Υβρις, Νέμεσις, Τίσις: αυτές οι τρεις λέξεις από χθες έγιναν viral ως το ιδανικό σχόλιο για την είδηση της ημέρας, την προφυλάκιση του Πέτρου Φιλιππίδη που κατηγορείται για έναν βιασμό και δύο απόπειρες βιασμού.
Σούρουπο Σαββάτου, στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου. Στη Δεξίωση για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας τα φλας αστράφτουν ασταμάτητα με κατεύθυνση όχι τόσο τους πολιτικούς αρχηγούς και τις μεταξύ τους συζητήσεις, ως συνήθως. Αυτή τη φορά εστιάζουν σε μια όμορφη, ψηλή γυναίκα που χαμογελά γαλήνια, στην Αννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους. Στη γνωστή ηθοποιό που τον Φεβρουάριο ήταν μία από τις τρεις που πρώτες βγήκαν επωνύμως και κατήγγειλαν ότι έχουν παρενοχληθεί σεξουαλικά από τον Πέτρο Φιλιππίδη. Είναι μονίμως μαζί με τη Σοφία Μπεκατώρου, τη γυναίκα στην οποία το ελληνικό #MeToo οφείλει τα πάντα, και στη Σμαράγδα Καρύδη -τρεις φωτεινές γυναίκες που χαμογελούν ενωμένες.
Ακριβώς τρία εικοσιτετράωρα αργότερα, το απόγευμα της Τρίτης, κατά τη διάρκεια των δελτίων ειδήσεων σκάει ως έκτακτη είδηση το γεγονός ότι μετά την απολογία του στην 15η τακτική ανακρίτρια ο Πέτρος Φιλιππίδης κρίθηκε προφυλακιστέος, κατηγορούμενος για έναν βιασμό το 2008 και δύο απόπειρες βιασμού το 2010 και το 2014. Ναι, οι καταγγελίες της Αννας-Μαρίας Παπαχαραλάμπους, της Πηνελόπης Αναστασοπούλου και της Λένας Δροσάκη αφορούν αδικήματα που έχουν παραγραφεί. Ομως άνοιξαν την πόρτα στις υπόλοιπες τουλάχιστον τρεις γυναίκες να μιλήσουν και να οδηγήσουν τον Πέτρο Φιλιππίδη στη φυλακή -όπως όλα δείχνουν, στην ίδια πτέρυγα με τον Δημήτρη Λιγνάδη και άλλους κατηγορούμενους για σεξουαλικά εγκλήματα στην Τρίπολη.
Χρειάστηκαν έξι μήνες για να έρθει η πλήρης αποκαθήλωση του ηθοποιού που υπήρξε ένας από τους κωμικούς που καθόρισαν τις τελευταίες δεκαετίες, που έγινε συνομιλητής εκατομμυρίων πολιτών μέσα από κυρίως τηλεοπτικούς ρόλους και μετά θιασάρχης με sold out παραστάσεις. Από τον κάφρο αστυνομικό στους «Απαράδεκτους» και τον «Λάκη τον Γλυκούλη», ως τον Νικηφόρο στο «Πενήντα-Πενήντα», έγινε ο κολλητός που φαντασιώνεσαι ότι παίζεις μαζί του τάβλι και μεθάς μιλώντας για γυναίκες, ο σύζυγος που σε τρελαίνει, ο στερεοτυπικός Ελληνας προστατευτικός πατέρας.
H πρώτη ανάρτηση που έκανε τα στόματα να ανοίξουν
Εξι μήνες ακριβώς: στις 27 Ιανουαρίου η Πηνελόπη Αναστασοπούλου έκανε ένα αινιγματικό ως προς τον καταγγελλόμενο ποστ στο Instagram, που αφορούσε τον Πέτρο Φιλιππίδη όπως αποκαλύφθηκε λίγες μέρες μετά στην κοινή της τοποθέτηση με τις κυρίες Παπαχαραλάμπους και Δροσάκη.
Εγραφε, μεταξύ άλλων, στις 27 Ιανουαρίου 2021 η Αναστασοπούλου, στη σκιά του σκανδάλου Λιγνάδη και των αποκαλύψεων της Ζέτας Δούκα για τον Γιώργο Κιμούλη: «Σκεφθείτε να πηγαίνετε σε οντισιόν ως νέα ηθοποιός και ο άλλος αντίστοιχος σκηνοθέτης και συνάδελφος να αυτοϊκανοποιείται την ώρα που αυτοσχεδιάζεις σύμφωνα με τις οδηγίες του. Και πολλά πολλά άλλα... Γιατί είναι και τα άλλα. Το bullying, η απαξίωση, οι χαρακτηρισμοί. Σκέψου την κούραση, την απόγνωση, την απόλυτη στενοχώρια όταν σε αντίξοες συνθήκες βάλλεσαι ασταμάτητα με σχόλια και ψυχολογικό πόλεμο. Είμαι εδώ για να δηλώσω πως δεν πρέπει να μένει κανένα στόμα κλειστό όταν κάποιος σε υποτιμά και σε βασανίζει. Όποιος κι αν είναι αυτός».
