Κατά πλειοψηφία ψηφίσθηκε επί της Αρχής το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την «Εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις» στην έναρξη της τρίτης συνεδρίασης της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Υπέρ του σχεδίου νόμου τάχθηκε η ΝΔ, καταψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ 25 ενώ η Ελληνική Λύση επιφυλάχθηκε για την Ολομέλεια. Το πρωί της ερχόμενης Παρασκευής θα διεξαχθεί η δεύτερη ανάγνωση του σχεδίου νόμου στην Επιτροπή. To νομοσχέδιο ψηφίστηκε επί της αρχής, την ώρα που άγνωστοι πέταξαν τρικάκια έξω από το γραφείο της υπουργού, με αφορμή την φύλαξη στα πανεπιστήμια.
Κεραμέως: Να εξαφανίσουμε την απάνθρωπη συμπεριφορά από τα πανεπιστήμια μια και καλή
Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως κατά την ολοκλήρωση και της κατά πλειοψηφία ψήφισης των άρθρων του σχεδίου νόμου, τόνισε πως «στο Πανεπιστήμιο πρέπει να ανθίζει μόνο η δημιουργία, η σκέψη, η αγάπη για τη μάθηση, η ίδια η ζωή και αυτό είναι το χρέος όλων μας και των τριακοσίων βουλευτών απέναντι στα παιδιά μας».
Σχετικά με τις επικρίσεις για την δημιουργία ομάδας ασφάλειας των πανεπιστημίων, η υπουργός, υπογράμμισε πως «δεν μπορούμε να θεωρούμε φυσιολογικό όλο αυτό που γίνεται σήμερα στα Ιδρύματα. Δεν μπορούμε να λέμε στα παιδιά μας, ότι αυτή η κατάσταση, ακόμα κι αν είναι εξαίρεση- και το τονίζουμε, δεν έχουμε πρόβλημα σε όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας παραβατικότητας ότι είναι φυσιολογική. Έχουμε ένα μεγάλο χρέος και μια ευθύνη ο καθένας και η κάθε μία από εμάς απέναντι στη νέα γενιά. Την ανομία, τη βία, την απάνθρωπη συμπεριφορά, οφείλουμε όλοι μαζί με την εξαφανίσουμε από το Πανεπιστήμιο, μια και καλή».
Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, απέρριψε την πρόταση του ΚΙΝΑΛ για το ειδικό σώμα φύλαξης των πανεπιστημίων , υποστηρίζοντας πως ότι αυτό που μας λέτε είναι «κάνετε προσλήψεις, για να κάνουμε αυτό που ήδη γίνεται σήμερα και έχει αποτύχει» και πρόσθεσε η πρόταση του ΚΙΝΑΛ λέει «η εκπαίδευση (αυτού του σώματος) να γίνεται από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Μα τι δουλειά έχει το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αν αυτοί οι νέοι υπάλληλοι δεν έχουν καμία σχέση με την Αστυνομία».
Οι αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας
Όπως έχει σημειώσει το υπουργείο, το νομοσχέδιο «αποσκοπεί στη συνολική αναβάθμιση των σπουδών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, στη βελτίωση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος, καθώς και στην εξασφάλιση στοχευμένων και ποιοτικών επιλογών για τους αποφοίτους Λυκείου και υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων». Φέρνει σημαντικές αλλαγές όσον αφορά την φύλαξη, την ασφάλεια και το ζήτημα των «αιώνιων» φοιτητών, μεταξύ άλλων. Προκάλεσε αντιδράσεις κυρίως από την πλευρά των φοιτητών, ωστόσο, οι αλλαγές κρίνονται αναγκαίες από την κυβέρνηση για μία αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής
Με το νομοσχέδιο θεσπίζεται Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) στα πανεπιστημιακά τμήματα όχι με απόλυτο αριθμό (πχ. 10), αλλά ορισμένη από το κάθε τμήμα. Μάλιστα, η αλλαγή αυτή θα ισχύσει από τις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις (2021). Ειδικότερα, η ΕΒΕ θα διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο. Ο μέσος αυτός όρος θα πολλαπλασιάζεται με συντελεστή που θα έχει αποφασιστεί από τα ιδρύματα εισαγωγής για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και θα στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο.
