Ολοκληρώθηκε η συνέντευξη Τύπου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σχετικά με τις εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών.
Κλείνοντας, ο Κ. Μητσοτάκης τόνισε πως ένα λάθος που δεν πρέπει ποτέ να ξαναγίνει είναι να μην προστατευτεί η ανθρώπινη ζωή. Παράλληλα, ανέφερε πως η κλιματική κρίση απαιτεί αλλαγές και τολμηρές λύσεις. Πρόσθεσε ακόμη πως οι ευθύνες θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή.
«Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας δείχνει ότι όλα πρέπει να αλλάξουν. Από τον προσανατολισμό της οικονομίας μέχρι την ενεργειακή πολιτική και από τη λειτουργία του κράτους μέχρι και τη συμπεριφορά των πολιτών. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις, για τις οποίες είμαι έτοιμος», τόνισε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, σχετικά με τις εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών τις τελευταίες ημέρες.
«Είμαστε έτοιμοι για τολμηρές λύσεις»
«Πρωταρχικός μας στόχος στις φυσικές καταστροφές ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ζωής. Ανθρώπων και ζώων», συνέχισε ο πρωθυπουργός, και σημείωσε ότι «πετύχαμε να προστατέψουμε χιλιάδες ανθρώπους, χάσαμε όμως δάση και περιουσίες».
«Είναι σημαντικό ότι δεν θρηνήσαμε θύματα στη μεγαλύτερη επέλαση φωτιάς που είχαμε εδώ και χρόνια», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εξηγώντας ότι είχαμε σχεδόν 100 ταυτόχρονες πυρκαγιές κάθε ημέρα, αλλά και ότι η πρακτική των οργανωμένων εκκενώσεων απέδωσε.
Παράλληλα, ευχαρίστησε όσους συμμετείχαν στις μάχες της πυρόσβεσης, λέγοντας ότι «χάρη στην αυτοθυσία όλων των μαχητών μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι και τους ευχαριστώ γι' αυτό».
Ο πρωθυπουργός στάθηκε και στη συμβολή των μέσων μαζικής επικοινωνίας. «Ευχαριστώ τα ΜΜΕ και ειδικά τους ρεπόρτερ που βρέθηκαν στο πεδίο για την αντικειμενική κάλυψη των γεγονότων. Βοήθησαν την κοινή γνώμη και εμάς να αντιληφθούμε τι συμβαίνει. Βρισκόμαστε στη 10η ημέρα μιας πρωτοφανούς επίθεσης της φύσης, που τροφοδότησε ένας πρωτοφανής καύσωνας και μία πολύμηνη ξηρασία. Κατόπιν της βοήθειας όλων που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, μπορούμε σήμερα να είμαστε πιο αισιόδοξοι» είπε και συμπλήρωσε:
«Είμαστε όμως στα μέσα Αυγούστου και μας περιμένουν ακόμη δύσκολες ημέρες. Είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για όλα: πόσο θωρακισμένοι ήμασταν, αλλά και τι λάθη κάνουμε, πώς οργανώσαμε την Πολιτική Προστασία. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας υποδεικνύει πως όλα πρέπει να αλλάξουν, από την οικονομία έως τη λειτουργία του κράτους και την καθημερινότητα. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις, για τις οποίες είμαι έτοιμος. Εξ αρχής, κυρίαρχος στόχος μας είναι η προστασία της ζωής, των ανθρώπων και των ζωών. Ακολουθεί η προστασία των σπιτιών, των κρίσιμων υποδομών και του περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση επιβάλλει πλέον μία δραστικά διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέες συνθήκες δικαιώνουν τη δική μου επιλογή να καταστεί το περιβάλλον εθνικός στόχος προτεραιότητας. Η απολιγνιτοποίηση, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ μάς δίνουν πολύ ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία. Με τον νέο κλιματικό νόμο, που θα ψηφιστεί εντός των επομένων μηνών, η Ελλάδα θα καταθέσει στα διεθνή φόρα τολμηρές προτάσεις. Στη MED9 θα καταστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κυρίαρχο θέμα. Φιλοδοξία μου είναι να υπογράψουμε τη Διακήρυξη των Αθηνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο».
Ο Κ. Μητσοτάκης συμπλήρωσε: «Αυτή η κυβέρνηση και θέλει και ξέρει και μπορεί και θα ξαναχτίσει πλάι στους πολίτες ό,τι καταστράφηκε. Προσωπική μου δέσμευση να ξαναφτιάξουμε ό,τι καταστράφηκε. Οι αποζημιώσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες ημέρες. Η αρνητική εμπειρία από την καταστροφή να γίνει θετική δύναμη αλλαγής, αλλά και αλλαγή συμπεριφοράς κάθε πολίτη ξεχωριστά, ώστε η κοινωνία των πολιτών να καταστεί συμμέτοχος των αλλαγών. Πρόκειται για εθνικό στόχο και επαναλαμβάνω πως είναι απαραίτητη η συμβολή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πρέπει να διαλέξει τι θέλει να κάνει, καθώς συχνά κάθε νηφάλια τοποθέτησή της διαδέχεται μία διχαστική θέση στελέχους της».
