Οι νέες κυκλοφορίες ταινιών γίνονται όλο και μεγαλύτερες και η παρακολούθηση τους στον κινηματογράφο εξελίσσεται σε έναν αγώνα αντοχής.
Πολλές από τις μεγαλύτερες και πολυσυζητημένες ταινίες της περασμένης σεζόν ξεπέρασαν τις δυο ώρες και κάποιες από αυτές πλησίασαν τις τρεις.
Για παράδειγμα η μεγαλύτερη επιτυχία στην εποχή της πανδημίας, το Spider-Man: No way Home κράτησε 2 ώρες και 28 λεπτά. Αντίστοιχα το Dune 2 ώρες και 35 λεπτά. Μεγαλύτερο και από τα δυο ήταν το Eternals της Marvel με διάρκεια 2 ώρες και 37 λεπτά, ενώ το James Bond: No time to Die πλησίασε τις 3 ώρες, καθώς κράτησε τους θεατές εντός αίθουσας για 2 ώρες και 43 λεπτά. Το αποκορύφωμα ήρθε με την κυκλοφορία του Batman με τον Robert Pattinson με τις 2 ώρες και 56 λεπτά.
Βλέποντας τις παραπάνω ταινίες θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι αυτό το φαινόμενο αφορά μόνο τις ταινίες δράσης, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αυτό αποδεικνύεται αν κοιτάξει κάποιος τους χρόνους διάρκειας των δραματικών ταινιών του περασμένου έτους. Το King Richard κράτησε 2 ώρες και 24 λεπτά, το West Side Story 2 ώρες και 36 λεπτά, ενώ το House of Gucci 2 ώρες και 38 λεπτά.
Τι γινόταν στο παρελθόν
Είναι δύσκολο να πει κάποιος ότι η ταινίες του σήμερα είναι κατά κανόνα μεγαλύτερες από ό,τι παλαιότερα. Πολλές δημοφιλείς ταινίες του 20ου αιώνα ξεπερνούσαν τις 2 ώρες, χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα Gone with the Wind, Lawrence of Arabia και The Godfather: Part II.
Μπορεί λοιπόν να υπήρχαν πάντα ταινίες που ήταν αρκετά μεγάλες, αλλά έχει παρατηρηθεί ότι ορισμένοι τύποι ταινιών είναι μεγαλύτεροι από ό,τι στο παρελθόν.
Αυτό υποστηρίζει και ο αναλυτής ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας Daniel Loria μιλώντας στο CNN. «Ορισμένοι τύποι ταινιών που δεν ήταν τόσο μακροσκελείς στο παρελθόν, σίγουρα έχουν μεγαλώσει τώρα», ήταν τα λόγια του. «Αλλά δεν είναι κάθε blockbuster μεγαλύτερο», πρόσθεσε.
Παρόλο που οι ταινίες του σήμερα δεν τραβάνε απαραίτητα περισσότερο από κάποτε, υπάρχουν μερικοί λόγοι για τους οποίους φαίνεται έτσι.
O ρόλος της VHS
Τα πρώτα Blockbusters ήρθαν κατά τη διάρκεια της λεγόμενης χρυσής εποχής του Hollywood,που ξεκίνησε περίπου τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1960, έτυχε να είναι είναι αρκετά μεγάλα.
Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να αποκτούν τηλεοράσεις, τα στούντιο αναγκάστηκαν να ανταγωνιστούν μαζί τους και άρχισαν να φτιάχνουν σαρωτικά έπη που θα έκαναν τον κόσμο να τρέξει στις κινηματογραφικές αίθουσες, σύμφωνα με τον Daniel Loria.
Αυτό άλλαξε κατά τη δεκαετία του 70 με το οικιακό βίντεο που ήρθε και ανέτρεψε τα δεδομένα. Καθώς οι βιντεοκασέτες άρχισαν να κυριαρχούν στην αγορά, ασκήθηκε έντονη πίεση στο Hollywood να κάνει τις ταινίες αρκετά πιο μικρές προκειμένου να χωράνε σε μια τυπική κασέτα VHS.
«Καθώς η αγορά της οικιακής ψυχαγωγίας άρχισε να εξελίσσεται για τα στούντιο του Hollywood, οι μικρότερες διάρκειες έγιναν πιο σημαντική προτεραιότητα», λέει ο Loria. «Έπαιξε ρόλο στη λήψη αποφάσεων σε κάποιο σημείο, όταν σκεφτόμαστε τις εμπορικές προοπτικές», πρόσθεσε.
