Ένα οικουμενικό γεγονός, που θα φέρει τη Δήλο στο κέντρο του κόσμου σε ζωντανή μετάδοση θα συμβεί τη νύχτα της επόμενης Δευτέρας, στέλνοντας μήνυμα από το νησί που γεννήθηκε ο Απόλλων και η Αρτεμη για την προστασία του πλανήτη και την αξία Τέχνης και Τεχνολογίας.
Ο ήχος και η μνήμη του τόπου, της εδώ και αιώνες ακατοίκητης Δήλου, του ιερού νησιού της αρχαιότητας θα ξυπνήσουν το βράδυ της 30ης Μάη, τη νύχτα που μόλις θα έχει βγει στον ουρανό το νέο φεγγάρι. Εκεί θα συναντηθεί η Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την αρχαία λύρα όπως θα ακουστεί από τα χέρια του Σωκράτη Σινόπουλου, με Ρώσους και Ουκρανούς μουσικούς να συνυπάρχουν κάτω από ένα κοινό μήνυμα. Ένα μήνυμα υπέρ του ανθρώπου, ένα μήνυμα για την επείγουσα ανάγκη να σώσουμε τον πλανήτη και ταυτόχρονα να στραφούμε ξανά προς το διάστημα, να συνομιλήσουμε με τις τεράστιες δυνατότητες που μας προσφέρει. Την ίδια ώρα που αυτά θα συμβαίνουν στο νησί, τεράστιες οθόνες θα προβάλουν την συναυλία από το νησί στην Μύκονο, τον κήπο του Μεγάρου Μουσικής, τη Βενετία και αλλού, ενώ το μεγαλύτερο κανάλι κλασικής μουσικής στον κόσμο, το ARTE θα το προβάλλει ζωντανά από τον διαδικτυακό του τόπο.
Απόλλωνας και Αρτεμη: Από τη Δήλο ως τη NASA
Αυτή η καθαρόαιμη τελετουργική διαδικασία πάνω στη Δήλο, στη συνάντησή της με την πλέον επείγουσα ανάγκη του πλανήτη, είναι η πρώτη επίσημη «έξοδος» στον κόσμο του Alpha Mission Delos, που οραματίστηκε, σχεδίασε και υλοποιεί το World Human Forum της Αλεξάνδρας Μητσοτάκη, σε συνεργασία με κορυφαίους φορείς από όλο τον κόσμο -ακόμα και με τη NASA. Bλέπετε, η ιδέα για αυτή την οικουμενική συναυλία που θα εκπέμψει σε όλο τον κόσμο, ξεκίνησε όταν έγινε γνωστό ότι η NASA αποφάσισε να επιστρέψει στη Σελήνη, με μια αποστολή όπου για πρώτη φορά θα είναι επικεφαλής μια γυναίκα αστροναύτης. Ετσι με το Apollo, είναι η ώρα για την αποστολή Artemis, όπως σοφά την ονόμασε η NASA.
Οι δυο θεοί που γεννήθηκαν στη Δήλο – ο μόνος τόπος που έδωσε άσυλο στην κυνηγημένη από την Ηρα ερωμένη του Δία, την Λητώ, προκειμένου να γεννήσει τον Απόλλωνα και την Αρτεμη- έδωσαν την ονομασία στις ιστορικές αποστολές. Ετσι, τώρα η Δήλος θα λάμψει σαν το μοναδικό επί γης αστέρι, θα στείλει την μουσική και το μήνυμα του ανθρωπισμού στο διάστημα, μέσα από αυτή τη συναυλία, που αφιερώθηκε στη μνήμη του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Του σπουδαίου δημιουργού, της συμπαντικής μουσικής, που συνομιλούσε με το διάστημα και το σύμπαν και που ήταν υποστηρικτής τoυ World Human Forum.