«Οι ευθύνες θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή»
Αμέσως μετά την εισαγωγική τοποθέτησή του στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, για τις εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών, απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Σε ερώτηση σχετικά με τις τυχόν αστοχίες που θα εντοπιστούν και τις ευθύνες που θα αποδοθούν και το κατά πόσο αυτή η απόδοση θα γίνει σε πολιτικό ή υπηρεσιακό επίπεδο, ο πρωθυπουργός απάντησε:
Μίλησα απηχώντας και το προσωπικό μου συναίσθημα, αλλά αξιολογώντας και τον ρόλο μου ως πρωθυπουργός και ζήτησα συγνώμη από τους πολίτες. Το έκανα γιατί το αισθάνθηκα ως μία προσωπική ανάγκη. Όταν αυτά που βλέπεις γύρω σου σε συγκλονίζουν και αντιδράς.
Αυθόρμητη συμπεριφορά αλλά και πολιτική πράξη ήταν η συγνώμη μου, που σηματοδοτεί την απόφαση για δράση. Είναι μία προωθητική ενέργεια, η αφετηρία για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν ώστε να μην επαναληφθεί αυτή η εμπειρία στο μέλλον.
Κάποια μαθήματα τα έχουμε ήδη πάρει. Οι ευθύνες στον βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή και σίγουρα όχι την ώρα της μάχης.
Οι ευθύνες δεν αφορούν μόνο σε πρόσωπα και δεν πρέπει να αποδίδονται εν βρασμώ ψυχής. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν διστάζει να αναγνωρίσει τα λάθη της.
Οι πολίτες δεν θα είναι αβοήθητοι
Οι πολίτες δεν θα είναι αβοήθητοι το κράτος θα είναι δίπλα τους, είπε ο κ. Μητσοτάκης απαντώντας σε ερώτηση για το τι θα κάνει η Επιτροπή Μπένου.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι ξεπερνά η καταστροφή την οικονομική επίπτωση από την πυρκαγιά, και ζήτησε βοήθεια «από έναν έμπειρο άνθρωπο που γνωρίζει να χτίζει ο ίδιος μέσα από συντρίμμια, προκειμένου να χτίσουμε το μέλλον της Εύβοιας». Είπε ακόμη ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν σε δυο επίπεδα. Πρώτον βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις ανακούφισης πληγέντων αλλά και δεύτερον άμεσες παρεμβάσεις για το φυσικό περιβάλλον ώστε οι περιοχές που επλήγησαν να προστατευθούν από καιρικά φαινόμενα.
Το πακέτο της στήριξης στην Βόρεια Εύβοια είναι το ενδεδειγμένο και όχι γενναιόδωρο είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνει γρήγορα η εκταμίευση των χρημάτων και να ενοποιηθούν σε μια πλατφόρμα όλα τα Ταμεία αρωγής για να γίνει μια αίτηση απο τους πολίτες να αποζημιωθούν.
«Γνωρίζω τον κ. Μπένο καλά, έχω προσωπική άποψη, και την επόμενη Τετάρτη θα συναντηθώ μαζί του για να βάλουμε μπρος τη μακροπρόθεσμη δουλειά ανάταξης της οικονομίας της περιοχής με έργα υποδομής» είπε ο κ. Μητσοτάκης τονίζοντας ότι «θα έχουμε αντικειμενική εκτίμηση ζημιάς στον αγροτικό τομέα και θα στηρίξουμε τον τουρισμό της Βόρειας Εύβοιας. Έχουμε χρηματοδοτικά εργαλεία και τη γνώση να πετύχουμε την ανάταξη. Καταλαβαίνω απόλυτα την οργή και την απογοήτευση των κατοίκων της βόρειας Εύβοιας».
Για αστοχίες και ευθύνες
Ζήτησα συγγνώμη από τους πολίτες γιατί το αισθάνθηκα σαν προσωπική ανάγκη. Είναι μία αυθόρμητη ηθική και προσωπική συμπεριφορά, αλλά είναι και πολιτική πράξη. Για εμένα η συγγνώμη σηματοδοτεί την απόφαση για δράση. Είναι η αφετηρία για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν. Κάνουμε την αυτοκριτική μας με θάρρος. Κάποια μαθήματα τα έχουμε πάρει. Οι ευθύνες στο βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν, όχι όμως την ώρα της μάχης. Οι ευθύνες είναι πολλές συλλογικές, ατομικές, πολιτικές, σε δομές. Πρέπει να αποδίδονται μετά από σκέψη και καθαρό μυαλό. Λάθη δεν κάνει όποιος δεν κάνει απολύτως τίποτα. Κάναμε ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατό, αλλά δεν ήταν αρκετό.
Τι θα κάνει η επιτροπή Μπένου
Ζήτησα από έναν άνθρωπο ο οποίος μπορεί να χτίζει μέσα από συντρίμμια να μας βοηθήσει το μέλλον της Β.Εύβοιας. Θα διαχώριζα τις παρεμβάσεις μας σε 2 επίπεδα. Βραχυπρόθεσμες για ανακούφιση πληγέντων και άμεσες για το περιβάλλον ώστε να αντιμετωπίσουμε πλημμυρικά φαινόμενα και να ξεκινήσει η αναδάσωση. Οι πρώτες αποζημιώσεις θα δοθούν με μία αίτηση.
