Τέτοιο φιάσκο από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ ποιος το περίμενε... Προφανώς ούτε η κυβέρνηση, για την οποία το πόρισμα θεωρήθηκε «ευαγγέλιο αυτογνωσίας». Βασίστηκαν, λέει, σε προσομοιώσεις που τους έδωσε ο Λακαφώσης, που όμως τελικά δεν είχε κάνει ή δεν είχαν προσέξει, σε σημείο να παραπλανηθεί ακόμη και ο Μητσοτάκης.
Στο κρατικό πόρισμα οι επικεφαλής έμπλεξαν και κάνα δυο πανεπιστήμια για να είναι πιο αξιόπιστο, όπως αυτό της Πίζας και της Γάνδης. Μόνο που η Πίζα και η Γάνδη μίλησαν και ανέτρεψαν τα ψέματα. Κρατική υπηρεσία ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ανώτατος κρατικός λειτουργός ο Παπαδημητρίου, και μετά από τέτοιο φιάσκο ψάχνουμε γιατί συγκρούστηκαν τα τρένα!
Αποκαλύφθηκαν, εν ολίγοις, η γύμνια και η προχειρότητα ενός ακόμη κρατικού φορέα που ανέλαβε να διερευνήσει, υποτίθεται με εγκυρότητα και αντικειμενικότητα, το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη και απέτυχε παταγωδώς.
Τι μάθαμε από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ; Κυρίως ότι οι άνθρωποι δεν έχουν ιδέα τι προκάλεσε την έκρηξη στο μοιραίο τρένο. Τρέχουν τώρα να απευθυνθούν στον Δημόκριτο. Μάθαμε, επίσης, ότι οι σιδηροδρομικές μας συγκοινωνίες και μεταφορές είναι επικίνδυνες και διαλυμένες. Προφανώς. Να προσθέσω ότι στη διάλυση έβαλαν το χεράκι τους κρατικές υπηρεσίες, ρυθμιστικές αρχές, εγκληματικές παραλείψεις, συνδικαλιστική απορρύθμιση, πελατειακές σχέσεις, σοβιετικού τύπου εργασιακό περιβάλλον, γενική ατιμωρησία.
Ο ίδιος ο Λακαφώσης από μόνος του είναι η εικόνα της σημερινής Ελλάδας. Δεν είναι ακριβώς ειδικός, αλλά διατυπώνει άποψη. Δεν γράφτηκε στο ΤΕΕ επειδή ήθελε να γλιτώσει τις εισφορές - κάτι που ομολογεί ανερυθρίαστα, χωρίς συνέπειες. Ωστόσο, ο άνθρωπος αυτός, που δεν έχει δικαίωμα υπογραφής, εδώ και έναν χρόνο τριγυρνάει και μιλάει για ξυλόλια και μπαζώματα, συντηρώντας τον μύθο της συγκάλυψης, χωρίς αποδείξεις. Άλλοι «ειδικοί», επίσης χωρίς πτυχία και ειδικότητα, κάνουν χειρότερα, δηλώνοντας ότι κάνουν πολιτικό αγώνα για να ρίξουν την κυβέρνηση. Και πολύ καλά κάνουν, θα πρόσθετα εγώ, όσο αυτό το κράτος τα ανέχεται και τα αποδέχεται.
Τι να συμπεράνει ένας λογικός άνθρωπος; Ότι επί δύο χρόνια το Ελληνικό Δημόσιο αδυνατεί να παράσχει στους Έλληνες μια αξιόπιστη εκτίμηση για τα αίτια του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών. Αποδεικνύοντας ότι τα τρένα δεν αποτελούν τη μοναδική ντροπή στη λίστα. Αλλά ότι υπάρχουν κι άλλες πολλές, ικανές να παραγάγουν τα ίδια ντροπιαστικά αποτελέσματα. Όπως ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ.
Θα προσθέσω σε αυτή τη λίστα της ντροπής το πιο πρόσφατο, πιθανόν άσχετο, αλλά εξίσου σοκαριστικό παράδειγμα αποτυχίας του κράτους: Καθηγητής δίδασκε σε πανεπιστήμιο χωρίς αναγνωρισμένο πτυχίο, επί 18 χρόνια, επειδή αξιοποίησε το μέσον κάποιου συγγενούς του στη σχολή.
Τα Τέμπη είναι, κατά συνέπεια, μια τραγωδία του Ελληνικού Δημοσίου, αλλά όχι η μοναδική. Όσοι συναλλασσόμαστε καθημερινά με δημόσιες υπηρεσίες, μπαινοβγαίνουμε σε δημόσια κτίρια, αστυνομικά τμήματα, πολεοδομίες και κρατικές δομές, βλέπουμε συχνά μια προσομοίωση των Τεμπών. Ακούγεται υπερβολικό ή δραματικό, αλλά απεικονίζει εν πολλοίς την καθημερινότητά μας. Είναι προφανής η εγκατάλειψη, η απουσία αξιολόγησης, η αδιαφορία για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του κράτους. Η ασυνειδησία πολλών κρατικών υπαλλήλων, η επικράτηση ενός κακώς εννοούμενου συνδικαλιστικού πνεύματος είναι η πραγματικότητα που συναντάμε.
Όχι ότι δεν υπάρχουν και εξαιρέσεις. Υπάρχουν πρότυπα και δημόσια σχολεία που λειτουργούν υποδειγματικά. Όλο και περισσότερα δημόσια νοσοκομεία που εξυπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο. Καλοί και ευσυνείδητοι κρατικοί λειτουργοί. Καλύτερες υπηρεσίες στην Εφορία. Αποτελεσματική τσιμπίδα σε φοροφυγάδες. Ο κανόνας ωστόσο είναι οι φθαρμένες υποδομές, οι αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες υπηρεσιών, οι ρουσφετολογικές εξυπηρετήσεις, καθώς και οι ευθυνόφοβες διοικήσεις.
Κι αυτή ακριβώς η συζήτηση απουσιάζει παντελώς από τον δημόσιο διάλογο για τα Τέμπη. Από τα συνδικάτα ως τον Βελόπουλο, κι από τη Ζωή ως το ΠΑΣΟΚ, το ενδιαφέρον εστιάζεται στα μικροκομματικά, στη φθορά της κυβέρνησης και στο πελατειακό συμφέρον. Πολλή κουβέντα για το ανύπαρκτο ξυλόλιο, τσιμουδιά για τα υπόλοιπα.
Έβγαλαν τον κόσμο να ζητήσει στον δρόμο δικαιοσύνη για τα Τέμπη. Ενώ τα ίδια αυτά κόμματα και συνδικάτα δεν είχαν ποτέ πριν ζητήσει δικαιοσύνη για τη δολοφονία στη Μαρφίν, ή για τη σκευωρία της Νοβάρτις, ούτε για το Μάτι. Και δεν δείχνουν, φυσικά, καμία διάθεση για διακομματική στήριξη των μεταρρυθμίσεων στο κράτος που προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Θα μου πείτε, αυτή είναι η Ελλάδα, όπως είχε πει ο Σημίτης όταν ο κυβερνήτης του πλοίου έβλεπε ποδόσφαιρο στην τηλεόραση και έριξε το «Σάμινα» στα βράχια.