Η μάχη στον ΣΥΡΙΖΑ: Πώς φτάσαμε ως εδώ -Η εκδίκηση Πολάκη, ο ρόλος Παππά και τι θέλει να κάνει ο Κασσελάκης

Την πιο κρίσιμη περίοδό του διανύει ο ΣΥΡΙΖΑ με κάτι περισσότερο από ορατά τα σημάδια αποσύνθεσης. Στο παρά πέντε του Συνεδρίου, αυτή την ώρα παίζεται το έργο «Κασσελάκης εναντίον όλων».

Το σίριαλ εξελίσσεται σε δραματικούς τόνους και άπαντες το παρακολουθούν με κομμένη ανάσα, καθώς τα έχει όλα: διασπάσεις, ανατροπές, παράδοξες συμμαχίες, άγριες κόντρες. Άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας είχε προειδοποιήσει, όταν παρέδιδε στον Στέφανο Κασσελάκη: «Ένα είναι βέβαιο, δεν θα πλήξουμε».

Στη χθεσινή Πολιτική Γραμματεία «ανέβηκε» μία ακόμη πράξη του δράματος μεταξύ Κασσελάκη και διαφωνούντων, που έφτασε μέχρι το σημείο σκέψεων αμφισβήτησης. Ωστόσο, ο Κασσελάκης -ακόμη και απών και ευρισκόμενος στο Λονδίνο- φαίνεται ότι κέρδισε την παρτίδα, εκμεταλλευόμενος την αδυναμία να συνασπιστεί απέναντί του ένα ετερόκλητο πλήθος στελεχών. Αν τα κατάφερναν, μπορεί και να έμπαινε μπροστά η διαδικασία αμφισβήτησής του από την ηγεσία.

Πώς όμως φτάσαμε στο σημείο αυτό; Πώς από τα πανηγύρια έξω από την Κουμουνδούρου, το βράδυ της εκλογής Κασσελάκη, οδηγηθήκαμε στο sequel δράματος που παίζεται αυτή την ώρα στον ΣΥΡΙΖΑ με άδηλο τέλος;

Πώς και γιατί ο Παύλος Πολάκης από έμπιστος του Κασσελάκη μετατράπηκε σε… άσπονδο εχθρό του; Πώς και γιατί ο Γιώργος Τσίπρας -βασικό στέλεχος στο κονκλάβιο Κασσελάκη- έφτασε στο σημείο να δηλώνει ότι εάν δεν βρεθεί λύση μπορεί να αναζητηθεί άλλος αρχηγός; Ποιες διεργασίες οδήγησαν τον Νίκο Παππά -πολύτιμος σύμμαχος του Στέφανου Κασσελάκη- να πάρει αποστάσεις για ένα διάστημα και στη συνέχεια να οδηγείται ξανά σε μετριοπαθείς -πλην αποφασιστικούς υπέρ Κασσελάκη- χειρισμούς;

Η «εκδίκηση» Πολάκη

Όταν προ μηνών ένας «νέοπας», ο Πέτρος Παππάς, προανήγγειλε διαγραφή Πολάκη πολλοί κάγχασαν κι ειρωνεύτηκαν μήπως ήθελε να τον αντικαταστήσει κι ως αρχισυντονιστής. Το τρέχον επεισόδιο του συριζαΐκού... sequel Πολάκης ονομάστηκε με σκωπτική διάθεση «Πέτρου και Παύλου», θεωρώντας ότι μια γνώριμη ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα.

Κατά το περσινό θρίλερ τής παρ' ολίγον διαγραφής του ο Πολάκης είχε αντιμετωπίσει, πέραν της εχθρότητας του τότε αρχηγού Αλέξη Τσίπρα, και συντροφικά μαχαιρώματα πολλών από την οικεία (σε αυτόν) Κίνηση Μελών. Τον υπερασπίστηκαν μόνο κάτι «Ομπρέλες». Μήπως, πλέον, βρίσκεται μπροστά σε ένα de ja vu, συμπαρατασσόμενος με Ραγκούση και Γεροβασίλη;

Ο καθ’ έξιν παραβάτης συγχωρέθηκε τότε με μια συγγνώμη που παρασχέθηκε κάπως θεατρικά. Το γυαλί όμως με τον Τσίπρα δεν ξανακόλλησε.

