Με τον εισηγητή του κυβερνώντος κόμματος να υπεραμύνεται των διατάξεων για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και σύσσωμη την αντιπολίτευση να καταψηφίζει, η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συζητείται στην Ολομέλεια και αναμένεται να ψηφιστεί απόψε.
Ο εισηγητής της ΝΔ, Διονύσης Σταμενίτης, έκανε λόγο για ένα νομοσχέδιο που εντάσσεται στο πλήθος των νομοθετικών πρωτοβουλιών τής κυβέρνησης για τη μετάβαση στην "πράσινη" οικονομία, την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και την αντιμετώπιση των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης που έχει ξεσπάσει τον τελευταίο χρόνο. Αναφέρθηκε στις οκτώ παρεμβάσεις του νομοθετήματος που αφορούν στην απλοποίηση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης και ελέγχων, το εξορθολογισμό των επιτρεπόμενων χρήσεων γης και στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών, την ρύθμιση θεμάτων ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής) και Πράσινου Ταμείου, την ρύθμιση θεμάτων δασικών χαρτών και επιτρεπόμενων χρήσεων σε δάση και δασικές εκτάσεις, την θέσπιση του πλαισίου για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, την ρύθμιση θεμάτων χρηματοδότησης για κατασκευή υποδομών φυσικού αερίου και για την κατασκευή έργων ηλεκτρικής ενέργειας, την ρύθμιση θεμάτων κυκλικής οικονομίας και την επικαιροποίηση σημείων της πολεοδομικής νομοθεσίας.
Ιδιαιτέρως στάθηκε στις διατάξεις που αποτελούν σημείο τριβής με την αντιπολίτευση σχετικώς με τις τροποποιήσεις επιτρεπόμενων χρήσεων στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 και εξήγησε ότι πρόκειται για εξορθολογισμό της νομοθεσίας, απλοποίηση των χρήσεων γης και τεχνικές διορθώσεις. Προσέθεσε ότι ο ισχυρισμός ότι επιτρέπονται χρήσεις που ως τώρα απαγορεύονται, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, απλώς οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου έχουν πιο ρεαλιστική προσέγγιση στο ζήτημα, καθώς η αυστηρή προστασία θα μπορεί να ελεγχθεί και να τηρηθεί. Αναφορικώς με το ζήτημα των ΑΠΕ σε περιοχές Natura, ο κ. Σταμενίτης είπε ότι οι διατάξεις είναι απολύτως σύμφωνες με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες και βρίσκονται σε απόλυτη αντίθεση με τον υπέρμετρο περιορισμό των ΑΠΕ, ενώ ιδιαίτερα επισημαίνεται η ρητή αναφορά ότι οι ΑΠΕ συνιστούν έργα υπέρτατου δημοσίου συμφέροντος. Τέλος για τον ισχυρισμό ότι παραβιάζεται η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης για τα απάτητα βουνά, ο εισηγητής της ΝΔ παρατήρησε πως είναι επίσης ανακριβής, καθώς τίθενται γενικοί οριζόντιοι κανόνες προστασίας που ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε συγκεκριμένου προστατευτέου αντικείμενου.
Αναφερόμενος στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου ιδιαίτερη μνεία έκανε στην μεταρρύθμιση για τη δημιουργία μιας σύγχρονης Μουφτείας με επικεφαλής τον Μουφτή που θα απολαμβάνει το κύρος που αντιστοιχεί στη θέση του, με την οποία εισάγεται ένα νέο, σύγχρονο και ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για τις Μουφτείες και τις Μουφτήδες στη Θράκη που λαμβάνει υπόψη τις συνταγματικές επιταγές αλλά και τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας μας.
