Η οντολογία του ελληνικού γλεντιού, από παραδοσιακές σούστες έως οπερέτες, ρεμπέτικα και τραγούδια-ύμνους του Παπάζογλου, έγινε podcast από τον Διονύση Σαββόπουλο, που επέλεξε τραγούδια γιορτής με αφορμή το Πάσχα, για την «Ελλάδα 2021». Διακόσια χρόνια κομμάτια και με κοινό παρονομαστή την προτροπή: χορέψετε, χορέψετε.
Ο διαρκής μας Διονύσης Σαββόπουλος, σαν τους πρώτους dj που ακούγαμε στο ραδιόφωνο -στους πειρατικούς σταθμούς, που ήταν συνεπείς σε μουσικές επιλογές που σιγόνταραν το εκάστοτε κυρίαρχο συναίσθημά μας- μέσα στο αλλόκοτο Πάσχα του 2021, ήρθε μέσα από ένα podcast να συμπληρώσει μία διαρκή έλλειψη, και σχεδόν να μας προπονήσει για αυτό που επανέρχεται.
Μέσα στην πανδημία, όπου το γλέντι καταργήθηκε, η εικόνα σωμάτων που χορεύουν δίπλα με στόματα που τραγουδούν δυνατά έγινε κατακριτέα, ο Διονύσης Σαββόπουλος έφτιαξε σαν χειροποίητη δαντέλα μια εκπομπή με σχεδόν 25 τραγούδια που αγαπάμε βαθιά και που εκφράζει τον τρόπο που γλεντάμε και βιώνουμε τις μεγάλες μας στιγμές. Δηλαδή την πραγματική μας ζωή, αφού, όπως λέει ο ίδιος, «η τραγουδισμένη μας ζωή κρατάει τη γιορτή συνεχώς καινούρια. Η τραγουδισμένη ζωή είναι η αληθινή ζωή». Είναι το podcast « 200 χρόνια κομμάτια» που δημιούργησε για την Επιτροπή «Ελλάδα 2021».
Ο Διονύσης Σαββόπουλος ξέρει τον τρόπο να το κάνει όσο κανένας άλλος: εκκινεί από μια σούστα της Καρπάθου, το «τίνος είναι η κούπα», ένα τραγούδι που «ταξιδεύει στις οροσειρές του χρόνου, χάνεται…», για να καταλήξει μετά από έναν κύκλο όπου δεν υπάρχει ο εξαναγκασμός της χρονικής σειράς, στον Ικαριώτικο. Τον διονυσιακό ρυθμό που έχει ταυτιστεί με το ελληνικό καλοκαίρι, με τον χορό που σε συνδέει ταυτόχρονα με τον ουρανό και με το χώμα. Η ακρόαση του podcast, του πρώτου της σειράς που έχει ετοιμάσει για την «Ελλάδα 2021», προκαλεί ένα roller coaster συναισθημάτων και σκέψεων: από την ανάγκη να αρχίσει αμέσως να κουνιέσαι στον ρυθμό, ακόμα και να πεταχθείς όρθιος να χορέψεις, ως την πικρία και τον πόνο σχεδόν αυτών που δεν ζήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια. Τη συνολική απομείωση της χαράς.
Αλλά έτσι είναι και τα ελληνικά τραγούδια, εμπεριέχουν μέσα τους όλες τις φέτες ζωής, όπως γνωρίζει ο σοφός Σαββόπουλος και δεν το κρύβει στις επιλογές τους. Η χαρά, το φλερτ, ο έρωτας, η υπαρξιακή αναζήτηση στα τραγούδια του podcast κάθε τόσο βρέχονται στην τρικυμία του θανάτου, μέσα στο «Πέντε Ελληνες στον Αδη» του Γιάννη Παπαϊωάννου, για παράδειγμα. «Ολοι φωνάζανε αράδα να μας ζήσει η Ελλάδα» τραγουδά η Βιτάλη σε μια μικρή παραλλαγή του στίχου και ο Σαββόπουλος παρεμβαίνει στο τραγούδι -κανονικός ραδιοπειρατής- για να θυμίσει τους τοίχους των Εξαρχείων και το «δεν θα πεθάνουμε ποτέ κουφάλα νεκροθάφτη».
Το τραγούδι που λείπει -αλλά είναι σαν να το ακούμε
Ο Σαββόπουλος, λοιπόν, σε αυτό το podcast των 69 λεπτών, δεν αγαπά το γραμμικό και το οργανωμένο. Ξεκινά με τη σούστα της Καλύμνου για να πάει κατευθείαν στο «Πλου Πλου» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, να συνεχίσει με τις αφιερώσεις του στη Δόμνα Σαμίου, τον Χρόνη Αηδονίδη, να περάσει στο υποβλητικό «Δυνατά», όπου και πάλι κάτι το θρηνικό αναδύεται κατά τόπους, και μετά να δώσει σκυτάλη στο Τρίο Κιτάρα με το «Φουρό», το «Μάμπο», την επέλαση του Χιώτη με το «Περασμένες μου αγάπες». Αλλά και τη φωνή του Λογοθετίδη από την ταινία «Ένα βότσαλο στη λίμνη» τη στιγμή της παραγγελιάς για το τραγούδι που θα χορέψει, το «Αλα» του Μιχάλη Σουγιούλ. Μας μιλάει για την Ελλάδα που «είναι μια Ανατολή που θέλει να γίνει Δύση χωρίς να χάσει την ψυχή της».
Κάτι λείπει όπως από τα «200 χρόνια κομμάτια». Λείπει το ηχητικό ίχνος του Μάνου Χατζιδάκι. Νομίζει ο ακροατής ότι είναι «παρών» στο podcast όταν ακούει τις πρώτες νότες από το «Γαρύφαλλο στο αυτί», όμως αυτές σταματούν και ο Σαββόπουλος αρχίζει να περιγράφει τη σκηνή από την ταινία που ο Φωτόπουλος χόρευε το τραγούδι. Και ξαφνικά ακούς τη μουσική του Χατζιδάκι: πάνε οι τσιγγάνες και τραβάνε τον Διονύση Φωτόπουλο να χορέψει. Αυτός μπαίνει στον χορό τραβώντας τις ρώγες πάνω από το πουκάμισό του, σαν να έχει γυναικείο στήθος. Ο Αυλωνίτης μακάριος ξαπλωμένος κάτω από ένα πεύκο. Δυστυχώς, δεν δόθηκε άδεια προκειμένου το τραγούδι να συμπεριληφθεί στο podcast της γιορτής.
Ο Νίκος Παπάζογλου με δυο τραγούδια παίρνει θέση σε αυτή την Πινακοθήκη της γιορτής, η ιαχή από τον Ζορμπά του Μίκη Θεοδωράκη ακούγεται, όσο ο Σαββόπουλος μοιράζει γλυκόλογα και ευχές σε ερμηνευτές και συνθέτες, πραγματικά σαν να είναι σε ένα πανηγύρι και να τους κοιτάζει στα μάτια.
Για τη σειρά αυτή, ο Διονύσης Σαββόπουλος συνεργάστηκε με τον μουσικολόγο καθηγητή Λάμπρο Λιάβα, τον δημοσιογράφο, συλλέκτη και ερευνητή Γιώργο Κοντογιάννη και τον ζωγράφο Αλέξη Κυριτσόπουλο.
Aκούστε το podcast στον ακόλουθο σύνδεσμο https://www.greece2021.gr/xorepsete-xorepsete/