Με τιμώμενη λογοτεχνία την αμερικανική, με συγγραφείς, μεταφραστές και επαγγελματίες του χώρου από περίπου 40 χώρες, πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων και με διευρυμένη τη διεθνή και επαγγελματική της ταυτότητα, η φετινή 19η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ), έρχεται στους χώρους της HELEXPO.
Η 19η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί από 4 έως 7 Μαΐου, με τον γνώριμο εαρινό χαρακτήρα της.
Αφήνοντας πίσω την πανδημική ψηφιακή διεξαγωγή της και την πρόσκαιρη, χειμερινή εκδοχή της, η φετινή ΔΕΒΘ θα φιλοξενήσει περισσότερους από 600 Έλληνες και ξένους επαγγελματίες του βιβλίου και σχεδόν 500 εκδηλώσεις, σε τέσσερα κτίρια (περ. 12,13,14 & 15) και 14 αίθουσες. Με τη συμμετοχή τουλάχιστον 1.200 ομιλητών, η 19η ΔΕΒΘ επιστρέφει δυναμικά με καινοτόμα εγχειρήματα, όπως το Rights Center (Κέντρο Δικαιωμάτων), νέες συνεργασίες και προοπτικές στην αγορά βιβλίου και με ενισχυμένη την πολυφωνικότητά της.
Τα εγκαίνια της μεγαλύτερης γιορτής του βιβλίου θα γίνουν την ερχόμενη Πέμπτη στις 20:00, στην αίθουσα «Άλκη Ζέη» (Περ. 13), και θα τελέσουν από κοινού η γενική γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού Ελένη Δουνδουλάκη και ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης. Χαιρετισμό θα απευθύνει η διευθύντρια Ευρωπαίων Εκδοτών Anne Bergman, ενώ την εκδήλωση θα πλαισιώσει μουσικο-θεατρική παράσταση από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, εμπνευσμένη από τα Φύλλα Χλόης του Walt Whitman και έργα σύγχρονων ποιητών της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, σε σκηνοθεσία Χρήστου Παπαδημητρίου και μουσική Κώστα Χάνη.
Τιμώμενη η αμερικανική λογοτεχνία στην εκθεση βιβλίου
Τιμώμενη στη φετινή διοργάνωση είναι η αμερικανική λογοτεχνία, με στόχο την ανάδειξη της αγοράς βιβλίου των ΗΠΑ και τη γνωριμία με εκδοτικούς οίκους και συγγραφείς από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Στο πλαίσιο αυτό, στη 19η ΔΕΒΘ συμμετέχει ο πρώην διπλωμάτης Richard Jackson, ο οποίος θα παρουσιάσει το «Μακριά και αγαπημένοι. 80 χρόνια διπλωματία της Αμερικής στην Ελλάδα, 1940-2020», μια αποκαλυπτική συλλογή από προφορικές ιστορίες Αμερικανών συναδέλφων του, που υπηρέτησαν στην Ελλάδα από το 1940 έως το 2020. Συμμετέχουν επίσης, η πεζογράφος και καθηγήτρια λογοτεχνίας και δημιουργικής γραφής Claire Messud, ο κριτικός του «New Yorker» και σύζυγός της Jamed Wood καθώς και οι συγγραφείς Nell Zink, Saskia Vogel, Meg Rosoff και Ismini Lamb.
Σε ό,τι αφορά την εκπροσώπηση των εκδοτικών οίκων, η εταιρεία «American Collective Stand» εξασφάλισε, σε συνεργασία με το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο (AmCham), τη συμμετοχή 22 εκδοτικών οίκων στη ΔΕΒΘ, μεταξύ των οποίων οι: Abrams Books Publishing Company, Insight Editions, Macmillan Publishers, MoMa Publications, Penguin Random House, The Quarto Group, Yale University Press, Harvard University Press, κ.ά.