Κλείνοντας την εισήγησή του ο κ. Σταμενίτης, τόνισε ότι οι ρυθμίσεις του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου είναι ρυθμίσεις πράσινες, φιλοπεριβαλλοντικές, με σεβασμό στο περιβάλλον και τον φυσικό πλούτο τής χώρας μας, χαρακτηρίζονται από πληρότητα και στοχευμένες παρεμβάσεις που θα κλείσουν μεγάλες εκκρεμότητες, θα επιλύσουν σημαντικά προβλήματα, θα μειώσουν τη γραφειοκρατία, και θα δώσουν μεγαλύτερη ώθηση στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα μας και θα ευνοήσουν τις επενδύσεις. «Δυστυχώς η αντιπολίτευση επέλεξε να εμφανιστεί εκ προοιμίου αντίθετη, δεν επέδειξε καμία διάθεση για διαβούλευση, για λογικά επιχειρήματα, για αντιπροτάσεις» είπε και καταλόγισε ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν προσφέρει στον διάλογο , παρά ρητορεύει διαμαρτυρόμενος και τελικώς αποχωρεί κρυπτόμενος.
Η αντιπολίτευση
Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, η εισηγήτρια Χαρά Καφαντάρη τόνισε ότι το νομοσχέδιο αυτό, δίνει οριστικό χτύπημα στην προστασία του περιβάλλοντος, συνεχίζει τη λογική της κακής νομοθέτησης με περιορισμένη χρονικά διαβούλευση και παρότι αποσύρθηκαν κάποιες επίμαχες διατάξεις, η φιλοσοφία επέμβασης στις περιοχές Natura δεν άλλαξε, γι' αυτόν τον λόγο και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι επιστημονικοί φορείς είναι αντίθετοι και ζητούν την απόσυρσή του. Επισήμανε ακόμη ότι υπάρχουν 12 διατάξεις υπουργείων με αποτέλεσμα να πρόκειται για ένα νομοσχέδιο-"σκούπα" που περιλαμβάνει πλήθος ρυθμίσεων πολεοδομικών, χωροταξικών, ακυρώνοντας την έννοια χωροταξικού σχεδιασμού, συρραφή ρουσφετιών με χαλάρωση ελεγκτικών μηχανισμών και πλήθος εξυπηρετήσεων. Όπως προσέθεσε η κυρία Καφαντάρη, παραβιάζεται το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Σύνταγμα και ανέφερε ότι νομιμοποιούνται υφιστάμενες παράνομες δραστηριότητες μέσα σε περιοχές Natura πριν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, «ο ελεγχόμενος πληρώνει τον ελεγκτή, ανοίγοντας έτσι την πόρτα σε πιθανή συναλλαγή», με απόφαση υπουργού θα καθορίζεται η φέρουσα χωρική ικανότητα κάθε χωρικής ενότητας και στις δασικές υπηρεσίες εισάγονται συμβασιούχοι.
Σχετικώς με τη ρύθμιση για τις Μουφτείες, είπε ότι θεμελιώδες για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπάρξει μια περίοδος διαβούλευσης, έτσι ώστε, να επιτευχθούν συναινέσεις και συγκλίσεις εκεί που είναι δυνατόν με τη μειονότητα και να προλάβουμε έτσι κάθε παρέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά της Θράκης και οποιαδήποτε προσπάθεια να οργανώσει μια παράλληλη διαδικασία εκλογής μουφτή που η ελληνική Πολιτεία δεν θα αναγνωρίσει. «Επί της ουσίας έχουμε ισχυρότατες ενστάσεις, εφόσον δεν αξιοποιήθηκε η συστηματική δουλειά που έγινε στην Επιτροπή για τη Θράκη, όπου υπήρχε γενική συμφωνία εξασφάλισης της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης της μειονότητας. Συνεπώς, είμαστε αναγκασμένοι, εάν δεν αποσυρθούν οι διατάξεις αυτές για διαβούλευση, να καταψηφίσουμε, εκτός αν υπάρξουν οι βελτιώσεις που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ», ξεκαθάρισε.
