Σε κρίσιμες καμπές μιας πολιτικής διαδρομής, όπως αυτή στην οποία βρίσκεται σήμερα το Κίνημα Αλλαγής, καλό είναι να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους.
Η οδυνηρή αλήθεια, για όσους τουλάχιστον συμμετέχουν και στηρίζουν το εγχείρημα, είναι ότι οι προσδοκίες που δημιουργήθηκαν με τη συγκρότηση του ΚΙΝΑΛ διαψεύσθηκαν. Δεν πρόκειται για προσωπική μομφή ή επιδίωξη μονομερούς επίρριψης ευθυνών αλλά για μια αδιαμφισβήτητη πολιτική διαπίστωση αφού ο στόχος της συσπείρωσης του ευρύτερου δημοκρατικού και προοδευτικού χώρου δεν επετεύχθη. Αντίθετα, στην πορεία αναπτύχθηκαν φυγόκεντρες τάσεις. Πολιτικές δυνάμεις αποχώρησαν, ενώ αρκετά στελέχη, ακόμα και ηγετικά, αποστασιοποιήθηκαν στην πορεία ή ωθήθηκαν στην απομάκρυνση.
Θα ήταν εξαιρετικά επιπόλαιο κι επικίνδυνο για το μέλλον, να ερμηνεύσει κανείς την αποτυχία αυτή με όρους συγκυρίας και «αντικειμενικών» αδυναμιών. Δεν πρόκειται άλλωστε για την πρώτη ανεπιτυχή προσπάθεια συσπείρωσης του ευρύτερου προοδευτικού χώρου τα τελευταία χρόνια. Προηγήθηκαν το εγχείρημα της «Ελιάς» που εγκαταλείφθηκε γρήγορα, η «κίνηση των 58» που υπονομεύτηκε εν τη γενέσει της και η «Δημοκρατική Συμπαράταξη» που εξυπηρέτησε περισσότερο προσωπικές φιλοδοξίες.
Η διαδικασία για την εκλογή της νέας ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής πρέπει να εξελιχθεί σε διάλογο για τον ρόλο και την πολιτική του προοδευτικού χώρου. Όσο η συζήτηση θα επικεντρώνεται στην ονοματολογία και τα σύμβολα παραμένοντας, με διάφορες παραλλαγές, προσκολλημένη στο μεταπολιτευτικό δόγμα «ΠΑΣΟΚ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις», αναπόφευκτα ο ουσιαστικός πολιτικός διάλογος θα μένει στο περιθώριο.
Το νέο δικομματικό σκηνικό που έχει στηθεί στην πολιτική ζωή της χώρας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί με τακτικές ισορροπιών και ίσων αποστάσεων, προς αποφυγήν… παρεξηγήσεων. Χρειάζεται τολμηρή υπέρβαση των δικομματικών ορίων με προτάσεις που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες μεγάλες προκλήσεις και θα κρατάνε σταθερό το μέτωπο απέναντι στον κάθε είδους και προέλευσης λαϊκισμό, ότι κι αν σημαίνει αυτό για το πολιτικό κόστος. Από την άποψη αυτή, δεν μπορεί η πολιτική μας να στοχεύει, για παράδειγμα, στον επαναπατρισμό όσων μετανάστευσαν στον ΣΥΡΙΖΑ με κίνδυνο τη δημιουργία ενός δεύτερου, «καλύτερου» έστω, ΣΥΡΙΖΑ που θα μπορέσει να τους υποδεχθεί.
Ο στόχος της προοδευτικής παράταξης δεν μπορεί να είναι άλλος από το να εμπνεύσει ξανά τα στελέχη που αποστασιοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, απογοητευμένοι από το ΠΑΣΟΚ και τις άλλες δυνάμεις της κεντροαριστεράς αλλά και αυτά που αποφάσισαν να ακολουθήσουν μοναχική πορεία.
Τις προηγούμενες μέρες, στο πλαίσιο της ΔΕΘ, τέθηκε επί (πολιτικού) τάπητος το θέμα των επόμενων βουλευτικών εκλογών με το σύστημα της απλής αναλογικής. Ο Αλέξης Τσίπρας, «ξεμπερδεύοντας» με το παρελθόν του με τη Μπρεχτικής έμπνευσης φράση «δεν θα γίνω μνημείο του εαυτού μου» προχώρησε σε μια, εύκολη γι αυτόν, πρόταση ανταλλαγής του συνεταίρου του στην κυβέρνηση του «αναγκαίου κακού», όπως χαρακτήρισε ο ίδιος πρόσφατα τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, με το Κίνημα Αλλαγής, σε μια «προοδευτική διακυβέρνηση» αυτή τη φορά. Ο πανικός από τις δημοσκοπήσεις και η βουλιμία για την εξουσία υπερέβησαν και τα στοιχειώδη όρια πολιτικής αξιοπρέπειας. Η αρνητική απάντηση της προοδευτικής παράταξης σε ένα τέτοιο αλισβερίσι πρέπει να είναι άμεση και καταλυτική.
Ωστόσο, δεν μπορεί να μείνει αναπάντητος και ο πολιτικός εκβιασμός που επιχείρησε ο πρωθυπουργός, στα όρια του θεσμικού ατοπήματος, διαγράφοντας εκ των προτέρων το αποτέλεσμα των εκλογών με απλή αναλογική. Δεν έχει κανείς, πόσο μάλλον ο πρωθυπουργός της χώρας, το δικαίωμα να αγνοήσει τη συνταγματική επιταγή για προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης που θα φέρει προ των ευθυνών τους όλες τις υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις.
Η προοδευτική παράταξη δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος του σχεδίου επανόδου Τσίπρα στην εξουσία ούτε και μόνιμο χορηγό κεντρώων ψηφοφόρων στην κάλπη της αυτοδυναμίας Μητσοτάκη. Το πολιτικό σύστημα και η χώρα χρειάζονται ένα ισχυρό Δημοκρατικό Κόμμα, πόλο έλξης των μεταρρυθμιστικών και φιλελεύθερων δυνάμεων της Σοσιαλδημοκρατίας και του Πολιτικού Κέντρου που θα διεκδικήσει τον δικό του αποφασιστικό ρόλο στην Ελλάδα της νέας εποχής.
* Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι μέλος του ΠΣ του Κινήματος Αλλαγής -Εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr