Μεταρρύθμιση υπέρ των αδύναμων πολιτών χαρακτήρισε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, την εισαγωγή του θεσμού της πιλοτικής δίκης στον 'Αρειο Πάγο, απαντώντας στις επικρίσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ότι η εισαγωγή της πιλοτικής δίκης στα πολιτικά δικαστήρια κινείται υπέρ των τραπεζών, των επιχειρηματικών συμφερόντων και των funds.
«Δεν καταλαβαίνετε ότι η πιλοτική δίκη είναι υπέρ των αδύναμων οικονομικά συμπολιτών μας; Θέλουν οι αδύναμοι οικονομικά συμπολίτες μας να ταλαιπωρούνται σε μια αέναη δικαστική διαδικασία, με στάδια για τα οποία καλούνται, κάθε φορά, να έχουν τη δική τους οικονομική συνεισφορά ή θέλουν να λύνονται τα θέματα και τα ζητήματά τους στο ανώτατο δυνατό επίπεδο το συντομότερο δυνατό; Αυτή είναι μια ερώτηση την οποία εγώ σας καλώ να σκεφτείτε», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης, απευθυνόμενος στα κόμματα της αντιπολίτευσης, κατά τη συζήτηση στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή του νομοσχεδίου «Ταχεία πολιτική δίκη, προσαρμογή των διατάξεων της πολιτικής δικονομίας για την ψηφιοποίηση της πολιτικής δικαιοσύνης, άλλες τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης».
«Ανοίγουμε παράθυρο στο μέλλον»
«Με το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα, κλείνουμε τους λογαριασμούς μας με το χθες, αίρουμε στρεβλώσεις στην πολιτική δικαιοσύνη, διορθώνουμε αστοχίες του ν. 4235/2015, ενός κατά κοινή ομολογία, καλού νομοθετήματος, και λύνουμε προβλήματα που καθυστερούν την απονομή δικαίου και συνεχίζουν να ταλαιπωρούν τους πολίτες» είπε ο υπουργός γενικότερα για το νομοσχέδιο, και πρόσθεσε:
«Με το νομοσχέδιο ανοίγουμε ένα παράθυρο στο μέλλον. Εισάγουμε καινοτομίες, θεσπίζουμε νέους, ισχυρούς και δοκιμασμένους θεσμούς που μπορούν να βελτιώσουν τους ρυθμούς απονομής της πολιτικής δικαιοσύνης. Υλοποιούμε στην πράξη τη μετάβαση του συστήματος απονομής της πολιτικής δικαιοσύνης στη λεγόμενη ψηφιακή εποχή».
Ειδικότερα δε για την προσπάθεια ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης, ο υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε ότι «είναι τεράστια» και διαβεβαίωσε ότι υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση, προσθέτοντας ότι η προσπάθεια αυτή επιβεβαιώθηκε και με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι η Ελλάδα έχει αναβαθμίσει ισχυρά τη θέση της στην ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, με βάση, τουλάχιστον, την τελευταία αξιολόγηση.
Ο κ. Τσιάρας είπε για τις επιμέρους ρυθμίσεις ότι επιλύονται διαδικαστικά προβλήματα στις συνθέσεις των δικαστηρίων, αυξάνονται οι προθεσμίες για την κατάθεση προτάσεων ώστε να δοθεί ο αναγκαίος χρόνος τόσο στους διαδίκους όσο και στους δικηγόρους. Επίσης, απλοποιείται και διασαφηνίζεται η διαδικασία εισαγωγής και συζήτησης των υποθέσεων στο ακροατήριο, εκλογικεύονται οι αναγκαστικές προθεσμίες για την έκδοση αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων και εισάγονται νέες ρυθμίσεις για την προσαρμογή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας στην πάγια νομολογία, όπως διαμορφώθηκε από τις αποφάσεις του ανωτάτου δικαστηρίου.
Παράλληλα όμως, όπως επισήμανε ο υπουργός Δικαιοσύνης, εισάγονται τομές, καθώς εισάγονται καινοτομίες με την πιλοτική δίκη που επιταχύνουν την απονομή της δικαιοσύνης.
Ειδικότερα, για την καθιέρωση της πιλοτικής δίκης ενώπιον του Αρείου Πάγου, ο υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι υλοποιείται η δέσμευση που ανέλαβε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ και επεκτείνεται και στην πολιτική δικαιοσύνη «ένας επιτυχημένος θεσμός, που λειτουργεί ήδη από το 2010 στη Διοικητική Δικαιοσύνη και συμβάλλει καθοριστικά στην επιτάχυνση της απονομής της».