Η αμερικανική παρουσία περιλαμβάνει επίσης συζήτηση για την επίδραση της αμερικανικής λογοτεχνίας στην ελληνική, με συμμετοχή ακαδημαϊκών από το ΑΠΘ και το ΕΚΠΑ, αφιέρωμα σε ταινίες που έχουν βασιστεί στην αμερικανική λογοτεχνία, θεατρικό αναλόγιο με ηθοποιούς, βασισμένο σε Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς, διάλεξη εκπροσώπου των Εκδόσεων της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών και της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, αφιέρωμα στον Bob Dylan με ανάγνωση ποιημάτων και μουσική εκδήλωση, καθώς και εργαστήριο δημιουργικής γραφής από την Ελληνο-Αμερικανική Ένωση.
Συγγραφείς «χωρίς σύνορα» στην εκθεση βιβλίου
Επτά συγγραφείς, μεταξύ των οποίων ο πολυβραβευμένος Γάλλος συγγραφέας, αϊτινής καταγωγής, Makenzy Orcel, φιναλίστ του Γκονκούρ 2022, αλλά και ο Mohamed Mbougar Sarr από τη Σενεγάλη, νικητής του Γκονκούρ 2021 θα ταξιδέψουν στη Θεσσαλονίκη έπειτα από πρόσκληση του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.
Το Ινστιτούτο Γκαίτε Θεσσαλονίκης προσκάλεσε τη συγγραφέα Emine Sevgi Özdamar, με αφορμή το βιβλίο της «Ένας χώρος οριοθετημένος από σκιές», καθώς και τον συγγραφέα παιδικών βιβλίων Jurgen Banscherus, με αφορμή τη δημοφιλή σειρά βιβλίων του «Μια υπόθεση για τον Ντετέκτιβ Κλουζ», ενώ η Πρεσβεία του Ισραήλ, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Καστανιώτη, παρουσιάζουν την Ayelet Gundar-Goshen, συγγραφέα του βιβλίου «Η ψεύτρα και η πόλη», που πραγματεύεται το #metoo από την …ανάποδη.
Σημαντική είναι και η βαλκανική παρουσία, με τον υποψήφιο για το Booker 2023, τον πολυμεταφρασμένο συγγραφέα Georgi Gospodinov να δίνει το στίγμα της δυναμικής επιστροφής της Βουλγαρίας στη ΔΕΒΘ έπειτα από αρκετά χρόνια απουσίας. Η Rumena Bužarovska (Βόρεια Μακεδονία), η Lana Bastašić (Βοσνία-Ερζεγοβίνη) και ο Ylljet Alicka (Αλβανία) ενισχύουν τη βαλκανική παρουσία στη 19η ΔΕΒΘ.
Έλληνες και Κύπριοι συγγραφείς στην εκθεση βιβλίου
Στη 19η ΔΕΒΘ συμμετέχουν επίσης πολλοί Έλληνες και Κύπριοι συγγραφείς. Η Ιωάννα Καρυστιάνη, η Έρση Σωτηροπούλου, η Λένα Διβάνη, η Χλόη Κουτσουμπέλη, ο Μιχάλης Μοδινός, ο Κώστας Αρκουδέας, η Σώτη Τριανταφύλλου, ο Χρήστος Οικονόμου και πολλοί άλλοι θα συνομιλήσουν με εκπροσώπους των εκδοτικών οίκων, δημοσιογράφους και ακαδημαϊκούς για τα έργα τους, ενώ οι Κύπριες πεζογράφοι Μαρία Α. Ιωάννου και Κωνσταντία Σωτηρίου μιλούν με τον Χρήστο Δανιήλ για την εμπειρία της γραφής.
Στη μεταπανδημική περίοδο, που πολλές εκθέσεις βιβλίου διεθνώς αναζητούν ακόμα τον βηματισμό τους, η ΔΕΒΘ ενισχύει τη δυναμική της, εγκαινιάζοντας το Rights Center (Κέντρο Δικαιωμάτων), το οποίο θα λειτουργήσει στο κτίριο 13, στον χώρο ΔΙΑΛΟΓΟΣ / DIALOGUE, με στόχο την αύξηση των λογοτεχνικών μεταφράσεων και την καλύτερη αξιοποίηση του GreekLit, μέσα από B2B συναντήσεις, συζητήσεις για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και γνωριμία με ξένες αγορές βιβλίου.
