Μια τυπική εκκρεμότητα μένει, η υπογραφή της εισαγγελικής εντολής, και αύριο, 1η Ιουλίου, τα έργα του Πικάσο και του Μοντριάν που απέκτησαν μια μυθιστορηματική διάσταση με την κλοπή τους, θα επιστρέψουν στην Εθνική Πινακοθήκη. Και θα τη βρουν αγνώριστη...
Από την κρύπτη δίπλα στο μπάνιο στο σπίτι της Κερατέας, ως τα βάτα στη ρεματιά και μετά τα εργαστήρια της Ελληνικής Αστυνομίας στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, η περιπλάνηση των δύο έργων, του Πάμπλο Πικάσο και του Πιετ Μοντριάν, τελειώνει.
Ο κύκλος κλείνει, αφού τα έργα «Γυναικείο Κεφάλι» και «Ο ανεμόμυλος Στάμμερ» επιστρέφουν στην Εθνική Πινακοθήκη, απ' όπου τα άρπαξε μέσα σε επτά λεπτά στις 9 Ιανουαρίου 2012 ο artfreak ελαιοχρωματιστής.
Επιστρέφουν αύριο στο «σπίτι» τους
Tα έργα θα φτάσουν αύριο στη νέα Εθνική Πινακοθήκη (δεν έχει καθοριστεί ακόμα ακριβώς η ώρα), και θα οδηγηθούν απευθείας στο περίφημο τμήμα συντήρησης, γνωστό για την επιστημονική κατάρτιση και τη μεθοδική εργασία των συντηρητών της Πινακοθήκης. Περιμένουμε να γίνει και επισήμως η ταυτοποίηση, η επιβεβαίωση της γνησιότητας, ο έλεγχος και η καταγραφή της κατάστασης των έργων και των φθορών τους, καθώς και η μελέτη για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν. Στην Πινακοθήκη θα μεταβεί και η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Ακολούθως, θα γίνουν οι εργασίες συντήρησης που επιβάλλονται μετά την ταλαιπωρία που έχουν υποστεί αυτά τα εννέα χρόνια τα δύο έργα.
Ολα δείχνουν πως τον Σεπτέμβριο το αργότερο, τα έργα θα τοποθετηθούν και πάλι στους τοίχους της Πινακοθήκης, προφανώς στον δεύτερο όροφο, με τα έργα του 20ού αιώνα.
Τέλος καλό, όμως η ιστορία δεν έχει λήξει. Οι ερωτήσεις που έχουν προκύψει για τον φερόμενο δράστη μετά την απολογία του και την ταχύτητα των γεγονότων από το βράδυ της Δευτέρας είναι πολλές. Και σοβαρές.
Ο artfreak και δύο ακόμα πρόσωπα-κλειδιά: Η πρώην σύντροφός του και ο πληροφοριοδότης
Αν και τα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας έλεγαν μετά βεβαιότητος ότι έδρασε μόνος του ο 49χρονος άνεργος ελαιοχρωματιστής, που ταξίδευε μεταξύ Λονδίνου, Αμστερνταμ, Αθήνας και Ντουμπάι και έχει δικηγόρο τον Σάκη Κεχαγιόγλου, η έρευνα φαίνεται ότι θα μπει σε νέο κεφάλαιο.
Πρόσωπο-κλειδί είναι η πρώην σύντροφός του, στην οποία είχε εξομολογηθεί ότι έχει στην κατοχή του τα δύο έργα και αυτή δεν τον είχε πιστέψει. Αλλο ένα πρόσωπο-κλειδί είναι ο άνθρωπος που έδωσε την πληροφορία που οδήγησε στη σύλληψή του.
Αξίζει ιδιαίτερης προσοχής ο πληροφοριοδότης: είναι ο πρώτος μετά από εννέα χρόνια που έδωσε τη σωστή πληροφορία, που οδήγησε στη σύλληψη -όλες οι προηγούμενες είχαν αποδειχθεί λάθος ή ψευδείς.
Δεν διαφεύγει την προσοχή κανενός βέβαια και η χρονική σύμπτωση: ο πίνακας βρέθηκε πριν κλείσει ο κύκλος εορτασμού 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, αλλά και ταυτόχρονα σχεδόν με τα θυρανοίξια της νέας Εθνικής Πινακοθήκης. Μια εξέλιξη ιδανική για το αφήγημα αυτής της χρονικής συγκυρίας.
