Λίγο πριν την άφιξη του Αντονι Μπλίνκεν στην Αγκυρα, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκανε ένα θετικό βήμα επαναπροσέγγισης για επανέναρξη του διαλόγου με την Ελλάδα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, μιλώντας σε Ελληνες δημοσιογράφους, έκανε λόγο για μία λίστα μέτρων για την επανέναρξη του διαλόγου των δύο πλευρών, κάτι που είδε θετικά και η Αθήνα.
Ο Τσαβούσογλου, μετά την επίσκεψη Δένδια στις σεισμόπλητες περιοχές, ευχαρίστησε την Ελλάδα για την βοήθειά της και τώρα παρουσίασε έξι σημεία πρότασης για να ανοίξουν ξανά οι συζητήσεις με την Αθήνα. Ανέφερε μάλιστα τα τρία από αυτά, τα οποία είναι:
- η συνέχιση των διερευνητικών επαφών
- η συζήτηση για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε διμερές επίπεδο
- η συνέχιση στρατιωτικών συνομιλιών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ευχαρίστησε την Ελλάδα για την στήριξή της, λέγοντας πως δεν πέρασαν απαρατήρητα και τα ελληνικά τηλεοπτικά προγράμματα για το πως παρουσίασαν τα γεγονότα, σημειώνοντας ωστόσο πως «στο παρελθόν, όποτε αντιμετωπίζαμε τέτοιες καταστάσεις, στηρίζαμε ο ένας τον άλλον. Είχαμε διαφωνίες και κλιμακώσεις, αλλά, όπως συζητήσαμε με τον Νίκο Δένδια, πρέπει να αποκλιμακωθεί η κατάσταση και δεν πρέπει να περιμένουμε να προκύψει άλλη μια καταστροφή για να δουλέψουμε μαζί. Δεν πρέπει μόνο να ομαλοποιήσουμε τις σχέσεις μας, αλλά και να επιλύσουμε κάποιες διενέξεις και κάποια προβλήματά μας».
Η αντίδραση της Αθήνας
Μετά την επαναπροσέγγιση από την πλευρά του Τσαβούσογλου, διπλωματικές πηγές στην Αθήνα τόνισαν πως μία τέτοια προσπάθεια είναι «ευπρόσδεκτη» καθώς « οδηγεί στην ομαλοποίηση των σχέσεων της Αθήνας με την Τουρκία».
«Η Ελλάδα συστηματικά προωθεί τις σχέσεις καλής γειτονίας, ειρήνης και σταθερότητάς στην ευρύτερη περιοχή, επιλύοντας εκκρεμότητες με τους γείτονές της με βάση την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, στο πλαίσιο του σεβασμού των Αρχών και Αξιών του Χάρτη του ΟΗΕ. Όπως έχει πράξει με χώρες όπως η Ιταλία, ή Αίγυπτος και η Αλβανία. Η πιστή τήρηση των εν λόγω κανόνων είναι η προϋπόθεση ώστε να επιλυθεί η μοναδική διαφορά μας με τη γείτονα Τουρκία , που είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Κάθε κίνηση που οδηγεί προς την ομαλοποίηση των σχέσεων μας με την Τουρκία, είναι ευπρόσδεκτη και η Ελλάδα είναι πρόθυμη να ανταποκριθεί» αναφέρουν.
Στην Αγκυρα ο Μπλίνκεν, την Τρίτη έρχεται στην Αθήνα
Ολα αυτά κι ενώ ο Μπλίνκεν φτάνει σήμερα στην Αγκυρα προκειμένου να ανοίξει επαφές για όλα τα ζητήματα που αφορούν την Τουρκία. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, αναμένεται να σταθεί κυρίως στην προσπάθεια να πείσει την Τουρκία να άρει την στάση της για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κάτι που για τη Φινλανδία έχει ήδη δείξει πως αλλάζει στάση.
Ο καταστροφικός σεισμός αναμένεται να γίνει επίσης αντικείμενο συζήτησης με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όπως και τα F16, για τα οποία, όπως αναφέρει η Deutche Welle, η Τουρκία ελπίζει να μεταπείσει τις ΗΠΑ που κρατούν αρνητική στάση προς το παρόν.
Η επούλωση των πληγών του σεισμού ωστόσο αποτελεί προτεραιότητα αυτή τη στιγμή για την Τουρκική κυβέρνηση και ο Ερντογάν εν όψει εκλογών είναι αντιμέτωπος με σοβαρά διλήμματα, όπως τονίζουν τα διεθνή ΜΜΕ και έχει παραδεχτεί και ο ίδιος δημόσια. Ακόμη κι αν αναβληθούν τελικά οι εκλογές, το κόστος ανοικοδόμησης των περιοχών που καταστράφηκαν, είναι δυσβάσταχτο για την Τουρκική οικονομία και αυτό, ίσως είναι και ένας λόγος που η Τουρκία αρχίσει να αναθεωρεί την στάση της απέναντι στις γειτονικές χώρες, αλλά και τις ΗΠΑ, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η DW.
Ο Μπλίνκεν θα μεταβεί σήμερα στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στην επαρχία των Αδάνων στη νότια Τουρκία, από όπου θα πραγματοποιήσει με ελικόπτερο περιοδεία στην περιοχή που επλήγη από τον σεισμό. Στη συνέχεια αύριο, Δευτέρα, θα έχει διμερείς συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αναμένεται επίσης να συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η πρώτη επίσκεψη του Μπλίνκεν στην Τουρκία ως υπουργού Εξωτερικών προετοιμάζεται εδώ και κάποιο καιρό, αλλά γίνεται δύο χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, σε πλήρη αντίθεση με ορισμένους από τους προκατόχους του, μεταξύ των οποίων η Χίλαρι Κλίντον και ο Ρεξ Τίλερσον, οι οποίοι πραγματοποίησαν την επίσκεψη μέσα στους τρεις πρώτους μήνες της θητείας τους.
Σύμφωνα με αναλυτές, η καθυστέρηση δείχνει την τεταμένη φύση της σχέσης, η οποία επιδεινώθηκε ιδιαίτερα από το 2019, μετά την αγορά από την Άγκυρα ρωσικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας. Μολονότι οι ΗΠΑ εξήραν την Τουρκία για ορισμένες από τις ενέργειές της κατά τη διάρκεια της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, εξακολουθούν να ανησυχούν για την στενή της σχέση με τη Μόσχα, σύμφωνα με ειδικούς.