Καθοριστικός κρίκος του ελληνικού #MeToo
Fast forward: Στις 27 Ιουλίου ο Πέτρος Φιλιππίδης οδηγείται στη φυλακή λέγοντας σοκαρισμένος -σύμφωνα με το ρεπορτάζ- «δεν το πιστεύω». Μια φράση που μοιάζει να δικαιώνει απολύτως τη στάση που είχε κρατήσει στον δημόσιο λόγο του εδώ και χρόνια, πριν γίνει κρίκος καθοριστικός του ελληνικού #ΜeToo. Μια στάση αλαζονείας και εξουσίας, μια στάση ρητής διακήρυξης του ταλέντου και της εξουσίας που έχει στον χώρο του. «Δεν το πιστεύω». Μετά από τον σάλο που είχε προκληθεί, την απόλυτη αποκαθήλωση, τις επώνυμες και σοκαριστικές καταγγελίες, πίστευε ότι θα κυκλοφορούσε ξανά ελεύθερος.
Ισως να δημιούργησε αυτή την πεποίθηση και αυτό το εξάμηνο που μεσολάβησε από τις πρώτες καταγγελίες ως την προφυλάκιση. Ενώ στην περίπτωση του Δημήτρη Λιγνάδη οι εξελίξεις -αστυνομικές, δικαστικές- υπήρξαν καταιγιστικές και ήδη τον Φεβρουάριο είχε οδηγηθεί στην Τρίπολη, στην περίπτωση του Φιλιππίδη χρειάστηκαν 180 ημέρες. Και ταυτόχρονα είχαν υψωθεί φωνές που όχι απλώς εξέφραζαν αμφιβολίες για τις κατηγορίες, αλλά απερίφραστα δήλωναν ότι τάσσονται με τον Φιλιππίδη, δήλωναν ότι δεν είναι ικανός να κάνει σεξουαλικά εγκλήματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Βάνας Μπάρμπα και της απερίφραστης στάσης που κράτησε. Από χθες το όνομά της μπήκε στο βαϊράλιτι της είδησης, με πολλούς σαρκαστικά να αναρωτιούνται αν η ανακρίτρια ρώτησε την κυρία Μπάρμπα πριν αποφασίσει.
Υβρις, Νέμεσις, Τίσις. Ο Πέτρος Φιλιππίδης, όπως ανοιχτά καταγγέλλουν νέοι συνάδελφοί του, δεν υπήρξε γενναιόδωρος απέναντί τους, μάλλον το αντίθετο υπήρξε σκληρός. Δεν έδειξε δηλαδή την εύνοια που ο ίδιος έμοιαζε να απόλαυσε: μεγαλωμένος σε αστική οικογένεια με πατέρα διευθυντή κλινικής και μητέρα που τον έπαιρνε συνέχεια μαζί της στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Αν και κακός μαθητής και εντελώς άπειρος, κατόρθωσε να μπει στη Σχολή του Θέατρου Τέχνης Κάρολος Κουν διότι το ταλέντο του ήταν πάντα εκεί και πάντα λαμπερό, και γρήγορα ανέβηκε στην κορυφή με πλήθος ρόλων και πλήθος ευκαιριών που του δόθηκαν απλόχερα.
Η προειδοποίηση στον Μπουσουλόπουλο
Και αν η συμπεριφορά του και η διαρκής γεύση της εξουσίας στο στόμα του ήταν ένα από τα καλά κρυμμένα μυστικά του ελληνικού θεάτρου και της τηλεόρασης (η ομερτά που δεν σου στερεί ρόλους και δεν σε στέλνει στον Καιάδα των Τεχνών), το πανελλήνιο το συνειδητοποίησε για πρώτη φορά εκείνο το πρωί που με σκληρή έκφραση ο Πέτρος Φιλιππίδης κάθισε απέναντι από τον Γιώργο Λιάγκα και αποδόμησε τον νεαρό ηθοποιό Πέτρο Μπουσουλόπουλο, επειδή τόλμησε να μην τον βάλει στο top 3 των αγαπημένων του ηθοποιών. «Είναι πιτσιρικάς ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος; Δεν έχει ηλικία το θέατρο, πείτε στον κύριο Μπουσουλόπουλο. Να είναι πιο προσεκτικός. Γιατί ο κύριος Μπουσουλόπουλος έχει παίξει με δύο από τους μεγαλύτερους Έλληνες ηθοποιούς. Με τον κύριο Μπέζο και με τον κύριο Φιλιππίδη». Να είναι πιο προσεκτικός... Αυτομάτως σκέφτεται κανείς εικόνες με τον Μάρλον Μπράντο ως Νονό να προσφέρει το χέρι του για να το φιλήσουν όσοι ζητούν μια θέση στον ήλιο πλάι του.
