Το τετραήμερο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είχε απ’ όλα: ένα νέο κύμα παροχολογίας από τον Αλέξη Τσίπρα, πολλές περίεργες και cult φιγούρες της Αριστεράς που παρήλασαν στα μικρόφωνα, συνθήματα από το χρονοντούλαπο του ΠΑΣΟΚ, αλλά και σοβαρά μαχαιρώματα μεταξύ «συντρόφων».
Κατά τα λοιπά, δεν κατέπληξε με τις εργασίες ή με το περιεχόμενό του: δεν υιοθετήθηκε κάποια νέα πρόταση, δεν έγινε διεύρυνση με καινούργια πρόσωπα. Ουσιαστικά, το συνέδριο πήρε μία και μόνη απόφαση: να στηθεί κάλπη τον Μάιο, ώστε να επανεκλεγεί ο Αλέξης Τσίπρας πρόεδρος.
Πολλή φασαρία, θα μου πείτε, για μια είδηση που ενδιαφέρει ελάχιστα, δεδομένων των πολλαπλών κρίσεων που βιώνουν οι Έλληνες.
Οι περισσότεροι μείναμε με την απορία γιατί διοργανώθηκε αυτή η τετραήμερη εκδήλωση. Κατέληξε σε ένα εσωκομματικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών που αυτοτραυμάτισε τον ΣΥΡΙΖΑ, απωθώντας ταυτόχρονα ένα ευρύ, μετριοπαθές κοινό -που, υποτίθεται, ήταν ο διακηρυγμένος στόχος του συνεδρίου, ενόψει εκλογών.
Μερικές επιπλέον παρατηρήσεις και απορίες:
Πρώτη: Στο συνέδριο συντελέστηκε το δεύτερο πογκρόμ κατά της αριστερής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ. Το πρώτο ήταν το 2015, όταν εκπαραθυρώθηκαν Λαφαζάνης, Ζωή, Βαρουφάκης κ.ά. Αυτή τη φορά οι προεδρικοί εξευτέλισαν τη λεγόμενη «Ομπρέλα», η οποία έδωσε μια τελευταία μάχη, σαν η φωνή της αριστερής συνείδησης του ΣΥΡΙΖΑ, και ηττήθηκε κατά κράτος. Η «Ομπρέλα» έδειξε πόσο μειοψηφικό ρεύμα είναι πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ. Παρουσιάστηκε χωρίς ηγετική αντιπρόταση, δεν διαθέτει υποψήφιο απέναντι στον Τσίπρα. Η «Ομπρέλα» απέκλεισε έτσι το ενδεχόμενο να αμφισβητήσει τον πρώην πρωθυπουργό, ακόμη και μετά τις εκλογές, ό,τι και να συμβεί.
Δεύτερη: Επιβλήθηκε και τυπικά στο συνέδριο μια ομάδα σκληρών γραφειοκρατών προεδρικών (Παππάς, Τζανακόπουλος, Γεροβασίλη), μια ομάδα συνδικαλιστών του παρελθόντος (Φωτόπουλος), μια ομάδα νεοφανατισμένων ΠΑΣΟΚων (Μαριλίζα, Σπίρτζης, Κοτσακάς), ενώ μπήκε και επισήμως η σφραγίδα του Πολάκη. Στο συνέδριο κυριάρχησαν δύο ειδών τραμπουκισμοί: ο γνωστός του Πολάκη («Θα σας πάω αίμα») και ένας νεοεισερχόμενος από το βαθύ ΠΑΣΟΚ: ο «σύντροφος» Φωστηρόπουλος, εκ Πέλλας, που έβρισε τον Θοδωρή Δρίτσα, ανήκει σε αυτή την αυριανική πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ, που η Χαριλάου Τρικούπη είχε εκδιώξει. Η Αννέτα Καββαδία (Ομπρέλα) συσχέτισε τον προπηλακισμό Δρίτσα με φαινόμενα αγριανθρωπισμού στο ΠΑΣΟΚ, επί Α. Παπανδρέου, με θύμα τότε τον καθηγητή Σάκη Καραγιώργα και τη γνωστή ύβρη «Κάτσε κάτω κουλοχέρη».
Τρίτη: Ο ΣΥΡΙΖΑ στο συνέδριο ακολούθησε τη γνωστή συνταγή: Παροχές, κατάργηση έργου προηγούμενης κυβέρνησης, ρεβάνς επί των αντιπάλων, πηγάδες, φυλακές. Ένα πρόγραμμα που έχει ήδη καταδικαστεί από τον ελληνικό λαό, σε επαναλαμβανόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Οπότε δύο τινά συμβαίνουν με τον ΣΥΡΙΖΑ: ή πιστεύει σίγουρα ότι οι επόμενες εκλογές δεν κερδίζονται, οπότε γιατί να κουραστεί να ανακαλύψει νέο πρόγραμμα, ή γιατί αυτό που γνωρίζαμε ως ελληνική Αριστερά είναι πλέον ένα απολίθωμα.
