Γειτονιές που αποτέλεσαν το σκηνικό ενός βιβλίου, εμβληματικά κτίρια Πολιτισμού, δρόμοι που «σημάδεψαν» την Ιστορία. Μια δράση του Δήμου Αθηναίων, δίνει την ευκαιρία στους πολίτες να γνωρίσουν καλύτερα την πόλη μέσα από γοητευτικές περιηγήσεις.
Πώς θα σας φαινόταν, άραγε, εάν περιδιαβαίνοντας κάποιους από τους πιο γνωστούς και πολυσύχναστους δρόμους της Αθήνας- την οδό Πειραιώς, για παράδειγμα, ή την Πατησίων-είχατε παράλληλα την ευκαιρία να δείτε να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σας η Ιστορία της Μουσικής της νεότερης Ελλάδας; Οσοι συμμετάσχουν στη βόλτα που διοργανώνει το Σάββατο 16 Απριλίου το Δίκτυο Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων (Athens Culture Net) στο πλαίσιο των «Αθηναϊκών Διαδρομών», θα έχουν όντως αυτή τη δυνατότητα. Με αφετηρία το παλαιό κτίριο του Ωδείου Αθηνών (Πειραιώς 35) – το αρχαιότερο μουσικο-εκπαιδευτικό ίδρυμα της πρωτεύουσας αφού ιδρύθηκε το 1871- στάση στο Εθνικό Ωδείο (Μάγερ 18) και κατάληξη στο σπίτι της Μαρίας Κάλλας (Πατησίων 61), η βόλτα περιλαμβάνει αφήγηση εμπλουτισμένη με μουσικά και θεατρικά δρώμενα με σκοπό ν΄αναδειχθούν τοπόσημα της Αθήνας έχοντας ως επίκεντρο τη μουσική παιδεία…
Ωστόσο, εάν δε προλάβατε να δηλώσετε συμμετοχή στην εν λόγω δράση (γίνεται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση www.eventora.com), το Σάββατο 30 Απριλίου έρχεται μία ακόμη γοητευτική περιήγηση, αυτή τη φορά στο Εθνικό Θέατρο. Η βόλτα περιλαμβάνει «στάσεις» σε κάθε γωνιά του ιστορικού κτιρίου του Τσίλλερ –την Κεντρική Σκηνή, τη Σκηνή Νίκος Κούρκουλος, την αίθουσα εκδηλώσεων, τη βασιλική σκάλα, τον διάδρομο προτομών κ.α- προσφέροντας την ευκαιρία στους συμμετέχοντες ν΄ανακαλύψουν μικρά μυστικά της καθημερινότητας της πρώτης κρατικής σκηνής της χώρας.
Τί είναι, όμως, οι Αθηναϊκές Διαδρομές; Πότε ξεκίνησαν και ποιοί τις ακολουθούν συνήθως; Πώς βοηθούν στην καλύτερη γνωριμία με την πρωτεύουσα;
Βιβλία και όχι μόνο
«Οι Αθηναϊκές Διαδρομές εγκαινιάστηκαν το 2018 με την ανακήρυξη της Αθήνας Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου» εξηγεί η Εριφύλλη Μαρωνίτη, συντονίστρια του Athens Culture Net του Δήμου Αθηναίων. «Στην αρχή ονομάστηκαν Αθηναϊκές Διαδρομές Βιβλίου και αφορούσαν σε περιηγήσεις σε γωνιές και περιοχές που αποτελούσαν σκηνικό δράσης ενός βιβλίου ή αντίστοιχα σε περιοχές που άσκησαν επιρροή στη συγγραφική δουλειά ενός δημιουργού. Πολλοί από τους συμμετέχοντες συγγραφείς επέλεγαν να εμπλουτίσουν τη βόλτα με αναγνώσεις. Η δράση διακόπηκε λόγω της πανδημίας στη διάρκεια της οποίας διοργανώσαμε ψηφιακές επισκέψεις σε στούντιο καλλιτεχνών ή ζητήσαμε από συγγραφείς να μιλήσουν για το έργο τους σε κάμερα κινητού προκειμένου να διατηρηθεί η επαφή με το κοινό...»
Η δράση επανεκκίνησε το Φθινόπωρο του 2021 και πλέον η προσπάθεια αφορά στην επέκταση των διαδρομών και σε άλλες τέχνες. «Πρόκειται για μια δωρεάν δράση η οποία προσφέρεται από το Δήμο της Αθήνας. Υπάρχει πλαφόν συμμετεχόντων το οποίο φτάνει στα 20 άτομα και λόγω των ειδικών συνθηκών της πανδημίας αλλά και λόγω του ότι ο συγκεκριμένος αριθμός μπορεί να παρακολουθήσει την περιπατητική εμπειρία. Θέλουμε να το διευρύνουμε και σε άλλους χώρους προκειμένου να γνωρίσουμε όχι μόνο δημιουργούς αλλά και το αποτύπωμά τους. Κατά κανόνα, στη δράση συμμετέχουν άνθρωποι άνω των 30 ετών. Δεν θα έλεγα, όμως, ότι έχουν κάποιο συγκεκριμένο προφίλ. Κοινός παράγοντας είναι το ενδιαφέρον τους για κάποιον συγκεκριμένο δημιουργό και η επιθυμία τους να γνωρίσουν τον άνθρωπο πίσω από ένα βιβλίο ή μια καλλιτεχνική δραστηριότητα. Κάποιοι άνθρωποι θέλουν απλώς ν΄ανακαλύψουν κρυφές γωνιές της πόλης, να εντοπίσουν πράγματα που είναι δύσκολο να τους αποκαλύψει ένα απλό πέρασμα από ‘ κει ή ακόμη και να δουν την πόλη μέσα από τα μάτια του διπλανού τους. Η συμμετοχή σε μια ομάδα είναι, τελικά, σημαντική» λέει και πάλι η Εριφύλλη Μαρωνίτη.
