Tο ΠΑΣΟΚ και ο πράσινος ήλιος επέστρεψαν δυναμικά στο πολιτικό σκηνικό μετά τη χθεσινή ψηφοφορία, στην οποία μετείχαν 170.000 μέλη του ΚΙΝΑΛ.
ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είναι πλέον ο επίσημος τίτλος του κόμματος -έστω και εάν εμπεριέχει έναν πλεονασμό: Το ΚΙΝΑΛ ήταν συνασπισμός κομμάτων στον οποίο μετείχε το ΠΑΣΟΚ ως κύριος φορέας του.
Ωστόσο, πλέον το παραδοσιακό όνομα μπαίνει μπροστά στη «μαρκίζα» του κόμματος που μετρά ήδη 48 χρόνια ζωής. Στη Χ. Τρικούπη, άλλωστε, η ταμπέλα με το λογότυπο και τον πράσινο ήλιο είχε αλλάξει με πανηγυρικό τρόπο από τις 28 Νοεμβρίου, λίγη ώρα μετά το μνημόσυνο της Φώφης Γεννήματα.
Ανδρουλάκης: Ο ήλιος επέστρεψε μαζί με τις μνήμες μιας ιστορικής παράταξης
Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη εξέλιξη, όπως σχολίαζαν κομματικά στελέχη. «Το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει δυναμικά», έλεγαν στη Χ. Τρικούπη.
Ή, όπως το έθεσε ο Νίκος Ανδρουλάκης:
«Η συγκλονιστική σας συμμετοχή δυνάμωσε την ελπίδα που γεννήθηκε τον Δεκέμβριο. Ευχαριστώ τα πάνω από 170 χιλιάδες μέλη, που έδωσαν δυναμικό παρών, παίρνοντας το μέλλον της παράταξης στα χέρια τους. Οι πολίτες αποφάσισαν: Το σύμβολό μας, ο ήλιος, επέστρεψε. Μαζί με τις μνήμες μιας ιστορικής παράταξης, που ταυτίστηκε με τους αγώνες του λαού μας για δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική αξιοπρέπεια».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ πήγε ακόμη παραπέρα τον συλλογισμό του: «Επέστρεψαν οι προσδοκίες να γίνει ξανά η Δημοκρατική Παράταξη, μαζί με τις δυνάμεις της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, της ανανεωτικής αριστεράς και των κινημάτων της οικολογίας , η φωνή της δημιουργικής Ελλάδας. Της Ελλάδας της προόδου, της αλληλεγγύης και της ανάπτυξης. Η φωνή των Ελλήνων, που αγωνιούν για ένα καλύτερο μέλλον, επιζητώντας την διαφάνεια και την αξιοκρατία. Η φωνή των νεότερων γενεών που αγωνίζονται για περισσότερες ευκαιρίες στη ζωή τους. Οικοδομούμε μέρα με τη μέρα μια καινούργια σχέση εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό σε κάθε πεδίο των μεγάλων προκλήσεων της εποχής μας. Μπροστά μας έχουμε κρίσιμες κοινωνικές και πολιτικές μάχες. Προχωράμε με το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής. Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε. Όλοι μαζί θα νικήσουμε».
Η μαζική συμμετοχή στις κάλπες
Η συμμετοχή ήταν πράγματι μαζική: Προσήλθαν πάνω από 170.000 μέλη του ΚΙΝΑΛ για να ψηφίσουν. Για να γίνει κατανοητή η συμμετοχή, υπενθυμίζεται ότι στις εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου για την εκλογή ηγεσίας του κόμματος είχαν προσέλθει 270.000 μέλη και φίλοι στις κάλπες. Πέραν αυτού, ελπιδοφόρο θεωρούν στη Χ. Τρικούπη το γεγονός ότι στη χθεσινή διαδικασία -που ήταν μόνο για τα μέλη του ΚΙΝΑΛ- υπήρξαν και πολλές εγγραφές νέων μελών προκειμένου να εκλέξουν συνέδρους και να ψηφίσουν για την αλλαγή ονόματος.
