή και στήριξη της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών.
*Διοργάνωση/υλοποίηση: European Center of Animation & Arts, Αστική Mη Κερδοσκοπική Εταιρεία - City & Region Planning, Εταιρεία Συμβούλων Αυτοδιοίκησης - Mindview Strategy & Research.