«Kαλύτερη κλοπή δεν έχετε ξαναδεί», ψιθύρισε υψηλόβαθμο στέλεχος της Αστυνομίας σήμερα, λίγο μετά την παρουσίαση των κλεμμένων Πικάσο και Μοντριάν. Και εξηγούσε πώς ένας 49χρονος φιλότεχνος φαίνεται ότι έστησε μόνος του ένα από τα μεγαλύτερα θρίλερ της Τέχνης, διεθνώς.
Σχεδόν σαν να εκτελεί κάποιαν ιεροτελεστία, ο κ. Μίχας, ο αστυνομικός που εντόπισε και με τα χέρια του ξέθαψε τους πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν από τα βάτα στη ρεματιά, μπήκε στην αίθουσα «Παύλος Μπακογιάννης» στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ηταν αρκετό για να τον περικυκλώσουμε φωτογράφοι και δημοσιογράφοι, καθώς αφαίρεσε την πλαστική σακούλα απορριμμάτων που είχε χρησιμοποιήσει ο δράστης. Και ο πίνακας του Πικάσο ανέπνευσε ξανά, μπροστά στο κοινό. Μια στιγμή υψηλής συγκίνησης.
Ποιος έδωσε άραγε αυτή την πολύτιμη, την καθοριστική πληροφορία στην Ελληνική Αστυνομία, που οδήγησε στον εντοπισμό των αριστουργημάτων του Πικάσο και του Μοντριάν, που ήταν εδώ και περίπου δύο μήνες θαμμένα προσεκτικά κάτω από βάτα στη ρεματιά της Κερατέας;
Κατά την παρουσίαση των δύο έργων που επέστρεψαν στα χέρια της ελληνικής πολιτείας, οι υπηρεσιακοί παράγοντες της αστυνομίας ήταν σαφείς: όλα αυτά τα χρόνια, από τις 9 Ιανουαρίου του 2012 και μετά, είχαν διαρκώς πληροφορίες που ερευνούσαν αλλά δεν οδηγούσαν πουθενά.
Ωσπου τον Φεβρουάριο, περίπου, έφτασε μια πληροφορία που τα άλλαξε όλα. Που οδήγησε στην Κερατέα, στον 49χρονο, ο οποίος θα μπορούσε να είναι ο ήρωας ενός καλογυρισμένου σίριαλ στο Netflix, τύπου Lupin. Mόνο που βλέποντάς το αυτό το σίριαλ θα απορούσαμε: καλά, είναι δυνατόν; Μήπως κάτι λείπει από την πλοκή; Μήπως;
Φιλότεχνος αλλά όχι συλλέκτης, παρατηρητικός και πανέξυπνος
Είναι δυνατόν μόνος του, ένας ελαιοχρωματιστής, να οργάνωσε και να εκτέλεσε την κλοπή και επί 9 χρόνια να κρατούσε τα έργα σε μια κρύπτη πλάι στο μπάνιο στο σπίτι του στην Κερατέα, που κληρονόμησε από τον θείο του; Είναι δυνατόν ένας άνθρωπος υπεράνω υποψίας, χωρίς σχέση με τον κόσμο της Τέχνης ή τα κυκλώματα της νύχτας, να κατορθώσει το ακατόρθωτο (είχε πριν από χρόνια πάντως συλληφθεί για κλοπές σε καταστήματα);
Φαίνεται πως ναι, είναι, διότι, όπως μας έλεγαν σήμερα αξιωματούχοι, μετά τη συνέντευξη Τύπου του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και της Λίνας Μενδώνη, πρόκειται για έναν πανέξυπνο, ιδιοφυή άνθρωπο. Εναν λάτρη της Τέχνης, που δεν είναι ο ίδιος συλλέκτης αλλά γνωρίζει ανθρώπους που κινούνται στον χώρο του Πολιτισμού, έχει φιλικές σχέσεις μαζί τους.
