«Με χαρά κηρύττω την έναρξη των εργασιών του 5ου Συνεδρίου Βιωσιμότητας του Economist για την Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο, το οποίο πραγματοποιείται στην Αθήνα με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό» είπε νωρίτερα η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κήρυξε την έναρξη των εργασιών του 5ου Συνεδρίου Βιωσιμότητας του Economist.
Ακολουθεί η ομιλία της κυρίας Σακελλαροπούλου:
Στην 8η Σύνοδο Κορυφής των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 17 Σεπτεμβρίου του 2021, 9 χώρες υιοθέτησαν την κοινή «Διακήρυξη της Αθήνας για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον στη Μεσόγειο», αναδεικνύοντας την επείγουσα προτεραιότητα αντιμετώπισης της κλιματικής και περιβαλλοντικής κρίσης. Συνένωσαν δυνάμεις και στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απέναντι σε μια απειλή που δεν γνωρίζει σύνορα, αλλά εκδηλώνεται με ιδιαίτερη οξύτητα στην ευαίσθητη περιοχή της Μεσογείου.
Η κλιματική πρόκληση έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα για την ανθρωπότητα. Η παγκόσμια κοινότητα κρατών, εκτός από τη Συμφωνία του Παρισιού, έχει υιοθετήσει ένα ευρύ πλαίσιο, τους 17 Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, που περιλαμβάνουν, πέραν της περιβαλλοντικής προστασίας, την αντιμετώπιση της φτώχειας και των ακραίων ανισοτήτων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι παγκόσμια πρωτοπόρος όχι μόνο στην υπεράσπιση των αρχών που συνθέτουν τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, αλλά κυρίως στην υιοθέτηση μιας φιλόδοξης ατζέντας που μετατρέπει τη Συμφωνία του Παρισιού στο συγκεκριμένο και τολμηρό πρόγραμμα δράσης, επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, γνωστό ως Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Ο επταετής προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και ένα τρίτο περίπου των συνολικών επενδύσεων από το Σχέδιο Ανάκαμψης NextGenerationEU, θα χρηματοδοτήσουν την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Έχουν, εξάλλου, υιοθετηθεί οι στόχοι του περιορισμού αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5°C από τα προβιομηχανικά επίπεδα, της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050 και της μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, από τα επίπεδα του 1990.
Κοιτίδα αρχαίων πολιτισμών και θάλασσα ζωογόνος της νεότερης Ευρώπης, η λεκάνη της Μεσογείου βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ευπάθειας. Οι καταστροφικές δασικές πυρκαγιές, μακροί καύσωνες και ξηρασίες, πλημμύρες και ακραία καιρικά φαινόμενα, είναι ήδη ορατές εκδηλώσεις της ανθρωπογενούς περιβαλλοντικής επιδείνωσης. Η κλιματική αλλαγή δεν απειλεί μόνο με απώλεια φυσικού πλούτου, αφόρητη επιβάρυνση των αστικών περιοχών, διατάραξη οικοσυστημάτων, λειψυδρία και ερημοποίηση. Στο βάθος του ορίζοντα συνιστά μια πραγματική απειλή ανθρώπινης ασφάλειας, υπονομεύει την οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή και υποκινεί μελλοντικά κύματα μαζικής μετακίνησης κλιματικών προσφύγων από την Ασία και την Αφρική προς την Ευρώπη.
Η περιβαλλοντική απειλή υποχρεώνει τις χώρες της Μεσογείου να συντονίσουν προσπάθειες, να ενώσουν δυνάμεις, να μοιραστούν κοινούς πόρους. Είδαμε τη δύναμη της Ευρωπαϊκής ενότητας στην ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, την επιστράτευση του RescEU στις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων κι η Ελλάδα. Είδαμε επίσης το μεγαλείο της διεθνούς και ανθρώπινης αλληλεγγύης σε φυσικές καταστροφές που κινητοποίησαν δεκάδες κράτη της διεθνούς κοινότητας να σπεύσουν προς αρωγή. Ακόμα και ισχυρές χώρες είναι αδύναμες μπροστά στη μανία των φυσικών καταστροφών, που μας θυμίζουν την βαθύτερη σοφία της διακρατικής συνεργασίας και αλληλεγγύης απέναντι σε οικουμενικούς κινδύνους.
Είναι φανερό ότι η κλίμακα της πρόκλησης απαιτεί παγκόσμιο συντονισμό, πολυμερή συνεργασία στο πλαίσιο διεθνών συμφωνιών και του ΟΗΕ και ακόμα μεγαλύτερη εμβάθυνση των κοινών πολιτικών και πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης σαφές ότι το πολυσχιδές της κλιματικής απειλής επιτάσσει συντονισμένες πρωτοβουλίες και κοινές δράσεις κυβερνήσεων, επιχειρήσεων, και κοινωνίας πολιτών, σε υπερεθνική, εθνική και τοπική κλίμακα. Δεν αρκεί μόνο η πρόληψη και αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κρίσεων. Χρειάζεται η σε βάθος χρόνου προσαρμογή, η οικοδόμηση ανθεκτικότητας των κοινωνιών και οικοσυστημάτων μας στις κλιμακούμενες απειλές, και ο αναπροσανατολισμός της οικονομικής ανάπτυξης στην απαίτηση της αειφορίας και βιωσιμότητας.
Ορθώς οι 9 Ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου κάλεσαν τα κράτη της G20 και τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη να κυρώσουν τη Συμφωνία του Παρισιού και να υιοθετήσουν υψηλότερης φιλοδοξίας εθνικά προγράμματα προσαρμογής. Ορθώς αναδεικνύουν την ανάγκη προστασίας της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων της Μεσογείου, τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πράσινη τεχνολογία, την προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, πράσινης οικονομίας και γαλάζιας οικονομίας, μέρος της οποίας είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του σημαντικού συνεδρίου σας».