Με 20 λογοτεχνικούς ατζέντηδες και εκδότες από διάφορες χώρες, διεθνείς προσωπικότητες από τον χώρο της αγοράς του βιβλίου και εθνικά περίπτερα 14 χωρών, η φετινή ΔΕΒΘ διευρύνει τον διεθνή και επαγγελματικό προσανατολισμό της, με στόχο να αυξήσει τις ευκαιρίες δικτύωσης μεταξύ των επαγγελματιών του βιβλίου, να προβάλει την ελληνική αγορά βιβλίου διεθνώς, να βελτιώσει την κατανόηση από ελληνικής πλευράς των διεθνών αγορών του βιβλίου και να ενθαρρύνει την αγοραπωλησία δικαιωμάτων και την ανταλλαγή καλών πρακτικών.
Παράλληλα, προσκαλώντας 15 βιβλιοπώλες από τη Βόρεια Ελλάδα, ενισχύει τους διαύλους επικοινωνίας τους με τους εκδότες αλλά και την ίδια τη ΔΕΒΘ.
Βήμα στους νέους λογοτέχνες
Όπως και στο παρελθόν, η ΔΕΒΘ δίνει βήμα στους νεότερους συγγραφείς της χώρας, συνεχίζοντας τη διοργάνωση του Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών. Το φετινό 9ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών (6 & 7 Μαΐου 2023), σε επιμέλεια του ποιητή και εκδότη Γιώργου Αλισάνογλου, είναι αφιερωμένο στην ποίηση, με δέκα ποιήτριες και ποιητές της νέας γενιάς (Γεωργία Διάκου, Τρία Έψιλον, Αριάδνη Καλοκύρη, Bίκυ Κατσαρού, Ηλέκτρα Λαζάρ, Ιωάννα Λιούτσια, Μαρία Μαλαματή-Πετρίδου, Άκης Παραφέλας, Ελένη Σαμπάνη και Νίκος Φιλντίσης) να παρουσιάζουν το έργο τους.
Το ποιητικό τοπίο των νέων στην Ελλάδα σήμερα θα παρουσιάσει ο νεοελληνιστής καθηγητής Βασίλης Λαμπρόπουλος, κάτοχος της Έδρας Νεοελληνικών Σπουδών Κ.Π. Καβάφη στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (ΗΠΑ), ενώ ο ποιητής-μεταφραστής Αλέξιος Μάινας θα συμβάλει με ερωτήματα πάνω σε προβληματισμούς για θέματα σύγχρονης ποιητικής.
Ο ρόλος των βιβλιοθηκών και οι προκλήσεις της μετάφρασης
Το πλούσιο πρόγραμμα του 7ου Φεστιβάλ Μετάφρασης στη φετινή ΔΕΒΘ, περιλαμβάνει -μεταξύ άλλων, συζητήσεις για τις γλώσσες της μετάφρασης στο ελληνικό πεδίο, τη σημασία των προγραμμάτων ενίσχυσης της μετάφρασης, τον ρόλο του μεταφραστή στην αναζήτηση βιβλίων για μετάφραση, τα υπέρ και τα κατά της συνεργατικής λογοτεχνικής μετάφρασης.
Η συζήτηση για τη «μετάφραση της λογοτεχνικής παραγωγής από την αραβική στις ευρωπαϊκές γλώσσες - νέες πρωτοβουλίες και συνέργειες», αναμένεται να καταδείξει μια πολύ σημαντική πτυχή, αυτή της συμβολής της στη διατήρηση και ανάπτυξη του διαπολιτισμικού διαλόγου, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ενταγμένα στο πρόγραμμα εργαστήρια μετάφρασης.