Από την 3η Σεπτέμβρη, στο pasokification
Η περιπέτεια με το όνομα και τα σύμβολα του ΠΑΣΟΚ έχει μακρά ιστορία. Όσο ζούσε ο Ανδρέας Παπανδρέου και το κόμμα ήταν κραταιό, ουδείς σκεφτόταν να αλλάξει το όνομα που επέλεξε ο ιδρυτής του την 3η Σεπτέμβρη του 1974. Οι εποχές άλλαζαν με καταιγιστικό ρυθμό ωστόσο.
Ο Ανδρέας έφυγε από τη ζωή το 1996 και ο διάδοχός του σε κόμμα και πρωθυπουργία Κώστας Σημίτης είχε κάποιες σχετικές ανησυχίες και εισηγήσεις. Το 2000 ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης -ως γραμματέας μάλιστα του ΠΑΣΟΚ- είχε τολμήσει να εκστομίσει δημοσίως την ανάγκη αλλαγής συμβόλων και ονόματος. Ο Σημίτης δεν το τόλμησε, ούτε κανείς άλλος, μέχρι την πασοκοποίηση ή pasokification, την εκλογική καταβαράθρωση δηλαδή του άλλοτε κραταιού σοσιαλιστικού κόμματος μέσα σε λίγα χρόνια από το 44% στο 4%. Ο λόγος; Τα μνημόνια επί πρωθυπουργίας Γ. Παπανδρέου και η συγκυβέρνηση με ΝΔ και ΔΗΜΑΡ.
Από την Ελιά, στη Δημοκρατική Συμπαράταξη
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος που ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος είχε κάνει μια απόπειρα στις ευρωεκλογές με το σχήμα της «Ελιάς», ωστόσο δεν προχώρησε περισσότερο.
Το 2015, η Φώφη Γεννήματα εξελέγη πρόεδρος του κόμματος παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Το ΠΑΣΟΚ συνέπραξε με τη ΔΗΜΑΡ του Θανάση Θεοχαρόπουλου και στις εκλογές του 2015 το κοινό σχήμα κατέβηκε με τον τίτλο «Δημοκρατική Συμπαράταξη».
Δύο χρόνια αργότερα, το 2017, η Φώφη Γεννήματα στο συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ανακοίνωσε ότι στοχεύει να δημιουργήσει έναν ενιαίο φορέα της Κεντροαριστεράς με αρχηγό εκλεγμένο από τη βάση. ΠΑΣΟΚ, ΚΙΔΗΣΟ, ΔΗΜΑΡ και Ποτάμι συμμετείχαν στο νέο σχήμα.
Το Κίνημα Αλλαγής
Η Γεννηματά εξελέγη επικεφαλής του φορέα, ο οποίος πήρε το όνομα Κίνημα Αλλαγής με το οποίο κατέβηκε και στις επόμενες εκλογές. Στην πορεία το Ποτάμι εγκατέλειψε την κοινή... κοίτη, όπως και ο Θ. Θεοχαρόπουλος με ένα τμήμα της ΔΗΜΑΡ και οι Μεταρρυθμιστές Μπροστά του Σπύρου Λυκούδη.
Ωστόσο το Κίνημα Αλλαγής παρέμεινε ενεργό και ζωντανό. Μετείχαν το ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών-ΚΙΔΗΣΟ (το κόμμα που ίδρυσε ο Γ. Παπανδρέου), η Ανανεωτική Αριστερά (στελέχη της ΔΗΜΑΡ όπως ο Θ. Μαργαρίτης), η Ανανέωση (Γ. Καμίνης) οι «Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία» (Μιχάλης Χάλαρης), η Ένωση Δημοκρατικής Εθνικής Μεταρρύθμισης-ΕΔΕΜ (Απόστολος Πόντας), η «Φωνή Δημοκρατίας» (Γεώργιος - Δημήτριος Καρράς) , το «Μπροστά» (στελέχη από το Ποτάμι που παρέμειναν, όπως ο Παναγιώτης Βλάχος).