Δεν υπάρχει κιβωτός του Νώε να μας πάει στον Αρη
To Αlpha Mission -Δelos είναι μια συλλογική πρωτοβουλία που συνδυάζει τις δυνάμεις της μυθολογίας, της τέχνης, του διαστήματος και της τεχνολογίας για να ευαισθητοποιήσει το κοινό, σε παγκόσμιο επίπεδο, για την επείγουσα ανάγκη προστασίας του πλανήτη μας. Και ναι, η εξερεύνηση του διαστήματος, έχει άμεση σχέση με αυτό το μήνυμα και με τους τρόπους προστασίας του κόσμου μας αφού «κιβωτός του Νώε που θα μας πάει στον Αρη δεν υπάρχει» όπως μας λέει ο Σταμάτης Κριμιζής, ομότιμος διευθυντής διαστημικών προγραμμάτων της NASA στο Πανεπιστήμιο John Hopkins των ΗΠΑ, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και υποστηρικτής της πρωτοβουλίας.
Οσον αφορά την αξία της εξερεύνησης του διαστήματος ο κύριος Κριμιζής θυμάται εκείνη τη δημοσκόπηση του BBC, σχετικά πρόσφατα, που έδειξε ότι οι πολίτες δεν γνωρίζουν τι μας προσφέρει η εξερεύνηση του διαστήματος. Και όμως από το gps που καθημερινά χρησιμοποιύμε, την πρόγνωση του καιρού, ως την τεχνολογία στα κινητά μας τηλέφωνα, τα πάντα έχουν σχέση με την έξοδο του ανθρώπου στο διάστημα.
Η Δήλος ως ground zerο της κλιματικής αλλαγής
«Ένα μέρος της Δήλου έχει ήδη βυθιστεί κάτω από το νερό. Υπολογίζουμε ότι ως το 2050 η στάθμη της θάλασσας θα έχει ανέβει από 20 ως 40 εκατοστά. Η Δήλος είναι το ground zero της κλιματικής αλλαγής και όσων προκαλεί» λέει, δίνοντας το στίγμα ο
Κώστας Συνολάκης, καθηγητής φυσικών καταστροφών στη σχολή μηχανικών περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, καθηγητής ακτομηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, καθώς και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη φέρνει αυτό το μήνυμα, τη διάδοση του επείγοντος για τον πλανήτη μας στο κέντρο του κόσμου, με όχημα την Τέχνη και την Τεχνολογία «είδατε, πόσο σοφά στα ελληνικά η μια λέξη περιέχει την άλλη», λέει χαμογελώντας. Ταυτόχρονα δίνει στο νησί, μια οικουμενική πλατφόρμα προβολής και ένταξης στην πρώτη γραμμή. Κάτι που το ιερό νησί, το ακατοίκητο νησί με τις διάσπαρτες σημαντικές αρχαιότητες, που τον χειμώνα αποκλείεται ακόμα και για μέρες από τον υπόλοιπο κόσμο εξαιτίας των καιρικών συνθηκών, όπως εξηγεί ο Εφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης.
Αναζητούσε εδώ και χρόνια τρόπους να φέρει το νησί στην πρώτη γραμμή, να γίνει ένας κώδικας για τον σύγχρονο κόσμο. Η σπουδαία έκθεση του Σερ Αντονι Γκόρμλεϊ που παρουσίασε ο ΝΕΟΝ το 2019 ήταν ένα πρώτο σπουδαίο βήμα, όμως χρειαζόταν ένας θεσμός με διάρκεια, ένας άυλος θεσμός όπως το Αlpha Mission -Δelos. «Η Δήλος προσφέρει ένα ταξίδι στον χρόνο, μέσα σε ένα αλώβητο τοπίο, ακριβώς όπως ήταν πριν από 2.500 χρόνια. Ο αξίες της έρχονται έτσι στο σήμερα» λέει ο κύριος Αθανασούλης.
Η αλγοριθμική ανασύνθεση του «Φθινοπώρου» του Βιβάλντι
Το πρόγραμμα της συναυλίας αποτελείται από τις «Τέσσερις εποχές» του Αντόνιο Βιβάλντι, αυτοσχεδιαστικά μέρη για λύρα, το «Floating Autumn» της Carmen Fizzarotti από τις «[Αβέβαιες] τέσσερις εποχές» και το «17 Strokes of the Bell for Peace and Sustainability» του Marshall Marcus. Την Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ενωσης που θα ενισχύσει με την παρουσία της η σπουδαία, rising star, Oυκρανή σολίστ Diana Tishchenko (βιολί) θα υποδεχτεί στη Δήλο με την πολίτικη λύρα του –σύγχρονη συνέχεια της λύρας του Απόλλωνα– ο Σωκράτης Σινόπουλος. Η λύρα θα συνδυαστεί αριστοτεχνικά με το έργο του Βιβάλντι και των σύγχρονων συνθετών.