Θα μας απασχολήσει ο τρόπος για το πως θα απασχοληθούν οι άνθρωποι που ζούσαν από το δάσος. Θα πρέπει να συζητήσουμε μαζί τους για το πως θα τους βοηθήσουμε να βρουν δουλειές.
Θα πρέπει να έχουμε εκτίμηση της ζημιάς στον αγροτικό τομέα και να στηρίξουμε τον τουρισμό της Β.Εύβοια. Ξανασχεδιάζουμε το μοντέλο της τουριστικής ανάπτυξης της Β.Εύβοιας
Απευθύνομαι στους κατοίκους της βόρειας Εύβοιας. Καταλαβαίνω την οργή και την αγανάκτηση τους. Δεν θα είναι αβοήθητοι. Το κράτος θα είναι κοντά. Στην Αττική κάηκαν 150 σπίτια
Για εκκενώσεις
«Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ποιος μπορεί να ασκεί κριτική για μια πολιτική η οποία έχει ως υπέρτατο στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Θεωρώ χυδαία τη σπέκουλα που χτίστηκε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω στην επιλογή των εκκενώσεων. Έχουμε πολύ τραυματικές εμπειρίες στο συλλογικό υποσυνείδητο από άλλες πυρκαγιές του παρελθόντος. Στις προτεραιότητές μας όταν μιλούσαμε για τις αλλαγές της Πολιτικής Προστασίας τους είπα ότι πρέπει να έχουμε έναν οργανωμένο μηχανισμό εκκενώσεων για να μη χάνονται ανθρώπινες ζωές».
Μάλιστα ο πρωθυπουργός εξήρε τη λειτουργία του 112 επισημαίνοντας ότι ένα τέτοιο σύστημα δεν διαθέτουν άλλες πολύ πιο οργανωμένες χώρες όπως ίσως ούτε η Γερμανία.
Και επεσήμανε: «Μας ασκείται κριτική γιατί προστατεύσαμε αποτελεσματικά την ανθρώπινη ζωή; Θα ήθελα να συμφωνήσουμε ότι στην προσπάθεια να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες συνιστά κατάκτηση η λειτουργία του 112. Βέβαια δεν περιοριστήκαμε μόνο στις προληπτικές εκκενώσεις. Αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι αυτά τα οποία κάηκαν αλλά δεν βλέπουμε αυτά τα οποία σώθηκαν. Χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες και των πυροσβεστών και των εθελοντών και των ίδιων των πολιτών, σώθηκαν αμέτρητα σπίτια».Υπογράμμισε ακόμη ότι ο αριθμός των καμένων σπιτιών δεν είναι τόσο μεγάλος σε σχέση με την έκταση της πυρκαγιάς.
Για τα εναέρια μέσα
Τα εναέρια μέσα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά είπε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε σχετική ερώτηση, τονίζοντας ότι υπήρχαν επιπλέον 20 εναέρια μέσα, από τα ρωσικά αεροσκάφη Ιλιούσιν, έως τα μικρά ελικοφόρα που απεστάλησαν από πολλές χώρες. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι ο κ. Χαρδαλιάς εξήγησε ότι όλα δεν πετάνε ταυτόχρονα, τα μισά πετάνε και τα άλλα εφοδιάζονται και πρόσθεσε ότι τα ενάερια μέσα ήταν αποτελεσματικά. Πρόσθεσε επίσης ότι στο σχέδιο της Πολιτικής προστασίας που εκπονήθηκε πριν από τις πυρκαγιές, προβλέπεται σημαντικότατη ενίσχυση του στόλου με απόκτηση νέων Καναντέρ και μικρών ελικοφόρων, καθώς και ιδιωτικών ελικοπτέρων. «Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στο ερώτημα που ήταν τα εναέρια μέσα η απάντηση δόθηκε από τον κ. Χαρδαλιά. Δυστυχώς όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα εναέριο μέσο για κάθε εστία πυρκαγιάς» συμπλήρωσε ο κ.Μητσοτάκης.
Αυτές οι πυρκαγιές ονομάζονται mega fires κατά κανόνα ανεξέλεγκτες. Στην Ηλεία πχ το 2007 είχαμε μια τέτοια έκανε 1 εκατ στρέματα
Τώρα είναι συχνότερες δυστυχώς και μετά από καύσωνα μπορεί να κληθούμε να αντιμετωπίσουμε πολλές mega fires.
Για λάθη από Πολιτική Προστασία και επιτελικό κράτος
θεωρώ σημαντικό να βρούμε τι πήγε λάθος. Σύστημα πρόληψης πρέπει να παίζει πολύ σημαντικό ρόλο προστασία οικοσυστημάτων. Δώσαμε 51 εκατ. φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε πολλά περισσότερα τα επόμενα χρόνια. πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα απορροφώνται.
δύο παραδείγματα, τι πήγε και τι δεν πήγε καλά: καθαρίστηκαν 19 οικισμοί. Προσομοίαζαν πολύ με το Μάτι. Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μια από αυτές. Κάηκαν κάποια σπίτια αλλά προστατεύτηκε.