Οταν ξυλουργός έκλεψε τη Μόνα Λίζα από το Μουσείο Λούβρου
Η πρώην σύντροφος στο Λονδίνο, ο ή η πληροφοριοδότης και ο 49χρονος φιλότεχνος ελαιοχρωματιστής είναι τα τρία απτά, υπαρκτά πρόσωπα. Τα προφανή τουλάχιστον, αν μείνουμε στο σενάριο ότι έδρασε μόνος, δαιμόνιος, προφητικός του σίριαλ Loupin, πνευματικό παιδί του συγγραφέα Page Martin και του βιβλίου του «Ο άνθρωπος που έκλεψε τη Μόνα Λίζα» (Εκδόσεις Αγρα). Το βιβλίο αφηγείται μοναδικά και βέβαια με μυθιστορηματική παρέμβαση την κλοπή του θρυλικού πίνακα από το Μουσείο του Λούβρου το 1911.
Θυμίζουμε ότι τον πίνακα είχε κλέψει ο 30 ετών Βιτσέντζο Περούτζια από το Κόμο και για ένα διάστημα είχε δουλέψει ως ξυλουργός στο Λούβρο. Μια ακόμα σύμπτωση, ένας κλέφτης που ξέρει από οικοδομή, όπως ο 49χρονος.
Το μυστήριο με το τρίτο έργο που εκλάπη και τα ερωτήματα για τον δράστη
Υπάρχει ένα ακόμα καθοριστικό ερώτημα όμως, που για πρώτη φορά φαίνεται ότι η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, αφήνει ανοιχτό. Αφορά το τρίτο έργο που έκλεψε ο 49χρονος, ένα συγκλονιστικό σχέδιο του 17ου αιώνα, «Ο Αγιος Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και Σύμβολα του Πάθους» του Guglielmo Caccia, γνωστού ως Moncalvo.
Ο 49χρονος, που δηλώνει τόσο μεγάλος φιλότεχνος, τόσο εμμονικός που οργάνωσε μόνος του ολόκληρη ληστεία, δεν δίστασε -σύμφωνα με τον ισχυρισμό του- να σκουπίσει το ματωμένο χέρι του πάνω στο σχέδιο. Στη συνέχεια έσκισε το σχέδιο του 17ου αιώνα σε κομμάτια και το πέταξε στην τουαλέτα -αλήθεια ποιος άνθρωπος με τόση αγάπη στην Τέχνη θα σκούπιζε το αίμα του σε έργο τέχνης;
Επίσης, ο ίδιος δήλωσε ότι αγόρασε από το Μοναστηράκι χοντρά γάντια για την κλοπή -πώς τρυπήθηκε τόσο βαθιά που λέρωσε με αίμα το έργο. Και γιατί δεν βρέθηκε αίμα στον χώρο της κλοπής;
Το ύποπτο έργο στη δημοπρασία της Φλωρεντίας
Το απόγευμα της Τετάρτης, μιλώντας στον ΑΝΤ1, η Λίνα Μενδώνη δήλωσε ότι ο ισχυρισμός του δράστη και αυτό που μεταφέρεται από την αστυνομία είναι ότι το έργο καταστράφηκε, και εμμέσως άφησε να εννοηθεί ότι θα μελετηθεί ξανά το θέμα. Διότι υπάρχουν ενδείξεις ότι το έργο μπορεί να πουλήθηκε. Η ιστορικός Τέχνης Serena D’Italia δήλωσε ότι το εντόπισε -ή ένα σκίτσο του Moncalvo που ήταν σχεδόν ίδιο- σε κατάλογο δημοπρασίας στη Φλωρεντία τον Σεπτέμβριο του 2019. Ενημερώθηκαν τότε η διευθύντρια της Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα και το ΔΣ της Πινακοθήκης.
Το έργο μετά από αυτή τη συζήτηση αποσύρθηκε από τον κατάλογο της δημοπρασίας.
Η εφημερίδα «Καθημερινή» είχε επικοινωνήσει τότε με την κυρία Λαμπράκη Πλάκα και είχε πάρει την εξής απάντηση: «Εχουμε σοβαρές αμφιβολίες, κυρίως επειδή υπάρχει μια μικρή διαφορά στο μέγεθος, αλλά και κάποιες διαφορετικές κηλίδες». Παραδέχθηκε, μάλιστα, ότι η Εθνική Πινακοθήκη δεν έστειλε κάποιον ειδικό να εξετάσει το έργο της δημοπρασίας. «Εθεσα το ζήτημα στο Δ.Σ. και δεν το κρίναμε απαραίτητο», ήταν η απάντηση της κυρίας Λαμπράκη Πλάκα στην «Καθημερινή».