Το ολοκληρωμένο μυθιστόρημα του Σελίν με τίτλο «Πόλεμος», που θεωρείτο χαμένο, ανακαλύφθηκε σε μία στοίβα χειρογράφων και κυκλοφορεί από τον Μάιο στη Γαλλία.
Είναι Ιούνιος του 1944. Οι σύμμαχοι προελαύνουν στο Παρίσι κι ο Λουί Φερντινάντ Σελίν, φοβούμενος για τη μοίρα του, εγκαταλείπει το διαμέρισμά του στη Μονμάρτρη μαζί με έναν τεράστιο όγκο χειρογράφων.
Μεταξύ του υλικού που εγκαταλείπει βρίσκεται και το ολοκληρωμένο μυθιστόρημα «Πόλεμος». Αυτοβιογραφικό, όπως σχεδόν το σύνολο του συγγραφικού του έργου, το μυθιστόρημα, εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και ξεκινά με τον εικοσάχρονο Σελίν να επιβιώνει μίας μάχης στο Βέλγιο, σχεδόν από θαύμα.
Μια ενδιαφέρουσα ιστορία
Εκτός από το περιεχόμενό του, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει για εμάς και ο τρόπος που το βιβλίο αυτό, γραμμένο περίπου το 1934, έφτασε μέχρι την έκδοσή του τον Μάιο του 2022.
Ο Σελίν ήταν πεπεισμένος μέχρι το τέλος της ζωής του πως τα χειρόγραφα που εγκατέλειψε καταστράφηκαν (συγκεκριμένα, πίστευε ότι κάηκαν) από τους συμμάχους, ως εκδίκηση για την αντισημιτική στάση που είχε κρατήσει κατά την διάρκεια του πολέμου.
Φαίνεται όμως ότι ο Σελίν έκανε λάθος. Τα χειρόγραφα έμειναν για δεκαετίες ανέπαφα και περισυλλέχθησαν από τον δημοσιογράφο Jean-Pierre Thibaudat τη δεκαετία του 2000. Εκείνος με τη σειρά του τα πέρασε φέτος, χωρίς κάποια προηγούμενη επικοινωνία, στους νόμιμους κληρονόμους του συγγραφέα, οι οποίοι αποφάσισαν να συνεργαστούν με τις εκδόσεις Flamarion που θα εκδώσουν το, πιθανώς, τελευταίο βιβλίο του Σελίν, σε 400.000 αντίτυπα.
Το θρίλερ με τον δημοσιογράφο της Libération που κατείχε τα χειρόγραφα
Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Monde, ο συνταξιούχος κριτικός θεάτρου της εφημερίδας Libération, Jean-Pierre Thibaudat, εμφανίστηκε να έχει στα χέρια του τα χαμένα χειρόγραφα, έναν όγκο χαρτιού που ξεπερνούσε το ένα κυβικό μέτρο. Μάλιστα, όπως υποστήριξε ο δημοσιογράφος, τα χειρόγραφα του Σελίν έφτασαν στα χέρια του με τρόπο μάλλον μυθιστορηματικό.
Ο Τιμποντά, ο οποίος έγραψε όλη την ιστορία στο προσωπικό του μπλογκ, κάνει λόγο για έναν αναγνώστη της Libération, ο οποίος επικοινώνησε μαζί του πριν από 15 χρόνια προκειμένου να του εμπιστευτεί τα χειρόγραφα, με έναν και μόνο όρο: να τα παραδώσει στους νόμιμους κληρονόμους μετά τον θάνατο της χήρας του Σελίν. Όπως ισχυρίζεται ο Τιμποντά, ο «αναγνώστης», που ανήκε στην αριστερά, δεν ήθελε τα χρήματα από την όποια αξιοποίηση των χειρογράφων να φτάσουν στη χήρα του δωσίλογου και αντισημίτη συγγραφέα. Όμως η πρώην χορεύτρια και χήρα του Σελίν, Lucette Destouches (όπως ήταν το πραγματικό επώνυμο του Σελίν) απεδείχθη μακροβιότατη, αφού πέθανε σε ηλικία 107 ετών, μόλις το 2019.
«Ποιος να το περίμενε!» λέει ο Τιμποντά, προκειμένου να δικαιολογήσει τη μακρόχρονη παραμονή των χειρογράφων στα χέρια του –ισχυρισμός που δεν τον προστάτευσε από την οργή των νόμιμων κληρονόμων, οι οποίοι κατέφυγαν στη δικαιοσύνη εναντίον του, κατηγορώντας τον για κλεπταποδοχή.
Η αντίδραση του κοινού
Οι κριτικές που ασκούνται στο συγγραφέα αναφορικά με τις πολιτικές του πεποιθήσεις είναι γνωστές και καθόλου άδικες. Αναμφίβολη είναι επίσης η κεφαλαιώδης, αναμορφωτική για την λογοτεχνία, σημασία του έργου του. Το λογοτεχνικό σύμπαν δε θα ήταν ποτέ το ίδιο χωρίς το Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας, και το «Guerre» φαίνεται να έρχεται σε μία περίοδο πιο επίκαιρη από ποτέ για να θυμηθούμε το αντιπολεμικό μήνυμα που διαπνέει τη σκέψη του συγγραφέα.
«Ένα θαύμα», αποκαλεί το έργο η Le Monde, «To τέλος ενός μυστηρίου, η ανακάλυψη ενός σπουδαίου κειμένου», συμπληρώνει η Le point.
Tο πότε θα δούμε το έργο μεταφρασμένο στη χώρα μας δεν είναι ακόμα γνωστό, αυτό που είναι σίγουρο είναι πως εδώ και έναν μήνα ένας θησαυρός έχει δει το φως.