Ξεκούδουνο δεν ακούγεται αυτό που είπε ο Ερντογάν, λίγες ώρες πριν από την συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στο Λονδίνο, «θα πω εγώ τα δικά και ο Μητσοτάκης τα δικά του, η Τουρκία θα κάνει τα βήματα που θέλει και η Ελλάδα να κάνει τα δικά της...»;
Με ένα τέτοιο... πρελούδιο προαποφασισμένου άγονου «διαλόγου», δηλαδή ένθεν κακείθεν μονολόγων, λογικό δεν είναι ν’ αναρωτιέται κανείς «ε, και τότε γιατί συναντιέστε»; Σύμφωνοι, οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να παραμένουν ανοικτοί, ακόμη και σε συνθήκες πολέμου. Αλλά μια συνάντηση στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, προορισμένη να μην έχει αποτελέσματα, πιο πολύ κακό κάνει παρά καλό.
Το πιο λογικό είναι να υποθέσει κανείς ότι και οι δύο πλευρές (άσχετα με το ποια είχε την πρωτοβουλία για την συνάντηση) την αλφαβήτα της διπλωματίας την γνωρίζουν. Και προφανώς κάτι πιο ουσιαστικό αναμένουν από την συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών. Έστω κι’ αν δεν ανακοινωθεί.
Να σημειωθεί ότι η συνάντηση αυτή είναι η δεύτερη μέσα σε δύο μήνες (Μητσοτάκης και Ερντογάν συναντήθηκαν στο περιθώριο της Γ.Σ του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο) και από τη πρώτη δεν είχε προκύψει, ούτε καν σαν εντύπωση, ότι μεθοδεύεται κλιμάκωση της όξυνσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Κάτι, προφανώς, μεσολάβησε που ωθεί την Άγκυρα ν’ ανεβάσει τόνους αλλά και προκλητικές κινήσεις. Η «όρεξη» της για τα ενεργειακά κοιτάσματα περί την Κύπρο, η μόνιμη επιδίωξή της για συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο, οι διακηρύξεις για την «γαλάζια πατρίδα» που συνοδεύονται και από στρατιωτικές προκλήσεις, δεν είναι κάτι που προέκυψε ξαφνικά.
Το μόνο που μεσολάβησε, είναι μια ξαφνική (και σε μεγάλο βαθμό, ασχεδίαστη επί της ουσίας...) ελληνική πρωτοβουλία για «τριμερή συνεργασία» Ελλάδος-Αιγύπτου-Ισραήλ), εν είδει «απάντησης» στις διεκδικήσεις της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Κύπρου. Τόσα χρόνια καθυστερήσαμε περιέργως και άνευ αιτιολόγησης τον ορισμό των συντεταγμένων της ελληνικής ΑΟΖ, όπως δικαιούμαστε, και ξαφνικά μας έπιασε... πρεμούρα να επικοινωνήσουμε τριμερείς συνεργασίες! Και με την Αίγυπτο διστακτική και δίβουλη, επί του πρακτέου...
Φυσικά, η Τουρκία έχει αποδείξει όλα τα τελευταία χρόνια ότι αποτελεί στρατηγικό σχεδιασμό της πρώτα να θέτει διάφορα ζητήματα, ακόμη και προκλητικά που αντιτίθενται στο διεθνές δίκαιο, να τ’ αφήνει να «ωριμάζουν», και την στιγμή που αυτή κρίνει πρόσφορη να τα προβάλλει ως τετελεσμένα και να τα υπερασπίζεται ως τέτοια και σ’ επίπεδο δηλώσεων αλλά και με πράξεις. Ένα τέτοιο «τετελεσμένο» επιχειρεί να στήσει και με την αυταπόδεικτα εκτός κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου κίνησή της να... ενώσει την ΑΟΖ της μ’ εκείνη της Λιβύης, “εξαφανίζοντας» την Κρήτη. Και, μάλιστα, κλείνοντας μια συμφωνία με μια «κυβέρνηση» στην Λιβύη που ελέγχει σκάρτα το... 5% της χώρας, και αφήνει εκτός πιθανής ενεργειακής εκμετάλλευσης το υπόλοιπο 95%!