Τέταρτη: Φτωχές παρουσίες στο συνέδριο, διεθνείς και εγχώριες, δείχνουν έναν περίκλειστο πολιτικό οργανισμό, χωρίς συναναστροφές. Συνήθως τα συνέδρια είναι αφορμή για εμφάνιση προσώπων-εκπλήξεων, διευρύνσεων, νέων μεταγραφών, ειδικά σε προεκλογική περίοδο. Μόνο ο Ζόραν Ζάεφ έδωσε το «παρών» από ξένους πολιτικούς, ο Κραουνάκης, η Κατσέλη και ο Μιθριδάτης ήταν οι πιο γνωστοί ντόπιοι επώνυμοι.
Πέμπτη: Το μόνο αίτημα στο οποίο συμφώνησαν όλες οι πτέρυγες ήταν «να φύγει ο Μητσοτάκης». Διαφώνησαν σε όλα τα υπόλοιπα, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν μεταξύ τους. Γιατί σκοτώθηκαν; Διότι ο Αλέξης Τσίπρας διεκδικεί ένα αρχηγικό κόμμα και προτείνει τον σχηματισμό μιας «προοδευτικής» κυβέρνησης, σε συνεργασία με δυνάμεις της Κεντροαριστεράς (ΠΑΣΟΚ) και με τον ίδιο στη θέση του πρωθυπουργού. Με τη στρατηγική αυτή διαφωνούν ιστορικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ («Ομπρέλα» -Φίλης, Τσακαλώτος, Βούτσης, Σκουρλέτης, Δρίτσας, Παπαδημούλης κ.λπ.). Θεωρούν ότι το κόμμα πρέπει να παραμείνει ρευστό, με συνιστώσες, πιστό στην αριστερή του ταυτότητα (ώστε και οι ίδιοι να έχουν ρόλο και λόγο ύπαρξης). Δεν θα είχαν αντίρρηση για κυβέρνηση συνεργασίας, χωρίς τον Τσίπρα πρωθυπουργό. Και η απορία είναι γιατί Τσίπρας και «Ομπρέλα» να μαλώνουν για φαντασιακές κυβερνήσεις, ενώ εκλείπουν οι πρόθυμοι συνέταιροι.
Έκτη: Ο Τσίπρας διεκδικεί την επανεκλογή του από τα μέλη, ενώ κανείς δεν τον αμφισβητεί. Ακούγεται αχρείαστο, αλλά ο ίδιος σκέφτεται πονηρά: είναι πρόεδρος εδώ και 12 χρόνια (θητεία-ρεκόρ), έχει ήδη υποστεί πολλές εκλογικές ήττες και κρίνει αναγκαία την αναβάπτιση, ώστε να μην αμφισβητηθεί, σε περίπτωση νέας ήττας το 2023. Όταν έχεις επανεκλεγεί αρχηγός τόσο πρόσφατα και μάλιστα από χιλιάδες μέλη της βάσης, ποιος θα σε αμφισβητήσει, ακόμη και αν ηττηθείς ξανά, προσεχώς;
Έβδομη: Ένας μοναδικός υποψήφιος δεν μπορεί να θεωρηθεί το απαύγασμα του εκδημοκρατισμού σε ένα κόμμα. Το σχέδιο Τσίπρα να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ένα ανοιχτό κόμμα, που εκλέγει δημοκρατικά τον αρχηγό του, όπως κάνουν τα δύο αντίπαλα αστικά κόμματα εξουσίας, κατέληξε άδοξα: μόνος του θα είναι στην κάλπη. Καμία σχέση με το ΠΑΣΟΚ που υποδειγματικά οδηγήθηκε σε εκλογή προέδρου από τον λαό, ή με τη ΝΔ, όταν κορυφαία και ιστορικά στελέχη ανταγωνίστηκαν στην κάλπη που ανέδειξε τον Κ. Μητσοτάκη.
Όγδοη: Η νίκη του Τσίπρα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και η επανεκλογή του από την κομματική βάση δεν συνεπάγεται νίκη και στην κοινωνία. Ο πρώην πρωθυπουργός ανέδειξε στο συνέδριο τα πιο συγκρουσιακά πρόσωπα, που απωθούν την κοινή γνώμη. Έδειξε, σε κοινή θέα, ένα πολιτικό προσωπικό με μοναδική φιλοδοξία την ανακατάληψη της εξουσίας, καθώς και ένα σώμα συνέδρων με παλαβές και αναχρονιστικές απόψεις, στα όρια της αλλοφροσύνης.
Συμπέρασμα: Αυτό το συνέδριο αποκαθήλωσε τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πέτυχε τον στόχο του Αλέξη Τσίπρα: τον ανέδειξε αδιαφιλονίκητο αρχηγό, σε βάθος χρονικού ορίζοντα, ακόμη κι αν ξαναχάσει στις εκλογές. Η απορία είναι αν αυτός ο στόχος θα ωφελήσει την Κεντροαριστερά και τον τόπο.