Κίνηση ή ακινησία; Οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ μοιάζουν ραγδαίες μετά τα απανωτά αιτήματα στελεχών για εκλογή νέας ηγεσίας, ωστόσο μπορεί και να οδηγηθούμε σε «ακινησία δια της διολισθήσεως».
Για την ακρίβεια, όλα είναι στο χέρι του Νίκου Ανδρουλάκη, τις προθέσεις του οποίου επιχειρούν να βολιδοσκοπήσουν όλες οι πλευρές.
Και όλα αυτά, υπό το βλέμμα των «πρώην»: Του Αλέξη Τσίπρα, που κάλεσε τις προοδευτικές δυνάμεις να ενωθούν αντί «να εξουδετερώνουν η μία την άλλη με ανώφελους και άγονους εμφύλιους» προειδοποιώντας ότι όποιος αγνοήσει το μήνυμα «αργά ή γρήγορα θα δει να τον προσπερνούν η ζωή και οι εξελίξεις», και του Γιώργου Παπανδρέου που χαρακτήρισε ως «παράδειγμα για όλους μας» τις συγκλίσεις του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συγκάλεσε το Πολιτικό Συμβούλιο, ωστόσο χθες το βράδυ, όπως έγραψε το iefimerida.gr, αποφάσισε να γίνει κοινή συνεδρίαση με την Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Στη (μικρή) αίθουσα Τύπου, στο ισόγειο της Χ. Τρικούπη, θα στριμωχτούν στις 12 το μεσημέρι πάνω από 60 στελέχη, ανάμεσά τους και ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.
Στο υβριδικό αυτό όργανο -μη προβλεπόμενο καταστατικά- αναμένεται να γίνει έντονη συζήτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα, ωστόσο δεν θα ληφθούν αποφάσεις. Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι δι’ αυτού του τρόπου ο Ν. Ανδρουλάκης κερδίζει χρόνο και θα ανοίξει, πραγματικά, τα χαρτιά του στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, στις 30 Ιουνίου.
Ο κ. Ανδρουλάκης εξακολουθεί να ελέγχει -ίσως με απώλειες- τη συντριπτική πλειονότητα των οργάνων (Κ.Ο., Πολιτικό Συμβούλιο, Κεντρική Επιτροπή). Ως εκ τούτου «θα γίνει ό,τι θέλει ο Ανδρουλάκης» αναγνωρίζουν ακόμη και οι αμφισβητίες του.
Οι βιαστικοί, οι ενδιάμεσοι και όσοι παίζουν καθυστερήσεις
Στο πλαίσιο αυτό διατυπώνονται διάφορα σενάρια ως προς το τι θα γίνει εφεξής...
- Από τη μια είναι οι «επισπεύδοντες», όπως ο Χάρης Δούκας, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο Απόστολος Πάνας και άλλα στελέχη, οι οποίοι ζητούν αποφάσεις για εκλογή από τη βάση εντός του 2024.
- Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης (που αναμένεται να διευκρινίσει σύντομα τις προθέσεις του ως προς το εάν θα είναι υποψήφιος) κινείται επίσης στη λογική για διαδικασίες το φθινόπωρο.
- Άλλα στελέχη ζητούν να προηγηθεί μια πολιτική συζήτηση στα όργανα, για το πού πρέπει να κατευθυνθεί το ΠΑΣΟΚ, και εν συνεχεία να εκλεγεί ηγεσία, για να «μην μπαίνει το κάρο μπροστά από το άλογο». «Θα βάλουμε πρώτα την πολιτική και μετά τα πρόσωπα» είπε χθες ο ίδιος ο Νίκος Ανδρουλάκης.
- Υπάρχουν και εκείνοι που προτείνουν να διεξαχθεί Έκτακτο Συνέδριο (όπως οι Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία).
- Άλλοι ζητούν Διαρκές Συνέδριο (όπου δεν εκλέγονται όργανα), με τον κίνδυνο, όμως, η συζήτηση να διαιωνίζεται, όπως και το κλίμα εσωστρέφειας. Ένα σενάριο που απορρίπτει η Χ. Τρικούπη.
- Επίσης, κάποιοι ζητούν Συνδιάσκεψη και ακολούθως να στηθούν κάλπες.
Όλα προβλέπονται στο Καταστατικό του ΠΑΣΟΚ, το ζητούμενο είναι ποια λύση θα προκρίνει ο Ανδρουλάκης.
Η πλευρά του Χάρη Δούκα απορρίπτει οτιδήποτε που δεν θα περιλαμβάνει εκλογές εντός του 2024 και προβλέπει τακτική καθυστέρησης.