Με τα κατεχόμενα στην Κύπρο, φυσικά, η Άγκυρα ακολουθεί την... εντελώς αντίθετη στρατηγική, λέγοντας ότι δεν θα επιτρέψει την εκμετάλλευση κοιτασμάτων, αν δεν ωφεληθεί από αυτά το σύνολο των κοινοτήτων του νησιού και όχι μόνο οι Ελληνοκύπριοι! Περιέργως, τις τελευταίες μέρες δεν βρέθηκε κάποιος επίσημος στην Ελλάδα, ένας εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ έστω, που να θυμίσει τα δυο μέτρα και τα δυο σταθμά στον Ερντογάν...
Υπό αυτό το πρίσμα, η επιλογή της Ελλάδος (διαχρονικά και διακομματικά) ν’ αντιμετωπίζει την κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα με επικλήσεις στο διεθνές δίκαιο, με μόνιμη πολιτική κατευνασμού για να «καλμάρει» ή Άγκυρα ή να συνετισθεί με πιέσεις εταίρων και συμμάχων μας (που, πάντως, μονίμως ζητούσαμε και σπανιότατα εκδηλώθηκαν ουσιαστικά...), έχει αποτύχει παταγωδώς. Στα ελληνοτουρκικά, το μόνιμο επιμύθιο είναι το...«κάθε πέρσι και καλύτερα». Όπως και στο κυπριακό...
Η αυτονόητη ανάγκη η χώρα να έχει εκπονήσει ένα εθνικό σχέδιο εξωτερικής πολιτικής και να το εφαρμόζει και εκσυγχρονίζει ανάλογα με τις περιστάσεις, άσχετα με το τι χρώματος κυβέρνηση βρίσκεται στην εξουσία, δεν μας έχει περάσει καν από το νου. Έχει την σημειολογία του το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ να συγκληθεί το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, με το επιχείρημα ότι κάτι τέτοιο θα εξέπεμπε σήμα «έκτακτης κρίσης», αφού το συγκεκριμένο όργανο μόνο σε τέτοιες περιπτώσεις συγκαλείται- και αν...
Σπασμωδικές και μη οργανικά εντασσόμενες σε κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο, κινήσεις. Ο Ερντογάν βρίζει τον Μακρόν ως «εγκεφαλικά νεκρό», κουλαντρίζει κατά πως τον βολεύει τον Τράμπ, παίζει στα όρια με τον Πούτιν, απειλεί ευθέως τους...Ενωμένους Ευρωπαίους που τρέμουν να το συνετίσουν, παίζει με την μαριονέτα του Λίβυου “προέδρου”, κι εμείς... απειλούμε με απέλαση τον Λίβυο πρεσβευτή στην Αθήνα, θα «απαιτήσουμε» από ο ΝΑΤΟ που... επισήμως αδιαφορεί προκλητικά, στέλνουμε τον υπουργό Εξωτερικών σε ταξίδια αστραπής (και εντυπώσεων...) από το Κάιρο στην Ευρώπη, επιτρέπουμε στον ανώτατο πολιτειακό παράγοντα να βγαίνει κάθε δεύτερη μέρα και να εκστομίζει κάποια ανούσια και κοινότυπα «απειλητικά» πτερόεντα στην Άγκυρα! Ο γραφικός...«Μολών λαβέ» πρώην υπουργός Άμυνας ντυμένος με στολή εκστρατείας λείπει, για να κατανοήσουμε το «εθνικό σχέδιο εξωτερικής πολιτικής» που εφαρμόζουμε!
Λαμβάνοντας όλα αυτά υπ’ όψη, θεωρούμε (και ελπίζουμε...) ότι η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, θα είναι πολύ πιο ουσιαστική και χρήσιμη απ’ όσο οι δυο πλευρές δηλώνουν δημόσια... Τα «ανοιχτά χαρτιά» που θέλει ο Έλληνας πρωθυπουργός, ίσως αποδώσουν στο άμεσο μέλλον.