Ο κ. Τσιάρας επισήμανε επίσης, ότι με το νομοσχέδιο θεσπίζεται μόνιμα η δυνατότητα λήψης ένορκων βεβαιώσεων, ενώπιον δικηγόρου, εισάγεται νέα απλοποιημένη και σύντομη διαδικασία για την επίλυση των μικροδιαφορών, με τη δημιουργία νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη συλλογή αποδεικτικού υλικού κατά την προδικασία, η οποία αναμένεται να αποφορτίσει σημαντικά τα πολιτικά δικαστήρια από έγχαρτα αποδεικτικά μέσα. Προβλέπεται εξάλλου, η δυνατότητα της από κοινού δήλωσης των διαδίκων για την παράστασή τους στις δίκες της ειδικής διαδικασίας της εκούσιας στο δεύτερο βαθμό και στις συναινετικές προσημειώσεις. Επιπλέον, ρυθμίζεται ως υποχρέωση, η δυνατότητα του δικαστηρίου να επαναπροσδιορίσει οίκοθεν τις δίκες οι οποίες δεν εισάγονται προς συζήτηση συνεπεία ανωτέρας βίας.
Σε σχέση με την εισαγωγή των ψηφιακών εργαλείων, ο υπουργός Δικαιοσύνης επισήμανε ότι η ψηφιακή υπογραφή στα δικόγραφα εξομοιώνεται θεσμικά με τη φυσική υπογραφή, ενώ καθιερώνεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης προσημείωσης και ανάκλησής της και για δήλωση τρίτου, ενώ για τη διευκόλυνση των δικηγόρων και διαδίκων προβλέπεται η δυνατότητα συμπλήρωσης τυπικών παραλείψεων του δικογράφου με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Νέα Δημοκρατία: Σημαντικές αλλαγές για τους πολλούς
«Αν και δεν αποτελεί ένα νέο κώδικα πολιτικής δικονομίας ή μια ριζοσπαστική αναθεώρηση του ισχύοντος, μπορεί αυτό το σχέδιο, με την εφαρμογή του, να επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στην αστική δίκη. Στη διαδικασία, δηλαδή, που προσφεύγει η μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας για να λύσει τις διαφορές που ανακύπτουν μέσα από την οικογενειακή, την κοινωνική και επαγγελματική ζωή. Και γι' αυτό είναι κρίσιμη για μεγάλο αριθμό ανθρώπων η βελτίωση των όρων της λειτουργίας της» ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ, Ευστάθιος Κωνσταντινίδης.
ΣΥΡΙΖΑ: Εξυπηρέτηση τραπεζών και μεγαλοεργοδοτών
«Αυτό που επιδιώκετε, με την εισαγωγή της πιλοτικής δίκης, στην πραγματικότητα, είναι να εισαχθούν σε πρώτο και τελευταίο βαθμό δίκες, όπως αυτές του ελβετικού φράγκου, δανειοληπτών, συμβασιούχων εργαζομένων μεγάλων επιχειρήσεων που τα κατώτερα δικαστήρια έχουν εκδώσει αποφάσεις πέρα και πάνω από οποιεσδήποτε πολιτικές επιδιώξεις», ανέφερε η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρα Τζάκρη, και πρόσθεσε:
«Η συγκεκριμένη διάταξη περιορίζει υπέρμετρα την ελεύθερη κρίση των δικαστών, πλήττοντας την ανεξαρτησία τους. Θα οδηγήσετε σε φίμωση τους δικαστές και θα ποδηγετήσετε τη δικαιοσύνη. Η δίκη-πιλότος, με τη μορφή αυτή, είναι μοναδικό εφεύρημα του υπουργείου Δικαιοσύνης και της κυβέρνησής σας. Τίθεται ξεκάθαρα για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μεγαλοεργοδοτών, των τραπεζών και των funds. Πουθενά και σε κανένα δικαιικό σύστημα δεν εφαρμόζεται έτσι».
Κίνημα Αλλαγής: Συνταγματικό δικαστήριο από την πίσω πόρτα
«Είναι λογικό να υπάρχει πιλοτική δίκη στις ιδιωτικές διαφορές, όμως στις πολιτικές δίκες τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Μιλάμε για μια πληθώρα διαφορετικών υποθέσεων ανάμεσα σε διαφορετικούς ιδιώτες, διαφορετικούς διαδίκους, όπου δεν μπορεί να νοηθεί η ομοιόμορφη κρίση», ανέφερε η ειδική αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής, Νάντια Γιαννακοπούλου, και πρόσθεσε ότι με την προωθούμενη αλλαγή εισάγεται από την πίσω πόρτα ένα οιονεί συνταγματικό δικαστήριο.
Η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής εκτίμησε ότι στο πλαίσιο της πιλοτικής δίκης θα υπαχθούν, κυρίως, υποθέσεις τραπεζικών συμβάσεων και δανείων, οι υποθέσεις ελβετικού φράγκου, εργατικών διαφορών, υποθέσεις συμβασιούχων και υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Η κυρία Γιαννακοπούλου προειδοποίησε για το ενδεχόμενο να πληγούν οι πλέον αδύναμοι πολίτες και μάλιστα σε μία εποχή πολύ δύσκολη οικονομικά για την πλειονότητα των πολιτών. Είπε ακόμα ότι η κυβέρνηση πρέπει να απαντήσει αν ενδιαφέρεται απλά και μόνο για την επίσπευση των δικών που αφορούν σε υποθέσεις τραπεζών και σε υποθέσεις funds.