Στα βασιλικά κτήματα είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε ζημιά. Δεν θα τα καταφέραμε και λυπάμαι γι αυτό πολύ στεναχωρημένος ειδικά σ αυτή την περιοχή. Υλοτόμοι καθάριζαν 2 μήνες πριν την πυρκαγιά στα βασιλικά κτήματα.
Η πυρκαγιά τις πέρασε χωρίς να καταλάβει τίποτα, όπως πέρασε την εθνική. Μεγάλη τομή ότι οι αρμοδιότητες περνούν στο υπουργείο Περιβάλλοντος.
Πρέπει σε οικισμούς που είναι πολύ κοντά ή έχουν μπει σε δάση να δημιουργηθεί μια ζώνη που δεν θα φυτευτούν πεύκα, αλλά πλατύφυλλα ή βραδύκαυστα.
Το επιτελικό κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα. Συντονίζει και επιβλέπει
Τι πήγε λάθος και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας
Απαντώντας στη συνέχεια σε ερώτηση σχετικά με το τι φταίει τελικά, ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, τα πρόσωπα που διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά ή αποδείχθηκε ανεπαρκές το επιτελικό κράτος, ο πρωθυπουργός επεσήμανε:
«Θεωρώ πολύ σημαντικό να δούμε με καθαρό μυαλό τι πήγε λάθος και πώς θα γίνουμε καλύτεροι από δω και στο εξής. Πιστεύω ότι ορισμένες από αυτές τις προτεραιότητες που θα προσπαθήσω να σας δώσω σύντομα είχαν ήδη αναδειχθεί και αποτελούσαν μέρος του σχεδιασμού μας.
Γίνεται μια μεγάλη κουβέντα για το ζήτημα της πρόληψης που παίζει σημαντικό ρόλο στη συνολική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. Δώσαμε 51 εκατομμύρια φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτή οι πόροι θα μπορούν να απορροφηθούν σωστά.
Έδωσε στη συνέχεια δύο παραδείγματα σχετικά με το τι δούλεψε και τι δε δούλεψε σωστά επισημαίνοντας πως με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας καθαρίστηκαν 19 οικισμοί και κοινότητες, όπου κρίναμε ότι έπρεπε να παρέμβουμε για να γλιτώσουμε κάποιες απ’ αυτές. Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μία απ' αυτές και γι αυτό σώθηκε ο οικισμός αν και χάθηκαν κάποια σπίτια.
Τα βασιλικά κτήματα είναι, πρέπει να σας πω, μέσα στην καρδιά μου όπως και για πολλούς Αθηναίους. Είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε κάποια ζημιά και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε. Όμως δεν είναι ότι δεν προσπαθήσαμε. Ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε από τη φωτιά στη Βαρυμπόμπη την οποία δυστυχώς δεν προφθάσαμε να καθαρίσουμε».
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός τόνισε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στη γρήγορη προσβολή της φωτιά από αέρος, ώστε να υπάρχει παρέμβαση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην αρχή της πυρκαγιάς. «Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την οργάνωση, τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση ειδικά των δασικών υπηρεσιών».
Τόνισε πως υπάρχει πλέον μία ενιαία δασική πολιτική και δύο πυλώνες: η Πολιτική Προστασία για τη διαχείριση της κρίσης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος που θα χαράσσει τη δασική πολιτική και θα υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη όσμωση των δύο αυτών πυλώνων.
Στη συνέχεια υπογράμμισε τη δυσκολία στις περιπτώσεις που έχουμε συμβίωση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. Είναι σαφές ότι πια ότι πρέπει να δημιουργηθεί μία ζώνη, πλάτους που θα μας ορίσουν οι ειδικοί στα οποία δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε πεύκα αλλά άλλα βραδύκαυστα φυτά. «Άλλα πολλά πρέπει να αλλάξουν και στο κομμάτι αυτό» είπε ο πρωθυπουργός και τόνισε όσον αφορά το Επιτελικό Κράτος ότι «το Επιτελικό Κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα αλλά συντονίζει, ορίζει προτεραιότητες, αξιολογεί και επιβλέπει» προσθέτοντας ότι έχει πετύχει πάρα πολλά αυτούς τους μήνες.«Τολμώ να πω σε αυτούς που μας ασκούν κριτική ότι αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος», κατέληξε.
Σε ερώτηση εάν υπήρξε καθυστέρηση στην κατάθεση του αιτήματος συνεισφοράς από τα ξένα κράτη, ο πρωθυπουργός τόνισε με έμφαση το αίτημα κατατέθηκε εντός ωρών από τη στιγμή που η πραγματικότητα ξεπερνούσε τις δυνάμεις μας. Ήταν συγκινητικό που 24 χώρες συνέδραμαν με όλα εναέρια μέσα με πεζοπόρα τμήματα και οχήματα είπε ο πρωθυπουργός. Τόνισε ότι κινητοποιήθηκε ο μηχανισμός και ήταν πολύ σημαντική η βοήθεια που εστάλη.