Η ημερίδα «Οι βιβλιοθήκες άνω κάτω», αλλά και οι στρογγυλές τράπεζες για τις τάσεις, τα μοντέλα και τη βιωσιμότητα του ψηφιακού δανεισμού, που διοργανώνουν πανεπιστημιακοί και άλλοι φορείς, αναμένεται να ρίξουν φως στον ρόλο των βιβλιοθηκών σήμερα και τις δυνατότητες αξιοποίησής τους από τους χρήστες.
Οι Λέσχες Ανάγνωσης θα έχουν επίσης τη δική τους ξεχωριστή παρουσία, με εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν συζήτηση για τη λειτουργία και την άνθηση των άτυπων αυτών ομάδων, που λειτουργούν ως εστίες καλλιέργειας και διάδοσης της αγάπης για το βιβλίο και την ανάγνωση, ημερίδα που συνδιοργανώνουν το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και το Εργαστήριο για τη Μελέτη της Ανάγνωσης και της Γραφής στην Εκπαίδευση και στην Κοινωνία (ΠΤΔΕ, ΑΠΘ) στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης (Εθνικής Αμύνης 27), το Σάββατο 6 Μαΐου (10.00- 15:00) αλλά και εκδηλώσεις που διοργανώνουν οι ίδιες στο πλαίσιο της 19ης ΔΕΒΘ.
Ανανεωμένη Παιδική Γωνιά στην έκθεση βιβλίου στη Θεσσαλονίκη
Ακολουθώντας τη λογική της διεύρυνσης που διατρέχει το σύνολο του προγράμματος, η φετινή ΔΕΒΘ επιφυλάσσει εκπλήξεις σε παιδιά, εφήβους κι εκπαιδευτικούς, που τους υποδέχεται σε μια νέα Παιδική Γωνιά, στο Περίπτερο 12, με αφιερώματα στην ποίηση, τον Αίσωπο και τα δικαιώματα του παιδιού.
Με 43 εκδοτικούς οίκους και 10 πολιτιστικούς φορείς να δίνουν το "παρών", το φετινό πρόγραμμα της Παιδικής Γωνιάς περιλαμβάνει 129 εκδηλώσεις -παρουσιάσεις βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς, εικονογράφους και εμψυχωτές, θεατρικά, μουσικά και εικαστικά δρώμενα, εργαστήρια, εκδηλώσεις για εκπαιδευτικούς και γονείς κ.ά.
Παράλληλες εκδηλώσεις εντός κι εκτός «τειχών»
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της 19ης ΔΕΒΘ περιλαμβάνει επίσης τις φωτογραφικές εκθέσεις «Η Μικρασιατική Εκστρατεία μέσα από τη φωτογραφική ματιά ενός βιβλιοθηκάριου» και την έκθεση «Θεσσαλονίκη, ξανά!» του Γεράσιμου Νεόφυτου, αλλά και μια σειρά από παράλληλες εκδηλώσεις σε βιβλιοπωλεία και καφέ της πόλης.
Η ταυτότητα της 19ης ΔΕΒΘ
Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης διοργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με τους Έλληνες εκδότες, τη ΔΕΘ-HELEXPO, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τον Δήμο Θεσσαλονίκης, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-2020. Η ΔΕΒΘ είναι μέλος του Φόρουμ Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εκθέσεων Βιβλίου ALDUS UP. Χορηγός επικοινωνίας της 19ης ΔΕΒΘ για τη διεθνή προβολή έχει αναλάβει η Γενική Γραμματεία απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών.
Ημέρες & ώρες λειτουργίας: Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης θα διαρκέσει από την Πέμπτη 4 έως την Κυριακή 7 Μαΐου. Την Πέμπτη το ωράριο λειτουργίας είναι 15:00 - 21:00, την Παρασκευή και το Σάββατο 10:00 - 22:00 και την Κυριακή 10:00 - 21:00. Η είσοδος είναι ελεύθερη.