Την εκλογική ήττα ακολούθησε το χορταστικό γεύμα της «εκδίκησης Πολάκη» με πέντε πιάτα:

1. Επικράτησε του Σταθάκη, ενώ αρκετοί από όσους τον «πούλησαν» έμειναν εκτός νυμφώνος.
2. Ακολούθησε «έξωση» του Τσίπρα. Κάποιοι λένε ότι ήταν μεθοδευμένη από όσους συχνά τον διέβαλλαν στον πρώην πρόεδρο.
3. Χρησιμοποιώντας την απειλή ότι «το σκέφτεται» για υποψήφιος πρόεδρος, εμπόδισε τον Νίκο Παππά να αναπτύξει την οιανδήποτε δυναμική.
4. Κασσελάκη και… του έκατσε το τζόκερ.
5. Μετά την αποχώρηση των «υπονομευτών» (κατά τον ίδιο) κατέστη King maker.

Όμως, από κει και πέρα, ο Πολάκης φάνηκε να χάνει... «Εξημερώθηκε μεν, αλλά αποδείχτηκε ''ολίγιστος'' στο να δώσει στο come back του οποιοδήποτε πολιτικό περιεχόμενο» λένε άσπονδοι φίλοι του. Αναπαράγοντας τον συγκρουσιακό εαυτό του, απλώς στράφηκε εναντίον του «τοτέμ» Τσίπρα κι εμμέσως εναντίον του νέου... κουμουνδούραρχου, Νίκου Παππά (proxy του Τσίπρα), ο οποίος δεν δείχνει πρόθυμος στο να αρκείται, απλώς, να «ακομπανιάρει» τον κασσελακισμό.

Οι διαπορούντες με τη συνεχώς επιδεινούμενη σχέση Τσίπρα-Κασσελάκη πέφτουν θύματα του γεγονότος ότι τον Σεπτέμβριο ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε «φυτευτός του Τσίπρα», διακρίνοντας τη δυσαρέσκεια του τέως προέδρου προς τους αγνώμονες μαθητές του. Ο τέως, από την πλευρά του, δεν διέψευσε ποτέ τα θρυλούμενα. Γιατί; «Ως απόμαχος, κολακευόταν ν’ ακούει πως Αυτός… τα κινεί όλα» λένε οι γνωρίζοντες.

Κι ο Κασσελάκης, τραγουδώντας φάλτσα τον «πιο καλό τον μαθητή», έκανε περίπατο, ενόσω οι αληθινοί μαθητές (και μάλιστα σπασίκλες) είχαν στο νου τους μην κακοκαρδίσουν τους Φίλη-Παπαδημούλη.

Κάπως έτσι η Κουμουνδούρου τού «άλλαξέ τα όλα» βρέθηκε ανάμεσα σε τρεις ηγέτες με καθαρά προσωπική ατζέντα. Στο πνεύμα των ημερών θα μπορούσαμε να τους ονομάσουμε: Ηγέτης Ι, Ηγέτης ΙΙ και Ηγέτης ΙΙΙ.

Στο τρίμηνο μετά τις αποχωρήσεις (η αποκαλούμενη «περίοδος σφαιριστηρίου» στην εσωκομματική αργκό), οι τρεις ημιαυτόνομοι «ηγέτες» συνέχισαν να συγκρούονται, κινούμενοι σε διαφορετικά μοτίβα:

• ο πρόεδρος Στέφανος «δεν χρωστάει σε κανέναν».
• ο τέως πρόεδρος Τσίπρας, που «του χρωστάνε όλοι».
• και ο οιονεί πρόεδρος Παύλος, που «χρωστάει της Μιχαλούς».

Τα επεισόδια του δράματος ΣΥΡΙΖΑ

Τα κυριότερα εκ των φαιδρών επεισοδίων της «περιόδου σφαιριστηρίου» ήταν:

• Α’ Επεισόδιο: «Πεθαμένο λικέρ» (11/10): Συγκρούονται ο νέος με τον παλιό, προτού καν φύγουν οι «άλλοι»! Θύμα της αμφοτερόπλευρης οργής έπεσε η Ευγενία Λουπάκη.