Με την πάροδο των ετών η προβολή ταινιών στο σπίτι μετατοπίστηκε στα DVD, στα Blu-ray και τελικά στο streaming, οι μικρότεροι χρόνοι προβολής άρχισαν να μην είναι τόσο σημαντική προτεραιότητα. Μια ανάλυση του 2014 από τον επιστήμονα δεδομένων Randal Olson που εξετάζει τις 25 πιο δημοφιλείς ταινίες κάθε έτους καταγράφει αυτή την εξέλιξη. Ενώ οι ταινίες μεγάλου μήκους μεγάλωναν σταθερά από τη δεκαετία του 30 έως τη δεκαετία του 60, έχασαν κατά μέσο όρο 10 λεπτά από το 1970 έως το 1985, για να επιστρέψουν τελικά στη διάρκεια που είχαν τη δεκαετία του 60.
Έτσι, για τα μέλη της Generation X και άλλων μεγαλύτερων σε ηλικία millennials που έχουν ακόμα αναμνήσεις από την ενοικίαση κασέτας, είναι λογικό οι ταινίες να φαίνονται πως έχουν μεγαλώσει. Γιατί κατά μια έννοια έτσι έχει γίνει.
Η επέλαση των Superheroes
Μέρος αυτού που τροφοδοτεί την κόπωση γύρω από τη διάρκεια των ταινιών είναι το είδος της ταινίας που πλέον κυριαρχεί στο Box Office και στον πολιτιστικό διάλογο.
«Κάποτε υπήρχε μεγαλύτερη ισορροπία», λέει ο Erik Anderson, ιδρυτής και αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας AwardsWatch. «Αν πάτε να δείτε τις καλύτερες 10 ταινίες οποιασδήποτε χρονιάς, πηγαίνοντας πίσω στη δεκαετία του 90, του 80 και του 70 ήταν ένα μείγμα από τα πάντα. Υπήρχαν ταινίες δράσης, δράματα, επιστημονική φαντασία και κωμωδίες. Αυτό που βλέπουμε πλέον είναι μόνο Marvel και DC».
Οι ταινίες, με superheroes και τα θεάματα επιστημονικής φαντασίας, είναι αυτές που τείνουν να ξεπερνούν τις τρεις ώρες, προσθέτει ο Aderson. Και αυτές είναι οι ταινίες που κάνουν τον κόσμο να σηκωθεί από τον καναπέ του και να πάει στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Ο Anderson επισημαίνει το Avatar του James Cameron το 2009 ως σημείο καμπής. Καθώς οι πλατφόρμες Streaming όπως το Netflix άρχισαν να αυξάνουν τη δημοτικότητά τους, η τεράστια εμπορική επιτυχία του Avatar (με διάρκεια 2 ώρες και 42 λεπτά), έδωσε το μήνυμα στους σκηνοθέτες και τα στούντιο ότι οι φαντασμαγορικές υπερπαραγωγές με έντονη χρήση οπτικών εφέ θα μπορούσαν να κάνουν τους θεατές να πάνε μαζικά στους κινηματογράφους.
Την ίδια ώρα ο Loria υποστηρίζει ότι το είδος των ταινιών με Superheroes έχει εξελιχθεί από την τυπική Standalone movie σε Crossover με πολλούς γνωστούς χαρακτήρες, κάτι που ουσιαστικά ξεκίνησε με τους Avengers.
«Οι ταινίες που το κοινό θα πάει μαζικά να δει σε έναν κινηματογράφο είναι πιθανότατα μια με superheros που θα συνδέεται με κάποια τηλεοπτική σειρά ή ακόμα και με άλλα franchise». «Αυτές οι ταινίες γίνονται όλο και μεγαλύτερες», πρόσθεσε.
Με τους περισσότερους πόρους να πηγαίνουν σε τέτοια project, οι ταινίες μεσαίου προϋπολογισμού, όπως μια 90λεπτη ταινία τρόμου ή μια 100λεπτη ρομαντική κωμωδία, άρχισαν να παραγκωνίζονται από τους κινηματογράφους και να βρίσκουν πιο εύκολα στέγη σε κάποια από τις, πολλές πλέον, πλατφόρμες Streaming. Και παρά το γεγονός ότι οι ταινίες μεσαίου προϋπολογισμού δεν έχουν εξαφανιστεί εντελώς από τους κινηματογράφους, δεν αποδίδουν τόσο καλά στο Box Office όσο παλαιότερα.
