O εσωτερικός κήπος του Iδρύματος Ford στην καρδιά του Μανχάταν, το γήπεδο μπάσκετ μέσα στα γραφεία της Nike, η αίσθηση του να κάθεσαι στην αξίας 1.500 ευρώ Aeron Chair. Οι πιο εντυπωσιακοί χώροι γραφείων σε μια έκδοση της Taschen.
Η σημερινή γιορτή της Labor Day στις ΗΠΑ, δεν μοιάζει με καμία άλλη στο παρελθόν. Αποτελεί ένα είδος ορίου και όλο και πιο διευρυμένης διαμάχης για το μέλλον των εργασιακών συνθηκών: θα επιστρέψουν οι εργαζόμενοι, πλήρως στα γραφεία τους ή θα συνεχιστεί η συνθήκη της τηλεργασίας που εγκαθιδρύθηκε μέσα στην πανδημία;
Εταιρείες με μακροχρόνιες μισθώσεις που βλέπουν τα γραφεία τους άδεια ενώ τα ενοίκια τρέχουν, θέλουν διακαώς να δουν τους εργαζόμενους να επιστρέφουν. Αλλοι, επικαλούνται αυτές τις μοναδικές ευκαιρίες της ώσμωσης, δημιουργίας συναδελφικού κλίματος, bonding μεταξύ των εργαζομένων από τη συνύπαρξη στα γραφεία.
H Taschen και τα γραφεία των καλών προθέσεων
Και μετά, είναι αυτές οι στιγμές που με έναν καφέ στο χέρι, στον διάδρομο, στον καναπέ για ένα σύντομο διάλλειμα, αναδύονται ξαφνικά οι πιο ευφυείς ιδέες που μπορεί να φέρουν κέρδη εκατομμυρίων στην εταιρεία. Είναι αυτοί αρκετοί λόγοι για να επιστρέψεις στο γραφείο; Με αυτό το debate να διευρύνεται σε όλο τον κόσμο, ξεφυλλίζουμε έναν βασικό λόγο για να θέλει κάποιος να επιστρέψει. Το νέο λεύκωμα των εκδόσεων Taschen με τίτλο «The Office of Good Intentions. Human(s) Work».
Υπέροχοι χώροι, αντικείμενα, χωρικές ποιότητες, συνήθως με υπογραφές ιδιοφυών αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών και με την βούληση χαρισματικών εργοδοτών, διατρέχουν το λεύκωμα που χωρίζεται σε δώδεκα ενότητες. Μην μπερδευτείτε, δεν αποτελεί τόσο ένα αρχιτεκτονικό λεύκωμα, όσο μια ωραία πραγματεία για την εργασιακή ανθρωπολογία, τα κελύφη και τις δυνατότητες που δημιουργούνται για το οκτάωρο του εργαζόμενου.
Από τη ντουλάπα του Στιβ Τζομπς στο Factory
Δεν μένουν οι αρχιτέκτονες συγγραφείς Florian Idenburg και LeeAnn Suen στα σχέδια του Frank Gehry για τους ψηφιακούς νομάδες, στα γραφεία της IBM που σχεδίασε ο Marcel Breur’s, στην εσωτερική αυλή του Ιδρύματος Ford στο Μανχάταν. Εξετάζουν αντικείμενα που προσδίδουν αξία στον χώρο εργασίας, όπως η Εames Executive Chair ή η 360 Chair του Konstantin Gricic. Τακτικές όπως η κατάργηση του «χτυπήματος κάρτας», η δημιουργία εργασιακών κλαμπ ή ειδικών ενδοεπιχειρησιακών φεστιβάλ κ.ο.κ.
«Αυτό το βιβλίο δεν αφορά στην ιστορία της αρχιτεκτονικής. Κινείται με κριτικό βλέμμα μέσα σε κλειστά γραφεία και φρενήρη εργαστήρια, σκονισμένες περιοχές που κινούνται εκτός νόμου και καλά φωτισμένα σκηνικά με επιρροές χαρισματικών ανθρώπων. Περνάει μέσα από την ντουλάπα του Steve Jobs και διερευνά το Factory του Andy Warhol. Ψάχνει για δουλειά και τη βρίσκει παντού», εξηγούν οι συγγραφείς.
Το κτίριο που προασπίζει τη Δημοκρατία
Είναι σημαντικό πώς ο χώρος εργασίας μπορεί να επηρεάσει την ανθρώπινη συμπεριφορά και να μετατρέψει την έννοια της εργασίας στην έννοια της απασχόλησης που ενεργοποιεί πλήθος δυνατοτήτων και επαγγελματικών μεταμορφώσεων. Η διαμόρφωση του χώρου όμως συχνά αντανακλά και τη δέσμη αξιών που πρεσβεύει μια εταιρεία, ή ένας οργανισμός. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ιδρύματος Ford στον 43ο δρόμο της Νέας Υόρκης, που φέρει στα σωθικά της έναν μοναδικό αστικό κήπο, ο οποίος είναι ανοιχτός και για το κοινό, τους πολίτες συγκεκριμένες μέρες και ώρες.
Πόσο συνεπές με τον σκοπό του ιδιωτικού ιδρύματος που αποσκοπεί «στη μείωση της φτώχιας και της αδικίας, στην ενδυνάμωση των δημοκρατικών αξιών, στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και στην ενίσχυση των επιτευγμάτων του ανθρώπου».
Τα εργαστήρια που κηρύχθηκαν μνημείο στη Γαλλία
Η πρόκληση δημιουργίας ενός εργασιακού χώρου μπορεί να οδηγήσει βέβαια σε ένα αρχιτεκτονικό τοπόσημο. Ας δούμε την περίπτωση του εργαστηρίου της IBM που έφτιαξε στην Κυανή Ακτή της Γαλλίας ο Marcel Breur. Αποτελεί σήμερα ένα ιστορικό, εμβληματικό κτίριο που δημιουργήθηκε ως χώρος εργασίας 600 ατόμων. Κατασκευάστηκε με προκατασκευασμένα πάνελ από σκυρόδεμα, Το 1968 το κτίριο κηρύχθηκε εθνικό μνημείο της Γαλλίας.
Οι φωτογραφίες στο λεύκωμα της Taschen είναι του Iwan Baan.