Σε ερώτηση του iefimerida αν θα διερευνηθούν αυτές οι σχέσεις, αν θα ζητηθεί από τους γνωστούς του να καταθέσουν για τον 49χρονο, η απάντηση ήταν αρνητική, αφού φαίνεται ότι η Ελληνική Αστυνομία έχει πειστεί ότι έδρασε μόνος.
Ο 49 ετών -σήμερα- δράστης, διαζευγμένος, άνεργος το τελευταίο διάστημα, έκανε συχνά ταξίδια στο εξωτερικό, κυρίως σε Αγγλία και Ολλανδία, γεγονός που απασχόλησε την αστυνομία, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχουν στοιχεία ότι επιχειρούσε στα ταξίδια αυτά να πουλήσει τα έργα. Ο ίδιος το αρνείται κατηγορηματικά άλλωστε, κατέθεσε ότι ήθελε να έχει δύο αριστουργήματα στην κατοχή του -σημειώνουμε ότι συνήγορος υπεράσπισης ανέλαβε ο Σάκης Κεχαγιόγλου. Και ήταν προφανώς εύκολο για τον ίδιο να τα αποκτήσει κατευθείαν από τους τοίχους της Εθνικής Πινακοθήκης.
Οταν λίγο πριν από τα θυρανοίξια της Εθνικής Πινακοθήκης τον Μάρτιο του 2021 υπήρξαν ρεπορτάζ που ανέφεραν ότι υπάρχει κινητικότητα γύρω από τον εντοπισμό των έργων, ο δράστης θορυβήθηκε. Αποφάσισε να κρύψει τα έργα στη ρεματιά, δίπλα στο σπίτι του.
Οπως βλέπετε στις φωτογραφίες παρακάτω, τα τοποθέτησε σε έναν μεγάλο πλαστικό φάκελο, τα τύλιξε με σακούλες απορριμμάτων και τα έδεσε με ταινία συσκευασίας. Στη συνέχεια τα έκρυψε κάτω από βάτα.
Είχε ξεχάσει το ακριβές σημείο που έκρυψε τους πίνακες!
Οπως εξηγεί στο iefimerida o αστυνομικός που τα εντόπισε, χθες το πρωί ο δράστης οδήγησε την αστυνομία στο σημείο μετά τη σύλληψή του. Είχε ξεχάσει όμως πού ακριβώς τα είχε κρύψει, με αποτέλεσμα για λίγο να επικρατήσει ένα μικρό θρίλερ, μέχρι να εντοπιστεί τελικά το πολύτιμο δέμα κάτω από τα βάτα. Μας διαβεβαιώνουν από την αστυνομία ότι ήταν αδύνατο να τα εντοπίσει κάποιος έτσι όπως τα είχε κρύψει ο φερόμενος δράστης.
Είναι προφανές ότι αν δεν υπήρχε αυτή η πληροφορία, δεν θα υπήρχε καν υποψία ότι αυτός είναι ο κλέφτης.
Ποιος θα μπορούσε όμως και με ποιον τρόπο να ξέρει ότι ο 49χρονος έχει στα χέρια του τον Πικάσο και τον Μοντριάν; Και γιατί επέλεξε να ενημερώσει τώρα την αστυνομία; Οπως εξηγούν στελέχη της αστυνομίας, το γεγονός ότι δεν έχει καμία σχέση με τον χώρο της Τέχνης, δεν υπάρχει καν το όνομά του στον χάρτη, τον έκαναν κυριολεκτικά άπιαστο, αόρατο. Η πληροφορία του ανθρώπου που γνώριζε πολλά, τον οδήγησε στη σύλληψη. Ο ίδιος ομολόγησε αμέσως, τα πάντα.