Καταλόγισε επίσης στην κυβέρνηση ότι αλλάζει "πριν στεγνώσει το μελάνι" την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, μειώνει σε δέκα μέρες την ανακοίνωση τιμολογίων των προμηθευτών για τους επόμενους μήνες, ενώ από την ανακοίνωση των τιμών την προηγούμενη Δευτέρα είχε αποδεχτεί ότι τα κυμαινόμενα τιμολόγια σκαρφάλωσαν στο 0,5 ευρώ την κιλοβατώρα και η ρήτρα αναπροσαρμογής εισήλθε στην τιμή και μάλιστα στην περίπτωση της ΔΕΗ η προσαύξηση είναι 15%.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Αρβανιτίδης, αφού κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι νομοθετεί με αλαζονεία και κατά περίπτωση, επισήμανε για το θέμα της ρήτρας αναπροσαρμογής, της ενεργειακής ακρίβειας και τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρατήρησε ότι η κυβέρνηση πανηγυρίζει για το σωσμένο δέντρο, αλλά δεν βλέπει το καμένο δάσος. «Πόσο ικανοποιημένοι είστε με αυτά που έχετε πετύχει τα τρία χρόνια τώρα; Εσείς βάλατε τον στόχο και πρέπει να ενημερώσετε τη Βουλή τι έχετε καταφέρει σε αυτό. Πολύ φοβάμαι ότι το ίδιο θα συμβεί με τους στόχους για την εγκατάσταση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων μέχρι το 2030, αφού βέβαια δεν φροντίσατε να ολοκληρωθεί το ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ και δεν φροντίσατε ασφαλώς να επικαιροποιήσετε ακόμα ούτε το ΕΣΕΚ. Αυτή η αναντιστοιχία των στόχων και αποτελεσμάτων και η ανακολουθία στον σχεδιασμό διακατέχει όλη την ενεργειακή και περιβαλλοντική σας πολιτική», ανέφερε ο κ. Αρβανιτίδης.
Προσέθεσε πως η αναντιστοιχία και ανακολουθία διατρέχει και πολλές διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου, ένα νομοσχέδιο σκούπα με διαδικασίες γρήγορης νομοθέτησης, ενώ ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι ο παραγκωνισμός των τοπικών κοινωνιών και η μη απόδοση σε αυτές ικανών αντισταθμιστικών τελών και ευεργετημάτων, κάτι που, μεταξύ άλλων, φαίνεται από τους προβληματισμούς που εκφράστηκαν ότι χρειάζονται δέκα χρόνια για την πλήρη υλοποίηση ενός υπεράκτιου αιολικού έργου, το ότι δεν έγιναν οι προσλήψεις οι οποίες είχαν εξαγγελθεί για την αναδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών.
Έκανε επίσης λόγο για υποκριτική επιλογή της κυβέρνησης να μην προσαρμοστεί ευθέως και ξεκάθαρα στις αποφάσεις του ΣτΕ για την μεταβίβαση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο και τη μια παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις περιοχές Natura, για τις οποίες -όπως είπε- έρχονται διατάξεις που δεν προσπαθούν να διορθώσουν αυτή την κακή εικόνα της χώρας μας. Υποστήριξε ότι αλλάζουν οι χρήσεις γης και οι δραστηριότητες χωρίς επιστημονικά κριτήρια και μελέτες, προβλέπονται εξαιρέσεις από την περιβαλλοντική αδειοδότηση στο άρθρο 3 και δεν υπάρχει εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τον καθορισμό του τρόπου πληρωμής των πιστοποιημένων αξιολογητών, υπάρχουν καθυστερήσεις στο χωροταξικό των ΑΠΕ ενώ επικαλέστηκε την Έκθεση του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής και για το άρθρο 119 και 120 αναφορικά με την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ.