Ο συντελεστής θα πρέπει βρίσκεται εντός του διαστήματος ελάχιστης και μεγίστης τιμής, το οποίο θα ορίζεται με απόφαση του υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ο συντελεστής της ΕΒΕ για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση θα καθορίζεται με απόφαση της Συγκλήτου έπειτα από πρόταση της κάθε σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης, η οποία θα εκδίδεται εντός εντός δύο μηνών από τον καθορισμό της ελάχιστης και μέγιστης τιμής από το υπουργείο. Το σύνολο των συντελεστών των σχολών, τμημάτων και εισαγωγικών κατευθύνσεων, θα συγκεντρώνεται σε μία Υπουργική Απόφαση.
Ειδικότερα, για τον υπολογισμό της ΕΒΕ, προβλέπονται τα εξής:
Κάθε πανεπιστημιακό τμήμα θα θέτει ως ΕΒΕ ποσοστό Χ% του μέσου όρου (ΜΟ) των μέσων επιδόσεων (ΜΕ) όλων των υποψηφίων στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων (Μ1, Μ2, Μ3, Μ4), του επιστημονικού πεδίου του υποψηφίου [ΜΟ=(ΜΕΜ1+ΜΕΜ2+ΜΕΜ3+ΜΕΜ4)/4].
Το Υπουργείο θα καθορίζει το εύρος για το ποσοστό Χ% (π.χ. 80% έως 120% του ΜΟ).
Έτσι, για παράδειγμα εάν ο μέσος όρος των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων ενός επιστημονικού πεδίου είναι 12/20 και ένα τμήμα έχει ορίσει το ποσοστό Χ% στο 90%, τότε η ελάχιστη βάση εισαγωγής για το εν λόγω τμήμα θα είναι το 10,8. Σε περίπτωση που κάποιο ίδρυμα εισαγωγής δεν θα καθορίσει τον εν λόγω συντελεστή, ο καθορισμός του θα γίνεται από το υπουργείο. Στην περίπτωση που κάποια τμήματα εντάσσονται σε περισσότερα του ενός Επιστημονικά Πεδία, θα λαμβάνεται υπόψη ο μικρότερος μέσος όρος μεταξύ των Πεδίων.
Αλλαγές στο Μηχανογραφικό
Με το νομοσχέδιο προτείνεται η κατάθεση του Μηχανογραφικού Δελτίου να έχει δύο φάσεις. Στην Α' φάση οι υποψήφιοι θα συμπληρώνουν το μηχανογραφικό δελτίο με συγκεκριμένο αριθμό επιλογών. Μετά την ανακοίνωση των επιτυχόντων της Α' φάσης, οι μη εισαχθέντες θα συμμετέχουν στη Β φάση, κατά την οποία οι επιλογές τους θα περιλαμβάνουν όσα τμήματα εξακολουθούν να έχουν κενές θέσεις από την Α' φάση χωρίς περιορισμό αριθμού επιλογών, εφόσον επιτυγχάνεται η καθορισμένη ΕΒΕ κάθε τμήματος.
Οι ρυθμίσεις αυτές για δύο φάσεις υποβολής μηχανογραφικού προγραμματίζεται να ισχύσουν από το 2022.
Επιπλέον, με το νομοσχέδιο δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα για υποβολή παράλληλου μηχανογραφικού δελτίου για τη φοίτηση σε δημόσιο ΙΕΚ. Συνεπώς, ένας υποψήφιος θα μπορεί να υποβάλει παράλληλα α) Μηχανογραφικό για είσοδο σε ΑΕΙ, βάσει της επίδοσής τους στις Πανελλαδικές εξετάσεις και β) Μηχανογραφικό για εγγραφή σε δημόσιο ΙΕΚ, βάσει του απολυτηρίου του και επιπλέον κριτηρίων σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας των ΙΕΚ. Οι εν λόγω ρυθμίσεις αναμένεται να ισχύσουν από τις φετινές Πανελλαδικές.
