Η ποικιλομορφία και η συνύπαρξη είναι τα στοιχεία που χαρακτήρισαν τη φετινή 20ή Διεθνή Έκθεση βιβλίου Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιήθηκε από τις 16 έως τις 19 Μαΐου.
Γεμάτες κόσμο ήταν οι αίθουσες, όπου διεξάγονταν κάθε λογής συζητήσεις και εκδηλώσεις, με την προσέλευση κόσμου να σημειώνεται αυξημένη ήδη από την πρώτη μέρα διεξαγωγής της έκθεσης και να κορυφώνεται το Σαββατοκύριακο. Μυθιστορήματα, επιστημονική φαντασία, επιστημονικό βιβλίο, ποίηση, παιδικό βιβλίο, Ιστορία, φιλοσοφία, ψυχολογία, δοκίμια, θρησκείες, έμφυλη ταυτότητα, φεμινισμός, όλα έχουν τον χώρο τους και το κοινό τους, σε μια διοργάνωση που αφουγκράζεται τις σύγχρονες προκλήσεις και προβληματισμούς και θέτει ως προτεραιότητα τον διάλογο και τη συμπερίληψη.
85.000 άτομα επισκέφθηκαν την έκθεση βιβλίου
Στη φετινή 20ή Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης φιλοξενήθηκαν 850 εκθέτες, πάνω από 1.500 Έλληνες και ξένοι συγγραφείς, ομιλητές και επαγγελματίες του βιβλίου από 40 χώρες, περισσότερες από 500 εκδηλώσεις σε 14 αίθουσες ενός χώρου 16.000 τετραγωνικών μέτρων.
Η επισκεψιμότητα φέτος κυμάνθηκε στα 85.000 άτομα, κάτι ικανοποιητικό, αν συνυπολογίσει κανείς τον ποδοσφαιρικό αγώνα και το κλείσιμο του κέντρου της πόλης που «επικράτησαν» με 1-0 απέναντι στις αναμενόμενες αθρόες κυριακάτικες επισκέψεις στην έκθεση.
Με τιμώμενη φέτος τη Σάρτζα, ένα από τα επτά Εμιράτα των ΗΑΕ, η ΔΕΒΘ άνοιξε τον διάλογο με τον αραβικό κόσμο, με το βλέμμα στραμμένο και στις περιοχές του αραβικού κόσμου που έχουν πληγεί από τους πολέμους. Ενταγμένα άλλωστε στη διοργάνωση, πολλά ήταν τα μεταφρασμένα βιβλία που αφορούσαν λογοτεχνία του τραύματος, συριακό ζήτημα, πρόσφατες εκδόσεις που αφορούν το παλαιστινιακό ζήτημα και ανάγνωση ποιημάτων από Παλαιστίνη, την προσφυγική κρίση, την κατανόηση μεταξύ των λαών.
Στο πλαίσιο παρουσίασης σειράς αντιπολεμικών βιβλίων από αραβικές χώρες, για παράδειγμα, ο αυτοεξόριστος Σύρος ποιητής Νούρι Αλ Τζαράχ ανακοίνωσε το πρώτο διαπολιτισμικό βραβείο ποίησης «Μελέαγρος», που προάγει τον διαπολιτισμικό διάλογο ανάμεσα σε αραβόφωνες και ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου και που θεσπίζει το περιοδικό Al Qasida σε συνεργασία με ευρωπαϊκούς φορείς πολιτισμού, γεφυρώνοντας έτσι τους πολιτισμούς της Μεσογείου.
Ημερίδα στο ΑΠΘ εστίασε στο ζήτημα της πολυγλωσσίας, την πολυμορφία της ανθρώπινης έκφρασης και τη σχέση καταγωγής και οικουμενικότητας στην ποίηση, ενώ η συζήτηση θα συνεχιστεί στην Αθήνα την Τετάρτη 22 Μαΐου με ημερίδα για την αραβική λογοτεχνία και την ελληνική μετάφραση. Με αφορμή την τιμώμενη Σάρτζα, η οποία παρουσίασε όλους τους πολιτιστικούς της φορείς, αναδείχθηκαν όλες οι λογοτεχνικές εκφάνσεις του αραβικού κόσμου και ο πολιτισμός της, με την πρόθεση ανοικτού διαλόγου. Στο περίπτερο της τιμώμενης παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα 13 μεταφρασμένα βιβλία συγγραφέων της Σάρτζα στα ελληνικά, καθώς και προγράμματα που είχαν προηγηθεί της έκθεσης, όπως ο διάλογος μεταξύ Αράβων και Ελλήνων γνωστών εικονογράφων.