«Ξεπεράσαμε τις προσδοκίες, σηκώθηκαν πολλά τηλέφωνα και από εμένα προσωπικά για να έχουμε αυτή τη βοήθεια. Δεν ήρθε μόνη της. Η διπλωματία αλληλεγγύης μπορεί να ασκηθεί από τη χώρα μας» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Σε ερώτηση για την αποτελεσματικότητα του σχεδίου πρόληψης πυρκαγιών που ανακοινώθηκε πριν από τις πυρκαγιές ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «εκ του αποτελέσματος κρινόμαστε. Πέρσι είχαμε ελάχιστε πυρκαγιές αλλά φέτος βιώσαμε αυτό που βιώσαμε» είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «ήταν πρωτοφανής ο καύσωνας που μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη με αποτέλεσμα όλες οι πυρκαγιές που ξεκίνησαν - όχι όλες τυχαία, 600 ξέσπασαν μέσα σε επτά μέρες - κάποιες δεν ξέφυγαν αλλά κάποιες άλλες ξέφυγαν. Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι. Θα παρέμβουμε προληπτικά. Δεν μπορώ να ακυρώσω την προετοιμασία που έγινε αλλά το φαινόμενο ξεπέρασε τις δυνατότητές μας και το επίπεδο προετοιμασίας μας».
Ανυπόστατη η συζήτηση που συνδέει τις πυρκαγιές με τις ανεμογεννήτριες
Παρακολουθώ κι εγώ αυτή τη συζήτηση. Είναι παντελώς ανυπόστατη για τον απλούστατο λόγο ότι το Σύνταγμα επιτάσσει μια καμμένη έκταση να κηρύσσεται άμεσα αναδασωτέα. Σήμερα η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
Δεν χρειαζόταν να καούν τα δάση, μπορούν να φτιαχτούν ανεμογεννήτριες και μέσα στα δάση όπως ήδη έχουν γίνει.
Αυτή η δαιμονοποίηση ανεμογεννητριών βρίσκεται απέναντι στην επιλογή να κάνουμε τη μετάβαση σε φιλική ενέργεια προς περιβάλλον. ανεμογεννήτριες δεν είναι εχθροί είναι σύμμαχοι
συναντήθηκαν υπόγεια ρεύματα. Αντιεμβολιαστές ανέπτυσσαν θεωρίες έλεγαν πάμε να κάψουμε δάση για να μη μπουν ανεμογεννήτριες.
Πώς μπήκαν οι φωτιές, ήταν εμπρησμοί;
Απαντώντας σε ερώτηση του iefimerida.gr και του Αγγελου Μόσχοβα για το εάν υπήρξε σχέδιο εμπρησμών ο πρωθυπουργός είπε ότι αυτό θα το διερευνήσει η Δικαιοσύνη. «Έχω εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και πιστεύω ότι θα καταλήξει σε ένα πόρισμα. Είναι βέβαιο ότι δεν ήταν όλες οι πυρκαγιές τυχαίες. Δεν έχω όμως τα στοιχεία για να πω αν ήταν οργανωμένο σχέδιο. Αλλά το γεγονός ότι είχαμε αυτές τις θερμοκρασίες έκανε το έργο των εμπρηστών πολύ πιο εύκολο» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
Απαραίτητη η αποκέντρωση των δυνάμεων
Κληθείς να απαντήσει γιατί το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ δεν μπορούσε να ξεκινήσει νωρίτερα αφού είχαν εντοπιστεί οι ελλείψεις στην Πολιτική Προστασία, ο πρωθυπουργός σημείωσε «όπως σας είπα έχουν γίνει πολλά στην Πολιτική Προστασία τους τελευταίους 24 μήνες» και τόνισε πως υπήρξε πρόνοια για αυτή την αντιπυρική περίοδο και ότι όταν έγιναν οι σχετικές ανακοινώσεις για τις μισθώσεις αεροσκαφών για την αντιπυρική προστασία από τον κ. Χαρδαλιά, εφημερίδες της αντιπολίτευσης τον κατηγορούσαν ότι μοιράζει εκατομμύρια.
Είπε ακόμη ότι ένα τόσο μεγάλο πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί μέσα σε λίγους μήνες, ούτε καν σε κάποια χρόνια.
«Αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό να τονίσουμε είναι ότι έχουμε εξασφαλίσει τους χρηματοδοτικούς πόρους για το σχέδιο ΑΙΓΙΣ», είπε ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας την ευκολία να παρουσιάζονται σχέδια πάνω στον χάρτη χωρίς να υπάρχουν χρήματα για την υλοποίησή τους. Εξήγησε στο σημείο αυτό αναλυτικά το πώς έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι και από ποιες πηγές.
Υπογράμμισε επίσης πως η Πολιτική Προστασία δεν έχει να κάνει μόνο με τις πυρκαγιές αλλά και ότι πρέπει να έχει ένα αποκεντρωμένο αποτύπωμα όπως αποκεντρωμένη πρέπει να είναι και η διάταξη των δυνάμεων.
«Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η ταχύτητα υλοποίησης αυτού του προγράμματος και βέβαια τι θα κάνουμε στη μεταβατική περίοδο», τόνισε.