Ηξερε ακόμα και πότε βγαίνουν για κάπνισμα οι φύλακες
Εξι μήνες πριν από την κλοπή παρακολουθούσε την Πινακοθήκη. Ηξερε ακόμα και κάθε πότε έβγαιναν οι φύλακες για να κάνουν τσιγάρο. Ως ειδικός στις οικοδομές, γνώριζε τα κατασκευαστικά του κτιρίου, είχε εντοπίσει τις γυψοσανίδες, τις κάμερες, την κατάσταση του δικτύου. Η επιλογή των δύο έργων δεν ήταν ακριβώς συνειδητή. Ηθελε δύο σημαντικά έργα, αλλά όχι οπωσδήποτε τα συγκεκριμένα. Αυτά έγιναν λεία του επειδή τον βόλευε: ήταν σε σημεία από τα οποία θα μπορούσε εύκολα να τα αρπάξει και να διαφύγει. Προφανώς δεν γνώριζε, βέβαια, για την αφιέρωση στον ελληνικό λαό και στους αγώνες του εναντίον του φασισμού που είχε ιδιόχειρα κάνει ο Πικάσο στο πίσω μέρος του έργου του «Κεφάλι γυναίκας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την κατάθεσή του, όταν αφαίρεσε το τρίτο έργο που εξαφανίστηκε, το σχέδιο του Guglielmo Caccia (Moncalvo) «Ο Αγιος Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και Σύμβολα του Πάθους» (αρχές 17ου αιώνα), κόπηκε ο δράστης και λέρωσε με αίμα -και DNA, το χαρτί. Ετσι, καθώς πίστευε ότι έχει καταστραφεί, το πέταξε στην τουαλέτα. Αυτός είναι ο ισχυρισμός του, υπογραμμίζουμε.
Kρυβόταν επί ώρες πίσω από γυψοσανίδες
Εχοντας λοιπόν πλήρη γνώση για τη λειτουργία της Πινακοθήκης, εκείνο το ξημέρωμα της 9ης Ιανουαρίου 2012 μπήκε από πλαϊνό μπαλκόνι στην Πινακοθήκη. Σήμερα μάθαμε ότι έμεινε γύρω στις 3 με 4 ώρες πίσω από τις γυψοδανίδες, ενεργοποιώντας σκόπιμα κάθε τόσο τον συναγερμό. Μέχρι που ο φύλακας αποφάσισε να τον απενεργοποιήσει, πιστεύοντας ότι υπάρχει κάποιο τεχνικό πρόβλημα. Ανενόχλητος, ο τότε 40 ετών ελαιοχρωματιστής-οικοδόμος βγήκε από τις γυψοσανίδες, πήρε τα έργα και τα αφαίρεσε με κοπίδι. Από εκείνη τη στιγμή και μετά είδε την πράξη του να γίνεται διεθνής είδηση, να γίνεται το μεγάλο τραύμα της Εθνικής Πινακοθήκης και συνολικότερα της ελληνικής Τέχνης.
Η κυρία Λαμπράκη Πλάκα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, έλεγε τότε ότι ήταν ένας θάνατος αυτή η κλοπή.
«Σήμερα μπορούμε να μιλήσουμε για μια Ανάσταση», είπε σήμερα στη συνέντευξη Τύπου η Λίνα Μενδώνη.
Οι πίνακες άμεσα, αφού ολοκληρωθούν κάποιες τυπικές διαδικασίες στην Ασφάλεια, θα πάνε κατευθείαν στην Πινακοθήκη και δη στα εξαιρετικά εργαστήρια συντήρησης. Οπως τόνισε η υπουργός Πολιτισμού, εκεί θα γίνει ο απαραίτητος έλεγχος και στη συνέχεια όποιες εργασίες συντήρησης χρειαστούν για να εκτεθούν σύντομα στην Πινακοθήκη.
Πάντως, πολλοί εκτιμούν ότι ίσως δεν έχει τελειώσει η υπόθεση όσον αφορά το σχέδιο που ισχυρίζεται ο κλέφτης ότι κατέστρεψε. Ο λόγος για σχέδιο του
Guglielmo Caccia (Moncalvo) του 17ου αιώνα. Το 2019 υπήρξε μια κινητοποίηση, αφού σχεδόν πανομοιότυπο σχέδιο, με ελάχιστες παρεμβάσεις, εντοπίστηκε σε δημοπρασία στη Φλωρεντία. Παρά τις οχλήσεις και τα σχετικά ρεπορτάζ, δεν επιδιώχθηκε από την Εθνική Πινακοθήκη τότε να το διερευνήσει.