Από αυτή την αποστροφή που ξένισε και που οδήγησε αμέσως στο Twitter σε αντίστοιχες αποκαλύψεις για τη συμπεριφορά του, μέχρι τις φρικτές καταγγελίες των τριών ηθοποιών με αποκαλύψεις που κόβουν την ανάσα, η απόσταση ήταν μεγάλη. Και ας έλεγε ο Πέτρος Φιλιππίδης ότι κατά τη γνώμη του το 99% όσων χρησιμοποιούν Twitter είναι ηλίθιοι. Η συμπεριφορά του τις πρώτες μέρες μετά τις αποκαλύψεις ήταν ενδεικτικές της στάσης του εν γένει: πρώτα εξέδωσε μια ανακοίνωση μπούμερανγκ, πριν καν γίνουν οι επώνυμες καταγγελίες, που απαγόρευε να χρησιμοποιηθεί το όνομά του σε σχέση με πιθανές αποκαλύψεις τις επόμενες ημέρες. Ετσι έγινε «ο πασίγνωστος ηθοποιός» στις ειδήσεις που ακολούθησαν.
Δολοφονία χαρακτήρων
Στη συνέχεια μπήκε εκτάκτως στο νοσοκομείο με λιποθυμικό επεισόδιο ή συμπτώματα ήπιου εγκεφαλικού. Ακολούθησαν διαρροές από το απολογητικό του υπόμνημα, με στόχο να στιγματιστούν οι καταγγέλλουσες και κυρίως η Αννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους, με την οποία ισχυρίσθηκε ότι εκείνη την εποχή είχε ερωτική σχέση. Γεγονός που η ίδια κατηγορηματικά αρνήθηκε, χωρίς να πέσει στην παγίδα να απαντήσει επιθετικά. Αρνήθηκε το γεγονός και δεν προχώρησε καν σε κάποια μήνυση όπως κάποιοι ίσως ήλπιζαν. Για αυτήν, ο ήρεμος δρόμος της αλήθειας και της αναμονής των αποφάσεων των δικαστικών αρχών είναι η πιο δυνατή και σαφής απάντηση.
Ο Σπύρος Μιχαλόπουλος, ο σκηνοθέτης του σίριαλ «Αγριες Μέλισσες», oργισμένος κατηγόρησε τον Φιλιππίδη για δολοφονία χαρακτήρων. Χτύπησε έτσι στον πυρήνα του θέματος. Φαίνεται από τις λέξεις που επέλεξε να χρησιμοποιήσει και τη φόρτισή του, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Mega τον περασμένο Μάιο. «Είμαι θύμα μιας αδυσώπητης και λυσσώδους συκοφαντίας, από πρόσωπα που δυστυχώς έχουν ευτελή κίνητρα να ακουστούν τα ονόματά τους στην δημοσιότητα ή/και στο θεατρικό γίγνεσθαι. Οι καταγγελίες εις βάρος μου είναι απολύτως ψευδείς και ανυπόστατες, τη δε τέλεση των αποδιδόμενων σε εμένα πράξεων αρνούμαι κατηγορηματικώς, καθώς ουδέποτε προέβη σε ουδεμία πράξη η οποία συνιστά κάποιο εκ των ανωτέρω αναφερόμενων αδικημάτων. Εκφράζω τον βαθύτατο σεβασμό μου στη γυναίκα και τη γενετήσια ελευθερία».
Βέβαια πριν η 15η τακτική ανακρίτρια αποφασίσει την προφυλάκισή του, ήταν μια άλλη γυναίκα που χρόνια πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο τον είχε «δικάσει». Η σπουδαία Κάτια Δανδουλάκη που όταν ενημερώθηκε από τη νεόκοπη τότε ηθοποιό Λένα Δροσάκη για τη συμπεριφορά του απέναντί της, αμέσως τον έδιωξε από την παράσταση «Το εξπρές του μεσονυχτίου», λίγο πριν από την πρεμιέρα και παρά το κόστος που είχε αυτή της η απόφαση και την καθυστέρηση που προκάλεσε.
Μέχρι και την προφυλάκισή του, όλα έγιναν όπως τα ήθελε: το όνομά του δεν γραφόταν για μήνες εξαιτίας του εξωδίκου, η ανακρίτρια δέχθηκε να μεταφερθεί με μυστικότητα στην Ευελπίδων, να μη μάθει ο Τύπος την ημερομηνία για να αποφύγει εικόνες σαν και αυτές του Λιγνάδη με τις χειροπέδες. Ετσι ακόμα και τώρα κάθε κείμενο για τον Φιλιππίδη συνοδεύεται από τις «ένδοξες» στιγμές στη σκηνή ή στην οθόνη.