«Όποιος δεν θέλει εκλογές, θα βρει χίλιες δικαιολογίες. Θυμίζει κάποιους παλαιούς νομικούς που πρότειναν ''να γίνει μια επιτροπή εν πνεύματι καλής θελήσεως, αμοιβαίας κατανοήσεως και συγκλίσεως μεταξύ των πλευρών'', για να μη γίνει πράξη ποτέ το οτιδήποτε» απαντούν σαρκαστικά από την Πλατεία Κοτζιά όσον αφορά την πρόταση για διαρκές συνέδριο.
Ανταλλαγές απειλών περί διαγραφών και ανεξαρτητοποιήσεων βουλευτών
Σε κάθε περίπτωση, οι αμφισβητίες του κ. Ανδρουλάκη τον επικρίνουν για τις απειλές περί διαγραφών που εκτόξευσε χθες από την ΕΡΤ.
«Θα πάρουμε αποφάσεις στην Κεντρική Επιτροπή για το μέλλον της παράταξης. Όποιος την επόμενη ημέρα συνεχίσει το παιχνίδι της διχόνοιας και της τοξικότητας, θα μείνει εκτός ΠΑΣΟΚ» είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
«Οι απειλές περί διαγραφών αποδεικνύουν την πλήρη πολιτική αδυναμία του» απάντησαν κύκλοι των διαφωνούντων.
Χθες, ο Χάρης Δούκας, από το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα, πέταξε το «καρφί» του προς τον Νίκο Ανδρουλάκη, λέγοντας πως «η διαφορετική άποψη είναι πλούτος, δεν είναι τοξικότητα», ενώ ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, μιλώντας στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ, απάντησε δηκτικά: «Δεν φοβάμαι τη διαγραφή, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν».
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης κινδυνεύει να πέσει σε παγίδα με τις απειλές περί διαγραφών.
«Αν θέλει να μιμηθεί την πυγμή Κασσελάκη, στην πρώτη διαγραφή στελέχους επειδή λέει την άποψή του, θα σχηματιστεί η δέκατη κοινοβουλευτική ομάδα στη Βουλή και ο Ανδρουλάκης θα μείνει με τη σφραγίδα (και τα χρέη) του ΠΑΣΟΚ» απαντά, εξίσου απειλητικά, προβεβλημένο στέλεχος.
Τα μυστικά του Καταστατικού του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
Όπως συμβαίνει συνήθως, τα κόμματα έχουν πρόνοιες στα καταστατικά τους για κάθε περίπτωση. Αλλά έχουν και «ψιλά γράμματα», που μπορούν να «ξελασπώσουν» από δύσκολες περιστάσεις.
Για παράδειγμα, η Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ αποτελείται από 301 μέλη, αρχικά, αλλά ο αριθμός τους... διευρύνεται, καθώς:
Συμμετέχουν ως ισότιμα μέλη με δικαίωμα ψήφου ο/η εκλεγμένος-η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, οι πρώην πρωθυπουργοί, οι πρώην πρόεδροι της Βουλής, οι πρώην και νυν πρόεδροι του κόμματος, ο γενικός διευθυντής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, ο διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ο πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης Υποψηφίων και το σύνολο των βουλευτών και ευρωβουλευτών του φορέα, που είναι μέλη του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.
Επιπλέον, στις συνεδριάσεις προσκαλούνται για να συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου ο υπεύθυνος Νεολαίας του φορέα, καθώς και πρόεδροι τριτοβάθμιων θεσμικών φορέων που το επιθυμούν και είναι μέλη του φορέα.
Ο αριθμός αυτών των συμμετεχόντων αντιστοιχεί σε ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 5% επί του συνόλου της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής.
Όταν, ωστόσο, πρόκειται για συνεδριάσεις «για σοβαρά πολιτικά ζητήματα ή και θέματα ειδικού ενδιαφέροντος» δύναται να καλούνται οι γραμματείς των Νομαρχιακών Επιτροπών καθώς και εκπρόσωποι των Κοινωνικών Εταίρων, των παραγωγικών τάξεων, της Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερων κοινωνικών ομάδων».
Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει πως η Κεντρική Επιτροπή μπορεί να φτάσει και στα 400 ή και 500 άτομα, την πλειοψηφία των οποίων ελέγχει ο Νίκος Ανδρουλάκης τόσο για λόγους πρακτικούς (να περάσει την απόφαση που θέλει) όσο και για λόγους εντυπώσεων κυριαρχίας, έναντι των αντιπάλων του.
