Για έναν πραγματικό άθλο μιλά στο iefimerida.gr o Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και μας εξηγεί αναλυτικά όλα τα έργα που θα γίνουν στην Δήλο μετά από αγώνα ετών.
Το ιερό νησί που ζει σπουδαίες μέρες από τον Μάιο χάρη στην έκθεση του Αντονι Γκόρμλεϊ που διοργανώνει ο ΝΕΟΝ, θα δει τις λαβωμένες υποδομές του να μπαίνουν στην νέα εποχή.
H χαρά στη φωνή του αεικίνητου προϊσταμένου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρη Αθανασούλη δεν κρύβεται στο τηλεφώνημά μας. Μετά από πραγματικό αγώνα που ξεκίνησε το 2015, η Εφορεία κατόρθωσε να εντάξει στο ΕΠΑΝΕΚ του ΕΣΠΑ το πρόγραμμα «Δήλος, Ανοιχτό μουσείο», με προϋπολογισμό 4.520.000,000 ευρώ. «Η διαδικασία ήταν τόσο δύσκολη που χρειάστηκε να δώσουμε πραγματικό αγώνα. Κυρίως επειδή δεν υπήρχαν καν ώριμα έργα για να προχωρήσουμε στην ένταξη.
Οταν ξεκινήσαμε, και αφού ωριμάσαμε τα έργα, πέρασαν οι μελέτες από το ΚΑΣ, κατατέθηκαν για έγκριση ,το ποσό που συζητιόταν ότι θα πάρουμε ήταν ένα εκατομμύριο. Στη συνέχεια έγιναν δύο.
Καταφέραμε τελικά να πάρουμε το ποσό ρεκόρ των 4.520.000 ευρώ» μου λέει ο κύριος Αθανασούλης. Και συμφωνεί μαζί μου «ναι είναι όντως ένας άθλος. Ξέρετε για κάποιον που επισκέπτεται για μια μέρα το νησί, είναι αδύνατο να αντιληφθεί τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στο νησί. Οι λειτουργικές δυσχέρειες είναι τεράστιες, οι υποδομές σε κακή κατάσταση. Σκεφτείτε μόνο ότι ένα έργο που γίνεται στη Δήλο μπορεί να στοιχίζει και δέκα φορές περισσότερο απ’ ότι αν γινόταν στην Αθήνα».
Αναστηλώνεται το «σπίτι» του Απόλλωνα στη Δήλο
Η ένταξη στο ΕΣΠΑ σημαίνει ότι το νησί, θα δεχθεί δεκάδες δράσεις, αναστηλωτικές και άλλες, που θα επιτρέψουν στον μοναδικό του πλούτο να λάμψουν όπως ποτέ πριν. «Θα αναστηλωθεί ο μεγάλος δωρικός περίπτερος ναός του Απόλλωνα» ξεκινά να περιγράφει ο κύριος Αθανασουλης.
Οι συμβολισμοί είναι μεγάλοι: ο Απόλλωνας γεννήθηκε εδώ σύμφωνα με τον μύθο, είναι το σπίτι του, στο νησί που αναδύθηκε για να μπορέσει να γεννήσει αυτόν και την Αρτεμη η Λητώ, καθώς ήταν κυνηγημένη από την Ηρα.
«Επί μέρους αναστηλωτικές επεμβάσεις θα γίνουν στο Πρόπυλο του Ιερού, στην οικία του Διονύσου. Επί μέρους αναστηλωτικές εργασίες θα γίνουν και στην Παλαίστρα του Γρανίτη, μεταξύ άλλων» λέει ο κύριος Αθανασούλης αναφέροντας μερικά από τα έργα. «Θα φτιάξουμε όμως και τα σπιτάκια για τους εργάτες, τους αρχαιολόγους τους αρχιτέκτονες, τα εργαστήρια συντήρησης.
Πρόκειται για υποδομή σημαντική που θα μείνει στο νησί και για τις επόμενες εργασίες. Τώρα θα εξυπηρετήσουν το σύνολο των εργατoτεχνιτών, αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων και των άλλων ειδικοτήτων που θα έρθουν στη Δήλο για τα έργα».
Θα γίνουν, επίσης, συντηρήσεις τοιχογραφιών και ψηφιδωτών. Τα έργα θα χρειαστούν τουλάχιστον δυόμιση χρόνια για να ολοκληρωθούν, ενώ μόλις εκταμιεύθηκε και η πρώτη δόση, γεγονός που σημαίνει ότι οι εργασίες θα αρχίσουν το επόμενο δίμηνο. «Ζητήσαμε και πετύχαμε να πάρουμε μια εξαίρεση για τον κανονισμό περί προσλήψεων που ισχύει λόγω εκλογών, προκειμένου να μην χάσουμε χρόνο και να αρχίσει άμεσα το έργο. Το νησί θα είναι κανονικά επισκέψιμο, απλώς θα υπάρχουν κάποιες εργοταξιακές οχλήσεις για τους επισκέπτες» μας λέει. Χάρη στο ΕΣΠΑ θα γίνει ριζική ανακαίνιση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου, ενώ στο άμεσο μέλλον θα προχωρήσει η Εφορεία σε μεγάλες εργασίες παρέμβασης στο μουσείο όπως μας αποκαλύπτει ο κύριος Αθανασούλης.