Παρά το γεγονός ότι αρκετός κόσμος κάνει παράπονα για το ότι οι ταινίες είναι μεγάλες, το κοινό φαίνεται πρόθυμο να τις παρακολουθήσει.
Πολλές ταινίες από αυτές που βρίσκονται στη λίστα με τα περισσότερα έσοδα όλων των εποχών έχουν μεγάλη διάρκεια. Τέτοιο παράδειγμα είναι το Avengers: Endgame και άλλα μεγάλα Blockbuster που ακολουθούν. Οι θεατές δείχνουν να μην έχουν πρόβλημα να παρακολουθήσουν μια ταινία που αγγίζει τις τρεις ώρες ή τουλάχιστον φαίνεται ότι το αποτέλεσμα τους αποζημιώνει και ξεχνάνε την όποια γκρίνια.
Η δυναμική είναι παρόμοια για τις ταινίες που είναι πιθανές υποψηφιότητες για Όσκαρ, οι οποίες τείνουν επίσης να έχουν μεγάλη διάρκεια, σύμφωνα με τον αναλυτή μέσων ενημέρωσης της Comscore Paul Dergarabedian. Τα στούντιο παρέχουν στους σκηνοθέτες τη δημιουργική ελευθερία να εκτελέσουν ο όραμα τους και το κοινό φαίνεται να το σέβεται αυτό.
«Το πιο ώριμο κοινό είναι διατεθειμένο να παρακολουθήσει αυτές τις ταινίες μεγάλης διάρκειας, αν είναι αναγνωρισμένες από τους κριτικούς, αν είναι αξιόλογες, αν είναι υποψήφιες για βραβεία», υποστήριξε. «Αν είναι είναι μια πραγματικά καλή ταινία, ο κόσμος το απολαμβάνει», πρόσθεσε.
Μειώνονται τα πράγματα που έκαναν τις ταινίες μικρότερες
Επιπλέον, o Dergarabedian λέει ότι ορισμένοι από τους περιορισμούς που ίσως κρατούσαν τους χρόνους προβολής μικρότερους στο παρελθόν δεν είναι πλέον τόσο σημαντικοί.
Για τους κινηματογράφους με μια αίθουσα οι μεγαλύτερες ταινίες θα σήμαιναν λιγότερες προβολές την ημέρα και κατά συνέπεια μικρότερα κέρδη. Ωστόσο με το άνοιγμα και την εξάπλωση μεγάλων αλυσίδων που διαθέτουν πολλές κινηματογραφικές αίθουσες, αυτό δεν αποτελεί μεγάλο πρόβλημα.
Βέβαια θα πρέπει να τονίσουμε κάτι για το μοντάζ και τον ρυθμό της πλοκής καθώς σύμφωνα με τον Anderson υπάρχουν ταινίες που έχουν πάνω τους αρκετό περιττό υλικό.
Αν πρόκειται για μια κακή ταινία κάθε λεπτό μπορεί να είναι επώδυνο για τον θεατή. Αν όμως μιλάμε για μια εξαιρετική ταινία τότε το κοινό θέλει να κρατήσει περισσότερο.
Πρέπει για να δει ο θεατής ένα σπουδαίο θέμα να μείνει στη θέση του για σχεδόν τρεις ώρες ; Σύμφωνα με τον Joe Russo, σκηνοθέτη του Avengers: Endgame, κάποιες φορές πρέπει να γίνει αυτή η «θυσία».
«Η δίωρη ταινία έχει σπουδαία πορεία πάνω από 100 χρόνια. Αλλά έχει γίνει δύσκολο να δουλέψει κανείς πάνω σε αυτό», δήλωσε σε συνέδριο το 2018. «Δεν είμαι σίγουρος ότι η γενιά που έρχεται θα δει τη δίωρη ταινία ως μια κυρίαρχη μορφή αφήγησης», πρόσθεσε.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι πρέπει να επανέλθει το διάλειμμα περίπου στη μέση της ταινίας. Στη χώρα μας αυτό γίνεται σε ορισμένους κινηματογράφους, κυρίως συνοικιακούς, αλλά όχι στις μεγάλες αλυσίδες. Ωστόσο όσο η κινηματογραφική αφήγηση συνεχίζει να γίνεται όλο και πιο φιλόδοξη και όσο το κοινό συνεχίσει να επιστρέφει μαζικά, φαίνεται ότι θεατές θα πρέπει να συνηθίσουν την ιδέα των μεγάλων ταινιών.