Το «Floating Autumn» της Carmen Fizzarotti από τις «[Αβέβαιες] τέσσερις εποχές», είναι μια αλγοριθμική ανασύνθεση του «Φθινοπώρου» του Αντόνιο Βιβάλντι. Αναπτύχθηκε από συνθέτες, μουσικούς, κλιματολόγους και επιστήμονες της πληροφορικής με τη χρήση γεωχωρικών κλιματικών προβλέψεων για το 2050 και απεικονίζει το πώς μπορεί να μοιάζει ένας μελλοντικός κόσμος αν δεν αντιστρέψουμε την απώλεια της βιοποικιλότητας μέχρι το 2030. Το «[Uncertain] Four Seasons» είναι μια πρωτοβουλία της AKQA και του Jung von Matt, του συνθέτη Hugh Crosthwaite, της Συμφωνικής Ορχήστρας του Σίδνεϊ και του Monash Climate Change Communications Research Hub.
Ο διεθνώς καταξιωμένος δεξιοτέχνης της πολίτικης λύρας, Σωκράτης Σινόπουλος
Ζωντανά σε όλο τον κόσμο
Η συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά στις 20:30 από το ARTE ( που στις 30 Μάη γιορτάζει τα 30 της χρόνια!), την ΕΡΤ και θα προβληθεί σε γιγαντοοθόνη στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (ώρα προσέλευσης 20:00), στο site, τα social media του Μεγάρου και σε πόλεις της Ευρώπης. Επιπλέον, θα μεταδοθεί στην κυριακάτικη τηλεοπτική συναυλία του ARTE στις 5 Ιουνίου -17:25 (CET) στη Γερμανία και 18:25 (CET) στη Γαλλία. Επίσης, θα είναι διαθέσιμη στο arte.tv από τις 30 Μαΐου έως το τέλος Αυγούστου, ενώ το ταξίδι της θα συνεχιστεί αργότερα με ειδικές προβολές σε όλο τον κόσμο.
Η συναυλία αποτελεί συμπαραγωγή του World Human Forum και του ARTE σε σύμπραξη με την Europa Nostra, το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Καλλιτεχνικός εταίρος της εκδήλωσης είναι η ΕΕΥΟ.
Τι είναι το Alpha Mission -Δelos
Η αποστολή ΑΡΤΕΜΙΣ της NASA θα μεταφέρει την πρώτη γυναίκα στη Σελήνη μέχρι το 2025, μετά την αποστολή ΑΠΟΛΛΩΝ που μετέφερε τον πρώτο άνθρωπο στο φεγγάρι το 1969. Σύμφωνα με τον μύθο, η Δήλος είναι το νησί όπου γεννήθηκαν οι δίδυμοι θεοί Απόλλων και Άρτεμις και όπου γεννήθηκε το φως. Για πολλούς αιώνες στην αρχαιότητα, η Δήλος ήταν το κοσμοπολίτικο κέντρο της Μεσογείου. Σήμερα, ολόκληρο το νησί είναι ένα ανοιχτό μουσείο, και τα αρχαία μνημεία πλήττονται ήδη από την κλιματική κρίση και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Παράλληλα με την προσπάθειά μας να εξερευνήσουμε το διάστημα, η Δήλος –και οι εκδηλώσεις που θα συνδέονται με αυτή– θα μας θυμίζουν διαρκώς ότι και τα φτερά χρειάζονται ρίζες και ότι η ίαση του πλανήτη μας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Η αποστολή Άρτεμις της NASA, μετά την αποστολή Απόλλων, μας δίνει τη μοναδική ευκαιρία να κατανοήσουμε ότι η ανθρωπότητα δεν θα καταφέρει να αντιμετωπίσει επαρκώς τις προκλήσεις, αν δεν συνδυάσει τη σοφία του παρελθόντος με τη γνώση και τις δυνατότητες του σήμερα, τις ανθρωπιστικές με τις θετικές επιστήμες, αλλά και τη μυθολογία, την τέχνη και την πνευματικότητα με το διάστημα και την τεχνολογία.