• Β’ Επεισόδιο: «Βοσκοί vs παπάδες» (8/12): Ο εξ Ιταλίας χρησμός του Τσίπρα σε βάρος των νεότευκτων της Νέας Αριστεράς (ΝΕΑΡΙ) συνέπεσε με το... άδειασμα των «τεσσάρων».

• Γ’ Επεισόδιο: Το «προεδρικό δάνειο» (29/12). Υπαινιγμοί για προεδρικό δανεισμό και καπάκι το story με το ΕΤΕΡΟΝ και το 1,5 εκατομμύριο της δωρεάς που ''φαγώθηκε'' κατά την εσωκομματική διαμάχη! Η αποκάλυψη προκάλεσε επίσημη κήρυξη πολέμου, ενώ ο Σπίρτζης απαίτησε στην ΚΕ omerta για τα οικονομικά.

• Δ’ Επεισόδιο: Σπέτσες (3/1): Αν και η Έλενα Ακρίτα αντιμετωπίστηκε χαλαρά, η ιδιωτική δήλωση Παππά ότι δεν προτίθεται να ταξιδέψει επέσυρε τελεσίγραφο. Ο «ανένδοτος» δελφίνος περιηγήθηκε τους διαύλους, εξηγώντας πόσο σπουδαία σύλληψη υπήρξαν οι Σπέτσες.

• Ε’ Επεισόδιο: «Παρενθέτου» (12/1): Μάλλον τεχνηέντως παρουσιάστηκε ο ομοφοβικός Πολάκης ως «Βορίδης της Αριστεράς». Και ο Κασσελάκης έκοψε συνειδητά τις γέφυρες με Πολάκη.

• Στ’ Επεισόδιο: «Αποκαθηλώσεως» (14/1): Σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης υπήρξε η... αποκοτιά της άμεσης αποκαθήλωσης Τσίπρα. Η... εικονομαχία αποδόθηκε σε τριτοκλασάτο στέλεχος, αλλά ήταν και πάλι οι δύο ηγέτες που συγκρούστηκαν Κι ήταν η τρίτη φορά χειρότερη απ' ό,τι με το λικέρ ή το δάνειο.

• Ζ’ Επεισόδιο: «F35» (31/1): Ρελάνς του απασφαλισμένου πλέον Πολάκη, που αποσκοπούσε στην αλλαγή πίστας της σύγκρουσης, προτάσσοντας ως αίτιο καθαίρεσής του ένα πιο στιβαρό θέμα με ΗΠΑ, κανόνια κ.λπ. Θεωρώντας προφανώς πως με μια διαφοροποίηση εστιασμένη αποκλειστικά στους ομόφυλους κινδύνευε να διακωμωδηθεί. Η προσπάθεια κατέληξε στο «άμα θες να φύγεις, φύγε» και στην πρώτη παράδοξη συμπόρευση Πολάκη-Παππά.

• Η' Επεισόδιο: Η εκδήλωση Τεμπονέρα (4/2). Κυριαρχεί το ερώτημα περί του βαθμού εμπλοκής Τσίπρα, μόλις 15 ημέρες προ του συνεδρίου.

• Θ' Επεισόδιο: «Της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας» (11/2): Η ηγερία της ΚΟΕΣ αποκάλεσε κρυφίως τον ηγέτη του κόμματος «φασίστα». Εκείνος το πληροφορείται κι ακολουθούν σκηνές που θύμισαν Καραμανλή τον Εθνάρχη με έντονο διαπληκτισμό και την απομάκρυνσή της από τη θέση της.

• Ι' Επεισόδιο: «Ερωτηματολόγιο». Οι κασσελακικοί μιλούν για «πραξικόπημα των Τζουμέρκων» (αναφερόμενοι εμμέσως στην Όλγα Γεροβασίλη αλλά και στον Αλέξη Τσίπρα) και για «κορύφωση της υποκρισίας» και υπενθυμίζουν ότι παρόμοιες τεχνικές χρησιμοποιούνται ήδη από το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1993 με τον Κώστα Λαλιώτη και δημοσκόπο τον Στράτο Φαναρά. Αλλά, όπως φαίνεται, στην Κουμουνδούρου θεωρούν σόλοικο νεωτερισμό ακόμη και το... Powerpoint!