Για πιθανότητα πρόωρων εκλογών
Οι πρόωρες εκλογές δεν είναι ούτε στρατηγική επιλογή ούτε τακτική επιλογή. Είναι μη επιλογή, είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία.
«Οι ενδείξεις δείχνουν ότι η Οικονομία θα ανακάμψει γρήγορα, τα στοιχεία από τον τουρισμό είναι ενθαρρυντικά και εάν συνεχίσουμε έτσι θα ξεπεράσουμε τους στόχους που θέσαμε. Έχουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να στηρίξουμε την Οικονομία» είπε ο πρωθυπουργός προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει με τον κορονοϊό στο μέλλον, ενώ προέτρεψε τον κόσμο για άλλη μια φορά, να εμβολιαστεί.
«Το ότι διαχειριστήκαμε πολλές κρίσεις είναι μια πραγματικότητα αλλά δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι να μην προχωρήσει το κυβερνητικό έργο. Αυτά τα δυο χρόνια προωθήσαμε σημαντικές μεταρρυθμίσεις αντιμετωπίζοντας κρίσεις πιστεύω με αποτελεσματικότητα. Θα ήταν ένδειξη αδυναμίας και όχι ένδειξη ισχύος και αυτοπεποίθησης η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Προτιμώ έναν υπουργό που να είναι παρών στο πεδίο, παρά έναν υπουργό που είναι εξαφανισμένος
«Ήταν λάθος ότι το 2008, ως πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής είχατε εισηγηθεί ενιαίο φορέα δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης και ήταν λάθος που είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης ότι είναι και πυροσβέστης και επιτελικός επειδή είπατε ότι το Επιτελικό Κράτος δεν σβήνει με τη μάνικα;», κλήθηκε επίσης να απαντήσει ο πρωθυπουργός. Είπε: «Είναι ανακριβές ότι η έκθεση εισηγείται την επιστροφή της δασοπυρόσβεσης στις δασικές υπηρεσίες. Έλεγε ότι αυτό είναι ανέφικτο να γίνει. Επειδή την έγραψα εγώ ο ίδιος, έλεγε ότι απαιτείται καλύτερη συνεργασία μεταξύ των δασικών υπηρεσιών και της Πυροσβεστικής. Η έκθεση αυτή πιστοποιεί το γεγονός ότι την κλιματική αλλαγή δεν την ανακαλύψαμε το 2018, μετά το Μάτι. Θεωρώ ότι η έκθεση αυτή σε πολλά της σημεία εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και τώρα έχω τη δυνατότητα να υλοποιήσω πολλά από τα συμπεράσματα στα οποία τότε είχαμε καταλήξει. Εγώ μπορώ να είμαι υπόλογος βέβαια για ό,τι έχει γίνει στη χώρα τα δύο τελευταία χρόνια κι όχι από το 2008 που γράφτηκε η έκθεση.
Για τη δήλωση του κ. Χρυσοχοΐδη θα έλεγα ότι ο ρόλος ενός υπουργού που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή δεν είναι μόνο να συντονίζει αλλά να βρίσκεται και κοντά στις δυνάμεις, να τις ενθαρρύνει, όχι κατ' ανάγκη να τις κατευθύνει γιατί αυτή είναι δουλειά των προϊσταμένων της Πυροσβεστικής. Νομίζω ότι αυτά έκανε ο κ. Χρυσοχοΐδης, ο κ. Χαρδαλιάς αλλά και όλοι με τον τρόπο μας, άρα το τι μπορούμε και το τι πρέπει να κάνουμε, ποια είναι τα όρια του ρόλου μας είναι απολύτως σαφές και κατανοητό. Προτιμώ έναν υπουργό ο οποίος είναι παρών στο πεδίο παρά κάποιον ο οποίος είναι εξαφανισμένος».
Η κλιματική κρίση αφορά όλους
Για το εάν περιμένει μεγαλύτερη βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα στην κλιματική κρίση, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να μοιραζόμαστε πόρους για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
«Χρειαζόμαστε περισσότερα κοινά μέσα και θα το συζητήσω με τους ομολόγους μου στη διάσκεψη Med 9 στην Αθήνα» είπε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι η συνδρομή από πολλές χώρες υπήρξε ταχύτατη αποτελεσματική και συγκινητική. «Είναι σαφές από εκεί και πέρα ότι μας αφορά όλους η κλιματική κρίση. Μπορούμε να κάνουμε περισσότερα ως προς την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για το τι σημαίνει κλιματική αλλαγή. Θα οδηγηθούμε στην απόλυτη καταστροφή αν δεν αλλάξουμε δραστικά στον τρόπο με τον οποίο ζούμε, μετακινούμαστε, παράγουμε ενέργεια καλλιεργούμε τη γη μας. Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουνε» είπε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε:
«Η απόφασή μας να κλείσουμε τις μονάδες παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη νωρίτερα από ότι είχαμε σχεδιάσει ήταν η σημαντικότερη συνεισφορά της Ελλάδος στην παγκόσμια προσπάθεια για μείωση αερίων του θερμοκηπίου. Οι μονάδες αυτές πρέπει να αντικατασταθούν. Μεσοπρόθεσμα θα είναι το φυσικό αέριο μακροπρόθεσμα θα είναι ο ήλιος και ο άνεμος. Γι’ αυτό δεν μπορούμε να τα θέλουμε μονά-ζυγά δικά μας. Δεν μπορούμε να φωνάζουμε για την κλιματική αλλαγή και να βρισκόμαστε απέναντι σε κάθε πολιτική που βοηθάει να συνεισφέρουμε σε αυτή την προσπάθεια για την αντιμετώπισή της».