Όριο Φοίτησης
Με το νομοσχέδιο θεσπίζεται και ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης. Αναλυτικότερα, το όριο φοίτησης καθορίζεται ως εξής: Στα 4ετή προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, συν 2 έτη. Στα προγράμματα σπουδών στα οποία ο ελάχιστος χρόνος υπερβαίνει τα 4 έτη, συν 3 έτη.
Ειδική μέριμνα θα λαμβάνεται για φοιτητές, για τους οποίους συντρέχει σοβαρός λόγος υγείας στο πρόσωπο των ιδίων ή στο πρόσωπο συγγενούς πρώτου βαθμού εξ αίματος ή συζύγου ή προσώπου με το οποίο ο φοιτητής έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, στις οποίες περιπτώσεις είναι δυνατή η υπέρβαση του ανώτατου χρόνου.
Για όσους είναι ήδη φοιτούντες, ο ανώτατος χρόνος φοίτησης θα υπολογίζεται ως εξής: α) για τους φοιτητές που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος δεν έχουν υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών, ο υπολογισμός γίνεται σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω (4+2 έτη για τα τετραετή, ν+3 για τα πενταετή κ.ο.κ.) και β) για τους φοιτητές που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος έχουν υπερβεί την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης του προγράμματος σπουδών, διαθέτουν για την ολοκλήρωση των σπουδών τους χρόνο ίσο προς την ελάχιστη χρονική διάρκεια φοίτησης (4 έτη για τα τετραετή, 5 για τα πενταετή, κ.ο.κ.).
Προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος
Το σχέδιο νόμου προτείνει ρυθμίσεις που «φέρνουν» ελεγχόμενη είσοδο στα ΑΕΙ, την ίδρυση Μονάδας και Επιτροπής ασφαλείας και προστασίας, τη θεσμοθέτηση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων που θα υπάγεται στην Ελληνική Αστυνομία, καθώς επίσης και ένα πλαίσιο πειθαρχικού δικαίου φοιτητών στα πανεπιστήμια.
Κεραμέως: Δόθηκαν 2.000 θέσεις εργασίας εν μέσω πανδημίας
Απαντώντας στους βουλευτές της αντιπολίτευσης, η υπουργός προχώρησε σε σειρά παρατηρήσεων και σχολίων.
Ειδικότερα, για τα οικονομικά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ανέφερε πως το ποσοστό των δημοσίων δαπανών του ΑΕΠ για τα ΑΕΙ είναι υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο Προϋπολογισμός του 2021 έχει αύξηση κατά 142.000.000 ευρώ ενώ στο ΕΣΠΑ καταφέραμε να εντάξουμε έργα ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ επιπλέον σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση. Σε θέσεις προσωπικού, δόθηκαν πριν λίγους μήνες 550 θέσεις μελών ΔΕΠ και 120 θέσεις διοικητικές. Δύο χιλιάδες θέσεις για διδακτικό έργο, εν μέσω πανδημίας. Τόνισε πως επειδή τίθενται ποιοτικά κριτήρια στα Ιδρύματα αυτό δεν σημαίνει ότι θα μειωθεί η χρηματοδότησή τους. Έχουμε εξαιρετικά πανεπιστήμια. Έχουμε εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό. Οφείλουμε, όμως, να εξορθολογίσουμε την κατάσταση. Να φύγουμε από το πλαίσιο που είχε ο ΣΥΡΙΖΑ, βάσει του οποίου ο κάθε υπουργός αποφάσιζε αυθαίρετα το τι χρήματα θα δίνει σε κάθε πανεπιστήμιο.