Βιβλίο και έμφυλη ταυτότητα
Δυναμική η παρουσία των γυναικών τόσο στις εκδηλώσεις της τιμώμενης όσο και στο γενικό πρόγραμμα της έκθεσης, με συζητήσεις για τα εργαλεία ενδυνάμωσης των γυναικών στον εκδοτικό χώρο σε διοργάνωση του δικτύου PublisHer, και σε πολλές εκδηλώσεις του προγράμματος για τα ζητήματα μετάφρασης, απόδοσης όρων, φεμινισμού και έμφυλης ταυτότητας ή για τις γυναίκες στη λογοτεχνία. Στο επαγγελματικό πρόγραμμα, γυναίκες από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των αραβικών, αναζήτησαν νέες προοπτικές με την κοινή παραδοχή ότι, παρά τα σημαντικά βήματα, οι κοινωνίες μας παραμένουν πατριαρχικές και διαιωνίζουν τα έμφυλα στερεότυπα.
Οι πάνω από 30 επαγγελματίες του βιβλίου από το εξωτερικό, καθώς και τα μέλη του μεταφραστικού δικτύου ΕNLIT, έδωσαν επίσης δυναμικά το «παρών» στο Κέντρο Διάλογος της ΔΕΒΘ, σε συναντήσεις με Έλληνες εκδότες και επαγγελματίες του βιβλίου για την ενημέρωση σχετικά με την ελληνική βιβλιοπαραγωγή και την αγορά δικαιωμάτων. Ως προς τα εργαλεία ενδυνάμωσης των εκδοτών και με δεδομένη τη δυσκολία μετάφρασης των λιγότερο διαδεδομένων γλωσσών, αναφέρθηκε ως καλή πρακτική η πρωτοβουλία της Ένωσης Εκδοτών των Εμιράτων για την ίδρυση του Κέντρου Κατάρτισης για τους εκδότες, ώστε, προτού συμμετάσχουν σε κάποια διεθνή έκθεση ή επιδιώξουν κάποια διεθνή συνεργασία, να έχουν ήδη ενημερωθεί επαρκώς σχετικά με τη λογοτεχνία και το εκδοτικό τοπίο των άλλων χωρών.
Αποτελεσματική και σε μια βάση ανανεωμένου διαλόγου υπήρξε και η συνεργασία με φορείς πολιτισμού και εκπαίδευσης της Θεσσαλονίκης, όπως το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, το ΑΠΘ, η Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη, το ΚΘΒΕ, το MOMus Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Φωτογραφίας, το Κέντρο Ιστορίας, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ.ά. Οι φορείς διοργάνωσαν ή φιλοξένησαν εκδηλώσεις είτε στον χώρο της έκθεσης είτε στους χώρους τους με διάφορες εκφάνσεις.
Ο πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, Νίκος Κούκης, χαρακτήρισε τη φετινή ΔΕΒΘ αισιόδοξη, καλαίσθητη, φωτεινή και δήλωσε: «Είμαστε περήφανοι για τη διοργάνωση της 20ής επετειακής Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης και το δυναμισμό που σημείωσε με την πολύτιμη συνδρομή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Helexpo, των εκδοτών, των συγγραφέων και ομιλητών και τη συνεργασία των πολιτιστικών φορέων της πόλης. Με τον δυναμισμό που φέρει το 2ο επαγγελματικό της πρόγραμμα και φυσικά με το ουσιαστικό, ποικιλόμορφο περιεχόμενό της, η ΔΕΒΘ έχει τοποθετηθεί στο διεθνές τοπίο του βιβλίου και των εκθέσεων. Η συνεργασία με φορείς τοπικούς, εθνικούς και διεθνείς, αναβαθμίζει το προφίλ της και διευρύνει το κοινό της. Η δε φετινή παρουσία του αραβικού κόσμου, είτε στο πλαίσιο της τιμώμενης Σάρτζα, είτε σε εκδηλώσεις του γενικού προγράμματος αναδεικνύει ζητήματα ανάγκης για γέφυρες κατανόησης και διαλόγου μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών στον αγώνα κατά των στερεοτύπων που πρέπει να επιτευχθεί τόσο από τη μία όσο και από την άλλη πλευρά, τη ματιά του δυτικού κόσμου».