Αν διαπιστωθεί ότι απαιτούνται και άλλα μέτρα στήριξης, δεν θα διστάσουμε
Σχετικά με τις διαδικασίες εξπρές για την προώθηση και καταβολή των αποζημιώσεων και το αν υπάρχουν εναλλακτικά κανάλια για όσους δεν έχουν εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες αλλά και το κατά πόσο υπάρχει δεύτερο σχέδιο στήριξης για την Εύβοια που δεν θα επανέλθει σε οικονομική δραστηριότητα τον επόμενο χρόνο, ο πρωθυπουργός επεσήμανε:
«Νομίζω ότι η πανδημία απέδειξε ότι όλοι έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την τεχνολογία», επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο λεγόταν ότι θα προκύψει και με τα ραντεβού.
Πρόσθεσε ότι το πρόβλημα αυτό θα αντιμετωπιστεί καθώς έχει απλοποιηθεί η διαδικασία της κρατικής αρωγής καθώς και ότι είναι πεπερασμένος ο αριθμός εκείνων που δικαιούνται άμεση αποζημίωση για ολική καταστροφή.
Διαβεβαίωσε ότι θα αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία που έχουμε από τη διαχείριση προηγούμενων καταστροφών και «θα κινηθούμε ακόμα πιο γρήγορα», εκφράζοντας την εμπιστοσύνη του στον κ. Τριαντόπουλο που διαχειρίστηκε και στο παρελθόν με επιτυχία κι άλλες φυσικές καταστροφές όπως η αντιμετώπιση των συνεπειών του Ιανού.
«Αν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα θα ήθελα να τα συζητήσω με τον κ. Μπένο», πρόσθεσε, διαχωρίζοντας βέβαια την ανάγκη για άμεση βοήθεια σε συγκεκριμένες περιοχές.
Υπογράμμισε επίσης τη μεγάλη σημασία πέραν των επιδομάτων, του να μείνουν οι άνθρωποι στον τόπο τους. Το ζητούμενο όπως είπε είναι να μείνουν οι άνθρωποι στον τόπο τους, να μην καταστραφεί ο παραγωγικός ιστός και να κατευθυνθούν πόροι δημόσιοι και ιδιωτικοί, εκεί. Αν όμως διαπιστωθεί πως θα απαιτηθούν κι άλλα μέτρα στήριξης, δεν θα διστάσουμε, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Σε ερώτηση αν οι ευθύνες που θα αποδοθούν σε πρόσωπα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών συνδέονται με πιθανό ανασχηματισμό της κυβέρνησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως «Γνωρίζετε ότι μου κάνετε ερώτηση που δεν θα απαντήσω».
Ειδική Μονάδα Δασικών Επιχειρήσεων
Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν ανταποκρίνονται οι δηλώσεις υπουργών σχετικά με την αντιπυρική προετοιμασία σε σχέση με αυτό που έγινε στη χώρα, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε ότι «η ίδια ζωή απάντησε στο ερώτημα σας. Δεν έχω να προσθέσω κάτι παραπάνω. Εγώ ο ίδιος έκανα την αυτοκριτική μου». Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα μέτρα άμεσης παρέμβασης τα οποία «απαιτούνται χθες» όπως τα έργα συγκράτησης των εδαφών για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχουν πλημμύρες στις περιοχές που επλήγησαν.
Δρομολογείται -είπε- το αντιπλημμυρικό της Ιστιαίας και έδωσε ο ίδιος εντολή να επιταχυνθούν οι διαδικασίες.
«Προέχουν οι άμεσες παρεμβάσεις στα δάση. Δίνονται κίνητρα για την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην προσπάθεια. Πολύ σημαντική πρωτοβουλία ο θεσμός του ανάδοχου αναδάσωσης, όπου οι ιδιωτικές εταιρείες που έχουν τεχνογνωσία να αναλάβουν έργα αναδάσωσης και να παραδίδουν τελικό αποτέλεσμα στο κράτος» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε τη σύσταση Ειδικής Μονάδας Δασικών Επιχειρήσεων, η ΕΜΟΔΕ. Θα μπορούν να μπαίνουν μέσα στο δάσος και να αντιμετωπίσουν την πυρκαγιά πριν φτάσει στο οδικό δίκτυο. Μπορεί να ζητήσουμε και τη συνδρομή για τεχνογνωσία από άλλες χώρες. θα στελεχωθεί από έμπειρους πυροσβέστες. Ισως προχωρήσουμε και σε προσλήψεις. θα θέλαμε να αποτελείται από 500 άτομα.