Για τους «αιώνιους φοιτητές» η κυρία Κεραμέως, συμφώνησε πως «είναι πλούτος να πάρει κανείς το πτυχίο» αλλά όχι μετά από 20, 30, 40 χρόνια , αυτό δεν είναι το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε. Σε κάθε εκπαιδευτική διαδικασία υπάρχει αρχή, μέση και τέλος.
Για την επαγγελματική εκπαίδευση, ανέφερε πως είναι «σοκαριστική» η προσπάθεια απαξίωσης της και ζήτησε από τον ΣΥΡΙΖΑ να πει ευθέως εάν θεωρεί την επαγγελματική εκπαίδευση, κατάρτιση κατώτερη. Εμείς, τόνισε, λέμε απερίφραστα ότι εκτός των ΑΕΙ υπάρχουν εναλλακτικοί δρόμοι στην εκπαίδευση. Στην Ελλάδα έχουμε μόλις το 30% των μαθητών μας να ακολουθούν το δρόμο της επαγγελματικής εκπαίδευσης, ενώ σε άλλες χώρες, αυτό το ποσοστό είναι 50%, 60%, ακόμα και 70%. Υπογράμμισε ότι η εναλλακτική του Πανεπιστημίου δεν είναι μόνο, όπως παρουσιάζει η αντιπολίτευση τα ιδιωτικά κολέγια. αλλά και τα δημόσια ΙΕΚ.
Για την ελάχιστη βάση εισαγωγής, τόνισε στην αξιωματική αντιπολίτευση ότι ακόμα και οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, κατά 52% είναι υπέρ της βάσης εισαγωγής. Επίσης το ίδιο είναι υπέρ και η Σύνοδος των Πρυτάνεων. Σχετικά με τον τρόπο επιλογής των Σχολών από τους υποψήφιους στις πανελλαδικές, η κυρία Νίκη Κεραμέως είπε πως δεν πρόκειται όπως λέγεται για καμία θεσμοθέτηση «ρώσικης ρουλέτας» αλλά σε κανένα σύστημα άλλη χώρα δεν υπάρχει ένας τέτοιος απεριόριστος αριθμός σε 200 με 250 επιλογές. Για τα θέματα αντιμετώπισης της βίας και της ανομίας, η υπουργός είπε ότι ακόμα και το 60,4% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ της ελεγχόμενης εισόδου.
Για τα συστήματα ασφαλείας στα πανεπιστήμια και την γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ανέφερε πως όχι μόνο «ζητήσαμε γνώμη αλλά αυτή είχε κατατεθεί μαζί με το νομοσχέδιο». Μάλιστα, πρόσθεσε πως από την Αρχή, «ζητήσαμε σχόλια για όλο το νομοσχέδιο, αλλά εκείνη επέλεξε και απάντησε με σχόλια μόνο για συγκεκριμένο άρθρο. Προφανώς, δεν είχε άλλα σχόλια, να θέσει».
Ειδικά για την Ομάδα Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, η υπουργός είπε πως είναι υπέρ στην κοινωνία το 63,5%, στους ψηφοφόρους του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. υπέρ είναι το 38%. Συζητάμε, είπε η υπουργός για το αυτονόητο εάν δηλαδή τα Όργανα Δημόσιας Τάξης θα πρέπει να μπορούν να επέμβουνε στα δημόσια Πανεπιστήμια, όπως ακριβώς κάνουν σε κάθε δημόσιο χώρο.
Η υπουργός επέκρινε σε υψηλούς τόνους και τις αναφορές βουλευτών της αντιπολίτευσης ότι «θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν να μην εφαρμοστεί ο νόμος και να κουρελιαστεί» λέγοντας πως «όλοι μας έχουμε δώσει έναν όρκο υπακοής στο Σύνταγμα και στους νόμους, αλήθεια, σε τι ωθείτε στο να μην γίνει σεβαστός ένας νόμος του ελληνικού Κοινοβουλίου, αν ψηφιστεί; Αυτό είναι το παράδειγμα που εκπέμπετε σαν βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου; Αυτό είναι το παράδειγμα που στέλνετε στην κοινωνία;»