Με την πειθάρχηση στο ν/σ γάμου ομοφύλων και τη σύγκληση του συνεδρίου τερματίζεται η «περίοδος του σφαιριστηρίου». Το σχήμα ηγέτης Ι - ηγέτης ΙΙ -ηγέτης ΙΙΙ παρατράβηξε και κατέστη αφόρητο ακόμη και για ένα κόμμα σαν τον ΣΥΡΙΖΑ να... ξεκατινιάζεται κάθε εβδομάδα.

Πολλοί θεωρούν ότι έχει ήδη δρομολογηθεί η μετουσίωση του ΣΥΡΙΖΑ σε αριστερό ΠΟΤΑΜΙ (one man show). Κι αν των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν, τότε είναι οι διαφαινόμενες επιδόσεις του Ιουνίου που οδηγούν τον μετασχηματισμό της Κουμουνδούρου. Από ό,τι φαίνεται, για την «ποταμοποίηση» του κόμματος δεν αρκεί η περιθωριοποίηση Πολάκη.

Ο παίκτης Νίκος Παππάς

Ο Νίκος Παπάς έκανε πρόσφατα ένα βήμα εμπρός, γιατί η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Είπε, μέσες άκρες, ότι ο Κασσελάκης δεν θα κριθεί σε τρία χρόνια αλλά ΕΔΩ και ΤΩΡΑ (τον Ιούνιο), υπαινίχθηκε ότι πειστική εναλλακτική δεν νοείται με 6% δημοτικότητα, ζήτησε οργανωμένη εξωστρέφεια με πολιτική ιεράρχηση κι όχι περιοδείες τύπου ζεν πρεμιέ και με ατζέντα «ό,τι να ’ναι». Τέλος, γκρίνιαξε ότι δεν αξιοποιούνται όλοι και απαίτησε εμμέσως να χριστεί και επισήμως Κουμουνδούραρχος, ως αρχιομαδάρχης.

Από πλευράς timing δεν φαίνεται να τον ενόχλησε καθόλου η σύμπλευση με τον Πολάκη, παρά την αμοιβαία τους απέχθεια. Λόγω του κοινού κινδύνου, συχνά συνασπίζονται ετερόκλητες δυνάμεις. Τα F-35 προσέφεραν την αρχική αφορμή και ακολούθησαν διάφορες «λεπτομέρειες» περί το συνέδριο. Έτσι κι αλλιώς το φάντασμα του προσωποπαγούς σχήματος και η επικείμενη ριζική ανασύνθεση της «ηγετικής ομάδας» προκαλούν γενικευμένο άγχος και αβεβαιότητα.

Εκ των δελφίνων, ο σχετικώς διακριτικός Παππάς τραβάει την προσοχή. Πρόκειται για έναν προσεκτικό κι επίμονο παίκτη, αν και δεν είναι αυτόφωτος και με αυτή την έννοια παίζει ακόμη στην παρακάτω κατηγορία. Στην «περίοδο του σφαιριστηρίου» εργάστηκε αόκνως στη σκιά του τέως και βγήκε πολλαπλά ωφελημένος.

Πολλοί φίλοι του, όπως η Όλγα Γεροβασίλη, δυσανασχετούν γιατί διστάζει να εμφανιστεί πιο ανοικτά ως διεκδικητής, αφήνοντας έτσι χώρο στους θορυβώδεις Φάμελλο και Τεμπονέρα. Όμως, ο ίδιος διατείνεται πως δοκίμασε ήδη την πικρή γεύση (8%) και δεν επιθυμεί να προκαλέσει τη μήνιν του Καίσαρα.

Δεν έχει εξάλλου διευκρινιστεί οριστικά αν είναι ο εκλεκτός του Σουνίου. Ο Τσίπρας, προ διετίας, του έκλεισε τον δρόμο, ενώ και τον Νοέμβριο επιχείρησε να κρατήσει μέσα τους αποχωρούντες, πράγμα που θα ήταν καταστροφικό για τις φιλοδοξίες Παππά. Δεν αποκλείει, λοιπόν, να τον βρει μπροστά του και τρίτη φορά.

Επίσης, γνωρίζει πως το πολιτικό του αφήγημα (κυβερνητισμός) είναι έωλο, δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία προσδοκία εξουσίας προσώρας.

