Την διατήρηση του καλού κλίματος που επικρατεί, με ελάχιστες εξαιρέσεις, τους τελευταίους 14 μήνες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θέλουν να επιβεβαιώσουν στη συνάντηση που θα έχουν σήμερα στις επτά παρά είκοσι (ώρα Ελλάδας) ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν.
Οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν στο κτίριο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, εκεί όπου είχαν το πρώτο τετ α τετ το 2019, χωρίς θετικά αποτελέσματα. Από τότε έχουν μεσολαβήσει πολλά και πλέον έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες για συνεννόηση σε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν και τις δύο πλευρές. Η έκτη συνάντηση από το καλοκαίρι του 2023, που άλλαξε το κλίμα, θα γίνει με την καθιερωμένη σύνθεση, δηλαδή με την παρουσία των δύο υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και των δύο διπλωματικών συμβούλων Μαρίας Μπούρα και Τσαγατάι Κιλίτς.
Η εκτίμηση που υπάρχει στη Νέα Υόρκη είναι ότι οι δύο ηγέτες δεν θα μπουν στα «βαθιά» των ελληνοτουρκικών σχέσεων, δηλαδή στη συζήτηση για τον ορισμό των θαλασσίων ζωνών. Κρίνεται ότι δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για να ανοίξει το συγκεκριμένο θέμα. Αντιθέτως, η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί σε αυτά που ενώνουν τις δύο πλευρές και όχι αυτά που τις χωρίζουν.
«Σε μία πολύ ταραγμένη περίοδο και με μία Μέση Ανατολή που παράγει περισσότερες κρίσεις, το γεγονός ότι μπορούμε να μιλάμε, να προχωράμε τη θετική ατζέντα και να μην οδηγούμαστε σε κλιμάκωση στο πεδίο, όλα αυτά είναι θετική κατάκτηση», όπως το έθεσε ανώτατη κυβερνητική πηγή, λίγο πριν τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη. Στη συνάντηση των δύο ηγετών θα οριστεί το χρονοδιάγραμμα για τον επόμενο κύκλο των ΜΟΕ, τον πολιτικό διάλογο και την θετική ατζέντα και αφού ολοκληρωθούν να ακολουθήσει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Άγκυρα στο τέλος Δεκεμβρίου ή στις αρχές Ιανουαρίου.
Κρίσιμο θέμα που απασχολεί και τις δύο χώρες, για διαφορετικούς αλλά πολύ ουσιαστικούς λόγους που αλληλοσυνδέονται, είναι το μεταναστευτικό. Η Ελλάδα θέλει να περιορίσει τις ροές από τα τουρκικά παράλια και να αποφευχθούν μαζικές αφίξεις μεταναστών, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος μίας μεταναστευτικής κρίσης λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Η Τουρκία, από την άλλη, χρειάζεται και ζητά ευρωπαϊκούς πόρους για να κρατήσει τους πρόσφυγες στο έδαφος της ή να αρχίσει να δέχεται επιστροφές μεταναστών. Παρότι, στην κυβέρνηση δηλώνουν ικανοποιημένοι από την συνεργασία με την Τουρκία σημειώνουν ότι «όσο οι διακινητές προσαρμόζουν τις μεθόδους τους τόσο εμείς θα πρέπει να βρισκόμαστε σε εγρήγορση και να αυξάνουμε τα επίπεδα συνεργασίας με την Τουρκία».
Ο κ. Μητσοτάκης σκοπεύει να θέσει στον Πρόεδρο Ερντογάν και το Κυπριακό για την επανεκκίνηση των συνομιλιών. Παρά την σκληρή στάση που κρατά η Τουρκία την τελευταία διετία, στην ελληνική πλευρά εκτιμούν ότι οι πιέσεις που ασκεί ο Γεν. Γραμματέας του ΟΗΕ μπορούν να αποδώσουν και να καθίσουν στο τραπέζι των συζητήσεων η Κυπριακή Δημοκρατία και η τουρκοκυπριακή πλευρά με την συμμετοχή των Ηνωμένων Εθνών.