Η πολιτική ατμόσφαιρα δυο μήνες πριν τις ευρωεκλογές θυμίζει σκηνικό εθνικών εκλογών. Ακραία πόλωση, γερές δόσεις λαϊκισμού, διακυβεύματα που δεν παραπέμπουν σε κάλπη ευρωεκλογών, αλλά εθνικών εκλογών.
Όλα αυτά την ώρα που άπαντες αναγνωρίζουν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η πιθανότητα μεγάλης αποχής. Τι κάνουν, λοιπόν, τα κόμματα; Προσπαθούν να φέρουν το καθένα το δικό του κόσμο στην κάλπη, συμβάλλοντας όμως με τον τρόπο τους στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας που πιθανότατα θα κρατήσει τους πολίτες στον καναπέ τους ή θα τους στείλει στις παραλίες, μιας και οι ευρωεκλογές διεξάγονται στις 9 Ιουνίου, που το ελληνικό καλοκαίρι ίσως φανεί πιο ελκυστικό από το ελληνικό πολιτικό σκηνικό.
Τα κριτήρια με τα οποία θα ψηφίσουν οι πολίτες λίγο ως πολύ τα γνωρίζουμε από τις δημοσκοπήσεις. Θα είναι κυρίως εσωτερικής φύσεως και λιγότερο ευρωπαϊκά (47,1% έναντι 33,5% στην τελευταία δημοσκόπηση της MRB). Το βασικό θέμα είναι η Ακρίβεια και έπονται η Υγεία, η διαχείριση του θέματος των Τεμπών και η Ασφάλεια.
Με δεδομένο, πάντως, ότι δεν κρίνεται σε αυτές τις εκλογές η διακυβέρνηση της χώρας, θα ήταν χρήσιμο να δούμε ποια συμπεράσματα μπορεί να προκύψουν από τις ευρωεκλογές σχετικά με το πολιτικό μας σκηνικό βάσει του συσχετισμού των δυνάμεων που θα καταγραφεί στις κάλπες.
Πρώτον, θα κριθεί αν θα παραμείνουμε σε σκηνικό απόλυτης κυριαρχίας ενός κόμματος (της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη) ή θα επιστρέψουμε στον κλασικό δικομματισμό, έστω και με σημαντικό προβάδισμα του πρώτου έναντι του δεύτερου κόμματος. Στις τελευταίες εθνικές εκλογές η ΝΔ κέρδισε τον ΣΥΡΙΖΑ με 24 μονάδες διαφορά, ποσοστό πρωτοφανές στα μεταπολιτευτικά χρονικά, το οποίο ουσιαστικά σήμανε το τέλος του δικομματισμού. Μόνο αν η διαφορά αυτή μειωθεί τουλάχιστον στο μισό, θα μπορούμε να μιλάμε για επιστροφή στον δικομματισμό.
Δεύτερον, μεγάλη σημασία για τη συνέχεια έχει ποιο κόμμα θα καταλάβει τη δεύτερη θέση. Η μάχη Κασσελάκη - Ανδρουλάκη είναι κρίσιμη για το χώρο της Κεντροαριστεράς, γιατί από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα εξαρτηθεί ποιος από τους δυο θα μπορέσει να αποτελέσει τον πυρήνα συσπείρωσης του άλλου πόλου απέναντι στην κεντροδεξιά κυβέρνηση της ΝΔ. Αν τα δυο κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ) βρεθούν πολύ κοντά, η μάχη θα συνεχιστεί ανάμεσα τους, πράγμα που σημαίνει ότι η συσπείρωση των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς θα παραμείνει πολύ δύσκολη υπόθεση. Αντίθετα, αν ένας από τους δυο βγει καθαρά μπροστά, θα αποτελέσει εκ των πραγμάτων τον πρωταγωνιστή στο χώρο της αντιπολίτευσης.
Τρίτον, αρκετά θα εξαρτηθούν στη συνέχεια από το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν οι δυνάμεις που κινούνται στα δεξιά της Ν.Δ.. Στις τελευταίες εθνικές εκλογές το άθροισμα των δυνάμεων αυτών (Σπαρτιάτες, Ελληνική Λύση, Νικη, Φωνή Λογικής και κάποιοι μικρότεροι σχηματισμοί της Ακροδεξιάς) έφτασε το 14%. Εάν στις ευρωεκλογές προσεγγίσει το 20%, (όπως διαφαίνεται σε κάποιες δημοσκοπήσεις), είναι πολύ πιθανό η ατζέντα της Άκρας Δεξιάς να επηρεάσει ακόμη περισσότερο τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα.
Τέταρτον, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε εάν μετά τις ευρωεκλογές θα έχουν τελικά κερδίσει έδαφος οι λεγόμενες «αντισυστημικές δυνάμεις». Πρώτη από όλες το ΚΚΕ, που αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση και έπειτα κόμματα όπως η Πλεύση Ελευθερίας που με αρχηγό την Ζωή Κωνσταντοπούλου πρωταγωνιστεί στις κινητοποιήσεις για το θέμα των Τεμπών. Η εκλογική επίδοση των κομμάτων που αντιπολιτεύονται την κυβέρνηση εξ αριστερών με δυναμικές κινητοποιήσεις θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το κλίμα μέσα στο οποίο θα πορευτεί η κυβέρνηση μετά τις ευρωεκλογές.
Συμπερασματικά, οι ευρωεκλογές μπορεί μεν να μην κρίνουν τη διακυβέρνηση της χώρας, κρίνουν όμως σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες μέσα στις οποίες θα κυβερνηθεί η χώρα το επόμενο διάστημα.