Ο Νίκος Παππάς, παρά τις ενστάσεις που διατυπώνουν εναντίον του, προκαλεί προσοχή γιατί κατέχει τον βασικό κανόνα της πολιτικής: Ξέρει να περιμένει!

Όσο «ο νέος που είναι ωραίος» περιστρεφόταν, ναρκισσιστικά, περί τον άξονά του, τόσο «ο παλιός που είναι αλλιώς» συσπείρωνε τα ορφανά της κομματικής νομενκλατούρας. Ο Νίκος Παππάς δεν στερείται πολιτικών δυνατοτήτων, ασχέτως αν λόγω λενινιστικής παιδείας δεν παιδεύεται ιδιαιτέρως με το να πείσει την πλειοψηφία. Του αρκεί να ελέγξει τα επίκαιρα κέντρα του συστήματος και την κατάλληλη στιγμή η αποφασισμένη του μειοψηφία να είναι έτοιμη να ορμήσει στα Χειμερινά Ανάκτορα. Ο μεν έλεγχος των επικαίρων σημείων της Κουμουνδούρου είχε προχωρήσει, η δε εικαζόμενη τρίτη θέση τον Ιούνιο θα έδινε την ιδανική αφορμή για το «ντου».

Μέχρι τότε, η επιφυλακτική στρατηγική Παππά υποτίθεται ότι θα ήταν αυτή του υπομονετικού πρεφαδόρου: «Άμα μείνουνε!». Ο ποκαδόρος Κασσελάκης όμως, αντί να αναμετρηθεί μετεκλογικά επί του οργανωτικού, απάντησε... ανδρεoπαπανδρεϊκά «εδώ και τώρα», επιλέγοντας αυτός τον τόπο και τον χρόνο της μονομαχίας.

Οι «τέσσερις σωματοφύλακες», ως αφετηριακός μύθος του κασσελακισμού, προφανώς ετελεύτησαν. Ο Καπνισάκης, ως πολυεργαλείο, επίσης δεν πολυπείθει σε έναν ρόλο που ήταν ανέκαθεν ασυνάρτητος. Τα «σήματα καπνού», όπως λένε στην Κουμουνδούρου, πολλές φορές επιδείνωσαν τη σύγχυση.

Την προσοχή του Κασσελάκη φάνηκε προσώρας να τραβούν ο απασφαλισμένος Πολάκης και ο ανεξέλεγκτος Τεμπονέρας με τις... κακές παρέες, ωστόσο στην πραγματικότητα οι Παππάς-Γεροβασίλη-Φάμελλος δεν θα πρέπει να αισθάνονται πολύ ασφαλείς.

Όσο για τη μεταστροφή του Γιώργου Τσίπρα; Οι «Κασσελίστας» την αποδίδουν στην ψυχοσύνθεσή του, υποστηρίζουν μάλιστα ότι έχει περάσει απέναντι από τον Κασσελάκη «και πιο σκληρά από τον Πολάκη».

Αναζητείται ηγετική ομάδα

Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει στον ΣΥΡΙΖΑ είναι το εκ πρώτης όψεως παράδοξο, αλλά υπαρκτό: Αναζητείται ηγεσία (ηγετική ομάδα για την ακρίβεια) με σαφέστερα και πιο ομοιογενή χαρακτηριστικά, συμβατά με τις πεποιθήσεις του νέου αρχηγού. Ήτοι: Κεντροαριστερά, πατριωτισμός, επιχειρηματικότητα, νοικοκυραίοι, διασπορά, καινοτομία κι ανανεωμένες μέθοδοι πολιτικής λειτουργίας. Με απλά λόγια, αυτό στην politically correct διάλεκτο θα σήμαινε συγκρότηση μιας κυρίαρχης σοσιαλιστικής πτέρυγας στον ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα που μάλλον δείχνει να το επιθυμεί και η βάση του κόμματος, ενώ, παράλληλα, θα διευκόλυνε και τη σύγκλιση με τον ισοϋψή πλέον εταίρο του, ΠΑΣΟΚ.

Ο Κασσελάκης, πάντως, συνεχίζει ακάθεκτος το έργο της... κατεδάφισης, χωρίς όμως να έχει δώσει θετικά δείγματα γραφής στην οικοδόμηση -έστω και προσωρινού- στεγάστρου για όσους αφήνει ασκεπείς.