Μαζί με τη φετινή ΔΕΒΘ εγκαινιάστηκε και το νέο διαδραστικό portal της, που δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να περιηγηθεί στην έκθεση, να παρακολουθήσει όλες τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε live streaming, αλλά και μαγνητοσκοπημένα και να ενημερωθεί για το πρόγραμμα, τους συμμετέχοντες και το σχετικό υλικό. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το δημόσιο Ταμείο Ανάκαμψης.
Παιδική Γωνιά στην 20ή ΔΕΒΘ
Χιλιάδες μαθητές και εκπαιδευτικοί από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αλλά και μικρά παιδιά μαζί με τους γονείς τους επισκέφθηκαν την «Παιδική Γωνιά - Γωνιά Εφήβων - Γωνιά Εκπαιδευτικών», στη φετινή 20ή ΔΕΒΘ για να ανακαλύψουν τον θαυμαστό κόσμο των παραμυθιών, να συμμετάσχουν σε διαδραστικές εκδηλώσεις, να παρακολουθήσουν δρώμενα, εκθέσεις και να γνωρίσουν από κοντά ορισμένους από τους αγαπημένους τους συγγραφείς.
Περίπου 3.000 ήταν οι μαθητές που επισκέφθηκαν την Παιδική και Εφηβική Γωνιά στο πλαίσιο οργανωμένων επισκέψεων από 60 Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια της Θεσσαλονίκης και των γύρω νομών, που συμμετείχαν σε εκδηλώσεις για παιδιά και εφήβους. Οι επισκέψεις των παιδιών μαζί με τους γονείς τους και η συμμετοχή σε θεατρικά, μουσικά και εικαστικά δρώμενα, εργαστήρια και παιχνίδια συνεχίστηκαν σε όλη τη διάρκεια της ΔΕΒΘ.
Πλούσιο ήταν το πρόγραμμα στη φετινή διοργάνωση, με 109 εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν συγγραφείς, εικονογράφοι, παιδαγωγοί, εμψυχωτές κ.ά. Η έκθεση εικονογράφησης «Κοπελούδες», αφιερωμένη φέτος επίσης στις γυναίκες, λειτούργησε ανεξάρτητα και παράλληλα με τις εκδηλώσεις και αποτέλεσε ένα εργαλείο πάνω στο οποίο δούλεψαν και εκπαιδευτές και μεμονωμένοι επισκέπτες με τη συμμετοχή 50 Ελλήνων εικονογράφων που ανταποκρίθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό για να δημιουργήσει ο καθένας με το δικό του εικαστικά τρόπο, μια γυναίκα. Στη θεματική για τη γυναίκα συμμετείχε και το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού με εκδηλώσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα με θέμα τα βιβλία και τη γυναίκα.
Τον Γάλλο εικονογράφο Benjamin Strickler, προσκεκλημένο του Γαλλικού Ινστιτούτου, και τον Γερμανό συγγραφέα Will Gmehling, προσκεκλημένο του Ινστιτούτου Goethe, είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν οι μικροί βιβλιόφιλοι, να μιλήσουν μαζί τους για τα μυστικά της τέχνης τους και λάβουν υπογεγραμμένα βιβλία. Ιστορίες από τις «Χίλιες και μια Nύχτες» και παραμύθια των Βαλκανίων παρουσίασε το Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών, τόσο για οργανωμένες ομάδες μαθητών όσο και για το ευρύ κοινό, ενώ στο περίπτερό του ενημέρωνε συνεχώς το κοινό για τις εκπαιδευτικές δράσεις. Παράλληλα, με τους μύθους και παραμύθια των αραβόφωνων χωρών ήρθαν σε επαφή εκατοντάδες παιδιά που επισκέφθηκαν τη Γωνιά Ανάγνωσης.
Εκτιμώντας την ανάγκη βελτίωσης του χώρου της Παιδικής και Εφηβικής Γωνιάς, η διοργάνωση βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με την Helexpo με σκοπό την εξεύρεση της βέλτιστης δυνατής λύσης για την ερχόμενη χρονιά.
- Oλες οι ειδήσεις
- Τι δείχνουν τα focus groups και οι δημοσκοπήσεις για τη ΝΔ -Σε Κοζάνη, Φλώρινα, Καστοριά ο Μητσοτάκη
- Σεισμοί αναστάτωσαν τη νύχτα τη Νάπολη -Κοιμήθηκαν έξω από τα σπίτια τους οι κάτοικοι, δείτε βίντεο
- Λαμία: Ερευνα της πυροσβεστικής για τη φωτιά που ξέσπασε στο εργοστάσιο που εμπλέκεται στην τροφική δηλητηρίαση μαθητών