ΚΚΕ: Ασφυκτικός έλεγχος στη διαμόρφωση νομολογίας
«Λιθαράκι το λιθαράκι, βήμα το βήμα, από τη σημερινή και τις προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις, υπηρετήθηκε η ίδια ενιαία στόχευση. Η αστική πολιτική δίκη να μπορεί να είναι χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου, της εργοδοσίας στις εργατικές διαφορές, των τραπεζών για τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς της λαϊκής περιουσίας και για τα χαρτοφυλάκιά τους, των μεγάλων επιχειρήσεων στις εμπορικές υποθέσεις, των ασφαλιστικών εταιρειών, των επενδυτών, των μεγαλοϊδιοκτητών στις υποθέσεις των ακινήτων» ανέφερε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα, και πρόσθεσε:
«Η καθιέρωση της πιλοτικής δίκης και στον 'Αρειο Πάγο, όπως ήδη γίνεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προετοιμάζεται εδώ και καιρό. Ήταν η αναμενόμενη εξέλιξη. Βασική επιδίωξη είναι ο ασφυκτικός έλεγχος στη διαμόρφωση της νομολογίας, η ενιαία αποτελεσματική και γρήγορη επιβολή του αστικού νόμου, χωρίς κανένα περιθώριο, έστω και ενός ελάχιστου ψήγματος κάποιας διαφορετικής ερμηνείας από αυτήν που επιτάσσει η ΕΕ, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, η Ένωση Τραπεζών, η Ένωση Εφοπλιστών· η τάξη των καπιταλιστών, αυτοί που πολλές φορές υπαγορεύουν και την κατεύθυνση των δικαστικών αποφάσεων».
Ελληνική Λύση: Στήριξη σε τράπεζες και ξένα funds
Για διατάξεις που στόχο έχουν να βοηθήσουν τις τράπεζες και τα funds, έκανε λόγο ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Αντώνης Μυλωνάκης. Ενδεικτικά, ο βουλευτής αναφέρθηκε στη διάταξη για την αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης.
«Αναφέρεται ότι με αίτηση του ανακόπτοντος, συνήθως του οφειλέτη -αυτός ανακόπτει- μπορεί να διαταχθεί αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης, κατάσχεσης, δηλαδή, αν το δικαστήριο κρίνει ότι η ενέργεια αυτή θα προξενήσει ανεπανόρθωτη βλάβη. Από αυτό εδώ εξαιρούνται μόνο τα ακίνητα, δηλαδή οι τράπεζες. Προσέξτε τώρα να δείτε τι γίνεται. Η αναστολή θα ζητείται μέσω μόνο ένδικου μέσου, χωρίς να αναστέλλει την πρόοδο της εκτέλεσης. Δηλαδή, η κατάσχεση συνεχίζεται και ο πλειστηριασμός, εκτός αν το δικαστήριο κρίνει ανεπανόρθωτη βλάβη. Δηλαδή, το βάρος πέφτει στον οφειλέτη, να έχει λεφτά, να πηγαίνει στα δικαστήρια, να πληρώνει παράβολα, να πληρώνει από εδώ, να πληρώνει από εκεί και να μπορεί να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας», είπε ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης.
ΜέΡΑ25: Στην πιλοτική δίκη οι τραπεζικές συμβάσεις και τα δάνεια
«Η εισαγωγή του θεσμού της πιλοτικής δίκης στερεί κατ' αποτέλεσμα από τους πολίτες την κρίση και την προστασία στους προβλεπόμενους βαθμούς δικαιοδοσίας. Σε μία περίοδο όπου παρατηρούνται τεράστιες καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης για υποθέσεις των Ελλήνων πολιτών, δυστυχώς η κυβέρνηση δείχνει να ενδιαφέρεται για την επίσπευση μόνο των δικών που αφορούν σε υποθέσεις τραπεζών, funds και οικονομικά ισχυρών ομάδων» είπε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα, και πρόσθεσε:
«Είναι σχεδόν βέβαιο, πως σε επίπεδο πρακτικής εφαρμογής, στο ρυθμιστικό πλαίσιο της πιλοτικής δίκης θα υπαχθούν κυρίως υποθέσεις τραπεζικών συμβάσεων και δανείων, όπως για παράδειγμα υποθέσεις ελβετικού φράγκου, εργατικών διαφορών, για παράδειγμα υποθέσεις συμβασιούχων και υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Δηλαδή, θα θιγούν εν τέλει οι πιο αδύναμοι και ευάλωτοι διάδικοι, οι οποίοι στην παρούσα εξόχως δυσχερή συγκυρία θα έπρεπε πραγματικά να χρήζουν μείζονος προστασίας».