Ο Μητσοτάκης, προεκλογικά, είχε προειδοποιήσει σε όλους τους τόνους: Στις ευρωεκλογές διακυβεύεται η πολιτική σταθερότητα. Το αφήγημα δεν βρήκε ευήκοα ώτα. Και αυτό το κατέγραψαν όλες οι δημοσκοπήσεις.
Όσοι έμειναν σπίτια τους ή πήγαν παραλία αλλά και αυτό το 40% που πήγε να ψηφίσει, πήγε με την πεποίθηση ότι την επόμενη ημέρα η κυβέρνηση της ΝΔ θα εξακολουθούσε να έχει την νομιμοποίηση των εθνικών εκλογών του Ιουνίου. Και έστειλαν το μήνυμα που νόμιζαν.
Το βράδυ των εκλογών, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Παύλος Μαρινάκης, σε μια τολμηρή επίδειξη αυτογνωσίας, μίλησε για «Πύρρειο νίκη» της ΝΔ. Μια έκφραση που -τουλάχιστον για όσους... ήξεραν τι σημαίνει - προκάλεσε αίσθηση. Γιατί δεν είναι λίγο πράγμα να παραδέχεται ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης ότι η ΝΔ ήρθε μεν πρώτο κόμμα, αλλά με τόσες απώλειες που καθιστούν δύσκολη την απρόσκοπτη συνέχιση των στόχων που έχει θέσει. Έτσι όμως κουμπώνει το αρχικό επιχείρημα: Εκεί συνίσταται ο κίνδυνος της πολιτικής αποσταθεροποίησης για την οποία προειδοποιούσε ο Μητσοτάκης.
Λένε κάποιοι, μετά τον κουρνιαχτό, ότι τα τελικά αποτελέσματα - ιδίως οι επιδόσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ - απομειώνουν για την κυβέρνηση τον ολικό κίνδυνο ανάσχεσης των πρωτοβουλιών. Η απουσία στιβαρής αντιπολίτευσης δίνει, λένε, το περιθώριο στην κυβερνώσα ΝΔ να προχωρήσει με το μεταρυθμιστικό της σχέδιο τα επόμενα τρία χρόνια. Είναι μια ανάλυση που, κατά την γνώμη μου, παρακάμπτει βασικούς κανόνες του πολιτικού παιγνίου και αποφεύγει να μπει στην ουσία του μηνύματος που ήθελαν να στείλουν οι πολίτες.
Η Πύρρειος νίκη της ΝΔ δεν είναι στρατηγική ήττα. Αλλά μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποβεί επικίνδυνη για το μέλλον. Ο πολιτικός χρόνος είναι εξαιρετικά πυκνός και στα επόμενα τρία χρόνια πολλά μπορούν να συμβούν: Ακόμη και αν δεν βρεθεί ο ηγέτης - «αντίπαλον δέος» στον Κυριάκο Μητσοτάκη, η αντιπολίτευση μπορεί να αποκτήσει βηματισμό, να κάνει δύσκολη την ζωή της κυβέρνησης, να κατεβάσει κόσμο στον δρόμο, να επιχειρήσει να ακυρώσει μεταρρυθμίσεις.
Εάν σε αυτά συνυπολογίσει κανείς και μια υφέρπουσα δυσαρέσκεια στο παραδοσιακό εσωτερικό της ΝΔ, απέναντι στους «εισοδιστές» από την Κεντροαριστερά, το σαράκι της υπονόμευσης καιροφυλακτεί. Ορισμένοι εισηγούνται στον πρωθυπουργό στροφή προς τα δεξιά, άλλοι είναι έτοιμοι να δηλώσουν μετάνοια για μεταρρυθμίσεις που είχαν εκσυγχρονιστικό πρόσημο, ορισμένοι – ακόμη και εντός ΝΔ – ίσως πιστεύουν ότι σε συνθήκες κρίσης, είναι ευκαιρία να πιέσουν για οφίκια.
Αναμφίβολα, ο Μητσοτάκης είναι μπροστά στην πιο κρίσιμη, ίσως, καμπή της διαδρομής του από τότε που ανέλαβε πρόεδρος της ΝΔ και Πρωθυπουργός. Και γι’ αυτό έχει μπροστά του μία επιλογή-μονόδρομο. Να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα και που κάπου το λησμόνησε στην πορεία, αλλά το ξαναθυμήθηκε στην προεκλογική περίοδο: Την γείωση με τον κόσμο. Στην επαφή με τους πολίτες θα αντιληφθεί ότι δεν τους ενδιαφέρει αν ο Κασσελάκης έχει ακίνητα και πόσα, αλλά εάν εκείνοι τα βγάζουν πέρα. Δεν αφορά τον κόσμο αν οι δείκτες δείχνουν ανάπτυξη και οι υπουργοί του τον διαβεβαιώνουν ότι όλα βαίνουν καλώς, αλλά ότι η ακρίβεια είναι εκεί και τρώει το διαθέσιμο εισόδημα. Ότι τα νοσοκομεία πόρρω απέχουν από αυτό που περιμένει κανείς από ένα ευρωπαϊκό κράτος το 2024. Ότι κανείς δεν πρόκειται να συγχωρήσει αβελτηρία, φαινομενα αλαζονείας, έλλειψη ενσυναίσθησης. Και ας μην ξεχνά ποτέ, κανείς, ότι όπου έγινε πραγματικό έργο που απολαμβάνουν οι πολίτες, αυτό δεν συνιστά χάρη, αλλά χρεωστούμενα δεκαετιών σε αυτούς.
Υπό αυτή την έννοια οι ευρωεκλογές είναι, πράγματι, μια Πύρρειος νίκη για τη ΝΔ που όμως δεν είναι υποχρεωτικό να οδηγήσει και σε ήττα στον πόλεμο...