1.000 επισκέπτες την ημέρα στη Δήλο χάρη στο SIGHT
Οσο για το περίφημο κυλικείο που έκλεισε λόγων των άθλιων συνθηκών λειτουργίας και της κακής διαχείρισης, αυτό θα ανακατασκευαστεί με πόρους του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) και του Υπουργείου Πολιτισμού. «Αμεσα όμως θα είναι έτοιμες οι προκατασκευασμένες καντίνες του ΤΑΠ που θα μπουν στον χώρο», λέει ο κύριος Αθανασούλης. Ως τότε, ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης του Δημήτρη Δασκαλόπουλου ΝΕΟΝ προσφέρει δωρεάν μπουκαλάκια νερό σε επισκέπτες και ξεναγούς.
Από τις 3 Μαΐου το νησί ζει μέρες διεθνούς φήμης ξανά, χάρη στην έκθεση με τα 29 ανθρωπόμορφα γλυπτά του σερ Αντονι Γκόρμλεϊ που διοργανώνει ο ΝΕΟΝ. Από την κορυφή του όρους Κύνθος ως τις χαράδρες του νησιού τα γλυπτά της έκθεσης SIGHT προκαλούν μια ανεπανάληπτη, σχεδόν σεισμική εμπειρία θέασης σε ενεργό διάλογο με τις αρχαιότητες του νησιού. «Μόνο τον Μάιο το νησί είχε κατά μέσο όρο 1.000 επισκέπτες την ημέρα. Αριθμός ρεκόρ. Επίσης έχουμε τεράστια προβολή στο εξωτερικό, κάτι που αποτελεί μεγάλο κέρδος για τη Δήλο», λέει ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Η Διευθύντρια του ΝΕΟΝ και συνεπιμελήτρια της έκθεσης έχει περιγράψει ως εξής την εμπειρία που την οδήγησε στον σχεδιασμό αυτής της έκθεσης «Έφτασα στη Δήλο, την πρώτη φορά μόνη για να επισκεφτώ τον χώρο το καλοκαίρι του 2017, μια πολύ ζεστή μέρα, για να σκεφτώ ποια θα ήταν η ενδεχόμενη πρόταση μας προς την Εφορεία. Πέρασα όλη την ημέρα εκεί και ανέβηκα στο όρος Κύνθος -από ψηλά βλέπεις την σχέση της Δήλου με τα υπόλοιπα νησιά- καθώς βρίσκεται στο κέντρο των Βόρειων Κυκλάδων, την θάλασσα και τον ορίζοντα. Συνειδητοποιείς την ψυχική και σωματική προσπάθεια που χρειάζεται για να εξερευνήσεις και να ζήσεις στο νησί -τη σχέση του σώματος με την γεωγραφία, την τοπογραφία του νησιού- τις ιστορίες του που στο κέντρο έχουν την ανθρώπινη δημιουργία, την ανάπτυξη και την συναλλαγή. Φεύγοντας ήξερα ότι μόνο το έργο του Αντονι Γκόρμλεϊ θα μπορούσε να σταθεί εδώ. Γιατί το έργο του μας συνδέει με το σώμα, τον χώρο, την φύση, τα στοιχεία της φύσης, την κίνηση και την μετακίνηση, τον χρόνο και αναπόφευκτα με το κοινό μας μέλλον».
Ετσι, η Δήλος«κατοικείται» ξανά αιώνες μετά. Διότι δεν πρέπει να λησμονούμε ότι είναι ένα ακατοίκητο νησί. «Εδώ οι άνθρωποι της Εφορείας είμαστε και ο δήμαρχος του νησιού με την ευθύνη για τα πάντα, από την ύδρευση ως τον φωτισμό. Δεν υπάρχει άλλη αρχή στο νησί», λέει ο κύριος Αθανασούλης. Ευτυχής, έτοιμος για έναν νέο μεγάλο αγώνα. Αν και ο κύριος Αθανασούλης έχει εντάξει στο ΕΣΠΑ περί τα 20 αρχαιολογικά έργα στην Πελοπόννησο, είναι προφανές ότι αυτό που επιτεύχθηκε στη Δήλο, είναι μια κορυφή στην καριέρα του. Η νέα εποχή της Δήλου. Η επιστροφή της. Οπως της αρμόζει.