Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή έχουν βρεθεί στην κορυφή της Συνόδου Κορυφής που ξεκινά σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες μετά την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ.
Στο Συμβούλιο επικρατεί έντονη ανησυχία για την σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή, ειδικά μετά την απόφαση του Τελ Αβίβ να απαντήσει στην επίθεση χωρίς να είναι γνωστός ο χρόνος της αντίδρασης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται, σύμφωνα με συνεργάτες του, να επαναλάβει την ελληνική θέση απερίφραστης καταδίκης των επιθέσεων του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, ωστόσο θα τονίσει ότι όλες οι πλευρές θα πρέπει να δείξουν την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση, ώστε να αποφευχθεί μια επικίνδυνη περαιτέρω κλιμάκωση. Ορισμένες χώρες αναμένεται να θέσουν θέμα κυρώσεων κατά του Ιράν και να επεκταθούν κατά προσώπων του ιρανικού καθεστώτος, με διπλωματικούς κύκλους να τονίζουν ότι είναι σημαντικό να βρεθεί η χρυσή τομή ώστε οι ηγέτες να καταλήξουν σε μία κοινή ευρωπαϊκή στάση.
Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας στο δείπνο των ηγετών και η τοποθέτηση Μητσοτάκη
Στο σημερινό δείπνο των ηγετών θα συζητηθούν και οι σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας. Η συζήτηση θα γίνει στη βάση του Κοινού Ανακοινωθέντος Μπορέλ και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση των ευρωτουρκικών σχέσεων, με την ελληνική θέση να είναι σταθερή υπέρ μιας αμοιβαία επωφελούς σχέσης. Ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με πληροφορίες θα τονίσει στους ομολόγους του ότι «η Ελλάδα τάσσεται υπέρ θετικών βημάτων στις ευρωτουρκικές σχέσεις, εφόσον και η τουρκική πλευρά δείχνει διάθεση συνεργασίας». Στόχος των διαβουλεύσεων το προηγούμενο διάστημα ήταν να επιτευχθεί η κατάλληλη ισορροπία στο κείμενο συμπερασμάτων προκειμένου αφενός να σταλεί προς την Άγκυρα ένα ενθαρρυντικό μήνυμα ενίσχυσης της εταιρικής σχέσης και διασφάλισης της σταθερότητας στην Μεσόγειο και αφετέρου να καταστεί σαφές ότι δεν δίνεται λευκή επιταγή «εξ ου και ζητείται η εποικοδομητική στάση της», όπως διευκρινίζουν διπλωματικές πηγές. Η βάση συζήτησης, άλλωστε, όπως διευκρινίζει η Αθήνα «είναι οι σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που υπογραμμίζουν ότι τα όποια βήματα θα είναι σταδιακά, αναλογικά και αναστρέψιμα».
Κυπριακό και ευρωτουρκικές σχέσεις
Σε συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, η Ελλάδα στηρίζει τη σημασία της επανάληψης των συνομιλιών και της προόδου στο Κυπριακό για την βελτίωση της ευρωτουρκικής συνεργασίας. Και θέση της ελληνικής πλευράς παραμένει ότι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μπορεί να συμβάλει και στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.
Εντός του Συμβουλίου υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τις ευρωτουρκικές σχέσεις καθώς μία ομάδα χωρών όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία ζητούν να δοθεί στην Άγκυρα κάτι πιο χειροπιαστό πέρα από τα θετικά λόγια για την πορεία των σχέσεων των δύο πλευρών, ενώ υπάρχει και πιο σκληρή γραμμή που απορρίπτει κάτι τέτοιο και ακόμα πιο έντονα την προώθηση της τελωνειακής ένωσης.
Ενέργεια, άμυνα και επικοινωνίες
Στην ατζέντα της υπάρχει και η συζήτηση για κοινά εργαλεία σε ενέργεια, άμυνα και επικοινωνίες. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε από την προηγούμενη Σύνοδο την έκδοση ευρωομολόγου για την τις αμυντικές δαπάνες των κρατών μελών που συμβάλουν στην ασφάλεια της Ευρώπης και η συζήτηση είναι πλέον ανοιχτή, κάτι που λίγα χρόνια πριν θα φάνταζε αδύνατο. Ωστόσο, δεν αναμένονται αποφάσεις καθώς προέχει η συζήτηση για τον τρόπο και τα μέσα με τα οποία θα ενισχυθεί η ευρωπαϊκή άμυνα και σε δεύτερη φάση τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που θα τεθούν.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ανταγωνιστικότητας, ο Πρωθυπουργός αναμένεται να τονίσει, όπως μεταφέρουν συνεργάτες του, ότι «στο τέλος της ημέρας στη συζήτηση για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε., αυτό σημαίνει βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, δηλαδή υψηλότερο διαθέσιμο εισόδημα για όλους».