Στο πλαίσιο αυτό, τα σαββατοκύριακα του Μαϊου προβλέπονται μια σειρά ακόμη ενδιαφέρουσες βόλτες. Αρχής γενομένης από το Σάββατο, 7/5 οι ΑθηναΪκές Διαδρομές γιορτάζουν την Ημέρα βιβλίου με περίπατο σε βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους που ειδικά για την ημέρα αυτή διοργανώνουν εκδηλώσεις και δράσεις.
Την Κυριακή, 8 Μαϊου υπό τον τίτλο «Επιστροφή στη Νέα Αθήνα» η συγγραφέας Νάντια Γεωργακοπούλου προσκαλεί το κοινό σ΄ένα ιστορικό και βιωματικό ταξίδι στα πρώτα 100 χρόνια της νέας Αθήνας, στην εν πολλοίς λησμονημένη και συχνά υποτιμημένη ιστορία της πόλης ως νέας πρωτεύουσας. Στις 14/5 σειρά έχει «Η Κυψέλη των καλλιτεχνών και των εικαστικών». Εν προκειμένω, η ξενάγηση στην περιοχή αναδεικνύει την εξέλιξη της ιστορίας της με έμφαση στην πολιτιστική και κυρίως στην εικαστική της πορεία. Στις 21 και 28 Μαϊου, το πρόγραμμα των διαδρομών περιλαμβάνει ξεναγήσεις στο Α΄κοιμητήριο Αθηνών, όπου οι επισκέπτες θα μάθουν την ιστορία του, θα ενημερωθούν για τους γλύπτες και τους μαρμαρογλύπτες που εργάστηκαν εκεί αλλά και για τη σχέση τους με την αρχαία ελληνική τέχνη και τον ρομαντισμό. Η δεύτερη περιήγηση (28/5)θα επικεντρωθεί στα ταφικά μνημεία των ποιητών και των λογοτεχνών στο Α΄κοιμητήριο (Παλαμάς, Σικελιανός, Σεφέρης, Ελύτης κ.λ.π) που παραμένουν άγνωστα στο ευρύ κοινό.
«Σκοτεινή Αθήνα» είναι ο τίτλος της τελευταίας διαδρομής του Μαϊου (29/5). Ο Αρθουρ Αντωνόπουλος, συγγραφέας και καθηγητής αγγλικής γλώσσας, γεννημένος στη Μελβούρνη, οδηγεί το κοινό σε μια Αθήνα που γίνεται σκηνικό μιας ιστορίας μυστηρίου, στην οποία σύγχρονα πρόσωπα και όψεις της ζωής και της πόλης έχουν απροσδόκητες συναντήσεις με πρόσωπα και μύθους της ελληνικής μυθολογίας. Ακολουθώντας τα βήματα της ηρωίδας που βιβλίου του που προσπαθεί να ξετυλίξει το κουβάρι μιας συνωμοσίας, η διαδρομή θα ξεκινήσει από το Δημαρχείο της Αθήνας, στην πλατεία Κοτζιά όπου το 1859 έγιναν οι πρώτοι αγώνες με το όνομα «Ολύμπια», θα συνεχίσει προς την πλατεία Κλαυθμώνος και τα θαμμένα τείχη της πόλης, την Παλαιά Βουλή και τη σημασία του προσανατολισμού της κι έπειτα θα κατευθυνθεί προς τα ιστορικά κτίρια του Συντάγματος και τους εμπορικούς δρόμους Ερμού και Σταδίου για να καταλήξει στο Ζάππειο.
Η Εριφύλλη Μαρωνίτη επαναλαμβάνει για μία ακόμη φορά τη στόχευση ως προς τη διεύρυνση των διαδρομών και τη συσχέτισή τους με το πρότζεκτ «Ο πολιτισμός στις γειτονιές» το οποίο, όπως λέει, αποσκοπεί στην ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών και στην αξιοποίηση του δημόσιου χώρου. «Τον Μάιο διοργανώνουμε ένα 10ήμερο εκδηλώσεων στην Κυψέλη ενώ τον Ιούνιο θα πάμε στο Παγκράτι. Η λογική μας είναι να πάμε σε όσο το δυνατόν περισσότερα δημοτικά διαμερίσματα...»