Κυκλοφορεί ανάμεσά μας ο κορυφαίος εικαστικός Rick Lowe και ετοιμάζει ένα δίπτυχο εκθέσεων σε Gagosian και Μπενάκη χωρίς προηγούμενο. Ο οίκος κεριών και αρωμάτων Diptyque κάνει «απόβαση» στη Βουκουρεστίου. Το ελληνικό αρχιτεκτονικό γραφείο Point Supreme σε 168 σελίδες της ιαπωνικής βίβλου a+u. Η ποίηση του Δημήτρη Καταλειφού. Οι επιλογές.
Μια ακόμα απόφαση από το σύμπαν της πολυτέλειας στην Αθήνα: Η Diptyque στη Βουκουρεστίου
To γαλατικό χωριό της πολυτέλειας στην Αθήνα -που ακόμα υποφέρει από διαρκή έργα παρεμβάσεων και αναβάθμιση- υπάρχει και βρίσκεται σε αυτά τα λίγα μέτρα της Βουκουρεστίου με όρια την οδό Σταδίου και την οδό Πανεπιστημίου. Kάθε πρωτεύουσα, κυρίως όταν επιθυμεί να φέρει τα χαρακτηριστικά της μητρόπολης, έχει έναν τέτοιον θύλακα. Στην Αθήνα περιλαμβάνει κορυφαίους οίκους πολυτέλειας, από τον Hermès ως τον Cartier και τον Gucci.
Εκεί, στον αριθμό 6, πλάι στην Εres, εδώ και περίπου 15 μέρες εμφανίστηκε η πρώτη ελληνική μπουτίκ του κορυφαίου γαλλικού οίκου κεριών και αρωμάτων Diptyque. Κάτω από τις αψίδες του κτιρίου, μέσα σε λίγα τετραγωνικά που συνδυάζουν επιφάνειες ξύλου, πέτρας και μικρά στοιχεία μπρούντζου, το εκτυφλωτικό λευκό και το δηλωτικό της ελληνικότητας μπλε, η μπουτίκ προσφέρει το σύνολο των κεριών, αρωματικών και άλλων προϊόντων της.
Ο οίκος ιδρύθηκε το 1961, στον αριθμό 34 της Boulevard Saint-Germain, από τρεις φίλους που ήθελαν να παρουσιάσουν σχέδια εσωτερικής διακόσμησης και αντικείμενα από τα ταξίδια τους. Έναν χρόνο μετά παρουσίασαν το πρώτο κερί τους. Επτά χρόνια αργότερα το πρώτο τους άρωμα. Εξελίχθηκαν σε μια μικρή, στοχευμένη αισθητικά, αυτοκρατορία κεριών και αρωμάτων που είναι συνυφασμένα με την ευζωία και την αίσθηση της πολυτέλειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα γυάλινα ποτήρια των κεριών με τη χαρακτηριστική ετικέτα, όταν λιώσουν τα κεριά οι περισσότεροι τα κρατάμε και τα χρησιμοποιούμε - ως μολυβοθήκες, ως δοχεία για τα πινέλα του μακιγιάζ, ως μικρά βαζάκια για τα λουλούδια. Δεν τα αποχωρίζεται κανείς εύκολα.
Και ναι, το όνομα Diptyque προέρχεται από την ελληνική λέξη «δίπτυχο». 62 χρόνια μετά, και ενώ έχει παρουσία μέσα σε πολυκαταστήματα, τώρα ο οίκος αποκτά τον δικό του χώρο στη Βουκουρεστίου. Μια συνάντηση στους δρόμους της Αθήνας.
Τι ετοιμάζει ο σούπερ σταρ Rick Lowe σε Gagosian και Μουσείο Μπενάκη; Η Αθήνα, ο Καβάφης, ο πλούτος του μουσείου
Είναι το εικαστικό γεγονός του καλοκαιριού, μια εξωστρεφής, χωρίς σύνορα συνάντηση του κορυφαίου Αμερικανού εικαστικού Rick Lowe με την Ελλάδα, την ελληνικότητα, τον Καβάφη, την τραγωδία των Τεμπών και τον πλούτο του Μουσείου Μπενάκη. Από τις 2 Ιουνίου ως το τέλος Ιουλίου στο Μουσείο Μπενάκη και από τις 7 Ιουνίου και στην Gagosian της Αθήνας.
Δεν είναι η πρώτη φορά, βέβαια, που επικοινωνεί με το φιλοσοφικό, κοινωνικό και πολιτιστικό σύστημα της χώρας μας ο Lowe. Κατά τη διάρκεια της Domumenta14 παρουσίασε το πρόγραμμα «Μαθαίνοντας από την Αθήνα» μαζί με τη Μαρία Παπαδημητρίου στην πλατεία Βικτώριας, το γνωστό Victoria Square Project, που συνεχίζει ως σήμερα η Παπαδημητρίου. Από τότε που διάβασε τον Αριστοτέλη, συνδέθηκε άρρηκτα με τον ελληνικό πολιτισμό, σε πολλά επίπεδα και, φυσικά, σε αυτό της έμπνευσης.