«Οφείλετε να απαντήσετε, σε όλα αυτά ως και στους προβληματισμούς του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής οι οποίοι βέβαια συμπίπτουν στον πυρήνα και στη βάση του αντιπολιτευτικού μας λόγου. Δεν είναι μόνο τα νομικά ζητήματα, είναι και τα πολιτικά για τις επιλογές που κάνετε με τις ρυθμίσεις του παρόντος νομοσχεδίου», είπε καταλήγοντας ο κ. Αρβανίτιδης και εξέφρασε τους φόβους του ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει τα μεθοδικά πλήγματα στο περιβάλλον γιατί είναι βαθιά μέσα στην αντίληψή της ότι το περιβάλλον είναι τροχοπέδη για την ανάπτυξη των λίγων και των ισχυρών.
Ο Ιωάννης Δελλής, ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, τόνισε ότι τα τελευταία χρόνια, όλες οι κυβερνήσεις έχουν πάρει συνήθειο όλα τα αντιπεριβαλλοντικά νομοθετήματα να τα βαφτίζουν "προστασία του περιβάλλοντος" αλλά και "απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και των ελέγχων" κι έτσι υπονομεύουν τους περιβαλλοντικούς ελέγχους μειώνουν τους εργαζόμενους, ενώ μιλώντας για "εξορθολογισμό των χρήσεων γης" εννοούν την κατάργηση ουσιαστικά κάθε προστασίας των προστατευόμενων υποτίθεται περιοχών.
«Το σημερινό νομοσχέδιο αποτελεί τη φυσική συνέχεια του προηγούμενου σας νόμου, του 4685 από τον Μάη του 2020 με τον οποίο κατεδαφίσατε ουσιαστικά όλα τα νομοθετικά ερείπια και τα χαλάσματα για την προστασία του περιβάλλοντος που άφησε στο πέρασμά της η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Και έρχεστε τώρα πάλι εσείς, σαν τον δολοφόνο που γυρνά στον τόπο του εγκλήματος, να ξεθεμελιώσετε οριστικά κυριολεκτικά ό,τι κατά τη γνώμη σας απέμεινε και παρενοχλεί ακόμα έστω και ελάχιστα την ασύδοτη δράση του κεφαλαίου στο περιβάλλον. Και λέμε ασύδοτη γιατί το κεφάλαιο και οι επιχειρηματικοί όμιλοι δεν γνωρίζουν από όρια όταν είναι να κερδίσουν. Πώς μετά να μη στάζει μέλι για το νομοσχέδιό σας το στόμα του ΣΕΒ προχθές στην ακρόαση των φορέων, χωρίς βέβαια να παραλείψει να ζητήσει κι άλλα ακόμα περισσότερα; Η άναρχη όμως καπιταλιστική εκμετάλλευση και το πλιάτσικο μέχρις εξάντλησης όλων των περιβαλλοντικών πόρων μπορεί να φουσκώνει τα κέρδη τους, καταστρέφει όμως ταυτόχρονα την ποιότητα της ζωής της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων… Το νομοσχέδιο εντάσσεται στην πολιτική στρατηγική της ΕΕ για τη λεγόμενη πράσινη μετάβαση και την κλιματική ουδετερότητα. Μόνο που αυτές ούτε ουδέτερες, ούτε φιλικές είναι για τις τσέπες και τα δικαιώματα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Οι πράσινες μπίζνες του κεφαλαίου δεν είναι αυτές που οδηγούν στο πανάκριβο ρεύμα, στα πράσινα χαράτσια; Δεν οδηγούν σε νέες επιβαρύνσεις των λαϊκών οικογενειών από την υποχρεωτική αλλαγή εξοπλισμού σε τομείς της καθημερινής τους ζωής; Και σε ποια άραγε κλιματική ουδετερότητα μας πηγαίνει αυτή η πράσινη μετάβαση όταν για την παραγωγή ενέργειας αντικαθίσταται ο εγχώριος άφθονος λιγνίτης με ένα άλλο καύσιμο, επίσης ορυκτό, το πανάκριβο εισαγόμενο φυσικό αέριο;» είπε ο κ. Δελλής συμπυκνώνοντας την κριτική του ΚΚΕ στο νομοσχέδιο.
