Στην ανάδειξη του ρόλου της Ελλάδας στην αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και την καθοριστική συμβολή της στην διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή στοχεύει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τις επαφές που θα έχει στο περιθώριο της 76ης Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Από το πεδίο της οικονομίας μέχρι την εξωτερική πολιτική, ο κ. Μητσοτάκης θα καταθέσει στους συνομιλητές του την ατζέντα μιας χώρας έτοιμης να πρωταγωνιστήσει στα πεδία που διαμορφώνουν την επόμενη ημέρα όσον αφορά την ανάπτυξη, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου έναντι όσων επιβουλεύονται τις αρχές και τις αξίες του, όπως σημειώνουν συνεργάτες του.
Η τουρκική προκλητικότητα στο επίκεντρο
Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα βρεθούν οι περιφερειακές εξελίξεις και η παραβατικότητα της Τουρκίας, θέμα που αναμένεται να θίξει και με την ομιλία του προς την Γενική Συνέλευση την Παρασκευή.
Ισχυρό χαρτί οι συμμαχίες
Οι συμμαχίες που έχει οικοδομήσει η χώρα σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως και η ενδυνάμωση των σχέσεων με τις περιφερειακές χώρες αποτελούν το ισχυρό χαρτί της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Μέσω της διπλωματίας των εμβολίων η Ελλάδα αποκτά έρεισμα και σε χώρες τις Αφρικής, ήπειρο στην οποία υπάρχει πρόθεση να εμπλακεί πιο ενεργά. Εξ ου και η συμμετοχή του κ. Μητσοτάκη στο δείπνο που παρέθεσε χθες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε ορισμένους ευρωπαίους ηγέτες και αρχηγούς κρατών της Αφρικής.
Προτεραιότητα η ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου
Ο ελληνικός διπλωματικός μαραθώνιος ξεκίνησε από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια που είχε επαφές με ομολόγους του τις προηγούμενες ημέρες και συμμετείχε ως παρατηρητής στη Διάσκεψη για την Λιβύη. Η συμμετοχή αυτή θεωρείται πρόκριμα για πιο ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας στις διαβουλεύσεις για το μέλλον της χώρας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, έχουν αρχίσει οι ψίθυροι από ορισμένες πλευρές που κρίνουν με ρεαλισμό τις εξελίξεις ότι είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν οι εκλογές στον καθορισμένο χρόνο, δηλαδή στα τέλη Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αυτό που ενδιαφέρει κυρίως την Ελλάδα είναι να μην ισχύσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι εκλογές με ξένα στρατεύματα στη χώρα, και τουρκικά, είναι προβληματικές. Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο του προεδρικού συμβουλίου της Λιβύης με τον οποίο αναμένεται να συζητήσει την τουρκική παραβατικότητα στην περιοχή.
Απάντηση στην παραβατικότητα της Τουρκίας
Ειδικότερα για την Τουρκία, διπλωματικές πηγές αξιολογώντας την συμπεριφορά που επιδεικνύει τις τελευταίες εβδομάδες, σημειώνουν ότι θέτει διαρκώς νέα ζητήματα προκειμένου να εξασφαλίσει μια καλύτερη τοποθέτηση απέναντι μας. Εκτιμούν ότι η ανάλυση που κάνει η Άγκυρα είναι εσφαλμένη και η Ελλάδα είναι προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια, ακόμα και αυτό της κλιμάκωσης. Χαρακτηρίζουν την στάση της Τουρκίας απαράδεκτη και σημειώνουν ότι αποτελεί τεράστια πρόκληση αυτό που συμβαίνει στην Κρήτη. «Ποιος θα δικαιολογήσει στη διεθνή κοινότητα ότι στα 10 νμ είναι η υφαλοκρηπίδα, όταν τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας είναι στα 12νμ»; αναρωτούνται χαρακτηριστικά από ελληνικής πλευράς. Άλλωστε, δεν έχουν περάσει παρά μόλις λίγα 24ωρα από το έντονο διάβημα του υπουργείο Εξωτερικών προς την Άγκυρα για την παρενόχληση του ερευνητικού σκάφους «Nautical Geo».
Διπλωματικές πηγές τονίζουν χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορούμε να το αφήσουμε έτσι. Να μην νομίζει κάποιος ότι μπορούμε να συνηθίσουμε τις προκλήσεις» και σε αυτό το πλαίσιο μιλούν για την απαράδεκτη απειλή του casus belli από αυτούς «που κάνουν κτίρια στον ΟΗΕ, στον καταστατικό χάρτη του οποίου απαγορεύεται η βία και απειλή χρήσης βίας».
Η Αθήνα βλέπει ως ισχυρό σύμμαχο στην προσπάθεια να μπει φρένο στην Τουρκία τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές τις ημέρες στη Νέα Υόρκη έλληνες διπλωμάτες στέκονται σε δύο γεγονότα. Ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν δέχτηκε να συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν, κάτι που ο Τούρκος πρόεδρος θεωρούσε δεδομένο, καθώς και την δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος στην Διάσκεψη για την Λιβύη κάλεσε εμφατικά για την αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων από τη χώρα, κατονομάζοντας την Τουρκία. Αυτό την στιγμή που συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για την Αμυντική Συμφωνία Ελλάδας Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς προς το παρόν να μπορεί να χαρακτηριστεί κλεισμένη, όπως τονίζουν ανώτερα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών. Έτσι το ταξίδι του κ. Δένδια στην Ουάσινγκτον στις 14 Δεκεμβρίου μπορεί να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, αντί να πέσουν οι υπογραφές όπως εικάζεται.
Σε κάθε περίπτωση από ελληνικής πλευράς, τονίζεται ότι ο διάλογος με την Τουρκία πρέπει να συνεχίζεται, «είμαστε υπέρ των ανοιχτών διαύλων» σημειώνουν διπλωματικές πηγές και δεν αποκλείεται εντός του Οκτωβρίου να συνεχιστούν οι διερευνητικές επαφές.