Rick Lowe, Ithaka #1, 2023. Ακρυλικό και χάρτινο κολάζ σε καμβά (213,4 × 213,4 εκ.)
© Rick Lowe Studio
Τον Ιούνιο θα παρουσιάσει στην Αθήνα δύο εκθέσεις ζωγραφικής και έργα σε χαρτί: «Hic Sunt Dracones» (Εδώ υπάρχουν δράκοντες). Kαι «Χαρτογραφώντας το Άγνωστο»: Ένα πρότζεκτ του Rick Lowe στο Μουσείο Μπενάκη, το οποίο έχει τη μορφή διαλόγου με την ιστορική συλλογή του Ιδρύματος.
Ο Lowe βρίσκεται στην Αθήνα από τις αρχές Μαΐου και δουλεύει από εδώ για το μεγάλο αυτό δίπτυχο σε άμεση επικοινωνία με την τοπική κοινότητα και όλους τους αρμούς της, όπως συνηθίζει άλλωστε στην παραγωγική του διαδικασία. Μετά την πρώτη του επίσκεψη στην Ελλάδα το 2015 ως προσκεκλημένος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, βυθίστηκε στην ατμόσφαιρα του τόπου περπατώντας από το προάστιο της Βουλιαγμένης έως το κέντρο της Αθήνας.
Επέστρεψε την επόμενη χρονιά για να προετοιμάσει τη συμμετοχή του στην Documenta14, που πραγματοποιήθηκε σε Κάσελ και Αθήνα. «Μετά από δύο χρόνια σχεδιασμού της Documenta και διοργάνωσης εκθέσεων», γράφει ο Lowe, «οι περισσότεροι καλλιτέχνες και επισκέπτες προχώρησαν σε άλλα πράγματα. Εγώ συνέχισα να μαθαίνω από τους Έλληνες και τους μετανάστες και να χτίζω σχέσεις μαζί τους».
Η έκθεση του Lowe στο Μουσείο Μπενάκη περιλαμβάνει έργα που συνδέονται τόσο με το Victoria Square Project όσο και με το προσωπικό του Project Row Houses (1993-2018). Σε αυτά τα κολάζ έργων ζωγραφικής και έργων σε χαρτί, ο καλλιτέχνης δίνει έμφαση στους δεσμούς ανάμεσα στις εμπειρικές στρατηγικές του και τις οπτικές απεικονίσεις τους, συνδυάζοντας ερμηνείες του πώς πραγματώνονται οι πρωτοβουλίες για την κοινότητα με παραλλαγές στη χρωματική παλέτα, πινελιές και υφές.
O Lowe και οι επιμελητές Γιώργος Τζιρτζιλάκης και Πωλίνα Κοσμαδάκη έχουν επίσης επιλέξει ιστορικό υλικό από τη συλλογή του μουσείου, με επίκεντρο τα ενδύματα, τα κοσμήματα και άλλα στολίδια. Αντιπαραθέτοντας τα δικά του έργα ζωγραφικής με αυτά τα αντικείμενα, διερευνούν ερμηνείες της χαρτογράφησης και της απήχησης της λαϊκής χειροτεχνίας.
Μεταξύ των έργων ζωγραφικής που θα εκτεθούν στην Gagosian περιλαμβάνεται μια σειρά τριών έργων με τίτλο «Ιθάκη», εμπνευσμένα από το ποίημα του Κ. Π. Καβάφη (1863-1933). Ορισμένα από τα μοτίβα στα έργα προέρχονται από τον ελληνικό στίχο του Καβάφη, που ο Lowe χρησιμοποίησε με τη μορφή κολάζ για να διαμορφώσει ένα αφαιρετικό κείμενο το οποίο, παρότι δυσανάγνωστο, φαίνεται οικείο. Πολεοδομικό σχέδιο.)
Το έργο Ιθάκη #1 (2023) ενσωματώνει κείμενα σε κολάζ από οκτώ ποιήματα του Καβάφη, που αρχίζουν στα ελληνικά και τελειώνουν στα αγγλικά. Το Ιθάκη #2 (2023) διαμορφώνει αποσπασματικά στοιχεία των ίδιων ποιημάτων σε μια σύνθεση που θυμίζει χάρτη, και το Ιθάκη #3 (2023) περιέχει ένα εν μέρει δυσδιάκριτο επίπεδο σκηνικών, σε αναγνώριση του ρόλου της περιοχής ως τουριστικού κέντρου. Στο έργο Πυρκαγιά #4: Αθήνα σήμερα (2023), ο Lowe εισάγει μια παλέτα κόκκινου, κίτρινου και άσπρου ως απάντηση στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, ενώ οι εικόνες από ένα φόρουμ δημάρχων που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 2019 αποτελούν το βασικό κολάζ.