Από την Ελληνική Λύση, ο Βασίλειος Βιλιάρδος, μίλησε για ένα νομοσχέδιο «συνονθύλευμα» και έκανε λόγο για «περιβαλλοντική υποκρισία» της κυβέρνησης η οποία φαίνεται από τις «εξοργιστικές ρυθμίσεις» του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου για την κατασκευή ΑΠΕ σε περιοχές Natura, σε όσες, δηλαδή, δεν έχουν ακόμη καεί δεν θα καούν αφού στις καμένες επιτρέπονται οι ανεμογεννήτριες με απόφαση του ΣτΕ, όταν ακόμη επικεφαλής του ήταν η σημερινή Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Αναφορικώς με τα θαλάσσια αιολικά πάρκα υποστήριξε ότι δεν πρόκειται να βοηθήσουν τη χώρα μας στο άμεσο μέλλον, ενώ δεν ορίζονται καν οι περιοχές που θα τοποθετηθούν, ενώ για τις αδειοδοτήσεις ΑΠΕ σε περιοχές Natura είπε ότι υπάρχει θύελλα αντιδράσεων, ειδικά για τα άρθρα 11, 13, με τα οποία η Κυβέρνηση επιτρέπει μία σειρά από δραστηριότητες στις περιοχές αυτές. Χαρακτήρισε δε "εξοργιστικές" τις χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις ενώ για τις ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ισχυρίστηκε ότι αφορούν σε προσχηματικές ενισχύσεις «αφού προηγήθηκαν υποσχέσεις αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών, ενώ τελικά δόθηκαν μόλις 280.000.000 ευρώ με τη γνωστή ιστορία των 600 ευρώ που τελικά ήταν για τους περισσότερους 18 ευρώ ή λίγο περισσότερο».
Ο ειδικός αγορητής του ΜεΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, ανέφερε ότι δεν θα έπρεπε η Βουλή αυτή τη στιγμή να μιλάει για το περιβάλλον, αλλά για το Σύνταγμα, αφού η κυβέρνηση έφερε μια «πρωτόγνωρη συνταγματική εκτροπή». «Έχουμε και άλλες φορές δει να παραβιάζετε το Σύνταγμα. Κρατούσατε κάποιους τύπους, κάποια κάλυψη. Αυτή τη φορά επαναφέρετε νόμο που είχε απορριφθεί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (είκοσι πέντε δικαστές στους είκοσι επτά ψήφισαν την απόρριψη του). Είναι όχι ωμή παραβίαση του Συντάγματος, είναι εκτροπή» είπε και προσέθεσε πως η κυβέρνηση κατά κανόνα «οτιδήποτε εμποδίζει το πλιάτσικο στη δημόσια περιουσία αν είναι νόμος τον αλλάζει, αν είναι Σύνταγμα το αγνοεί».
«Και έτσι φτάνουμε να μιλάμε για το περιβάλλον τη στιγμή που δυο εμβληματικοί δρυμοί της χώρας η Δαδιά, που πρέπει να την έχει επισκεφθεί κάθε μαθητής, και η Βάλια Κάλντα καίγονται για δεκαήμερα, που κάηκε η Πεντέλη, που κάηκε τέτοια έκταση στη Λέσβο, στην Ηλεία. Αυτήν τη στιγμή μας φέρνετε ένα νομοσχέδιο που δεν έχει ούτε ένα άρθρο, μια παράγραφο, μια πρόταση που να αυξάνει την περιβαλλοντική προστασία. Γιατί μπορεί να γίνει όσο θέλετε συζήτηση για το τι περιλαμβάνει αυτό το νομοσχέδιο, αλλά ότι δεν υπάρχει ούτε μία λέξη που να αυξάνει την περιβαλλοντική προστασία είναι αυτονόητο. Κανένας δεν επιχειρηματολογεί διαφορετικά» είπε ο κ. Αρσένης.