Σιγά σιγά ωστόσο, τα μέλη και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ εκτιμούσαν ότι το κλίμα αρχίζει να αλλάζει. Το brand ΠΑΣΟΚ πουλούσε ξανά. Νοσταλγικά (ή και ειρωνικά) συνθήματα και memes («ΠΑΣΟΚ... ωραία χρόνια») κατέκλυζαν τα social media. Κάπου εκεί άρχισαν να διατυπώνονται εκ νέου οι πρώτες σκέψεις για επιστροφή στις ρίζες και στο αρχετυπικό όνομα.
Το «μαύρο» ΑΦΜ του ΠΑΣΟΚ και τα χρέη
Τα μέλη του ΠΑΣΟΚ ανανέωσαν το 2019 τη θητεία της Φώφης Γεννηματά ως το 2021. Στο συνέδριο εκείνο ο Παύλος Γερουλάνος είχε μιλήσει για επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ, αλλά μια σειρά από λόγους -με κυριότερο τα χρέη στο ΑΦΜ του ΠΑΣΟΚ- το καθιστούσαν αδύνατο, όπως εξηγούσε η Φ. Γεννηματά.
Έχει τη σημασία του το γεγονός ότι, μέχρι τώρα, το συντριπτικό ποσοστό της κρατικής χρηματοδότησης του ΠΑΣΟΚ πηγαίνει στην αποπληρωμή των χρεών του. Τα λειτουργικά έξοδα καλύπτονται κυρίως από τις συνιστώσες του, ΚΙΔΗΣΟ (Παπανδρέου) και της ΕΔΕΜ (Πόντας), κατόπιν συμφωνίας που είχε κάνει μαζί τους η Φώφη Γεννήματα.
Τον περασμένο Οκτώβριο, εκκίνησαν και τυπικά οι διαδικασίες εκλογής νέου προέδρου στο ΚΙΝΑΛ. Η Φώφη Γεννηματά ωστόσο απεσύρθη από την κούρσα καθώς εισήχθη αιφνιδίως στον «Ευαγγελισμό» για λόγους υγείας, και τελικά κατέληξε. Στην εσωκομματική κούρσα ο Ανδρέας Λοβέρδος αρχικά ξεκίνησε να μιλά για επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ (το είχε πράξει και το 2015 δημοσίως), όπως και ο Νίκος Ανδρουλάκης καθώς και ο Χάρης Καστανίδης.
«Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ...»
Ο νικητής και νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης από το ίδιο το βράδυ της εκλογής του είχε δηλώσει: «Ξεκινάμε μαζί ένα νέο ωραίο ταξίδι, γιατί η Δημοκρατική Παράταξη επέστρεψε, το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε και είναι εδώ, ενωμένο δυνατό».
Είχε παράλληλα δεσμευτεί από την ημέρα που ανέλαβε πρόεδρος ότι θα αποφασίσουν τα μέλη του κόμματος για την αλλαγή ονόματος. Μετά από παρασκηνιακές ατέρμονες συζητήσεις, προτάσεις, ζυμώσεις και διαφωνίες στη Χ. Τρικούπη, αποφασίστηκε να επιλεγεί το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής έναντι του ονόματος Κίνημα Αλλαγής. Μια απόφαση που επισφράγισαν χθες με την ηχηρή τους ψήφο τα 170.000 μέλη του κόμματος.
Πλέον, επόμενος σταθμός για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είναι το Συνέδριο του κόμματος στις 20-22 Μαΐου στο γήπεδο του Tae Kwon Do στο Φάληρο. Στην εκλογή των οργάνων θα «μετρηθούν» ξανά οι δυνάμεις των προεδρικών του Νίκου Ανδρουλάκη και των παπανδρεϊκών, καθώς και των υπολοίπων τάσεων του κόμματος.