Άρθρο 23 Έκτακτο ή Διαρκές Συνέδριο
Ανάμεσα στα Τακτικά Συνέδρια μπορεί να συγκληθεί Έκτακτο ή Διαρκές Συνέδριο. Η σύγκληση γίνεται είτε α) με απόφαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής, έπειτα από αίτημα του 1/3 των μελών της ή αίτημα της πλειοψηφίας των Νομαρχιακών Επιτροπών ή αίτημα του 20% των μελών του φορέα, είτε β) εφόσον το ζητήσει το 40% των μελών του φορέα είτε γ) με απόφαση Προέδρου.
Το Έκτακτο Συνέδριο έχει όλες τις αρμοδιότητες του Τακτικού. Η απόφαση σύγκλησης λαμβάνεται το λιγότερο δύο (2) μήνες πριν από την καθοριζόμενη ημερομηνία διεξαγωγής του. Ο προσυνεδριακός διάλογος, η εκλογή συνέδρων και όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται κατ’ αναλογία των όσων ισχύουν για το Τακτικό Συνέδριο.
Το Διαρκές Συνέδριο δεν περιλαμβάνει εκλογή ούτε συνέδρων ούτε οργάνων, αλλά διεξάγεται μόνο σε περίπτωση που πρέπει να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις κατόπιν διεξοδικής εν σώματι συζήτησης για να εκφραστεί η κομματική βάση με το σώμα των αντιπροσώπων του τελευταίου Συνεδρίου.
Άρθρο 24 Προγραμματική Συνδιάσκεψη
Για προγραμματικά ζητήματα δύναται να συγκαλείται Προγραμματική Συνδιάσκεψη. Η Προγραμματική Συνδιάσκεψη συγκαλείται από την Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, μετά από εισήγηση Προέδρου και Πολιτικού Συμβουλίου. Η Προγραμματική Συνδιάσκεψη αποφασίζει τον πολιτικό σχεδιασμό του έτους, τις πρωτοβουλίες του φορέα και τοποθετείται επί των γενικότερων πολιτικών εξελίξεων.
Στην Προγραμματική Συνδιάσκεψη συμμετέχουν:
- Τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής.
- Οι Περιφερειάρχες και επικεφαλής Περιφερειακών Παρατάξεων, που είναι μέλη ή φίλοι του φορέα.
- Οι Δήμαρχοι και επικεφαλής Δημοτικών παρατάξεων που είναι μέλη ή φίλοι του φορέα.
- Μέλη ή φίλοι του φορέα που είναι επικεφαλής των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών, επιστημονικών ενώσεων, Επιμελητηρίων, και των μεγάλων κοινωνικών κινημάτων (ΑΜΕΑ, εθελοντές, πολιτισμός κ.λπ.)
- Οι Νομαρχιακές Επιτροπές.
- Τα μέλη της Γραμματείας της Νεολαίας του φορέα.
Η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, ή το Πολιτικό Συμβούλιο μπορεί να προσκαλεί στην Προγραμματική Συνδιάσκεψη μέλη ή/και φίλους, δίκτυα και όργανα του φορέα, ανάλογα με τα θέματα της Συνδιάσκεψης.
Τα «ψιλά γράμματα» και τα σενάρια αναβολής για ένα χρόνο
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας προσεκτικός αναγνώστης του Καταστατικού του ΠΑΣΟΚ μπορεί να διαβλέψει μια «Κερκόπορτα» σε σχέση με τις εξελίξεις. Το άρθρο 22 προβλέπει ότι «το Τακτικό Συνέδριο ψηφίζει τις αποφάσεις που ισχύουν μέχρι το επόμενο Συνέδριο. Διεξάγεται κάθε τέσσερα (4) χρόνια, εκτός και αν έχει διεξαχθεί Έκτακτο Συνέδριο, οπότε η διεξαγωγή του παρατείνεται για ένα έτος.
Εάν, δηλαδή, υπάρξει Έκτακτο Συνέδριο εντός του 2024, τότε το Τακτικό Συνέδριο θα παραταθεί για το 2026 (αντί για το 2025, που ισχύει τώρα).
Στην αμέσως επόμενη πρόταση προβλέπεται, επίσης, ότι «Η εκλογή προέδρου γίνεται από τη βάση κάθε τέσσερα χρόνια», αλλά κάποιος θα μπορούσε να βρει συνάφεια στις δύο προτάσεις, άρα να παραταθεί και η εκλογή προέδρου.