Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκφράσει την επιθυμία εδώ και καιρό να επισκεφθεί την Οδησσό, προκειμένου να απευθύνει μήνυμα στήριξης στην Ουκρανία, καθώς και μήνυμα προς το ελληνικό στοιχείο της χειμαζόμενης από τον πόλεμο χώρας.
Η Οδησσός, άλλωστε, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της ελληνικής παιδείας της Διασποράς και έδρα της Φιλικής Εταιρείας, είναι μια πόλη-σύμβολο των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών που ενώνουν την Ουκρανία και την Ελλάδα.
Η επίσκεψη, η οποία είχε συμφωνηθεί στην τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο πρωθυπουργός με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, στο τέλος Ιανουαρίου, οργανώθηκε υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας, για λόγους ασφαλείας. Στη συνέχεια αναζητήθηκε η κατάλληλη ημερομηνία, μέσω διπλωματικών διαύλων.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την πρόθεση της Ελλάδας να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Οδησσού, το ιστορικό κέντρο της οποίας ανακηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2023 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, ενώ συναντήθηκε με εκπροσώπους της ελληνικής διασποράς και ομογένειας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε τη στήριξη της Ελλάδας προς την Ουκρανία, τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ, η οποία θα συνεχιστεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της και χωρίς να αποδυναμωθούν οι αμυντικές ικανότητες της χώρας μας.
Όσον αφορά στη στήριξη της Ελλάδας προς την ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική της Ουκρανίας, υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο, κατόπιν πρόσκλησης που του είχε απευθύνει ο πρωθυπουργός.
Στην Αθήνα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε συναντήσει για πρώτη φορά, στο άτυπο δείπνο που οργάνωσε ο πρωθυπουργός, τους ηγέτες της περιοχής, παρουσία της ηγεσίας των ευρωπαϊκών θεσμών.
Στο δείπνο μετείχαν οι ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, χωρών της περιοχής, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel.
Ειδικότερα, εκτός του Βολοντιμίρ Ζελένσκι, συμμετείχαν ο πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vucic, η πρόεδρος της Μολδαβίας Maia Sandu, ο πρόεδρος του Μαυροβουνίου Jakov Milatovic, ο πρωθυπουργός της Ρουμανίας Ion-Marcel Ciolacu, ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Albin Kurti, ο πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου Βοσνίας και Ερζεγοβίνης Borjana Kristo, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Dimitar Kovacevski, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Nikolai Denkov και ο πρωθυπουργός της Κροατίας, Andrej Plenkovic.
Το δείπνο και η Διακήρυξη των Αθηνών που είχε υιοθετηθεί εξέπεμψε ισχυρό μήνυμα στήριξης της Ουκρανίας και της ευρωατλαντικής προοπτικής ολόκληρης της περιοχής και ακόμα ισχυρότερο μήνυμα ότι ο δρόμος αυτός περνά μέσα από την Αθήνα.
Σημειώνεται ότι, σε συνέχεια των αποφάσεων του ΝΑΤΟ -στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης και του Βίλνιους, τον περασμένο Αύγουστο, η Ελλάδα προσχώρησε στη Διακήρυξη των ηγετών των G7 για τη στήριξη της Ουκρανίας- επαναλαμβάνονται οι αποφάσεις της Συμμαχίας και επαναβεβαιώνεται η συνέχιση της στήριξης της Ουκρανίας τόσο διμερώς όσο και μέσω της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Μητσοτάκης: Γιατί επισκέφθηκα την Οδησσό και όχι το Κίεβο
Κατά τη συνέντευξη Τύπου με τον Ζελένσκι, ο Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε και σε ερώτηση γιατί επισκέπτεται την Οδησσό και όχι το Κίεβο, επισημαίνοντας:
«Επισκέπτομαι την Οδησσό και όχι το Κίεβο, σε συνεννόηση με τον πρόεδρο Ζελένσκι, όχι μόνο για να βρεθώ και να ζήσω ο ίδιος την εμπειρία τού να βρίσκεσαι στην πρώτη γραμμή αυτού του πολέμου, αλλά και γιατί, όπως είπα, η Οδησσός είναι ταυτισμένη στη συνείδηση της πατρίδας μας με τον αγώνα για ανεξαρτησία, με την Ελληνική Επανάσταση, καθώς εδώ συγκροτήθηκε η Φιλική Εταιρεία και δρομολογήθηκαν οι εξελίξεις που οδήγησαν, τελικά, στην ανεξαρτησία της πατρίδας μου.
