Μία βόλτα στο Μουσείο Ακρόπολης αυτές τις γιορτές θα αποζημιώσει και τον πιο απαιτητικό. Εκτός από τα μόνιμα εκθέματα το κοινό θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει τη νέα έκθεση με τίτλο «Ενδυμα ψυχής».
Μάλιστα με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν στο Μουσείο Ακρόπολης τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης «Ένδυμα Ψυχής» από την Α.Ε. την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η έκθεση περιλαμβάνει εμβληματικά έργα του φωτογράφου Βαγγέλη Κύρη και του εκφραστή της κεντητικής τέχνης Ανατόλι Γεωργίεφ, με την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη.
Τα 70 μοναδικά έργα της έκθεσης, που για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο σύνολό τους, εντυπωσίασαν το κοινό, καθώς αποτελούν έναν μοναδικό διάλογο ανάμεσα στις τέχνες της φωτογραφίας και της κεντητικής, που δίνουν σε φωτογραφικά έργα τρισδιάστατη μορφή και μια νέα πνοή στην ελληνική ιστορία και παράδοση.
Στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου θα φιλοξενηθούν με μια ξεχωριστή τέχνη 70 ενδυμασίες και στολές του προπερασμένου αιώνα, που διαφύλαξε και διαφυλάττει η αγάπη και το μεράκι ανθρώπων, ιδιαίτερα το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο αλλά και άλλα Μουσεία της χώρας.
Ο αείμνηστος Ιωάννης Μαζαράκης – Αινιάν, Γενικός Γραμματέας του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, ήταν εκείνος που με ανοιχτούς ορίζοντες σκέψης εμπιστεύθηκε τις αυθεντικές ενδυμασίες της συλλογής του Μουσείου σε δύο καλλιτέχνες, τον φωτογράφο Βαγγέλη Κύρη και τον εκφραστή της κεντητικής τέχνης Ανατόλι Γεωργίεφ, για να τις παρουσιάσουν με έναν καλλιτεχνικό τρόπο, φορεμένες από σύγχρονους ανθρώπους.
Οι καλλιτέχνες ώσμωσαν δημιουργικά τη φωτογραφία πάνω σε ύφασμα και, κεντώντας λεπτομέρειες των ενδυμάτων, δημιούργησαν μια νέα τέχνη με εξαιρετικά έργα που θα παρουσιάζονταν σε μια έκθεση για το κοινό στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με την ευκαιρία των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Καθώς όμως, για λόγους ανωτέρας βίας (πανδημίας) δεν στάθηκε αυτό δυνατό, με αφορμή και την φετινή επέτειο συμπλήρωσης των 100 χρόνων από τη μικρασιατική καταστροφή, η έκθεση υλοποιείται σήμερα στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου Ακρόπολης με την πλήρη μορφή της, καθώς σ’ αυτήν περιέχονται και ενδύματα από τη Μ. Ασία.
Στην έκθεση θα θαυμάσουμε τα 70 έργα κατανεμημένα σε πέντε κύριες ενότητες: ενδυμασίες που ανήκαν σε ιστορικά πρόσωπα, τοπικές φορεσιές από την μητροπολιτική Ελλάδα, την νησιωτική Ελλάδα και την Κρήτη, την Κύπρο και τις «χαμένες πατρίδες».
Στολές και ενδύματα που έχουν σχέση με ήρωες της επανάστασης του ’21, με επώνυμα και ανώνυμα πρόσωπα του 18ου και του 19ου αι. Ορισμένα μόνον από τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση αυτή, έχουν δει το φως πέρυσι και φέτος σε εκθέσεις των καλλιτεχνών στην Καλαμάτα, την Ύδρα, τη Σύρο, την Κύπρο, την Κορέα (Σεούλ) και τελευταία στο Μουσείο αρχαίας Ελεύθερνας στην Κρήτη, με έμφαση εκάστοτε σε ενδυμασίες του χώρου παρουσίασής τους. Όμως, η συνολική μεγάλη παρουσίαση φιλοξενείται σήμερα στο Μουσείο Ακρόπολης και οφείλει την υλοποίησή της στο Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης για τις κρητικές ενδυμασίες.
