Η Ακαδημία Νόμπελ έκανε την έκπληξη και ο Νορβηγός συγγραφέας Γιον Φοσε κρατά στα χέρια του το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Η ανακοίνωση του Νόμπελ Λογοτεχνίας έγινε το μεσημέρι της Πέμπτης με το αουτσάιντερ, σύμφωνα με τα προγνωστικά, να κατακτά το σημαντικό βραβείο και έναν από τους πλέον ευπώλητους συγγραφείς να μπαίνει στη λίστα με τους νομπελίστες.
«Είμαι συγκλονισμένος και ευγνώμων»
Στις πρώτες δηλώσεις του μετά την ανακοίνωση του βραβείου ο Γιον Φόσε ανέφερε, «Είμαι συγκλονισμένος και ευγνώμων. Θεωρώ πως είναι μια ανταμοιβή για τη λογοτεχνία που στοχεύει πάνω από όλα να είναι λογοτεχνία, χωρίς άλλη σκέψη».
Το βραβείο, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών, απονέμεται από τη Σουηδική Ακαδημία.
Ο σπουδαιότερος νορβηγός συγγραφεας μετά τον Ιψεν
Ο Γιον Φόσε θεωρείται ο σπουδαιότερος συγγραφέας της Νορβηγίας μετά τον Ίψεν.
Μάλιστα του έχει παραχωρηθεί, ως φόρος τιμής, η κατοικία που ανήκει στο νορβηγικό κράτος και βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του βασιλικού παλατιού στο Όσλο, όπου μπορεί να διαμένει διά βίου, μιας και η χρήση του παραχωρείται από τον ίδιο τον βασιλιά της Νορβηγίας στον πιο σημαντικό καλλιτέχνη της χώρας.
Ο πιο πολυπαιγμένος συγγραφέας της εποιχής μας
Ο Νορβηγός ποιητής, μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας Γιον Φόσσε, ο πιο πολυπαιγμένος Ευρωπαίος συγγραφέας της εποχής μας, θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες φωνές της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Το έργο του έχει μεταφραστεί σε πάνω από πενήντα γλώσσες.
Έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία (ανάμεσά τους και το μεγίστου κύρους «Βραβείο Ίψεν»), ενώ τα θεατρικά του έργα έχουν ανέβει από πολλούς σημαντικούς σκηνοθέτες (Κλοντ Ρεζί, Πατρίς Σερό, Τόμας Οστερμάιερ, Οσκάρας Κορσουνόβας, Ίβο Βαν Χόβε, Γιούργκεν Γκος, Λικ Περσεβάλ, Γιόσι Βίλερ, Κέιτι Μίτσελ κ.ά.) στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου.
Το Κάποιος θα έρθει είναι χρονολογικά ένα από τα πρώτα έργα του Φόσσε. Πρωτοπαίχτηκε το 1996 στο Εθνικό Θέατρο της Νορβηγίας. Ακολούθησαν πάνω από σαράντα θεατρικά έργα, που έχουν παιχτεί σε όλο τον κόσμο, από το Λονδίνο ως τη Μόσχα και από το Παρίσι ως το Τόκιο, μάλιστα το Κάποιος θα έρθει είναι το τρίτο έργο του Φόσσε που σκηνθέτησε ο Γιάννης Χουβαρδάς μετά τα Τόσο όμορφα (Θέατρο Αμόρε, 2004) και Παραλλαγές Θανάτου (Θέατρο Πορεία, 2013).
Ο «Μινιμαλισμός Fosse»
Ο φετινός βραβευμένος με τη λογοτεχνία Jon Fosse γράφει μυθιστορήματα σε μεγάλο βαθμό σε ένα στυλ που έγινε γνωστό ως «Μινιμαλισμός Fosse» αναφέρει σε μήνυμά της η Ακαδημία Νόμπελ, τονίζοντας. «Αυτό μπορεί να φανεί στο δεύτερο μυθιστόρημά του «Stengd gitar» (1985), όταν ο Fosse μας παρουσιάζει μια οδυνηρή παραλλαγή σε ένα από τα κύρια θέματα του, την κρίσιμη στιγμή της αναλύσεως. Μια νεαρή μητέρα αφήνει το διαμέρισμά της για να πετάξει τα σκουπίδια στο αυλάκι, αλλά κλειδώνεται έξω, με το μωρό της ακόμα μέσα. Χρειάζεται να πάει να ζητήσει βοήθεια, δεν μπορεί να το κάνει αφού δεν μπορεί να εγκαταλείψει το παιδί της. Ενώ βρίσκει τον εαυτό της, με καφκικούς όρους, «ενώπιον του νόμου», η διαφορά είναι ξεκάθαρη: η Fosse παρουσιάζει καθημερινές καταστάσεις που είναι άμεσα αναγνωρίσιμες από τη δική μας ζωή».
Τα βραβεία Νόμπελ ιδρύθηκαν με τη διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη της δυναμίτιδας και επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ και απονέμονται από το 1901 για επιτεύγματα στα πεδία της λογοτεχνίας, των θετικών επιστημών και της ειρήνης. Το βραβείο για την οικονομία προστέθηκε αργότερα στα Νόμπελ από τη σουηδική κεντρική τράπεζα.
Μαζί με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, το Νόμπελ Λογοτεχνίας συγκεντρώνει συχνά τη μεγαλύτερη προσοχή και αντιπαράθεση, φέρνοντας λιγότερο γνωστούς συγγραφείς κάτω από το φως των προβολέων σε όλο τον κόσμο και αυξάνοντας τις πωλήσεις των βιβλίων καθιερωμένων λογοτεχνικών αστέρων.
Στη διάρκεια των χρόνων το βραβείο λογοτεχνίας έλαβαν επίσης συγγραφείς πέρα από την πεζογραφική παράδοση, περιλαμβανομένων θεατρικών συγγραφέων, ιστορικών, φιλοσόφων και ποιητών, ανοίγοντας ακόμη και νέα πεδία, όπως με την απονομή του βραβείου στον τραγουδιστή και στιχουργό Μπομπ Ντίλαν το 2016.
Πέρυσι το Νόμπελ δόθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα φαβορί, στη συγγραφέα Ανί Ερνό για τα κατά κύριο λόγο αυτοβιογραφικά βιβλία της που πραγματεύονται τη μνήμη και την κοινωνική ανισότητα. 'Ηταν η πρώτη Γαλλίδα που κέρδισε το πιο περίβλεπτο λογοτεχνικό βραβείο στον κόσμο.