Οι Έλληνες αρχιτέκτονες στην ιαπωνική βίβλο a+u -Οι Point Supreme
To αρχιτεκτονικό γραφείο Point Supreme των Κωνσταντίνου Πανταζή και Μαριάννας Ρέντζου καταλαμβάνουν τις σελίδες του εμβληματικού ιαπωνικού περιοδικού αρχιτεκτονικής a+u (Architecture+Urbanism), σε μια χωρίς προηγούμενο εμβάθυνση στο έργο ενός σύγχρονου ελληνικού αρχιτεκτονικού γραφείου. Στις 168 σελίδες της έκδοσης παρουσιάζεται μια επιλογή από προτάσεις για την Αθήνα και 20 από τα υλοποιημένα έργα του γραφείου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Περιέχονται επίσης 5 κείμενα από σημαντικούς αρχιτέκτονες της Ελλάδας και του εξωτερικού που αναλύουν την αρχιτεκτονική του γραφείου. Το εξώφυλλο κοσμεί μια εικόνα από κατοικία στα Πετράλωνα, από τον φωτογράφο Filip Dujardin.
Aναδεικνύεται επίσης η τόσο ξεχωριστή, ταυτοτική τους ενασχόληση με τα κολάζ εικόνων που μεταμορφώνουν αστικά τοπία, με πρόσημο την αισιοδοξία τους που όμως δεν υπάρχει ανεξάρτητα της πραγματικής ζωής εκεί έξω.
Στο αφιέρωμα περιλαμβάνονται και τρία μεγάλης κλίμακας έργα των Point Supreme: το κτίριο καλλιτεχνών στο Genk του Βελγίου όπου κατασκευάζεται και θα εγκαινιαστεί τον Σεπτέμβρη 2023 (C-Mine Atelier, συνεργασία με τους 51N4E, 1o βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό). Η νέα αρχιτεκτονική σχολή στη Μασσαλία που κατασκευάζεται και θα εγκαινιαστεί τον Σεπτέμβρη 2023 (Mediterranean Institute of Cities and Territories (IMVT), συνεργασία με τους NP2F, Marion Bernard, Jacques Lucan. Αλλά και η τελετή λήξης στο 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύρου το περασμένο καλοκαίρι (Καΐκια στα Αστέρια, συνεργασία με την Ειρήνη Περάκη και Adrien Meuwly).
Το περιοδικό, θα παρουσιαστεί και στην Ελλάδα σε μια ειδική εκδήλωση στο Hyper Hypo τον Ιούνιο.
Τα ποιήματα του Δημήτρου Καταλειφού σε έναν κόσμο φρενήρη και μαζί ακίνητο
Μέσα σε αυτή την εαρινή έκρηξη εκθέσεων, εκκινήσεων, επέκτασης, γυρίζουμε προς τα μέσα, με οδηγό την ποίηση του κορυφαίου Έλληνα ηθοποιού Δημήτρη Καταλειφού. «Επί κλίνης κρεμάμενος» είναι ο τίτλος της τρίτης ποιητικής του συλλογής που μόλις κυκλοφόρησε -μυρίζει φρέσκο μελάνι- από τις Εκδόσεις Πατάκη. Γράφτηκαν το 2022 σε αυτό το μεταίχμιο πανδημίας και αμήχανης επανάκτησης της κανονικότητας και φέρουν την εσωτερική στιβαρή φωνή του Καταλειφού.
Αν τον έχεις δει έστω και μια φορά στη ζωή σου στο θέατρο ή στον κινηματογράφο, νιώθεις ότι ακούς να αρθρώνει κάθε λέξη στο αυτί σου. «Με τον ήρωα -εμένα- διαρκώς παρόντα και κρεμασμένο η κλίνη αναδεικνύεται σε σιωπηλό μάρτυρα και καταφύγιο στη διαδρομή σώματος, μνήμης και ονείρων» σημειώνει ο Δημήτρης Καταλειφός. Γράφει στο ποίημα «Προς το παρόν: «Προς το παρόν επιθυμεί να περπατάει. Και να μπορεί να κοιμάται τις νύχτες. Κυρίως όμως να γράφει. Από την έρημο των πραγμάτων, στα κοφτερά βράχια της ποίησης. Τίποτα άλλο τώρα πια. Η αγάπη όσο και λιγοστεύει».
Μέσα από τα ποιήματά του με τις συχνές καβαφικές αναφορές γινόμαστε περιπατητές πλάι του, σε στιγμές και τόπους της Αθήνας με τη γεύση αυτού που έχουμε βιώσει και εμείς ιδιωτικά.