Στην έκθεση θα συναντήσουμε δύο ξεχωριστές δημιουργίες που αναφέρονται διακριτικά στην αρχαιότητα ως μικρός φόρος τιμής στα μουσεία που παρουσιάζονται: το πρώτο έργο αναφέρεται στο ένδυμα της περίφημης Κυρίας της Ωξέρ, η οποία εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι και συγκρίνεται με πρωτοαρχαϊκά γλυπτά, όπως η Κόρη της Ελεύθερνας στην Κρήτη.
Ανάλογα επίσης κεντήθηκε δείγμα από διακοσμητικές λεπτομέρειες αρχαϊκής Κόρης του Μουσείου Ακρόπολης, όπως αυτές αποτυπώθηκαν πάνω στο λευκό της επιδερμίδας του μαρμάρου, μικρή αναφορά σε ένα παρελθόν που διαλαλεί την κοινότητα της ομορφιάς του ντυμένου με διαχρονική διάρκεια, έως το σήμερα.
Η είσοδος στην έκθεση «Ένδυμα Ψυχής» είναι ελεύθερη για το κοινό. Απαραίτητη προϋπόθεση η έκδοση εισιτηρίου ελεύθερης εισόδου από τα ταμεία εισιτηρίων του Μουσείου.
Τα εγκαίνια της έκθεσης στο Μουσείο Ακρόπολης
«Η Τέχνη είναι μια ανώτερη σύνθετη δομή, που κρατά μέσα της τη γραφή και το όνειρο της Ιστορίας, συνυφαίνεται από το κοσμοόραμα των δημιουργών κάθε φορά και σε κάθε γενιά με τρόπους διαφορετικούς και εργαλεία που πλέκουν νήματα-νοήματα εκφραστικά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, Καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης.
Και συνέχισε: «Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται στολές ανδρών και γυναικών, στολές που ξεχώριζαν τον κάθε τόπο και φορεσιές που φορούσαν πρόσωπα ιστορικά, ενδύματα – ποιήματα των χεριών ανθρώπων της υφαντικής τέχνης, αυθεντικά κι ατόφια, που στα έργα στο Μουσείο Ακρόπολης συνομιλούν με τα σώματα προσώπων σημερινών, που τα φόρεσαν για να φωτογραφηθούν κι αποτυπώθηκαν με τρόπο μαγικό από το χέρι του καλλιτέχνη φωτογράφου που πάτησε το κουμπί, το κλικ του μαγικού κουτιού της μηχανής του καθόλου τυχαία αλλά σαν αστραπή του ματιού του, που έβλεπε αλλιώτικα από όλους εμάς, χαρίζοντας αθανασία όχι μόνο στα παράγωγα της υφαντικής τέχνης του 19ου αιώνα αλλά απαθανατίζοντάς τα με την ψυχή των προσώπων που «ενεδύθησαν την δύναμίν» και αιχμαλωτίστηκαν για την αιωνιότητα».
Η Πρόεδρος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Καθηγήτρια Φανή Μαλλούχου-Tufano μίλησε για την εξαιρετική πρωτοτυπία του τρόπου παρουσίασης των παραδοσιακών ενδυμασιών της Λαογραφικής Συλλογής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Ο συνδυασμός φωτογραφιών των ενδυμασιών, φορεμένων από σύγχρονους Έλληνες και Ελληνίδες με ιδιαίτερο -συμβατό προς τον χαρακτήρα του ενδύματος- φυσιογνωμικό αποτύπωμα, με ανάγλυφα κεντήματα ζωντανεύει τις φορεσιές και αναδεικνύει τρισδιάστατα και από μια νέα οπτική γωνία τον πλούτο τους, την ευφάνταστη ποικιλία τους, την αριστοτεχνία των λεπτομερειών τους, την κατασκευαστική τους δεξιότητα.
«Το Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη με μεγάλη τιμή και υπερηφάνεια στήριξε την πρωτοβουλία της Έκθεσης, καθώς και την έκδοση «Ένδυμα Ψυχής», στο πλαίσιο των δράσεών του για την προστασία και προβολή της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτά τα έργα μιλούν στην ψυχή μας προκαλώντας θαυμασμό, δέος και βαθιά συγκίνηση. Γιατί οι παραδοσιακές φορεσιές κάθε λαού αποτελούν μέρος της ταυτότητάς του και μάρτυρα της διαχρονικής του πορείας και των επιρροών που δέχτηκε μέσα στους αιώνες» ανέφερε χαρακτηριστικά η Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO και Πρόεδρος του Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη.