Για εμβολιασμό και μέτρα για τον κορωνοϊό
Δυστυχώς αναμέναμε μια πτώση στους εμβολιασμούς τον Αύγουστο. Εχουμε αύξηση κρουσμάτων αλλά όχι μεγάλη πίεση λόγω εμβολιασμών. Από τις 20 Αυγούστου θα ξεκινήσουμε νέα προσπάθεια να πειστούν οι καχύποπτοι ότι πρέπει να κάνουν εμβόλιο. Η μετάλλαξη Δέλτα δεν παίζει. Πριν τέλη Αυγούστου ανακοινώσεις για κλειστούς χώρους.
Εθνικό χωροταξικό σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Σε ερώτηση για πιο συγκεκριμένο προσδιορισμό των «τολμηρών λύσεων» και «τολμηρών αποφάσεων», στις οποίες αναφέρθηκε σε άλλες απαντήσεις του ο πρωθυπουργός, τόνισε:
Κάνετε μία σωστή επισήμανση για το ζήτημα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στους στόχους που έχουμε θέσει στο Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα προβλέπουμε μία πολύ επιθετική διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα για την επόμενη δεκαετία. Για να το πω απλά χρειαζόμαστε περισσότερα αιολικά, περισσότερα φωτοβολταϊκά.
Από κει και πέρα γεννάται ένα ερώτημα για το πού θα τοποθετηθούν αυτά. Για να μη βάζουμε το κάρο πριν από το άλογο έχουμε ξεκινήσει να αναθεωρήσουμε το εθνικό χωροταξικό σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να δούμε πού πραγματικά μπορούμε να βάλουμε ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά αλλά και πού θέλουμε.
Όταν θα έχουμε την πλήρη χαρτογράφηση και αναφέρομαι κυρίως σε μεγάλες εγκαταστάσεις, θα μπορούμε να διευκολύνουμε και τους επενδυτές για να ξέρουν αν και πού μπορούν να προχωρήσουν.
Ένα τελείως καινούργιο πεδίο είναι η τοποθέτηση ανεμογεννητριών στη θάλασσα αλλά κι αυτό χρειάζεται προσοχή.
Nα μετατρέψουμε την κλιματική κρίση σε μια ευκαιρία
Απαντώντας στο εάν πρέπει να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, και το εάν ανησυχεί για την οικονομική πορεία της χώρας, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πολύ αισιόδοξος για την πορεία της οικονομίας και το 2021 και το 2022 και το 2023.
Αναφορικά με το οικονομικό μοντέλο είπε: «Πρέπει να αλλάξουν όλα ναι. Πρέπει να δούμε πως θα μετατρέψουμε την κλιματική κρίση σε μια ευκαιρία. Όλο το αναπτυξιακό μας σχέδιο κινείται στην προσαρμογή της οικονομίας στις απαιτήσεις της κλιματικής αλλαγής, και πως θα τη μετατρέψουμε σε ευκαιρία για την οικονομία. Πως παράγουμε ενέργεια πως μετακινούμαστε πως χτίζουμε τα σπίτια μας, με τη βιώσιμη καλλιέργεια κλπ. Είναι μια προσπάθεια μονόδρομος, γι΄αυτό αποδίδω μεγάλη σημασία στον Κλιματικό νόμο»
Ο πρωθυπουργός είπε ότι αν δεν αλλάξει όλος ο κόσμος τις συνήθειές του, τότε οδεύει προς μια καταστροφή.
«Κι εμείς θα παίξουμε το ρόλο μας σε αυτή την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα θα βγει στις αγορές το 2022 με το πρώτο πράσινο ομόλογό της, όπου οι πόροι θα κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Είμαστε στην πρώτη γραμμή, όπως π.χ. η πρωτοβουλία της Αστυπάλαιας όπου θα κινούνται τα οχήματα με ηλεκτρικό ρεύμα" είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Δεν είναι στις προθέσεις μας να επεκτείνουμε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό
«Σε ό,τι αφορά την επόμενη μέρα για τις πυρκαγιές σε Αττική και Εύβοια, η αποτίμηση και αξιολόγηση των σχεδίων θα γίνει πρώτα και μετά η συζήτηση στη Βουλή ή το σχέδιο που θέλετε να παρουσιάσετε στην Ελληνική Βουλή, θα είναι ανεξάρτητο και σε δεύτερο χρόνο», ερωτήθηκε ο πρωθυπουργός. Επίσης ρωτήθηκε για το κατά πόσο θα υπάρξουν και άλλες κατηγορίες επαγγελματιών που θα μπουν στο μοντέλο του υποχρεωτικού εμβολιασμού.
Απάντησε: «Αυτή τη στιγμή δεν είναι στις προθέσεις μας να επεκτείνουμε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Θα πρέπει να γνωρίζουν οι ανεμβολίαστοι συμπολίτες μας ότι για να μπορούν να προσέρχονται στην εργασία τους θα πρέπει να υποβάλλονται σε συχνά τεστ κι αυτό είναι κόστος σε χρόνο και χρήμα. Καθένας κάνει τις επιλογές του και πρέπει να προσαρμοστεί στις αποφάσεις της κυβέρνησης. Συγκεκριμένες εξαγγελίες θα γίνουν πριν το τέλος του μήνα», πρόσθεσε.