»Βρίσκομαι όμως εδώ για έναν λόγο ακόμα: για να καταδείξω και την οικονομικά πολύ μεγάλη σημασία της Οδησσού ως το βασικό λιμάνι των ουκρανικών εξαγωγών προς την Ευρώπη και προς τον κόσμο. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να διατηρηθεί ανοιχτός αυτός ο δίαυλος της ναυσιπλοΐας, για να μπορεί η Ουκρανία να εξάγει τα προϊόντα της, έτσι ώστε να μπορεί να έχει και πρόσθετα έσοδα και με αυτόν τον τρόπο να στηρίζεται και η οικονομία της, η οποία προφανώς δοκιμάζεται από αυτόν τον διετή πόλεμο».
Οι επτά ώρες του Μητσοτάκη στην Οδησσό
Ο πρωθυπουργός αρχικά επισκέφθηκε το λιμάνι της πόλης, όπου τον υποδέχθηκε ο Ουκρανός πρόεδρος, και ενημερώθηκε για τη λειτουργία του διαδρόμου εξαγωγής σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέχεια μετέβη στο κτίριο διοίκησης του λιμένα Οδησσού, όπου είχε τετ α τετ συνάντηση με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ακολούθησε συνάντηση με τη συμμετοχή των αντιπροσωπειών των δύο χωρών.
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη συνεχιζόμενη στήριξη της χώρας μας προς την Ουκρανία, καθώς και τη σταθερή στήριξη στην ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική της.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε τη βούληση της Ελλάδας να συνδράμει στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με έμφαση στην Οδησσό, πόλη που έχει ιδιαίτερη ιστορική και πολιτιστική σημασία για τη χώρα μας.
Εξετάστηκαν, επίσης, άλλοι τομείς συνεργασίας, όπως ο τομέας της ενέργειας, όπου η Ελλάδα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του νότιου διαδρόμου εφοδιασμού της Ευρώπης και αναπτύσσει τον κάθετο συνδετήριο διάδρομο για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης.
Οι δύο ηγέτες μετέβησαν αμέσως μετά στο οικιστικό συγκρότημα που επλήγη πριν από λίγες ημέρες, με συνέπεια τον θάνατο 12 αμάχων, περιλαμβανομένων πέντε παιδιών, όπου κατέθεσαν ανθοδέσμες στο μνημείο προς τιμήν των θυμάτων.
Ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε στη συνέχεια το μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, το οποίο στεγάζεται στην παλαιά κατοικία του εθνικού ευεργέτη Γρηγορίου Μαρασλή, και κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο που βρίσκεται στην αυλή του μουσείου προς τιμήν των τριών ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας: Νικόλαου Σκουφά, Αθανάσιου Τσακάλωφ και Εμμανουήλ Ξάνθου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε, μάλιστα, την ευκαιρία να συνομιλήσει με Έλληνες της Διασποράς και ομογενείς που συγκεντρώθηκαν ώστε να τον υποδεχθούν στον χώρο του μουσείου.
«Ήθελα να έρθω ειδικά στην Οδησσό -καταφέραμε και βρήκαμε τον τρόπο να συντονίσουμε τα προγράμματά μας με τον πρόεδρο Ζελένσκι- για να γνωρίζετε ότι είμαστε κοντά σας, στηρίζουμε την Ουκρανία, αλλά στηρίζουμε και εσάς στον αγώνα τον οποίον κάνετε να κρατήσετε ζωντανές τις ελληνικές σας ρίζες.
»Είμαι πολύ συγκινημένος για τη δυνατότητα που μου δίνετε να σας συναντήσω και νομίζω ότι όλοι είμαστε συγκλονισμένοι από την τραγωδία ειδικά του Ελληνισμού της Μαριούπολης. Θέλουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας να αφήσουμε πίσω αυτές τις πολύ δύσκολες στιγμές και να κοιτάξουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
»Αλλά, πραγματικά, σας ευχαριστώ που κάνατε τον κόπο να έρθετε σήμερα εδώ και σας εύχομαι το καλύτερο», τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Όλη η Ευρώπη στηρίζει τον αγώνα της Ουκρανίας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Και, φυσικά, η Ελλάδα δεν μπορεί να λείπει από αυτή την προσπάθεια», συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