Στον χαιρετισμό που απηύθυνε, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κυρία Λίνα Μενδώνη ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η ιστορία του ενδύματος διαχρονικά, τεκμαίρει με τον καλύτερο τρόπο την ιστορική, πολιτισμική, αισθητική, οικονομική εξέλιξη των κοινωνιών μας. Αποδεικνύει την επιρροή ή την έμπνευση μιας εποχής σε μια άλλη. Μαρτυρεί πολύ όμορφα και πολύ ανάγλυφα την τέχνη και την τεχνική κάθε εποχής με τρόπο άμεσο, οικείο, καθημερινό. Για το σημαντικό αυτό εγχείρημα, που αποτίει φόρο τιμής στο ελληνικό παραδοσιακό ένδυμα και δικαιώνει τις επιλογές και τις προσδοκίες όσων το εμπνεύστηκαν και το υλοποίησαν, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες και τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια προς όλους τους συντελεστές».
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου ανάφερε μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό της: «Με ιδιαίτερη χαρά εγκαινιάζω σήμερα την έκθεση «Ένδυμα Ψυχής», την τόσο δημιουργική επαναπροσέγγιση της εθνικής μας ενδυμασίας χάρη στην έμπνευση του φωτογράφου Βαγγέλη Κύρη και του καλλιτέχνη της βελόνας Ανατόλι Γεωργίεφ. Χαίρομαι πολύ που η έκθεση αυτή βρίσκει στο Μουσείο της Ακρόπολης το χώρο για να αναπτυχθεί πλήρως χάρη στην πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, με την σύμπραξη του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης. Θέλω επίσης να συγχαρώ το Γενικό Διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης, Νίκο Σταμπολίδη που ανταποκρίθηκε ενθουσιωδώς στην ιδέα να φιλοξενηθούν στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου αυτές οι έξοχες δημιουργίες, συμπληρωμένες μάλιστα με δύο ξεχωριστά έργα που αναφέρονται στην αρχαιότητα. Με αυτή την επιλογή υπογραμμίζεται η διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου να διακοσμήσει το ένδυμα με βάση την συμβολική λειτουργία του, το προσωπικό γούστο, τις αισθητικές αντιλήψεις αλλά και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής και γεφυρώνεται η φιλοκαλία των αρχαίων με την καλαισθησία της λαϊκής παράδοσης».
Αμέσως μετά η κυρία Βαρδινογιάννη, μαζί με τον κύριο Σταμπολίδη, παρέδωσαν στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον συλλεκτικό τόμο με τα έργα της έκθεσης. Το εξώφυλλο του τόμου που παραδόθηκε στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι η ενδυμασία του Γενναίου Κολοκοτρώνη, γιου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, κεντημένη αριστοτεχνικά με ασημοκλωστή.
Μετά το πέρας των ομιλιών ακολούθησε ξενάγηση στον χώρο της έκθεσης από τους ίδιους τους καλλιτέχνες Βαγγέλη Κύρη και Ανατόλι Γεωργίεφ, οι οποίοι μίλησαν αναλυτικά για το έργο και την έμπνευσή τους.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους σημαντικές προσωπικότητες, ανάμεσά τους ο Υπουργός Τουρισμού κύριος Βασίλης Κικίλιας, ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κύριος Ιωάννης Πλακιωτάκης, η Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη, ο Περιφερειάρχης Αττικής κύριος Γιώργος Πατούλης, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού κύριος Γιώργος Διδασκάλου, και η π. Πρύτανης κυρία Ελένη Αρβελέρ.
Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Τους φωτισμούς της έκθεσης επιμελήθηκε η βραβευμένη Ελευθερία Ντεκώ.
Η έκθεση «Ένδυμα Ψυχής» είναι ανοιχτή για το κοινό, με ελεύθερη είσοδο, τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου (Δευτέρα-Πέμπτη 9πμ-5μμ, Παρασκευή 9πμ-10μμ, Σάββατο-Κυριακή 9πμ-8μμ). Οι επισκέπτες θα μπορούν να πληροφορηθούν σχετικά με την έκθεση και για το έργο των καλλιτεχνών, καθημερινά από τις 12 το μεσημέρι έως τις 3 μ.μ.
Από τις 10 Ιανουαρίου 2023 θα ξεκινήσουν οργανωμένες ξεναγήσεις στην έκθεση κατόπιν ραντεβού, στο τηλέφωνο 6944347573 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση v.kyris@gmail.com.